آفتابنیوز : آفتاب: باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا در گفتو گوی اختصاصی با تلویزیون بیبیسی فارسی به سخنان همتای محمود احمدینژاد در مورد حملات ۱۱ سپتامبر را واکنش نشان داد.
به گزارش جامجم آنلاین، اوباما بخشی از سخنان احمدینژاد که خواستار تشکیل یک گروه حقیقت یاب از سوی سازمان ملل درباره حادثه 11 سپتامبر شده بود را توهینآمیز و سرشار از نفرت دانست.
بی بی سی در گزارش خود جنجالیترین قسمت سخنان احمدینژاد در سازمان ملل را درهم ریختن تصور غالب درباره 11 سپتامبر توسط احمدینژاد دانست و مهمترین موج خبری رسانهها را نیز همین بخش عنوان کرد.
اوباما در این مصاحبه در پاسخ به این سوال که تحریمها علیه ایران بیش از هر چیز به مردم فشار وارد میکند و آنها حتی از وارد کردن دارو یا قطعات هواپیماهایی که هر چند وقت سقوط میکنند یا قطعات یدکی خودرو محروم میشوند از سیاست تشدید تحریمها حمایت کرد و گفت: این تحریمها میتواند هزینهها را برای دولت ایران بالا ببرد و باعث شود که آنها راه دیگری را در پیش بگیرند.
خبرنگار بیبیسی پرسید: ایران 3 دهه است که تحت تحریم قرار دارد، چه چیزی شما را متقاعد میکند که این بار تحریمها موفق و نتیجه بخش است؟
رئیسجمهور آمریکا گفت: تضمینی وجود ندارد و آنها در برابر مقررات بینالمللی خیلی مقاومت میکنند.
وی درباره گزینههای پس از تحریم گفت: گزینههای زیادی هست اما بهترین راهحل و فصل مسائل از طریق دیپلماتیک است و این مستلزم تغییر در ذهنیت ایران است.
رئیسجمهور آمریکا درباره پرونده هستهای ایران گفت: برنامههای هستهای ایران از قواعد بینالمللی پیروی نمیکند و این خطری برای منطقه و جهان است.
وی درباره حمله احتمالی آمریکا یا اسرائیل به ایران گفت: من مخالف جنگ با عراق بودم. ما واضح گفتیم که ایران حق بهرهگیری از انرژی صلحآمیز هستهای را دارد. ایران هم رسما گفته علاقهای به سلاح هستهای نداد. لذا باید سازوکاری باشند که آنها بتوانند به جامعه بینالمللی نشان دهند که برنامه هستهای آنها همین طور است که میگویند. در این صورت تهدیدهای جنگ و تحریمها برطرف میشوند.
اوباما با اشاره به حوادث سال 88 پس از انتخابات ایران تلویحا حمایت خود را از جنبش سبز اعلام کرد و گفت: حکومت ایران مشروعیت خود را از دست داده است اما در عین حال اعلام کرد: ما با دستانی باز حاضریم با دولت ایران گفتو گو کنیم.
رئیسجمهور آمریکا در خصوص خروج نیروهای نظامی از افغانستان گفت: قرار نیست از آنجا خارج شویم. من به دلیل غفلت از امنیت افغانستان نیروهای نظامی خود را افزایش دادم اما از ژوئیه 2011 تعداد سربازانی را که اضافه اعزام کرده بودیم کم کم کاهش میدهیم.
وی در عین حال ایران را متهم کرد که از گروههای شورشی افغانستان حمایت میکند اما تاکید کرد همچنان دنبال راههای همکاری با ایران برای با ثبات کردن افغانستان میباشد.
رئیس جمهوری آمریکا گفت: بهویژه به این دلیل که او (آقای احمدینژاد) چنین اظهاری کند، آنهم اینجا در منهتن، تنها در فاصلهای کوتاه از جایی که حادثه اتفاق افتاد، جایی که خانوادهها عزیزانشان را از دست دادند، مردمی از تمام مذاهب و قومیتها، که این را بزرگترین تراژدی نسلشان قلمداد میکنند، اینکه او چنین چیزی بگوید، قابل توجیه نیست و با واکنشی که ملت ایران در زمان حادثه نشان دادند، در تعارض است.
اوباما یادآور شد: آن زمان عدهای [در ایران] شمع به دست شبزندهداری کردند، احساسات انساندوستی که در ایران ابراز شد شدت ...اکثریتی که نسبت به این مسایل با احترام و تعقل فکر میکنند.
رئیس جمهوری آمریکا افزود: اما دولت ایران این کشور را در مسیری قرار داده که باعث شده تمام دنیا آن را محکوم کنند. به اعتقاد من بسیار مهم است که درک کنیم تحریمهایی که امسال وضع شد، به این دلیل بود که در بین امضاءکنندگان پیمان منع گسترش تسلیحات هستهای، ایران تنها کشوری است که نتوانسته جامعه بینالمللی را متقاعد کند که برنامه هستهایاش صلحآمیز است. این تنها قضاوت من نیست، این قضاوت کشورهای جهان است، از جمله کشورهایی مانند روسیه و چین که معمولا در وضع تحریم علیه بقیه کشورها با احتیاط زیاد عمل میکنند. اما آنها هم دائما رفتاری از دولت ایران دیدهاند که نشان میدهد برنامه هستهای ایران از قوانین بینالمللی متابعت نمیکند ... .
اوباما گفت: این انتخابی است که ایران کرده. آنها میتوانند انتخاب دیگری کنند و ما از اینکه انتخاب دیگری کنند، یعنی مسئولانه رفتار کنند، استقبال میکنیم. در این صورت، آنها خواهند توانست حقوقشان برای برنامه صلح آمیز هستهای را تحت معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای حفظ کنند.
او گفت که چنین تصمیمی از سوی مسئولان ایرانی میتواند به لغو تحریم ها منجر شود و امکان بازگشت ایران به جامعه بینالمللی را فراهم کند که منافعی سرشار برای مردم ایران خواهد داشت.
آقای اوباما افزود: این طور نیست که ما خواسته باشیم ایرانیها را مجازات کنیم.
اوباما گفت: اما به اعتقاد ما تحریمها هزینهها را برای دولت ایران بالا میبرد. امیدوارم مسئولان آن به مرور زمان با خود بیندیشد و به این نتیجه برسد که این مسیر بهترین مسیر برای مردم نیست. این بهترین مسیر برای ایران نیست. کشوری که ریشه در تمدنی باورنکردنی دارد. کشوری که میزان سوادآموختگی در آن از خیلی کشورهای دنیا بالاتر است. ایران اگر درهای خود را به تبادل و تجارت با بقیه کشورهای باز کند، قابلیت نهفته فوقالعادهای برای نایل شدن به موفقت اقتصادی دارد.
خبرنگار بی بی سی از آقای اوباما پرسید: از افزایش هزینهها حرف میزنید، اما خیلیها استدلال میکنند که این تحریمها به مردم معمولی ایران لطمه میزند. هر روز گزارشهایی میرسد از بازرگانان خردی که عمدتاً به دلیل اینکه بانکها به آنها خدمت نمیدهند، قادر به وارد کردن کالا نیستند، از وسایل یدکی گرفته تا دارو. قیمت مواد غذایی رو بهافزایش است چرا که در مسیرهای حمل و نقل، دیگر کسی آنها را بیمه نمیکند. تحریمهای قدیمی هم هست. مانند نفروختن هواپیما به ایران. تا کنون خیلیها بر اثر سقوط هواپیما در ایران کشته شدهاند. آیا نگران نیستید که همه این وقایع، نتیجه منفی به دنبال داشته باشد؟ شاید مردم ایران به آمریکا نگاه میکنند و از خود میپرسند چرا ما باید مجازات شویم؟
رئیس جمهوری آمریکا پاسخ داد: معلوم است که نگران مردم ایران هستم. آنها میخواهند زندگیشان را بکنند. کشورشان قابلیتهای زیادی دارد. ... اکنون آنچه دولت ایران گفته، این است که ایستادن در برابر جامعه بینالمللی و ادامه دادن یک برنامه پنهان هستهای، برایش مهمتر از رفاه مردم است.
اوباما گفت: من در آغاز دوران ریاستجمهوریام، با تحمل مقداری هزینه سیاسی بر سر کار آمدم. چون واضح است مردم آمریکا، از رابطه داشتن با کشوری که رئیس جمهوریاش چنین حرفهای میزند، پرهیز دارند. اما اعتقاد من این بود که برای خروج از وضعیتی که از سال ۱۹۷۹ برقرار بوده باید راهی پیدا کرد.
بنابراین وقتی مردم ایران از خود میپرسند که چرا نمیتوانیم قطعه یدکی بخریم یا چرا قیمت مواد غذایی رو بهافزایش است، یا اینکه تهیه مواد اساسی دشوار شده، باید نگاهشان به مدیریت کشورشان باشد. هم از نظر مدیریت اقتصادی، هم از این نظر که تعیین کنند چه چیزی در اولویت است. اینکه به یک برنامه هستهای پنهان ادامه بدهند، یا اینکه مردم رفاه داشته باشند. به اعتقاد من مسیری که ایران پیش گرفته، بسیار اشتباه است. اما هنوز میتوانند مسیرشان را تصحیح کنند.
آقای اوباما گفت: بار دیگر تکرار میکنم که آمریکا یکجانبه عمل نمی کند. شاید تصمیم آمریکا در رفتن به جنگ به عراق با مخالفتهای زیادی روبهرو بود، اما در مورد ایران و تحریم این کشور وضعیت در شورای امنیت به این صورت بوده که حتی کشورهایی که معاملات تجاری قابل توجهی با ایران داشتند تصمیم گرفتند با این کشور معامله نکنند، با وجود اینکه ایران یک تولید کنندۀ عمدۀ نفت است.
او افزود: ببینید، کشورهایی مثل ژاپن کره جنوبی چین و روسیه که همگی با ایران معاملات تجاری دارند تصمیم گرفتند با وجود هزینه سنگینی که تحریمها علیه ایران برای آنها دارد، از آنها تبعیت کنند... .
اوباما گفت: به اعتقاد من این قابل درک است که وقتی رییسجمهوری کشوری بزرگ، در نزدیکی اسرائیل میگوید باید آنها از صفحه زمین محو شوند، اسرائیل بسیار نگران شود. این نمونه دیگری است از حرکتی که به نفع مردم ایران نیست. به نفع مردم ایران نیست که رئیسجمهوری داشته باشند که حرفهای خشمآور و توهینآمیزی مانند این بزند. این حرفها چهره ایران را در جامعه بینالمللی بهتر نمیکند. برای این مشکل یک راهحل ساده وجود دارد. اینکه دولت ایران در جامعه بینالمللی مسئولانه عمل کند. نه تنها مطابق با اصول ابتدایی رفتاری و هنجارهای دیپلماتیک، بلکه طبق اصول اولیه بشری و عرفی.
اوباما اضافه کرد: باز میگویم، اینکه احمدینژاد به کشور دیگری بیاید و تلحویا بگوید که دلخراشترین تراژدیای که تا به حال در اینجا اتفاق افتاده، یعنی حملهای که ۳۰۰۰ نفر در آن کشته شدند، به شکلی کار دولت این کشور بوده است، نه تنها با عقل سلیم جور در میآید، بلکه با معیارهای عرفی جهانی هم که مختص به یک کشور خاص نمیشود و در تمام دنیا مشترک است، سازگار نیست.
وی گفت: من این هفته در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی کردم و در آنجا گفتم که نه تنها برای دولت من، بلکه فکر میکنم برای همه آمریکا این چیزها ارزش دارد: حقوق بشر، آزادیهای اساسی، آزادی بیان، آزادی مطبوعات، آزادی تجمعات، آزادی انتخاب حکومت و رهایی از هراس و سؤ رفتار حکومت. این ارزشها، محور سیاست خارجی ماست. این در مورد همه جهان صدق میکند و مسلماً شامل ایران هم میشود.
اوباما افزود: فکر میکنم که همه ما تحت تاثیر شجاعت و امیدی قرار گرفتیم که مردم ایران پس از انتخابات در ایران از خود نشان دادند، میدانید ما علاقهای نداریم که در امور مردمی که خود حکومتشان را انتخاب میکنند دخالت کنیم ... .
خبرنگار بیبیسی از آقای اوباما در مورد پیامهای متناقضی که در مورد مسأله افغانستان از درون دولت آمریکا به گوش میرسد سئوال کرد و پرسید: آیا تا زمانی که کار به انجام برسد آنجا میمانید؟
رئیس جمهوری آمریکا در پاسخ گفت: تا زمانی که کار به انجام برسد آنجا خواهیم ماند. هدف این است که این توانایی را به افغانها بدهیم که امنیت کشورشان را تامین کنند. بنابراین، ژوییه ۲۰۱۱ تاریخی است که در پی تقویت حضور نظامیان ما در افغانستان، نیروی امنیتی افغان با تکیه بر فضا و زمانی که برایش فراهم شده میتواند توسعه پیدا کند، خود را تقویت کند و پیشرفت طالبان را مهار کند. آن وقت است که به تدریج، کم کردن نیروهای نظامی آمریکا و نیروهای ائتلاف را در افغانستان آغاز خواهیم کرد.
با این حال آقای اوباما اطمینان داد که نیروهای آمریکایی قصد ندارند ناگهان افغانستان را ترک کنند: اتفاقی که دارد میافتد این است که تعداد نیروهای امنیتی که در حال آموزش دیدن هستند به تدریج زیادتر، و توانایی شان بیشتر میشود. با شروع خروج ما، آنها مسئولیت بیشتری در برقراری امنیت به دست میگیرند و به تدریج حضور نیروهای آمریکایی و نیروهای ائتلاف کمرنگ خواهد شد. این به عقیده من نه تنها به نفع ایالات متحده، که به نفع مردم افغانستان هم هست.
رئیسجمهوری آمریکا در مورد نقشی که ایران میتواند در افغانستان ایفا کند و پیشنهاد همکاری این کشور هم گفت: فکر میکنم که ایران و همه کشورهای منطقه میتوانند در افغانستان نقش سازندهای ایفا کنند. افغانستان کشوری است که جنگ آن را ویران کرده است. اکثر افغانها، مثل مردم بقیه دنیا، فقط میخواهند فرصتی برای امرار معاش داشته باشند و به خانودههایشان برسند و برای فرزندانشان موقعیت تحصیل فراهم کنند. بنابراین فکر میکنم تمام منطقه از افغانستانی با ثبات و امن سود خواهد برد. ما مایلیم با ایران و همه کشورهای منطقه برای دستیابی به این هدف همکاری کنیم. گمان میکنم که دولت ایران چند بار رسماً گفته است که میخواهد در این زمینهها همکاری کند. اما پشت پرده، شواهدی میبینیم که آنها در مواردی عملا به شورشیها کمک کردهاند، به صورتی که در نهایت به سربازان ما آسیبزده است.
او با این حال گفت که کشورش برای دستیابی به ثبات در افغانستان، همچنان به دنبال راههای همکاری با همه کشورهای منطقه، از جمله ایران است.
در مورد دشواریهای پیش روی فرایند صلح در خاورمیانه، از آقای اوباما سئوال شد که چه چیزی باعث میشود که او تصور کند این بار با بارهای قبل متفاوت است؛ و اگر صلح تحقق یابد، این امر چه تأثیری در فضای سیاسی منطقه و از جمله ایران به جا خواهد گذاشت.
او گفت: بگذارید بگویم که خیلی مطمئن نیستم که بتوانیم این کار را بکنیم. اما فکر میکنم که ضروری است و نکتهای که [در سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل] مطرح کردم این بود که برای چندین دهه دیدهایم که این مناقشه نه تنها سیاست منطقه را مصروف خود کرده، بلکه همچنین توان کودکان اسرائیلی برای احساس امنیت و توان کودکان فلسطینی برای رشد و پیشرفت را مختل کرده است و اگر ما نتوانیم واقعاً حرکت به سمت تشکیل کشور مستقل فلسطینی را که در کنار اسرائیل در صلح و امنیت زندگی کند آغاز کنیم، شاهد کشمکش و خونریزی بیشتری خواهیم بود و چشمانداز هرگونه راهحل مسالمتآمیز از بین خواهد رفت.
آقای اوباما با این حال گفت: آنچه در موردش خوشبینم این است که پرزیدنت عباس کسی است که صادقانه به دنبال صلح و کشور مستقل فلسطینی است. فکر میکنم که تحولی هم در تفکر نخست وزیر نتانیاهو رخ داده و مایل باشد فلسطینی امن و آرام در کنار اسرائیلی امن وجود داشته باشد که با همسایگانش در صلح باشد.
رئیس جمهوری آمریکا تأکید کرد: ما به عنوان جامعه بینالمللی باید از این تلاشها حمایت کنیم با این که میدانیم بسیار سخت است. شاید ممکن نباشد، اما باید امتحان کنیم و حالا وقت امتحان کردن است. فکر میکنم که اگر ما میتوانستیم به هدف حل و فصل مسالمتآمیز کشمکش میان اسرائیلیها و فلسطینیها برسیم، این میتوانست وضعیت منطقه را به شیوهای بسیار مثبت عوض کند.
او در مورد رابطه ایران و مسأله فلسطین گفت: فکر میکنم که آنچه اکثر مردم ایران میخواهند، این است که فلسطینیها حق خود را برای داشتن کشوری مستقل داشته باشند. خوب، فقط یک راه برای دستیابی به این هست و آن از طریق صلح با اسرائیل است. با خشونت نمیتوان به آن دست یافت.