رخشان بنی‌اعتماد: مدت‌هاست که حرف راست نمی‌شنویم

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: مستندسازان در جشنی که اختصاص به آنها داشت گردهم آمدند.
 
بنی‌اعتماد هم در سخنانی گفت: امیدوارم خدا؛ هیأت‌مدیره خانه‌سینما را حفظ کند تا به کارشان ادامه دهند و اینکه مدت‌هاست حرف راست نمی‌شنویم پس سعی می‌کنیم گوش‌ها و چشم‌های‌مان را ببندیم. 

مستندسازان در جشنی که اختصاص به آنها داشت گردهم آمدند تا هرچند بریده و کوتاه از مشکلات سینمای مستند ایران سخن بگویند و بهترین‌های‌شان را تقدیر کنند. مهمترین رویداد خبری جشن در گفته‌های صریح بنی‌اعتماد نهفته بود که گفت: امیدوارم خدا؛هیات‌مدیره خانه‌سینما را حفظ کند تا به کارشان ادامه دهند و اینکه مدت‌هاست حرف راست نمی‌شنویم پس سعی می‌کنیم گوش‌ها و چشم‌های‌مان را ببندیم. 

چهارمین جشن سینمای مستند ایران شب گذشته(23 شهریور) درقالب چهاردهمین جشن بزرگ سینمای ایران با حضور چهره‌هایی چون سیدمحمد بهشتی، رخشان ‌بنی‌اعتماد، محمدمهدی‌ عسگرپور و جمع بسیاری از هنرمندان سینما برگزار شد. 

بیانیه‌ی اهالی سینما در این مراسم به محکوم کردن توهین به قرآن کریم در یکی از کلیساهای آمریکا، انتقاد از وضعیت سینمای کشور و به‌خصوص سینمای مستند؛ می‌پرداخت. 

فرهاد توحیدی(دبیر جشن چهاردهم سینمای ایران) ابتدا اشعاری از شاملو خواند و بعد گفت: موضوع مستند؛ زندگی است. مستند و مستندساز هم مانند شعر و شاعر است که در بین مردم زندگی می‌کند. نیروی خوف‌انگیز دوربین مستند؛ حقیقت را ثبت می‌کند و امروز درغیاب سینمای اجتماعی که به نظر من؛ عده‌ای تعمدا آن را حذف کرده‌اند، بار اصلی بر دوش سینمای مستند است که پیشینه‌ی افتخارآمیزی دارد. امیدوارم سینما همچنان تا زمان حیات دوباره سینمای اجتماعی؛ ادامه داشته باشد. 

حمید سهیلی(دبیر اجرایی جشن) بود که به روند برگزاری جشن اشاره کرد و گفت: حدود 580 فیلم در مدت زمان 17 هزار دقیقه به جشن ارسال شد که توسط هیأت داوری؛ بازبینی شد. 

وی با اشاره به تعداد اعضای صنف سینمای مستند گفت: ما هم‌اکنون 150 عضو داریم که اگر هرکدام بخواهند؛ دو فیلم بسازند نزدیک به 700 فیلم می‌شود. 

سهیلی با انتقاد از کمبود آثار در حوزه تاریخ، تمدن و فرهنگ ایران گفت: چرا نباید مجموعه‌ای درباره فرهنگ و تمدن ایران داشته باشیم؟ چرا امروز شبکه‌های خارجی به تاریخ، تمدن، علم و هنر در جهان توجه می‌کنند و ما هیچ توجهی به آن نداریم؟ 

در ادامه مراسم و در بخش اول؛ جایزه بهترین صدا به نظام‌الدین کیایی و حسین ابوالصدق برای فیلم پارک مارک اهدا شد. 

حسن زاهدی؛ اهدا‌کننده این جایزه؛ طی سخنانی گفت: ما 37 سال است به جایزه گرفتن عادت کرده‌ایم اما امروز باید جایزه بدهیم و این کار بسیار سختی است. با این وجود ما باید به این کار عادت کنیم زیرا نوبت، نوبت جوانان است که جایزه بگیرند. 

نظام‌الدین کیایی؛ برنده تندیس صدا؛ نیز گفت: نسل جوان سینما، آینده‌ساز سینماست. من خوشحالم که در این فیلم حضور داشتم. زیرا به نظر من؛ سینمای آینده متعلق به مستندسازان و جوانان است. 

کیایی با اشاره به تلاش‌های سیدمحمد بهشتی گفت: محمد بهشتی در زمانی که رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس به سینما نرفتن خود افتخار می‌کرد، سینما را بارور کرد. امروز ما به جایی رسیده‌ایم که خانه سینما به عنوان منتخب سینماگران فعالیت می‌کند. 

عباس گنج‌علی؛ اهدا‌کننده جایزه بخش بهترین تدوین؛ ضمن اهدای تندیس به امیر ادیب‌پرور و فرشته جغطایی برای تدوین فیلم چه سرسبز بود دره ما، گفت: من هرچند به خاطر شرایط سینمای بدنه آمده‌ام؛ اما دلم برای سینمای مستند تنگ شده است زیرا معتقدم مستندساز، اثری را به مخاطب خود می‌دهد که دارای شرافت است و این شرافت را من در هیچ فیلمی نمی‌بینم. 

تورج اصلانی؛ که در بخش بهترین تصویربرداری تندیس بهترین تصویربردار را از آن خود کرده بود؛ نیز با تشکر از هیات داوران گفت: داوران در این جشن همه چیز را شفاف دیدند. ای کاش در بخش بلند داستانی نیز داوران با عینک‌های شفاف‌تر فیلم‌ها را می‌دیدند. 

در ادامه‌ی مراسم؛ تندیس بهترین پژوهش به امیرحسین فنایی و مسعود امینی پیرانی برای پژوهش فیلم خاک حافظه اهدا شد. 

سیمحمد بهشتی در ادامه مراسم با اشاره به شعر توانا بود هرکه دانا بود؛ گفت: متاسفانه این شعر را که از ابتدای دبستان می‌خوانیم؛ آنقدر پیش‌پا افتاده فرض کرده‌اند که کسی به آن توجه نمی‌کند. ما هم توجه نمی‌کنیم ‌آنکه دانست؛ تواناست. سینمای مستند محصول دانایی است و اگر در تیتراژ فیلمی قید می‌شود که این فیلم پژوهش دارد، تعجب نمی‌کنیم. 

او یادآور شد که؛ پژوهش هر فیلم مستند را باید یک فرد متخصص انجام بدهد. متاسفانه امروز بسیاری از فیلمسازان جای پژوهش را در سینمای بلند خالی می‌کنند و با پرداخت سر دستی به اثر؛ از انجام پژوهش خودداری می‌کنند. 

وی با اشاره به تفاوت دانایی با دانش گفت: دانش را دانشمندان دارند و دانایی را همه دارند. نسبتی بین دانایی و دانش وجود دارد. دانایی گاهی حجاب دانش است و برای انتقال دانایی باید از دانش عبور کنیم. این اشتباه است که وقتی ما درباره مسئله‌ای نمی‌دانیم پیرامون آن فیلم بسازیم. 

در بخش بعدی مراسم، مهرداد اسکویی به پاس سال‌ها تلاش در عرصه سینمای مستند با حضور محمدرضا مقدسیان و مرتضی رزاق‌کریمی؛ تقدیر شد. 

مقدسیان با اشاره به دوستی خود با اسکویی گفت: من تعداد زیادی از کارهای اسکویی را دیده‌ام و آنها را دوست دارم. ما قرار بود فیلمی بسازیم که من از آن فیلم کناره‌گیری کردم اما اسکویی آن را ساخت و اتفاقا فیلم خوبی هم شد. 

مرتضی رزاق ‌کریمی نیز به چهارمین دوره جشن خانه سینما اشاره کرد و گفت: این جشن در دوره چهارم به کمال خود رسیده است. سینمای مستند راهی است که می‌توان عالم هستی را در آن جستجو کرد. امسال؛ سال بلوغ سینمای مستند است و امروز از یکی از اساتید سینمای مستند تقدیر می‌شود. 

سپس مهرداد اسکویی درحالی که بغض در گلو داشت و به سختی صحبت می‌کرد، گفت: امسال اتفاق جدیدی افتاده است و از کسانی که سال‌ها شاگردی می‌کردند، تقدیر می‌شود. من دست تک‌تک بزرگان مستندساز را می‌بوسم و از مسئولان می‌خواهم که قدر مستندسازان را بدانند زیرا مستندسازان پیشکسوت؛ زیاد نیستند. آنها باعث رشد فرهنگ ما می‌شوند. 

اسکویی با اهدای جایزه خود به همسرش بابت سال‌ها تلاش و با حمایت از او گفت: من جایزه خود را به همه زن‌هایی که هنر را می‌فهمند یا هنرمند هستند و باعث رشد و شکوفایی جامعه می‌شوند، تقدیم می‌کنم. 

حسین ترابی که در مراسم آئین نکوداشت جشن سینما از او تقدیر شده بود نیز روی سن آمد و جایزه بخش بهترین کارگردان فیلم مستند در بخش کوتاه مدت را به محمدصادق جعفری برای کارگردانی فیلم طلب خیر اهدا کند. 

ترابی با نقد عملکرد برخی رسانه‌ها که آنها را کوته‌فکر و دشمن سینما خطاب کرد، گفت: متاسفانه خبری درباره فیلم من در مراسم نکوداشت درج شد با این مضمون که فردی که به عنوان جاسوس آمده بود، اعلام کرده در فیلم من رضاشاه حضور دارد و شجریان صحبت کرده است. درحالیکه در فیلم که درباره مصدق بود، هیچ تصویری از رضاشاه پخش نشد و شجریان نیز در فیلمی در گرامیداشت سریر صحبت کرده بود. 

او در ادامه نقد خود گفت: بهتر است دوستان؛ زمانی که جاسوس می‌فرستند، دست‌کم جاسوسانی بافهم اعزام کنند. 

ترابی با اشاره به مشکلاتی که عده‌ای در مسیربرگزاری جشن چهاردهم سینمای ایران به وجود آوردند نیز به طنز گفت: امیدوارم چهارده معصوم از فرهاد توحیدی حمایت کنند تا شر خبازانی که فرق رضاشاه و مصدق را نمی‌دانند؛ از سر او دور کنند! 

سپس محمدصادق جعفری از حضورش در مراسم ابراز خوشحالی کرد و گفت: خیلی خوشحالم در مراسمی که رخشان بنی‌اعتماد در آن حضور دارد؛ حاضر شده‌ام. زیرا فضایی که او ایجاد کرد، باعث شد تا وارد فضای مستند شوم. 

در ادامه مراسم؛ جعفر صانعی‌مقدم جایزه بهترین تهیه‌کننده فیلم مستند در بخش کوتاه‌مدت به محسن رمضان‌زاده برای تهیه‌کننده فیلم کوتاه پارسه اهدا کرد. 

صانعی‌مقدم با اشاره به اهمیت بخش آموزش در سینمای مستند گفت:‌ بعداز سال‌ها آموزش در حوزه‌ی کوتاه و مستند؛ باید امروز به بحث نمایش سینمای مستند توجه کنیم. این سینما مظلوم اما بسیار شریف و نجیب است و می‌تواند سهم زیادی از تماشاگران را بدست آورد. امروز که سینمای ما دچار مشکلاتی شده است، می‌توانیم مانند دهه 60 و 70 که سینمای مستند به آن کمک کرد، به سمت سینمای مستند بیائیم و باید این فرصت را ایجاد کنیم تا جریان باطراوتی وارد سینما شود. 

رمضان‌زاده نیز هنگام دریافت تندیس خود با انتقاد از مدیران دولتی گفت: امروز مدیران و مسئولان چه در تلویزیون و چه در جاهای دیگر؛ باید فکری به حال سینمای مستند بکنند و فاصله‌ها را کم کنند. 

رخشان بنی‌اعتماد؛ کارگردان سینمای ایران؛ نیز در بخش بعدی روی سن آمده و جایزه بهترین کارگردان فیلم مستند در بخش میان‌مدت را به فرشته جغطایی اهدا کرد. 

بنی‌اعتماد با اشاره به اهمیت گردهمایی سینماگران درکنار یکدیگر گفت: امیدوارم خدا؛ هیات‌مدیره خانه سینما را حفظ کند تا به کار خود ادامه دهند. 

بنی‌اعتماد با اشاره به وضعیت فعلی سینما در کشور گفت: ما دیگر مدت‌هاست که حرف راست نمی‌شنویم پس سعی می‌کنیم گوش‌ها و چشم‌های‌مان را ببندیم. امیدوارم سینمای مستند همچنان حمایت نشود؛ تا فیلم‌سازان و آثار آن، شرافت خود را حفظ کنند. 

در بخش دوم نکوداشت از جواد ظهیری به پاس یک عمر فعالیت در سینمای مستند تقدیر شد.
مصطفی پورصمدی نیز گفت: در چند سالی که با آقای ظهیری همراه بودیم؛ همیشه در جاهای خوب از ما پذیرایی کردند. 

محبوبه هنریان هم از گردهمایی مستندسازان ابراز خوشحالی کرد. 

سعید رشتیان نیز گفت: زمانی که در انجمن مستندسازان بودم؛ با ظهیری آشنا شدم. ایشان از معدود آدم‌هایی هستند که به صورت علمی و متودیک؛ این حرفه را آموختند. 

در ادامه مراسم؛ ابراهیم مختاری جایزه بخش تهیه‌کنندگی فیلم مستند میان‌مدت را اهدا کرد. 

مختاری گفت: سینمای مستند ایران؛همانند سینمای فرانسه یک تاریخ صدساله دارد. اما بین جشن‌های این سینما و تاریخ آن یک عدم توازن وجود دارد. این؛ یک اتفاق فوق‌العاده است که در سال 400 یا 500 فیلم ساخته می‌شود اما در تاریخ صدساله سینمای مستند؛ مدیران دولتی و تلویزیون نه تنها نقشی در رشد آن نداشتند، بلکه در بعضی موارد نیز باعث رکود و مانع رشد آن شده‌اند. 

او تاکید کرد که: مدیران؛ امروز وظیفه سنگینی دارند و باید کم‌ کاری مدیران گذشته را جبران کنند.
در بخش بعدی؛ جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند بلندمدت به سیما امامی و رضا دریانوش برای کارگردانی فیلم جای خالی آقا یا خانم ب اهدا شد. 

سیما امامی گفت: ما این فیلم را ساختیم تا باعث شود ناباروی تحت پوشش بیمه قرار گیرد. ما برای این فیلم زیاد جایزه گرفتیم اما بهترین جایزه این است که دولت برای ناباروری زنان فکری بکند و آن را تحت پوشش بیمه قرار دهد. 

محمدمهدی عسگر‌پور نیز اهدای جایزه پایانی جشن را عهده‌دار بود که جایزه بخش بهترین تهیه‌کننده فیلم مستند را به مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و سیما امامی برای تهیه‌کنندگی فیلم جای خالی آقا یا خانم ب در بخش بلندمدت اهدا کرد. 

عسگرپور در سخنانی با اشاره به اهمیت سینمای مستند گفت: در روزهای ابتدایی که بحث اضافه شدن انجمن فیلم کوتاه و مستند مطرح بود، عده‌ای معتقد بودند که شاید این انجمن وصله ناجور خانه سینما باشد اما باید بگویم امروز این سه صنف به همراه صنف انیمیشن‌ساز؛ اگر در خانه سینما نبودند، خانه سینما ملال‌آور بود. 

به جز هنرمندانی که اسامی آنها در بالا آمد؛ محمد آفریده، پیروز کلانتری، بهزاد خورشیدی، اکبر خامی، مجتبی میر‌طهماسب، قاسم‌ قلی‌پور، محمدرضا سکوت، حسن زاهدی و جمع بسیاری از فیلم‌سازان مستند در مراسم حضور داشتند. 

لازم به یادآوری است که؛ احد صادقی مانند سه جشن قبلی؛ کارگردانی مراسم را به خوبی انجام داد. فیلم چه سرسبز بود دره ما با چهار تندیس و جای خالی آقا یا خانم ب با دو تندیس بیشترین تندیس‌ها را به خود اختصاص دادند. 

اجرای گروه آوازی تهران در مراسم مورد استقبال تماشاگران قرار گرفت و مراسم تا پاسی از شب ادامه داشت.