آفتاب: باراک اوباما پس از دیدار با هو جینتائو، رهبر چین، گفت که از ظهور "صلحآمیز" این کشور به عنوان قدرتی بزرگ در عرصه بینالمللی حمایت میکند.
رهبران آمریکا و چین روز چهارشنبه در یک کنفرانس خبری در کاخ سفید، بر تحکیم روابط و افزایش همکاری متقابل بین دو کشور تاکید کردند.
رئیسجمهوری آمریکا گفت: "ما از تبدیل شدن چین به قدرتی بزرگ استقبال میکنیم، اما میخواهیم که این تحول طوری تحقق یابد که هنجارها و قواعد بینالمللی را تقویت و به امنیت و صلح کمک کند، نه اینکه به درگیری در منطقه (شرق آسیا) یا جهان بیانجامد."
آمریکا و چین همچنان درباره موضوعات اقتصادی و استراتژیکی عمدهای از جمله ارزش یوان، واحد پول چین، آینده تایوان و نحوه اجرای تحریمهای ایران و کره شمالی اختلاف نظر دارند.
هو جینتائو نیز گفت: "ما توافق کردیم که همکاری مثبت و رابطه گسترده آمریکا و چین را به پیش ببریم."
باراک اوباما گفت: توافقهای واشنگتن و پکن در سفر هو جینتائو، رئیسجمهوری چین، "شالوده رابطه دو کشور را برای چند دهه آینده بنیان گذاشته است."
استقبال دولت باراک اوباما از رئیسجمهوری چین کم سابقه ارزیابی شده است.
قراردادهای کلان
به گفته کاخ سفید، قرادادهایی که در این سفر بین شرکتهای دو طرف منعقد شده است، صادرات ایالات متحده به چین را ۴۵ میلیارد دلار در سال افزایش خواهد داد و حدود ۲۳۵ هزار فرصت شغلی جدید در آمریکا ایجاد خواهد کرد.
چین موافقت کرده است که طی سه سال آینده ۲۰۰ فروند هواپیمای مسافربری از شرکت بوئینگ خریداری کند.
شرکت جنرال الکتریک نیز قرار است که فنآوریهای پیشرفته از جمله تجهیزاتی که در احداث راه آهن سریعالسیر کاربرد دارد به چین بفروشد.
رئیسجمهوری آمریکا همچنین تاکید کرد که کشورش معتقد است ارزش یوان پائینتر از ارزش حقیقیاش نگاه داشته شده و باید افزایش یابد. برخی کارشناسان اقتصادی تحقق تدریجی این امر در آینده را بعید نمیدانند.
تحریمها علیه ایران نیز یکی از موضوعهایی بود که مقامهای ارشد آمریکا و چین در این نشست درباره آن گفتوگو کردهاند.
بارک اوباما گفت: "ما توافق کردیم که ایران باید به تعهدات بینالمللیاش عمل کند و تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران باید به طور کامل اجرا شود."
باراک اوباما افزود: "اگر ایران به تعهداتش عمل کند ما به همراه سایر اعضای گروه پنج به علاوه یک، به ایران این فرصت را میدهیم که جذب جامعه بینالمللی شود."
ایران میگوید که تحریمها سیاست خارجی یا اتمیاش را تغییر نمیدهد.
حقوق بشر
اولین سوالی که در کنفرانس خبری روز چهارشنبه مطرح شد درباره وضع حقوق بشر چین بود که رئیسجمهوری چین به آن پاسخ نداد، ولی در پی تکرار سوال توسط خبرنگار دیگری گفت که به علت مشکل فنی سوال اول را نشنیده بود.
هو جینتائو گفت که بر اساس اصل "عدم مداخله" و "احترام متقابل" حاضر است که درخصوص حقوق بشر با آمریکا تعامل داشته باشد.
باراک اوباما هم اذعان کرد که واشنگتن و پکن در این باره اختلاف نظر دارند اما گفت که این موضوع مانع گسترش همکاری پکن و واشنگتن نخواهد شد.
رئیسجمهوری آمریکا گفت: "نظام سیاسی چین با نظام سیاسی ما فرق میکند. از نظر توسعه هم چین در مرحله دیگری نسبت به ما قرار دارد."
منتقدان معتقدند که دولت اوباما که سیاست گشودن بازار چین به محصولات آمریکایی را دنبال میکند، آماده نیست که درباره مسأله حقوق بشر فشار جدی بر پکن وارد کند.
باراک اوباما که خود برنده جایزه صلح نوبل است، در کنفرانس خبری کاخ سفید درباره لیو شیائوبو، فعال سیاسی چینی که در سال ۲۰۱۰ برنده جایزه صلح نوبل شد و در کشورش زندانیست، صحبتی نکرد.
همسر این فعال سیاسی نیز هم اکنون تحت بازداشت خانگی به سر میبرد.
به گفته آقای اوباما، طرفین موافقت کردهاند که به گفتوگو درباره حقوق بشر به ویژه درباره وضع تبت ادامه دهند.
هو جینتائو در این نشست خبری گفت که چین ارزشهای حقوق بشر را جهانی میداند.
او افزود: "چین با مشکلات اجتماعی و اقتصادی زیادی روبهروست. کارهای بسیاری در عرصه حقوق بشر میتواند در چین انجام شود."
وی گفت: "چین همواره به دفاع و ترویج حقوق بشر متعهد بوده و در این عرصه پیشرفتهای عظیمی داشته است."
رئیسجمهور چین سهشنبه وارد آمریکا شد و در ضیافت شام خصوصی باراک اوباما در کاخ سفید شرکت کرد. دوره ریاستجمهوری وی در سال آینده میلای به پایان خواهد رسید.
در جریان برگزاری مراسم شام خصوصی سهشنبه شب رهبران دو کشور، فعالان حقوق بشر در برابر کاخ سفید جمع شده بودند و خواهان آن بودند که آقای اوباما موارد نقض حقوق بشر در چین را به آقای هو یادآوری کند.
سفر رئیسجمهور چین به آمریکا چهار روزه است. او روز پنجشنبه با رهبران کنگره آمریکا دیدار خواهد کرد. هو جینتائو قرار است به شیکاگو نیز سفر کند.