آفتابنیوز : اما منتقدان اين طرح مي گويند، اين برنامه فقط كار كارخانه ها و آزمايشگاه ها را پيچيده تر مي كند و رقابت تسليحاتي جديدي به راه مي اندازد. تاكنون اين طرح شامل طراحي 9 ميليون دلاري كلاهك ها در سه آزمايشگاه تسليحات هسته اي آمريكا در لس آلاموس ليورمور و ساندياست. كارشناسان بمب هسته اي در اين تأسيسات به شدت امنيتي اكنون مشغول بررسي اطلاعات محرمانه تسليحاتي نيم قرن گذشته هستند تا اهداف و جزئيات اين طرح را بيرون بياورند. در اين طرح محرمانه و كم وسعت فقط يكصد نفر فعاليت دارند. اما قرار است طي پنج تا ده سال آينده طرح هاي جديد و قابل توجهي در نتيجه فعاليت اين يكصد نفر بيرون بيايد.
به گفته اين كارشناسان اين برنامه تغييري بزرگ در دنياي طراحي سلاح هاي هسته اي است. سال هاست كه سازندگان بمب از تكنولوژي ها و شيوه هاي جديد و مبتكرانه استفاده مي كنند و نتيجه كار آنها كلاهك هايي است كه سبك وزن، بسيار قوي و در بعضي موارد بسيار كوچكتر از چند سال پيش است. اما اكنون طراحان بمب در آمريكا در حال مطالعه بر روي چگونگي تغيير اين مسير و توليد سلاح هايي هستند كه قوي هيكل و عظيم الجثه اند تا كاملاً با عصر قديم هسته اي متفاوت باشند. كارشناسان فدرال در آمريكا نگران آن هستند كه بخش هاي مهم زرادخانه هسته اي كنوني آمريكا ديگر مانند گذشته كارآمدي ندارد.
به گفته اين مسئولان، 10 هزار كلاهك موجود در زرادخانه آمريكا به طور متوسط 15 سال عمر مفيد دارند. عمر متوسط بسياري از اين كلاهك ها اكنون 20 سال است و بعضي حتي از اين هم پيرتر هستند. بنابراين كارآيي ندارند. آزمايش كارآيي اين كلاهك ها ممكن نيست چون طبق قوانين ممنوعيت آزمايش هاي هسته اي اين كار منع شده است. سه ماه پيش كنگره در بودجه خود بندي را به تصويب رساند كه نقطه آغاز اين برنامه هسته اي موسوم به برنامه جايگزيني كلاهك ها بود.
رئيس بخش برنامه ريزي اداره امنيت ملي هسته اي آمريكا مي گويد: اين كار بسيار مهم است.
جان هاروي مي گويد: «هدف برنامه جديد توليد سلاح هايي است كه نه تنها قابل اطمينان باشند بلكه توليد و استفاده آن هم آسان تر باشد. آزمايشگاه هاي ما 20 سال است كه درباره اين برنامه فكر مي كنند تا شايد روزي بتوانيم بمب هاي ارزان تر و باهوش تر و با توليد آسان تر طراحي كنيم.» سناتورهاي كنگره از اين طرح حمايت مي كنند. اما حاميان كنترل تسليحات مي گويند اين برنامه غيرضروري و خطرناك است. سال هاست طراحان بمب در آمريكا در تلاش براي كوچك كردن اندازه بمب هاي هسته اي هستند. در دهه 1970 كلاهك هاي موشك ها با چند صد پوند وزن از قدرت چندين بمب به اندازه بمب هيروشيما را داشت. اندازه اين سلاح ها همچنان رو به كوچك شدن مي رفت و قدرت آن هم رو به افزايش. آخرين بمب زرادخانه آمريكا در سال 1990 ساخته شد. اطمينان از ادامه كارآمدي اين سلاح ها تا آن زمان آسان بود و آمريكا هرچند وقت در صحراي نوادا انفجار و آزمايش مي كرد. اما در سال 1993 بعد از جنگ سرد، آمريكا هم به توافقنامه بين المللي منع آزمايش هسته اي پيوست و ديگر نتوانست به چنين آزمايشاتي دست بزند. در نتيجه دولت تلاش هاي خود را از توليد سلاح هاي هسته اي به حفظ آنها تغيير جهت داد. طراحان و كارشناسان آمريكايي از طريق آزمايش هاي كامپيوتري و تكنيك هاي پيشرفته توان و موقعيت اين سلاح ها را امتحان مي كردند. هزينه برنامه هسته اي آمريكا در ابتدا چهار ميليارد دلار در سال بود. اكنون اين رقم شش ميليارد دلار است. در اواخر دهه 1990 عده اي از كارشناسان پيشنهاد طراحي نسل جديدي از سلاح ها را دادند.
مسئولان آمريكايي مي گويند اين برنامه فعلاً در مرحله تحقيقات است نه توليد. كنگره و دولت هاي آينده آمريكا بايد در هر مرحله بودجه اين برنامه پرهزينه را تأييد و تصويب كنند. آنها مي گويند هدفشان اين است كه اين برنامه را بدون نياز به آزمايش هسته اي پيش ببرند اما مي گويند نمي توانند در اين مورد اطمينان بدهند.
يك مقام آمريكايي بدون ذكر نامش گفت: آزمايش هسته اي آخرين گزينه خواهد بود. دكتر لئونارد ماسچروني از دانشمندان سابق لس آلاموس مي گويد، امكان ندارد چنين برنامه اي بدون انجام آزمايش هسته اي پيش برود.