متکی: جنگ آمریکا و اسراییل علیه ایران منتفی نیست
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب: وزیر سابق امور خارجه کشورمان گفت: بدیهی است که آمریکایی‌ها می‌خواهند در منطقه ما بذر تفرقه بیفکنند. ولی اتحاد ما با کشورهای خلیج فارس از اهمیت ژئوپلتیکی، ژئو استراتژیکی و ژئو اقتصادی برخوردار است.
منوچهر متکی در گفت‌وگو با سردبیر هفته نامه «زافترا» و در پاسخ به سوالی درباره احتمال وارد آوردن ضربه مسلحانه به ایران و تاثیر آن بر اوضاع منطقه و جهان اظهار کرد: سال‌ها پیش کارشناسان آگاه، به پیشبینی اوضاع جهان در هزاره سوم پرداختند. دو قرن گذشته مملو از جنگ‌های ویرانگرانه وحشتناک بود. همه اعتقاد داشتند که بشریت از این جنگ‌ها تجربه تلخی به دست آورده و در هزاره سوم سعی خواهد کرد اشتباهات و ناکامی‌های قرن‌های گذشته را اصلاح کند. ولی در اوایل هزاره جدید متوجه شدیم که این آرزوی دیرینه بشریت تحقق نیافت.
وی ادامه داد: دهساله اول هزاره سوم به پایان می‌رسد و جهانیان می‌بینند که این دوره هم مملوه از جنگ‌ها و فجایع بوده است. جهان امن‌تر نشده است. در منطقه ما در کشورهای افغانستان، عراق، لبنان و در نوار غزه چند جنگ خشن رخ داده است و مناقشه نظامی بین ارمنستان و آذربایجان نیز خاموش نشده است. طراحان جنگ افغانستان قبل از تجاوز به این کشور اعتقاد داشتند که می‌توانند به پیروزی سریع دست یابند و ایران هدف بعدی حمله آن‌ها خواهد بود. متجاوزین هفت یا هشت سال است که از قصد حمله به ایران دست نمی‌کشند.
وی ادامه داد: مبتکران جنگ افغانستان به دلایل مشخصی عراق را به عنوان هدف خود برای ضربه زدن انتخاب کردند. آن‌ها ضمن آغاز جنگ علیه عراق حتی به خود زحمت ندادند تا برای انجام این عملیات اجازه سازمان ملل متحد را دریافت کنند. روسیه، چین و فرانسه مخالف حمله آمریکا به عراق بودند، ولی کاخ سفید احساس می‌کرد که نیازی به قطعنامه سازمان ملل ندارد. آن‌ها بعد از حمله به عراق شورای امنیت سازمان ملل متحد را تحت فشار شدیدی قرار دادند تا عملیات نظامی خود را در عراق مشروعیت بخشند.
وزیر سابق امور خارجه کشورمان یادآور شد: آقای بوش در سال‌های پایانی ریاست جمهوری خود برنامه‌های تجاوز به ایران را در سر می‌پروراند. نمایندگان ایالات متحده تقریباً هر روز اعلام می‌کردند که تدارکات حمله به ایران فراهم شده است. در سال آخر حکومت بوش احتمال حمله به ایران به حداکثر خود رسیده بود. ما از کشورها و منابع مختلف اطلاعات دریافت می‌کردیم که تصمیم درباره حمله به ایران اتخاذ شده و اینکه این حمله اجتناب‌ناپذیر است.
وی خاطرنشان کرد: خردمندانی که هنوز در آمریکا باقی مانده‌اند، به او هشدار داده بودند که تجاوز به این منطقه عواقب غیرقابل پیشبینی به دنبال خواهد داشت. اگر ایران به صحنه عملیات جنگی تبدیل شود، خط جبهه آمریکا از چین تا دریای مدیترانه، تا مرز سوریه و فلسطین گسترش خواهد یافت. حق با ما بود محافظه‌کاران جدیدی که به آغاز جنگ متمایل هستند، بالاخره جرأت نخواهند کرد تا به این ماجراجویی دست بزنند.
دمکرات‌هایی که امروزه در ایالات متحده به قدرت رسیده‌اند، امکان کشاندن کشور خود به این بحران غیرقابل پیشبینی را ندارند. ولی از آن‌جایی که ما در منطقه بحرانی قرار داریم، مجبور هستیم تدابیر دفاعی لازم را اتخاذ کنیم. احتمال آغاز جنگ آمریکا یا اسراییل علیه ایران هم منتفی نیست.
ماجرای نیروگاه بوشهر
وی در پاسخ به سوالی درباره سیاست داخلی یا خارجی روسیه و مواضع آن نسبت به ایران از جمله امتناع از فروش سامانه دفاعی ضد هوایی اس-300 ، بحث در این زمینه را یک موضوع حساس و دشوار دانست و اظهار کرد: ما با روسیه همسایه هستیم و تاریخ طولانی روابط، ما را به همدیگر نزدیک می‌کند. در طول تاریخ در این روابط فراز و نشیب‌های زیادی بودند. تاریخ روابط ما دربرگیرنده مراحل بی‌اعتمادی و تلاش برای رها شدن از این بی‌اعتمادی بود. در دوران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، روابط ما شاهد مراحل طولانی بی‌اعتمادی بود.
متکی افزود: پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، گروه‌ها و محافل سیاسی غرب‌گرا از حکومت برکنار شدند. مردم ایران تلاش می‌کردند تا سیاست خارجی را خودش تعیین کرده و تصمیمات لازم را اتخاذ نماید. رهبران اتحاد شوروی راضی بودند که سیاست غرب‌گرایانه ایران شکست خورده و مردم به طراحی سیاست حاکمه و مستقل خود پرداخته‌اند. ما اتحاد شوروی را از فهرست تهدید‌های علیه ایران و امنیت کشورمان حذف کردیم. ما می‌فهمیدیم که باید روابط حسن همجواری برقرار کرده و بعد از تعیین عرصه منافع ملی به تشریک مساعی در برخورد با دشمنان مشترک بپردازیم. متأسفانه، تجاوز شوروی به افغانستان و حمایت مسکو از عراق که به ایران حمله کرده بود، به روابط ما جنبه منفی داد و باعث پیچیدگی این روابط شد.
وی یادآور شد: رهبران جدید اتحاد شوروی اعتقاد داشتند که باید با کشور همسایه ایران روابط دوستانه‌ای برقرار کرد. در ایران که به مخالفت با جهانخواران پرداخته بود، کسانی بودند که برقراری روابط حسنه با شوروی را لازم می‌دانستند. دو کشور مذاکرات فشرده ثمربخش درباره برقراری مناسبات جدید را شروع کردند و در گرماگرم این مذاکرات در اتحاد شوروی تحولات ناگهانی و بازگشت‌ناپذیری رخ داد. پس از آن ما نه تنها با یک کشور اتحاد شوروی، بلکه با چند کشور و از جمله فدراسیون روسیه (در خزر) همسایه شدیم.
وی گفت: به‌نظر می‌رسید که روسیه با سرعت به سوی غرب حرکت می‌کند. ولی هنگامی که آقای پوتین به قدرت رسید، او تلاش کرد تا جایگاه سابق روسیه را احیاء کند و سیاست مستقلی دنبال نماید و با کشورهایی که روابط با آن‌ها در سال‌های گذشته سرد شده بود، روابط برقرار نماید. با روی کار آمدن آقای پوتین تعامل ما با روسیه رو به بهبودی گذاشت.
ما در همان زمان مذاکرات جدید همکاری راهبردی را آغاز کردیم. روسیه ساخت نیروگاه اتمی بوشهر را شروع کرد و این پروژه اساس همکاری انرژتیک ما را تشکیل می‌دهد. بسیاری از پروژه‌های ایران توجه روسیه را به خود جلب کرد و روسیه علاقه‌مند شد تا در اجرای آن‌ها شرکت کند.
اساس سیاست آمریکا نگرانی از امکان ساخت بمب هسته‌ای در ایران نیست
وزیر سابق امور خارجه کشورمان ادامه داد: در همان حال کشورهای غرب و آمریکا با استفاده از حوادث 11 سپتامبر حمله خود را به جهان اسلام شروع کردند. آن‌ها سعی کردند تا محاصره فکری برای ایران درست کنند، ولی ایران نمی‌توانست این تبعیض علمی را بپذیرد. ما بر این اعتقاد هستیم که اگر همه کشورهای جهان از حق برابر استفاده از نعمات علم و تمدن برخوردارند، ما هم حق داریم مانند کشورهای دیگر از این نعمات بهره‌مند شویم. ما نمی‌توانستیم بپذیریم که هنگامی که ایران خواست با دانش علمی جهان آشنا شود، درب‌ها را بر روی آن ببندند. ما با این روند که استفاده از دانش علمی، امتیاز فقط تعدادی از کشورها باشد، سازش نکردیم. هر موقعی که کسی از دانشمندان ما پژوهش‌های خود را به مرحله ساخت فناوری جدید می‌رساند، آمریکایی‌ها اعتراض کرده و اعلام می‌کردند که ایران حق ندارد فناوری‌های جدید را به کار گیرد.
وی خاطرنشان کرد: چند سال است که آمریکا مسأله هسته‌یی ایران را مطرح می‌کند. ما درک می‌کنیم که نگرانی از امکان ساخت بمب هسته‌یی در ایران اساس سیاست آمریکا را تشکیل نمی‌دهد. در سال 2005 آقای ولادیمیر پوتین در ملاقات با آقای احمدی‌نژاد اظهار کرد که روسیه از نیات واقعی ایران خبر دارد و معتقد است که ایران مشغول به ساخت بمب اتمی نیست. آمریکایی‌ها ناراحت بودند که ایران بدون اجازه آمریکا به طراحی مدرن‌ترین فناوری‌ها پرداخته است. آن‌ها همچنین از مواضع ما در قبال برخی از مسایل ناراضی بودند، زیرا ما نمی‌توانستیم با بی‌تفاوتی شاهد کشتار صدها هزار شهروند افغانستان و ششصد هزار شهروند عراق به دست آمریکا باشیم. ما تأکید می‌کردیم که این آمریکایی‌ها بودند که در زمان حضور اتحاد شوروی در افغانستان سازمان‌های افراطی طالبان و القاعده را تشکیل دادند و همین امر منطقه ما را به صحنه افراط تبدیل کرده است. ما کتمان نمی کردیم که ماجراجویی آمریکا محکوم به شکست است.
وی خاطرنشان کرد: روابط بین ایالات متحده و ایران روابط «نه جنگ و نه صلح» است.
به توسعه مناسبات بین ایران و روسیه خوشبین هستم
متکی گفت: آمریکایی‌ها در منطقه ما از استانداردهای دوگانه پیروی می‌کنند. ما به سیاست واقع‌بینانه روسیه در این منطقه بسیار امیدوار بودیم. اطمینان داریم که روسیه درک می‌کند که توانمندی ملت ایران به بمب اتم و تسلیحات نیست. انقلاب اسلامی ایران و نیز منطق و جذابیت این انقلاب برای ملت‌هاست که بین ایران و غرب تنش ایجاد می‌کند. زمانی سفر ولادیمیر پوتین به تهران برای توسعه روابط دوستانه بین دو کشور موجبات بسیار خوبی را ایجاد کرد. تصمیم روسیه مبنی بر تکمیل سریع ساخت نیروگاه اتمی بوشهر و تأمین سوخت هسته‌یی برای کشور ما با قدردانی طرف ایرانی روبرو شد. دو کشور روسیه و ایران از امکانات خوب برای تعامل و توسعه مشترک برخوردارند.
وی تاکید کرد: ما باید نهایت تلاش‌های خود را به‌عمل آوریم تا روابط دوجانبه ما تحت تأثیر طرف‌های ثالث قرار نگیرد و دیگران بر سیاست مستقل ما اثر منفی نگذارند. چارچوب‌های همکاری بین ایران و روسیه مشخص و معین است. ملاقات اخیر دو رییس‌جمهور ما در باکو، گامی در جهت برطرف کردن سوء‌تفاهم‌هایی است که در روابط بین دو کشور ایجاد شده بود. دو رییس‌جمهور توافق کردند تا به رایزنی‌ها در سطح عالی ادامه دهند. این مبنای خوبی برای توسعه مناسبات ما است که من در این مورد خوشبین هستم.
وی در عین حال با بیان اینکه «برقراری مشارکت راهبردی بین دو کشور، کار ساده‌ای نیست» ادامه داد: ولی حفظ روابط موجود باز هم دشوارتر است. حوادث اخیر نشان داده که بعضی نیروها و کشورها مخالف برقراری روابط حسنه و راهبردی بین ایران و روسیه هستند. ما باید از تجربه ارزشمند و مثبت تعامل اندوخته شده حفاظت کنیم.
اقیانوس تاریخ معاصر دچار طوفان شدیدی شده است
وزیر سابق امور خارجه کشورمان درباره آینده جهان و جایگاه ایران در این جهان نیز با اشاره به اینکه «ناآرامی‌های عظیمی در جهان رخ می‌دهد» افزود: اقیانوس تاریخ معاصر دچار طوفان شدیدی شده است و این طوفان، نتیجه اقداماتی است که پس از جنگ جهانی دوم اتخاذ شده بود. مکانیزم‌هایی که در آن زمان ایجاد شد به ظاهر کارآمد بود، ولی امروز فرسوده شده و جهان را به بن‌بست رسانده است. در جهان معاصر دو دیدگاه متضاد وجود دارد که این مبارزه بین نیروی منطق و زور است. کشورهای غربی معتقدند که اگر زور دست‌شان باشد، منطق آن‌ها هم باید برتری داشته باشد. این منطق مبتنی بر زور، منطق یکجانبه‌گرایی و استانداردهای دوگانه است که تأکید می‌کند فقط یک دیدگاه حاکم وجود دارد که به زورمندان تعلق دارد. این نیرو استدلال خود را به دیگران تحمیل می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: دیدگاه مقابل تأکید می‌کند که منطق باید منبع نیرو و توان باشد. این منطق پایبند به عدالت است که همه کشورها را مساوی و برابر دانسته و ظلم را رد می‌کند. توسعه فناوری‌های اطلاعات در جهان معاصر باعث می‌شود تا دولت‌ها درباره تصمیمات خود که بر خلاف گذشته ساده اتخاذ نمی‌شوند، تأمل و تفکر بیشتری بکنند. آن‌ها باید در برابر کشورهای دیگر پاسخگوی تصمیمات خود باشند و افکار عمومی را به حقانیت خود متقاعد کنند. آمریکایی‌ها در افغانستان شکست می‌خورند. کمبود اسلحه نیست که باعث شکست آن‌ها می‌شود. کمبود پول و ضعف اقتصاد هم علت این شکست نیست. منطق معیوب و ناقص آن‌ها علت این شکست است.
وی با طرح این سوال که «چرا بحران اقتصادی در جهان اتفاق افتاد؟» به آن پاسخ داد: به این خاطر که نظام بانکی مبتنی بر سودجویی تحمیل شده به جهان است. امام ششم (ع) جهان اسلام فرمود؛ «شما نمی‌توانید یک واحد پول را همزمان به دو طرف به عنوان ودیعه بپردازید». ولی بانک امروزی یک واحد پول را همزمان به ده طرف به عنوان ودیعه می‌پردازد. آمریکایی‌ها سعی می‌کنند از طریق انتشار مقدار بی‌شمار دلار بر بحران اقتصادی فایق آیند. آن‌ها دلار‌های زیادی به اقتصاد خود تزریق می‌کنند ولی بحران در نتیجه این تدابیر خاتمه نمی‌یابد. مکانیزم‌های امروزی اقتصاد جهانی فاسد است و باید عوض شود.
ویژگی‌های فرآیند امروزی آن است که همه کشورهای جهان می‌خواهند از حوزه بحران که آمریکا مرکز آن است، فاصله بگیرند. آن‌ها می‌خواهند با استفاده از ارز‌های ملی و نه دلار، با هم تجارت کنند.
متکی گفت: همه دنبال راه‌هایی می‌گردند که دلار بیش از این بر اقتصاد جهان فرمانروایی نکند. تکرار می‌کنم؛ جهان دستخوش بحران اقتصادی شده است. سیاست جهانی کنونی به بن‌بست رسیده است و همه ما باید به دنبال راهکارهای جدید و شرایط جدید زندگی باشیم.
سیاست خود را تغییر دهید تا به شما کمک کنیم
وی خاطرنشان کرد: ایران دقیقاً در همین مورد صحبت می‌کند. ایران اعتقاد دارد که دنیای جدیدی در حال تکوین است که عدالت در آن فرمانروایی خواهد کرد. مردم جهان معاصر چشم‌شان باز شده است و کسی نمی‌تواند آن‌ها را بترساند. در گذشته هنگامی که یک ناو هواپیمابر آمریکایی در دریای مدیترانه در حد ناچیزی به سواحل خاور میانه نزدیک می‌شد، احتمال می‌رفت چند دولت از ترس‌شان سقوط کنند. ولی اکنون آمریکایی‌ها هفت سال است که در عراق می‌جنگند، آن‌جا حدود صد هزار سرباز دارند، ولی از ما کمک می‌خواهند. ما پاسخ دادیم؛ «سیاست خود را تغییر دهید تا به شما کمک کنیم». این نقطه نظر ما درباره اوضاع جهانی است.
همه همسایگان ما محتوای گزارش‌های ویکی‌لیکس را تکذیب می‌کنند
وی در پاسخ به سوالی درباره اطلاعات منتشر شده از سوی سایت ویکی لیکس از جمله اظهاراتی درباره منطقه خلیج فارس و تلاش آمریکا برای ضربه به ایران گفت: هر کاری که ایالات متحده طی ده سال اخیر انجام داده و در چارچوب این درز عظیم اطلاعات منتشر شد، بر آینده سیاست آمریکا اثر خواهد گذاشت. هدف از این درز اطلاعات، تحریک اختلافات بین تعداد زیادی از کشورها و بی‌نظم کردن مناسبات بین‌الملل است. می‌گویند که اگر کسی به ارتکاب شرارت اقرار کرده و این مسوولیت و تقصیر را قبول کند، باید این (اعتراف) را قبول کرد؛ لذا ما باید چیزی را که آن‌ها در این اسناد درباره خود گفته‌اند، قبول کنیم و در نظر بگیریم.
وزیر سابق اممور خارجه کشورمان با بیان اینکه «امروز آمریکایی‌ها در تهران سفارت ندارند و به همین علت ویکی‌لیکس درباره ما هیچ سندی منتشر نکرده است» ادامه داد: ولی همسایگان ما در خلیج فارس ادعاهایی را که این سایت (از زبان آن‌ها) درج کرده است، تکذیب می‌کنند. چندی پیش به کویت و سپس به بحرین سفر کردم. در ابوظبی نشست رهبران کشورهای حاشیه خلیج فارس برگزار شد. آن‌ها طی واکنشی به مطالب ویکی لیکس اظهار داشتند که این‌گونه تحریکات بر روابط ما با ایران اثری نخواهد گذاشت.
وی با تاکید بر اینکه «تکرار می‌کنم؛ همه همسایگان ما محتوای این گزارش‌ها را تکذیب می‌کنند» ادامه داد: بدیهی است که آمریکایی‌ها می‌خواهند در منطقه ما بذر تفرقه بیفکنند. ولی اتحاد ما با کشورهای خلیج فارس از اهمیت ژئوپلتیکی، ژئو استراتژیکی و ژئو اقتصادی برخوردار است. 60 درصد از ذخایر جهانی حامل‌های انرژی در منطقه ما واقع شده است. استخراج، تولید و انتقال این منابع یک سیستم واحد و تجزیه‌ناپذیر منطقه‌ای را تشکیل می‌دهد که از سیستم مشترک امنیت نیز برخوردار است. نمی‌توان قسمتی از آن را جدا کرده و برای آن امنیت جداگانه‌ای تأمین کرد و برای بخش‌های دیگر خطر ایجاد نمود.
حاضریم بازی‌های مکارانه آمریکایی‌ها را افشاء کنیم
وی گفت: ما برای برقراری روابط حسنه با همسایگان خود مبانی کافی داریم و دلیلی نداریم که با آن‌ها اختلاف نظر داشته باشیم.آمریکایی‌هایی که اظهارات ضد‌ایرانی را به همسایگان ما نسبت دادند، هدف افشاندن بذرهای بی‌اعتمادی بین ما و کشورهای همسایه را دنبال می‌کنند. ما حاضریم بازی‌های مکارانه آمریکایی‌ها را افشاء کنیم. چه کسی برنده جنگ هشت ساله بین دو کشور همسایه ایران و عراق شد؟ تنها ایالات متحده آمریکا. ما بر همین اساس نسبت به صحت مطالب منتشر شده شک و تردید زیادی داریم. باید این اسناد را مورد مطالعه جدی قرار داد تا تمایلات آمریکایی‌ها و سیاست غیر شفاف آن‌ها روشن شود. آنگاه می‌توان فهمید چرا این مطالب همانا در شرایط تاریخی جاری منتشر شده است. اگر ما در جهان عادلانه‌ای زندگی می‌کردیم، انتشار این اسناد کافی بود تا دادگاه داوری بین المللی آمریکا را محاکمه کند.
آفتاب: وزیر سابق امور خارجه کشورمان گفت: بدیهی است که آمریکایی‌ها می‌خواهند در منطقه ما بذر تفرقه بیفکنند. ولی اتحاد ما با کشورهای خلیج فارس از اهمیت ژئوپلتیکی، ژئو استراتژیکی و ژئو اقتصادی برخوردار است. منوچهر متکی در گفت‌وگو با سردبیر هفته نامه «زافترا» و در پاسخ به سوالی درباره احتمال وارد آوردن ضربه مسلحانه به ایران و تاثیر آن بر اوضاع منطقه و جهان اظهار کرد: سال‌ها پیش کارشناسان آگاه، به پیشبینی اوضاع جهان در هزاره سوم پرداختند. دو قرن گذشته مملو از جنگ‌های ویرانگرانه وحشتناک بود. همه اعتقاد داشتند که بشریت از این جنگ‌ها تجربه تلخی به دست آورده و در هزاره سوم سعی خواهد کرد اشتباهات و ناکامی‌های قرن‌های گذشته را اصلاح کند. ولی در اوایل هزاره جدید متوجه شدیم که این آرزوی دیرینه بشریت تحقق نیافت.
وی ادامه داد: دهساله اول هزاره سوم به پایان می‌رسد و جهانیان می‌بینند که این دوره هم مملوه از جنگ‌ها و فجایع بوده است. جهان امن‌تر نشده است. در منطقه ما در کشورهای افغانستان، عراق، لبنان و در نوار غزه چند جنگ خشن رخ داده است و مناقشه نظامی بین ارمنستان و آذربایجان نیز خاموش نشده است. طراحان جنگ افغانستان قبل از تجاوز به این کشور اعتقاد داشتند که می‌توانند به پیروزی سریع دست یابند و ایران هدف بعدی حمله آن‌ها خواهد بود. متجاوزین هفت یا هشت سال است که از قصد حمله به ایران دست نمی‌کشند.
وی ادامه داد: مبتکران جنگ افغانستان به دلایل مشخصی عراق را به عنوان هدف خود برای ضربه زدن انتخاب کردند. آن‌ها ضمن آغاز جنگ علیه عراق حتی به خود زحمت ندادند تا برای انجام این عملیات اجازه سازمان ملل متحد را دریافت کنند. روسیه، چین و فرانسه مخالف حمله آمریکا به عراق بودند، ولی کاخ سفید احساس می‌کرد که نیازی به قطعنامه سازمان ملل ندارد. آن‌ها بعد از حمله به عراق شورای امنیت سازمان ملل متحد را تحت فشار شدیدی قرار دادند تا عملیات نظامی خود را در عراق مشروعیت بخشند.
وزیر سابق امور خارجه کشورمان یادآور شد: آقای بوش در سال‌های پایانی ریاست جمهوری خود برنامه‌های تجاوز به ایران را در سر می‌پروراند. نمایندگان ایالات متحده تقریباً هر روز اعلام می‌کردند که تدارکات حمله به ایران فراهم شده است. در سال آخر حکومت بوش احتمال حمله به ایران به حداکثر خود رسیده بود. ما از کشورها و منابع مختلف اطلاعات دریافت می‌کردیم که تصمیم درباره حمله به ایران اتخاذ شده و اینکه این حمله اجتناب‌ناپذیر است.
وی خاطرنشان کرد: خردمندانی که هنوز در آمریکا باقی مانده‌اند، به او هشدار داده بودند که تجاوز به این منطقه عواقب غیرقابل پیشبینی به دنبال خواهد داشت. اگر ایران به صحنه عملیات جنگی تبدیل شود، خط جبهه آمریکا از چین تا دریای مدیترانه، تا مرز سوریه و فلسطین گسترش خواهد یافت. حق با ما بود محافظه‌کاران جدیدی که به آغاز جنگ متمایل هستند، بالاخره جرأت نخواهند کرد تا به این ماجراجویی دست بزنند.
دمکرات‌هایی که امروزه در ایالات متحده به قدرت رسیده‌اند، امکان کشاندن کشور خود به این بحران غیرقابل پیشبینی را ندارند. ولی از آن‌جایی که ما در منطقه بحرانی قرار داریم، مجبور هستیم تدابیر دفاعی لازم را اتخاذ کنیم. احتمال آغاز جنگ آمریکا یا اسراییل علیه ایران هم منتفی نیست.
ماجرای نیروگاه بوشهر
وی در پاسخ به سوالی درباره سیاست داخلی یا خارجی روسیه و مواضع آن نسبت به ایران از جمله امتناع از فروش سامانه دفاعی ضد هوایی اس-300 ، بحث در این زمینه را یک موضوع حساس و دشوار دانست و اظهار کرد: ما با روسیه همسایه هستیم و تاریخ طولانی روابط، ما را به همدیگر نزدیک می‌کند. در طول تاریخ در این روابط فراز و نشیب‌های زیادی بودند. تاریخ روابط ما دربرگیرنده مراحل بی‌اعتمادی و تلاش برای رها شدن از این بی‌اعتمادی بود. در دوران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، روابط ما شاهد مراحل طولانی بی‌اعتمادی بود.
متکی افزود: پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، گروه‌ها و محافل سیاسی غرب‌گرا از حکومت برکنار شدند. مردم ایران تلاش می‌کردند تا سیاست خارجی را خودش تعیین کرده و تصمیمات لازم را اتخاذ نماید. رهبران اتحاد شوروی راضی بودند که سیاست غرب‌گرایانه ایران شکست خورده و مردم به طراحی سیاست حاکمه و مستقل خود پرداخته‌اند. ما اتحاد شوروی را از فهرست تهدید‌های علیه ایران و امنیت کشورمان حذف کردیم. ما می‌فهمیدیم که باید روابط حسن همجواری برقرار کرده و بعد از تعیین عرصه منافع ملی به تشریک مساعی در برخورد با دشمنان مشترک بپردازیم. متأسفانه، تجاوز شوروی به افغانستان و حمایت مسکو از عراق که به ایران حمله کرده بود، به روابط ما جنبه منفی داد و باعث پیچیدگی این روابط شد.
وی یادآور شد: رهبران جدید اتحاد شوروی اعتقاد داشتند که باید با کشور همسایه ایران روابط دوستانه‌ای برقرار کرد. در ایران که به مخالفت با جهانخواران پرداخته بود، کسانی بودند که برقراری روابط حسنه با شوروی را لازم می‌دانستند. دو کشور مذاکرات فشرده ثمربخش درباره برقراری مناسبات جدید را شروع کردند و در گرماگرم این مذاکرات در اتحاد شوروی تحولات ناگهانی و بازگشت‌ناپذیری رخ داد. پس از آن ما نه تنها با یک کشور اتحاد شوروی، بلکه با چند کشور و از جمله فدراسیون روسیه (در خزر) همسایه شدیم.
وی گفت: به‌نظر می‌رسید که روسیه با سرعت به سوی غرب حرکت می‌کند. ولی هنگامی که آقای پوتین به قدرت رسید، او تلاش کرد تا جایگاه سابق روسیه را احیاء کند و سیاست مستقلی دنبال نماید و با کشورهایی که روابط با آن‌ها در سال‌های گذشته سرد شده بود، روابط برقرار نماید. با روی کار آمدن آقای پوتین تعامل ما با روسیه رو به بهبودی گذاشت.
ما در همان زمان مذاکرات جدید همکاری راهبردی را آغاز کردیم. روسیه ساخت نیروگاه اتمی بوشهر را شروع کرد و این پروژه اساس همکاری انرژتیک ما را تشکیل می‌دهد. بسیاری از پروژه‌های ایران توجه روسیه را به خود جلب کرد و روسیه علاقه‌مند شد تا در اجرای آن‌ها شرکت کند.
اساس سیاست آمریکا نگرانی از امکان ساخت بمب هسته‌ای در ایران نیست
وزیر سابق امور خارجه کشورمان ادامه داد: در همان حال کشورهای غرب و آمریکا با استفاده از حوادث 11 سپتامبر حمله خود را به جهان اسلام شروع کردند. آن‌ها سعی کردند تا محاصره فکری برای ایران درست کنند، ولی ایران نمی‌توانست این تبعیض علمی را بپذیرد. ما بر این اعتقاد هستیم که اگر همه کشورهای جهان از حق برابر استفاده از نعمات علم و تمدن برخوردارند، ما هم حق داریم مانند کشورهای دیگر از این نعمات بهره‌مند شویم. ما نمی‌توانستیم بپذیریم که هنگامی که ایران خواست با دانش علمی جهان آشنا شود، درب‌ها را بر روی آن ببندند. ما با این روند که استفاده از دانش علمی، امتیاز فقط تعدادی از کشورها باشد، سازش نکردیم. هر موقعی که کسی از دانشمندان ما پژوهش‌های خود را به مرحله ساخت فناوری جدید می‌رساند، آمریکایی‌ها اعتراض کرده و اعلام می‌کردند که ایران حق ندارد فناوری‌های جدید را به کار گیرد.
وی خاطرنشان کرد: چند سال است که آمریکا مسأله هسته‌یی ایران را مطرح می‌کند. ما درک می‌کنیم که نگرانی از امکان ساخت بمب هسته‌یی در ایران اساس سیاست آمریکا را تشکیل نمی‌دهد. در سال 2005 آقای ولادیمیر پوتین در ملاقات با آقای احمدی‌نژاد اظهار کرد که روسیه از نیات واقعی ایران خبر دارد و معتقد است که ایران مشغول به ساخت بمب اتمی نیست. آمریکایی‌ها ناراحت بودند که ایران بدون اجازه آمریکا به طراحی مدرن‌ترین فناوری‌ها پرداخته است. آن‌ها همچنین از مواضع ما در قبال برخی از مسایل ناراضی بودند، زیرا ما نمی‌توانستیم با بی‌تفاوتی شاهد کشتار صدها هزار شهروند افغانستان و ششصد هزار شهروند عراق به دست آمریکا باشیم. ما تأکید می‌کردیم که این آمریکایی‌ها بودند که در زمان حضور اتحاد شوروی در افغانستان سازمان‌های افراطی طالبان و القاعده را تشکیل دادند و همین امر منطقه ما را به صحنه افراط تبدیل کرده است. ما کتمان نمی کردیم که ماجراجویی آمریکا محکوم به شکست است.
وی خاطرنشان کرد: روابط بین ایالات متحده و ایران روابط «نه جنگ و نه صلح» است.
به توسعه مناسبات بین ایران و روسیه خوشبین هستم
متکی گفت: آمریکایی‌ها در منطقه ما از استانداردهای دوگانه پیروی می‌کنند. ما به سیاست واقع‌بینانه روسیه در این منطقه بسیار امیدوار بودیم. اطمینان داریم که روسیه درک می‌کند که توانمندی ملت ایران به بمب اتم و تسلیحات نیست. انقلاب اسلامی ایران و نیز منطق و جذابیت این انقلاب برای ملت‌هاست که بین ایران و غرب تنش ایجاد می‌کند. زمانی سفر ولادیمیر پوتین به تهران برای توسعه روابط دوستانه بین دو کشور موجبات بسیار خوبی را ایجاد کرد. تصمیم روسیه مبنی بر تکمیل سریع ساخت نیروگاه اتمی بوشهر و تأمین سوخت هسته‌یی برای کشور ما با قدردانی طرف ایرانی روبرو شد. دو کشور روسیه و ایران از امکانات خوب برای تعامل و توسعه مشترک برخوردارند.
وی تاکید کرد: ما باید نهایت تلاش‌های خود را به‌عمل آوریم تا روابط دوجانبه ما تحت تأثیر طرف‌های ثالث قرار نگیرد و دیگران بر سیاست مستقل ما اثر منفی نگذارند. چارچوب‌های همکاری بین ایران و روسیه مشخص و معین است. ملاقات اخیر دو رییس‌جمهور ما در باکو، گامی در جهت برطرف کردن سوء‌تفاهم‌هایی است که در روابط بین دو کشور ایجاد شده بود. دو رییس‌جمهور توافق کردند تا به رایزنی‌ها در سطح عالی ادامه دهند. این مبنای خوبی برای توسعه مناسبات ما است که من در این مورد خوشبین هستم.
وی در عین حال با بیان اینکه «برقراری مشارکت راهبردی بین دو کشور، کار ساده‌ای نیست» ادامه داد: ولی حفظ روابط موجود باز هم دشوارتر است. حوادث اخیر نشان داده که بعضی نیروها و کشورها مخالف برقراری روابط حسنه و راهبردی بین ایران و روسیه هستند. ما باید از تجربه ارزشمند و مثبت تعامل اندوخته شده حفاظت کنیم.
اقیانوس تاریخ معاصر دچار طوفان شدیدی شده است
وزیر سابق امور خارجه کشورمان درباره آینده جهان و جایگاه ایران در این جهان نیز با اشاره به اینکه «ناآرامی‌های عظیمی در جهان رخ می‌دهد» افزود: اقیانوس تاریخ معاصر دچار طوفان شدیدی شده است و این طوفان، نتیجه اقداماتی است که پس از جنگ جهانی دوم اتخاذ شده بود. مکانیزم‌هایی که در آن زمان ایجاد شد به ظاهر کارآمد بود، ولی امروز فرسوده شده و جهان را به بن‌بست رسانده است. در جهان معاصر دو دیدگاه متضاد وجود دارد که این مبارزه بین نیروی منطق و زور است. کشورهای غربی معتقدند که اگر زور دست‌شان باشد، منطق آن‌ها هم باید برتری داشته باشد. این منطق مبتنی بر زور، منطق یکجانبه‌گرایی و استانداردهای دوگانه است که تأکید می‌کند فقط یک دیدگاه حاکم وجود دارد که به زورمندان تعلق دارد. این نیرو استدلال خود را به دیگران تحمیل می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: دیدگاه مقابل تأکید می‌کند که منطق باید منبع نیرو و توان باشد. این منطق پایبند به عدالت است که همه کشورها را مساوی و برابر دانسته و ظلم را رد می‌کند. توسعه فناوری‌های اطلاعات در جهان معاصر باعث می‌شود تا دولت‌ها درباره تصمیمات خود که بر خلاف گذشته ساده اتخاذ نمی‌شوند، تأمل و تفکر بیشتری بکنند. آن‌ها باید در برابر کشورهای دیگر پاسخگوی تصمیمات خود باشند و افکار عمومی را به حقانیت خود متقاعد کنند. آمریکایی‌ها در افغانستان شکست می‌خورند. کمبود اسلحه نیست که باعث شکست آن‌ها می‌شود. کمبود پول و ضعف اقتصاد هم علت این شکست نیست. منطق معیوب و ناقص آن‌ها علت این شکست است.
وی با طرح این سوال که «چرا بحران اقتصادی در جهان اتفاق افتاد؟» به آن پاسخ داد: به این خاطر که نظام بانکی مبتنی بر سودجویی تحمیل شده به جهان است. امام ششم (ع) جهان اسلام فرمود؛ «شما نمی‌توانید یک واحد پول را همزمان به دو طرف به عنوان ودیعه بپردازید». ولی بانک امروزی یک واحد پول را همزمان به ده طرف به عنوان ودیعه می‌پردازد. آمریکایی‌ها سعی می‌کنند از طریق انتشار مقدار بی‌شمار دلار بر بحران اقتصادی فایق آیند. آن‌ها دلار‌های زیادی به اقتصاد خود تزریق می‌کنند ولی بحران در نتیجه این تدابیر خاتمه نمی‌یابد. مکانیزم‌های امروزی اقتصاد جهانی فاسد است و باید عوض شود.
ویژگی‌های فرآیند امروزی آن است که همه کشورهای جهان می‌خواهند از حوزه بحران که آمریکا مرکز آن است، فاصله بگیرند. آن‌ها می‌خواهند با استفاده از ارز‌های ملی و نه دلار، با هم تجارت کنند.
متکی گفت: همه دنبال راه‌هایی می‌گردند که دلار بیش از این بر اقتصاد جهان فرمانروایی نکند. تکرار می‌کنم؛ جهان دستخوش بحران اقتصادی شده است. سیاست جهانی کنونی به بن‌بست رسیده است و همه ما باید به دنبال راهکارهای جدید و شرایط جدید زندگی باشیم.
سیاست خود را تغییر دهید تا به شما کمک کنیم
وی خاطرنشان کرد: ایران دقیقاً در همین مورد صحبت می‌کند. ایران اعتقاد دارد که دنیای جدیدی در حال تکوین است که عدالت در آن فرمانروایی خواهد کرد. مردم جهان معاصر چشم‌شان باز شده است و کسی نمی‌تواند آن‌ها را بترساند. در گذشته هنگامی که یک ناو هواپیمابر آمریکایی در دریای مدیترانه در حد ناچیزی به سواحل خاور میانه نزدیک می‌شد، احتمال می‌رفت چند دولت از ترس‌شان سقوط کنند. ولی اکنون آمریکایی‌ها هفت سال است که در عراق می‌جنگند، آن‌جا حدود صد هزار سرباز دارند، ولی از ما کمک می‌خواهند. ما پاسخ دادیم؛ «سیاست خود را تغییر دهید تا به شما کمک کنیم». این نقطه نظر ما درباره اوضاع جهانی است.
همه همسایگان ما محتوای گزارش‌های ویکی‌لیکس را تکذیب می‌کنند
وی در پاسخ به سوالی درباره اطلاعات منتشر شده از سوی سایت ویکی لیکس از جمله اظهاراتی درباره منطقه خلیج فارس و تلاش آمریکا برای ضربه به ایران گفت: هر کاری که ایالات متحده طی ده سال اخیر انجام داده و در چارچوب این درز عظیم اطلاعات منتشر شد، بر آینده سیاست آمریکا اثر خواهد گذاشت. هدف از این درز اطلاعات، تحریک اختلافات بین تعداد زیادی از کشورها و بی‌نظم کردن مناسبات بین‌الملل است. می‌گویند که اگر کسی به ارتکاب شرارت اقرار کرده و این مسوولیت و تقصیر را قبول کند، باید این (اعتراف) را قبول کرد؛ لذا ما باید چیزی را که آن‌ها در این اسناد درباره خود گفته‌اند، قبول کنیم و در نظر بگیریم.
وزیر سابق اممور خارجه کشورمان با بیان اینکه «امروز آمریکایی‌ها در تهران سفارت ندارند و به همین علت ویکی‌لیکس درباره ما هیچ سندی منتشر نکرده است» ادامه داد: ولی همسایگان ما در خلیج فارس ادعاهایی را که این سایت (از زبان آن‌ها) درج کرده است، تکذیب می‌کنند. چندی پیش به کویت و سپس به بحرین سفر کردم. در ابوظبی نشست رهبران کشورهای حاشیه خلیج فارس برگزار شد. آن‌ها طی واکنشی به مطالب ویکی لیکس اظهار داشتند که این‌گونه تحریکات بر روابط ما با ایران اثری نخواهد گذاشت.
وی با تاکید بر اینکه «تکرار می‌کنم؛ همه همسایگان ما محتوای این گزارش‌ها را تکذیب می‌کنند» ادامه داد: بدیهی است که آمریکایی‌ها می‌خواهند در منطقه ما بذر تفرقه بیفکنند. ولی اتحاد ما با کشورهای خلیج فارس از اهمیت ژئوپلتیکی، ژئو استراتژیکی و ژئو اقتصادی برخوردار است. 60 درصد از ذخایر جهانی حامل‌های انرژی در منطقه ما واقع شده است. استخراج، تولید و انتقال این منابع یک سیستم واحد و تجزیه‌ناپذیر منطقه‌ای را تشکیل می‌دهد که از سیستم مشترک امنیت نیز برخوردار است. نمی‌توان قسمتی از آن را جدا کرده و برای آن امنیت جداگانه‌ای تأمین کرد و برای بخش‌های دیگر خطر ایجاد نمود.
حاضریم بازی‌های مکارانه آمریکایی‌ها را افشاء کنیم
وی گفت: ما برای برقراری روابط حسنه با همسایگان خود مبانی کافی داریم و دلیلی نداریم که با آن‌ها اختلاف نظر داشته باشیم.آمریکایی‌هایی که اظهارات ضد‌ایرانی را به همسایگان ما نسبت دادند، هدف افشاندن بذرهای بی‌اعتمادی بین ما و کشورهای همسایه را دنبال می‌کنند. ما حاضریم بازی‌های مکارانه آمریکایی‌ها را افشاء کنیم. چه کسی برنده جنگ هشت ساله بین دو کشور همسایه ایران و عراق شد؟ تنها ایالات متحده آمریکا. ما بر همین اساس نسبت به صحت مطالب منتشر شده شک و تردید زیادی داریم. باید این اسناد را مورد مطالعه جدی قرار داد تا تمایلات آمریکایی‌ها و سیاست غیر شفاف آن‌ها روشن شود. آنگاه می‌توان فهمید چرا این مطالب همانا در شرایط تاریخی جاری منتشر شده است. اگر ما در جهان عادلانه‌ای زندگی می‌کردیم، انتشار این اسناد کافی بود تا دادگاه داوری بین المللی آمریکا را محاکمه کند.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید