منظومه شمسي واقعا چند سياره دارد؟
آفتاب‌‌نیوز : 
اختر شناسان در سالهاي اخير و به دنبال برخورداري از امكانات به مراتب قدرتمندتر براي رصد سيارات، تقسيم بندي‌هاي ديگري براي دسته بندي اجرام موجود در منظومه شمسي ارايه كرده‌اند. به عنوان نمونه سيارات را به سه مجموعه سيارات دروني، شامل تير، زهره، زمين، سيارات مياني شامل بهرام، برجيس و كيوان، و سيارات بيروني شامل اورانوس، نپتون و پلوتو و كمربند كيوپر متشكل از خرده سياركها و تكه هاي يخ و سنگ سرگردان در فضاي فراتر از پلوتو تقسيم كرده‌اند.
اما تازه‌ترين مطالعاتي كه در مورد سيارات صورت گرفته اين ترديد را به وجود آورده كه آيا پلوتو را بايد يك سياره واقعي نظير بقيه سيارات منظومه شمسي به شمار آورد يا آنكه بايد آن را در عداد يكي از خرده سياركهاي بخش بيروني منظومه شمسي تلقي كرد.
رصد هاي جديد نشان داده كه برخلاف اندازه گيريهايي كه در گذشته به انجام رسيده بوده و بر اساس آنها جرم پلوتو يك دهم جرم زمين تعيين شده بوده، جرم اين شي آسماني يك دوهزارم زمين است و شعاع آن نيز به مراتب كوچكتر از حدي است كه در گذشته تخمين زده شده بود.
از اين گذشته مدار اين شي سرگردان در فضا با مدار بقيه سيارات منظومه شمسي تفاوت اساسي دارد و به مراتب خميده‌تر و بيضوي تر است.
همه اين مشخصات، با مشخصات خرده سياركهايي كه در كمربند كيوپر در بخش بيروني منظومه شمسي به گرد خورشيد مي‌گردند سازگارتر است تا با مشخصات سيارات.
همين امر موجب شده تا بحثهاي داغي در ميان اخترشناسان در مورد تعريف دقيق "سياره" و تفاوت آن با ديگر اجرام فلكي نظير "خرده سياره"،" ستاره دنباله دار"، "شهابسنگ" و امثالهم در بگيرد.
در تازه‌ترين تحولي كه در زمينه شناسايي دقيق "سيارات" منظومه شمسي و تفكيك آنها از "سيارك"ها بوقوع پيوسته يك گروه از اخترشناسان در دانشگاه مريلند دريافته‌اند كه يك جرم فلكي كه تاكنون "خرده سياره" به شمار مي‌آمده در واقع از مشخصات ظاهري سياره‌اي نظير زمين برخوردار است يعني حالتي درست معكوس پلوتو كه سياره به شمار مي‌آمده در حاليكه مشخصه خرده سياره‌ها را دارد.
خرده سياره مورد اشاره كرس نام دارد و در كمربندي ميان بهرام و برجيس بدور خورشيد در گردش است.
تاكنون اخترشناسان بر اين اعتقاد بودند كه اين خرده سياره كه قطر آن به ۹۵۰كيلومتر مي‌رسد آن اندازه جرم دارد كه آن را به شكل يك كره كامل در آورد اما ميزان جرم آن آنقدر زياد نيست كه مشخصه هاي سياره‌ها را به آن ببخشد.
به نوشته هفته نامه نيچر لوسي-آن مك فادن و همكارانش از دانشگاه مريلند با بهره گيري از تلسكوپ هابل نشان داده‌اند كه اين تلقي عمومي در ميان اخترشناسان نادرست است و اين خرده سياره از حيث ظاهر شبيه سياره زمين‌است.
به اين معني كه به جاي نكه به شكل يك كره كامل باشد دو انتهاي آن تحت تاثير نيروي جاذبه دروني خود آن حالت پخ و پهن شده پيدا كرده است.
اين محققان همچنين با محاسبات خود نشان داده‌اند كه اين جرم آسماني نظير ديگر سيارات مواد سنگين را به سمت هسته دروني خود جذب كرده و در پوسته بيروني بخشهاي يخي را برجاي گذارده است.
اختر شناسان در سالهاي اخير و به دنبال برخورداري از امكانات به مراتب قدرتمندتر براي رصد سيارات، تقسيم بندي‌هاي ديگري براي دسته بندي اجرام موجود در منظومه شمسي ارايه كرده‌اند. به عنوان نمونه سيارات را به سه مجموعه سيارات دروني، شامل تير، زهره، زمين، سيارات مياني شامل بهرام، برجيس و كيوان، و سيارات بيروني شامل اورانوس، نپتون و پلوتو و كمربند كيوپر متشكل از خرده سياركها و تكه هاي يخ و سنگ سرگردان در فضاي فراتر از پلوتو تقسيم كرده‌اند. اما تازه‌ترين مطالعاتي كه در مورد سيارات صورت گرفته اين ترديد را به وجود آورده كه آيا پلوتو را بايد يك سياره واقعي نظير بقيه سيارات منظومه شمسي به شمار آورد يا آنكه بايد آن را در عداد يكي از خرده سياركهاي بخش بيروني منظومه شمسي تلقي كرد.
رصد هاي جديد نشان داده كه برخلاف اندازه گيريهايي كه در گذشته به انجام رسيده بوده و بر اساس آنها جرم پلوتو يك دهم جرم زمين تعيين شده بوده، جرم اين شي آسماني يك دوهزارم زمين است و شعاع آن نيز به مراتب كوچكتر از حدي است كه در گذشته تخمين زده شده بود.
از اين گذشته مدار اين شي سرگردان در فضا با مدار بقيه سيارات منظومه شمسي تفاوت اساسي دارد و به مراتب خميده‌تر و بيضوي تر است.
همه اين مشخصات، با مشخصات خرده سياركهايي كه در كمربند كيوپر در بخش بيروني منظومه شمسي به گرد خورشيد مي‌گردند سازگارتر است تا با مشخصات سيارات.
همين امر موجب شده تا بحثهاي داغي در ميان اخترشناسان در مورد تعريف دقيق "سياره" و تفاوت آن با ديگر اجرام فلكي نظير "خرده سياره"،" ستاره دنباله دار"، "شهابسنگ" و امثالهم در بگيرد.
در تازه‌ترين تحولي كه در زمينه شناسايي دقيق "سيارات" منظومه شمسي و تفكيك آنها از "سيارك"ها بوقوع پيوسته يك گروه از اخترشناسان در دانشگاه مريلند دريافته‌اند كه يك جرم فلكي كه تاكنون "خرده سياره" به شمار مي‌آمده در واقع از مشخصات ظاهري سياره‌اي نظير زمين برخوردار است يعني حالتي درست معكوس پلوتو كه سياره به شمار مي‌آمده در حاليكه مشخصه خرده سياره‌ها را دارد.
خرده سياره مورد اشاره كرس نام دارد و در كمربندي ميان بهرام و برجيس بدور خورشيد در گردش است.
تاكنون اخترشناسان بر اين اعتقاد بودند كه اين خرده سياره كه قطر آن به ۹۵۰كيلومتر مي‌رسد آن اندازه جرم دارد كه آن را به شكل يك كره كامل در آورد اما ميزان جرم آن آنقدر زياد نيست كه مشخصه هاي سياره‌ها را به آن ببخشد.
به نوشته هفته نامه نيچر لوسي-آن مك فادن و همكارانش از دانشگاه مريلند با بهره گيري از تلسكوپ هابل نشان داده‌اند كه اين تلقي عمومي در ميان اخترشناسان نادرست است و اين خرده سياره از حيث ظاهر شبيه سياره زمين‌است.
به اين معني كه به جاي نكه به شكل يك كره كامل باشد دو انتهاي آن تحت تاثير نيروي جاذبه دروني خود آن حالت پخ و پهن شده پيدا كرده است.
اين محققان همچنين با محاسبات خود نشان داده‌اند كه اين جرم آسماني نظير ديگر سيارات مواد سنگين را به سمت هسته دروني خود جذب كرده و در پوسته بيروني بخشهاي يخي را برجاي گذارده است.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید