مسکن مهر، راه یا بیراهه؟
آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: اجرای طرح مسکن مهر اکنون در مرحل نهایی خود قرار دارد و به زودی حدود سیصد هزار واحد آن به بهره برداری می‌رسد.
این بهره برداری با آغاز دور دوم ساخت مسکن مهر و انعقاد قراردادهای دولت با انبوه سازان مصادف شده است که در این دور متولیان اصلی ساخت مسکن مهر به حساب می‌آیند.
با این حال هنوز هم نوک پیکان انتقادها متوجه این طرح است. برخی از انبوه سازان همچنان بر این باورند که مسکن مهر نقشه راه ندارد و یا مسئولان برای انتخاب حومه شهرها برای ساخت مسکن میان بد و بدتر، بد را انتخاب کرده‌اند.
این موارد تنها گوشه‌های از حرف و حدیث‌های این طرح است که اگرچه در آغاز چندان به چشم نمی‌آمد، اما هرچه به افتتاح پروژه نزدیک‌تر می‌شویم عینیت بیشتری به خود می‌گیرد.
گفتوگو با برخی از انبوهسازان که در این طرح مشارکت دارند مسائلی را مطرح می‌کند که باید قابل توجه مسئولان و متولیان مسکن مهر قرار بگیرد.
رضا میرزاهدی یکی از این انبوه سازان است که با معماری‌نیوز در این زمینه به گفتوگو نشسته است.
جناب آقای میر زاهدی، آغاز دور دوم مسکن مهر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
وضعیت فعلی مسکن در دولت بسیار پیچیده و همانند معادله‌ای غیر قابل حل به نظر می‌رسد. این وضعیت ناشی از تفکرات نادرستی است که مهمترین آن حذف سنتی‌سازی و رویکرد به فرهنگ صنعی‌سازی است که باید از سر راه انبوهسازان کنار رود. اگر این امر تحقق یابد می‌توان به ادامه روند رفع دغدغه مسکن در جامعه امیدوار بود و در غیر این صورت با روش‌های ساخت و ساز سنتی به جایی نخواهیم رسید.
آیا این رویکرد به صنعتی‌سازی به کشور وارد شده است یا خیر؟
این رویکرد تا حدی به ایران وارد شده است. در کشورهای خارجی همچون ترکیه، الجزایر و اندونزی به نهادینه کردن این رویکرد کمک فراوانی کرده‌اند و می‌توان گفت روش صنعتی‌سازی با این سیر به سر منزل مقصود خواهد رسید.
آیا شروع مرحله دوم می‌تواند در نوسان قیمت زمین و مسکن موثر باشد؟
به طور قطع روند جاری نیز این موضوع را نشان می دهد و در حال حاضر آنچه مشاهده می‌شود کاهش ۳۰ درصدی قیمت در بازار مسکن است.
در حال حاضر انبوهسازان برای ساخت مسکن مهر با چه مشکلاتی روبه‌رو هستند؟
یکی از مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد الزام به داشتن مدرک آکادمیک مهندسی برای ساخت مسکن مهر است و انبوه‌سازی که فاقد این مدرک باشد نمی‌تواند به ساخت و ساز این پروژه وارد شود. این یعنی بی‌توجهی به تجربه که در بعضی مواقع سنگ محک است. مشکل دیگر باندبازی‌های موجود در روند ساخت مسکن مهر است که مشکلات زیادی را برای بسیاری از انبوهسازان به وجود آورده است. معضل دیگر بوروکراسی غلط اداری است که در روند کار همواره برای انبوه سازان مشکل ساز بوده است.
دیگر این که مسکن مهر تبدیل به یک میدان برای آزمون و خطا شده است، به مدیران فرصت اجرای برنامه‌ها داده نشده و به محض وقوع کوچک‌ترین اتفاق جا‌به‌جایی مدیران صورت می‌گیرد.
برخی بر این باورند که مسکن مهر نقشه راه ندارد، نظر ما چیست؟
هر چند این طرح حرکتی بود که در دولت نهم آغاز شد و در دولت دهم ادامه یافت اما ادامه این طرح نیازمند افزایش کارشناسی در این خصوص است نمونه بارز مشکلاتی که می‌توان به آن اشاره کرد تناقض در اعطای وام در قسمت‌های مختلف ساخت یک ساختمان از پایه تا سقف است. به این صورت که در ابتدا قرار بود که در مرحله فونداسیون ۳۵ درصد تسهیلات اعطا شود اما با یک سیر نزولی این میزان به ۱۰ درصد کاهش یافت؛ همچنین رقم وام در پایان اسکلت از ۳۰ به ۲۰ درصد رسید این در حالی است که از منظر معماری، فونداسیون حداقل ۱۵ درصد یک ساختان را تشکیل می‌دهد.
آیا امکان اجرای طرح مسکن مهر در داخل شهرها وجود نداشت؟
خیر! داخل شهرها به ویژه کلان شهرها ظرفیت اجرای این طرح را ندارد. البته خاطر نشان می‌کنم که در حومه شهر نیز استعداد این اقدام دیده نمی شود. در همان قدم‌های نخست اجرای این طرح مشکلاتی دیده شد. اولین مشکل اصرار بر ساخت مسکن مهر در اراضی اطراف کلان شهرها بود. هرچند هدف از این کار کاستن از بار ترافیکی شهرها بود که به نظر نمی رسد به طور کامل تحقق یابد. چرا که شهرهای اقماری که سایت‌های مسکن مهر در آن قرار دارد شهرک هایی خوابگاهی محسوب می‌شوند که ساکنان آن در داخل شهرها کار می‌کنند.
از طرفی به علت کمبود اراضی ملی در داخل شهرها انجام این طرح امکان‌پذیر نبود به این دلیل دولت برای پاسخ‌گویی به نیاز فزاینده مسکن میان بد و بدتر، بد را انتخاب کرد.از طرف دیگر کمبود امکانات رفاهی و سایر زیر ساخت‌ها موجب هجوم فزاینده به داخل شهرها می‌شود.
واحدهایی که افتتاح می‌شود تا چه حدی قابلیت سکونت دارد؟
تا کنون هیچ یک از این واحدها به صورت کامل تکمیل نشده است. در شهرهای جدیدی همچون پرند، آذربایجان غربی، مشهد و برخی دیگر شهرها واحدها فاقد آب، برق و دیگر ساختارهای اولیه است و این واحدهای تنها در حد یک چهاردیواری است.
چرا تجربه ساخت واحدهای مسکونی دولتی در داخل شهرها در برخی از کشورها همچون ترکیه امکان‌پذیر بوده است؟
این سوال یک دلیل عمده دارد و آن ارتباط غیر مستقیم میان تولید کننده و مصرف کننده است.وجود واسطه‌ها باعث می‌شود تا تولید کننده و مصرف کننده درک درستی از نیازهای یکدیگر نداشته باشند و تلاش جهت تامین نظر واسطه ها یعنی به فراموشی سپردن مصرف کننده واقعی یا به عبارتی مردم جامعه.
با توجه به این دیدگاه اجرای طرح ساخت و ساز محلات شهری را چگونه ازریابی می‌کنید؟
اجرای این طرح یکی از اقدامات بسیار خوب دولت و وزارت مسکن است.اما برخی از موارد قید شده در آن مثل اعمال گارانتی مصرف محله شهری و ممنوعیت واگذاری به غیر اشتباه استو باید این امکان به سازنده داده شود که در صورت تمایل ملک خود را به شخص دیگری واگذار نماید.
آیا عدم وجود این ممنوعیت باعث ورود خرده پیمانکاران و افزایش قیمت نهایی برای مصرف کننده واقعی نمی شود؟
خیر اما به فرض هم اگر این تفاوت قیمت به وجود آمد هم کیفیت و کمیت کار بهتر می‌شود. باید به این امر توجه داشت که نباید در همه جا قیمت مد نظر باشدو باید در کنار این عامل کمیت کیفیت نیز در نظر گرفته شود.اعمال اینگونه محدودیت‌ها عامل مهمی در کاهش کیفیت به حساب می‌آید.
این بهره برداری با آغاز دور دوم ساخت مسکن مهر و انعقاد قراردادهای دولت با انبوه سازان مصادف شده است که در این دور متولیان اصلی ساخت مسکن مهر به حساب می‌آیند.
با این حال هنوز هم نوک پیکان انتقادها متوجه این طرح است. برخی از انبوه سازان همچنان بر این باورند که مسکن مهر نقشه راه ندارد و یا مسئولان برای انتخاب حومه شهرها برای ساخت مسکن میان بد و بدتر، بد را انتخاب کرده‌اند.
این موارد تنها گوشه‌های از حرف و حدیث‌های این طرح است که اگرچه در آغاز چندان به چشم نمی‌آمد، اما هرچه به افتتاح پروژه نزدیک‌تر می‌شویم عینیت بیشتری به خود می‌گیرد.
گفتوگو با برخی از انبوهسازان که در این طرح مشارکت دارند مسائلی را مطرح می‌کند که باید قابل توجه مسئولان و متولیان مسکن مهر قرار بگیرد.
رضا میرزاهدی یکی از این انبوه سازان است که با معماری‌نیوز در این زمینه به گفتوگو نشسته است.
جناب آقای میر زاهدی، آغاز دور دوم مسکن مهر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
وضعیت فعلی مسکن در دولت بسیار پیچیده و همانند معادله‌ای غیر قابل حل به نظر می‌رسد. این وضعیت ناشی از تفکرات نادرستی است که مهمترین آن حذف سنتی‌سازی و رویکرد به فرهنگ صنعی‌سازی است که باید از سر راه انبوهسازان کنار رود. اگر این امر تحقق یابد می‌توان به ادامه روند رفع دغدغه مسکن در جامعه امیدوار بود و در غیر این صورت با روش‌های ساخت و ساز سنتی به جایی نخواهیم رسید.
آیا این رویکرد به صنعتی‌سازی به کشور وارد شده است یا خیر؟
این رویکرد تا حدی به ایران وارد شده است. در کشورهای خارجی همچون ترکیه، الجزایر و اندونزی به نهادینه کردن این رویکرد کمک فراوانی کرده‌اند و می‌توان گفت روش صنعتی‌سازی با این سیر به سر منزل مقصود خواهد رسید.
آیا شروع مرحله دوم می‌تواند در نوسان قیمت زمین و مسکن موثر باشد؟
به طور قطع روند جاری نیز این موضوع را نشان می دهد و در حال حاضر آنچه مشاهده می‌شود کاهش ۳۰ درصدی قیمت در بازار مسکن است.
در حال حاضر انبوهسازان برای ساخت مسکن مهر با چه مشکلاتی روبه‌رو هستند؟
یکی از مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد الزام به داشتن مدرک آکادمیک مهندسی برای ساخت مسکن مهر است و انبوه‌سازی که فاقد این مدرک باشد نمی‌تواند به ساخت و ساز این پروژه وارد شود. این یعنی بی‌توجهی به تجربه که در بعضی مواقع سنگ محک است. مشکل دیگر باندبازی‌های موجود در روند ساخت مسکن مهر است که مشکلات زیادی را برای بسیاری از انبوهسازان به وجود آورده است. معضل دیگر بوروکراسی غلط اداری است که در روند کار همواره برای انبوه سازان مشکل ساز بوده است.
دیگر این که مسکن مهر تبدیل به یک میدان برای آزمون و خطا شده است، به مدیران فرصت اجرای برنامه‌ها داده نشده و به محض وقوع کوچک‌ترین اتفاق جا‌به‌جایی مدیران صورت می‌گیرد.
برخی بر این باورند که مسکن مهر نقشه راه ندارد، نظر ما چیست؟
هر چند این طرح حرکتی بود که در دولت نهم آغاز شد و در دولت دهم ادامه یافت اما ادامه این طرح نیازمند افزایش کارشناسی در این خصوص است نمونه بارز مشکلاتی که می‌توان به آن اشاره کرد تناقض در اعطای وام در قسمت‌های مختلف ساخت یک ساختمان از پایه تا سقف است. به این صورت که در ابتدا قرار بود که در مرحله فونداسیون ۳۵ درصد تسهیلات اعطا شود اما با یک سیر نزولی این میزان به ۱۰ درصد کاهش یافت؛ همچنین رقم وام در پایان اسکلت از ۳۰ به ۲۰ درصد رسید این در حالی است که از منظر معماری، فونداسیون حداقل ۱۵ درصد یک ساختان را تشکیل می‌دهد.
آیا امکان اجرای طرح مسکن مهر در داخل شهرها وجود نداشت؟
خیر! داخل شهرها به ویژه کلان شهرها ظرفیت اجرای این طرح را ندارد. البته خاطر نشان می‌کنم که در حومه شهر نیز استعداد این اقدام دیده نمی شود. در همان قدم‌های نخست اجرای این طرح مشکلاتی دیده شد. اولین مشکل اصرار بر ساخت مسکن مهر در اراضی اطراف کلان شهرها بود. هرچند هدف از این کار کاستن از بار ترافیکی شهرها بود که به نظر نمی رسد به طور کامل تحقق یابد. چرا که شهرهای اقماری که سایت‌های مسکن مهر در آن قرار دارد شهرک هایی خوابگاهی محسوب می‌شوند که ساکنان آن در داخل شهرها کار می‌کنند.
از طرفی به علت کمبود اراضی ملی در داخل شهرها انجام این طرح امکان‌پذیر نبود به این دلیل دولت برای پاسخ‌گویی به نیاز فزاینده مسکن میان بد و بدتر، بد را انتخاب کرد.از طرف دیگر کمبود امکانات رفاهی و سایر زیر ساخت‌ها موجب هجوم فزاینده به داخل شهرها می‌شود.
واحدهایی که افتتاح می‌شود تا چه حدی قابلیت سکونت دارد؟
تا کنون هیچ یک از این واحدها به صورت کامل تکمیل نشده است. در شهرهای جدیدی همچون پرند، آذربایجان غربی، مشهد و برخی دیگر شهرها واحدها فاقد آب، برق و دیگر ساختارهای اولیه است و این واحدهای تنها در حد یک چهاردیواری است.
چرا تجربه ساخت واحدهای مسکونی دولتی در داخل شهرها در برخی از کشورها همچون ترکیه امکان‌پذیر بوده است؟
این سوال یک دلیل عمده دارد و آن ارتباط غیر مستقیم میان تولید کننده و مصرف کننده است.وجود واسطه‌ها باعث می‌شود تا تولید کننده و مصرف کننده درک درستی از نیازهای یکدیگر نداشته باشند و تلاش جهت تامین نظر واسطه ها یعنی به فراموشی سپردن مصرف کننده واقعی یا به عبارتی مردم جامعه.
با توجه به این دیدگاه اجرای طرح ساخت و ساز محلات شهری را چگونه ازریابی می‌کنید؟
اجرای این طرح یکی از اقدامات بسیار خوب دولت و وزارت مسکن است.اما برخی از موارد قید شده در آن مثل اعمال گارانتی مصرف محله شهری و ممنوعیت واگذاری به غیر اشتباه استو باید این امکان به سازنده داده شود که در صورت تمایل ملک خود را به شخص دیگری واگذار نماید.
آیا عدم وجود این ممنوعیت باعث ورود خرده پیمانکاران و افزایش قیمت نهایی برای مصرف کننده واقعی نمی شود؟
خیر اما به فرض هم اگر این تفاوت قیمت به وجود آمد هم کیفیت و کمیت کار بهتر می‌شود. باید به این امر توجه داشت که نباید در همه جا قیمت مد نظر باشدو باید در کنار این عامل کمیت کیفیت نیز در نظر گرفته شود.اعمال اینگونه محدودیت‌ها عامل مهمی در کاهش کیفیت به حساب می‌آید.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید