پایان دوربرگردان: پاكسازی یادگار بهبهانی از تهران

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: با انتشار خبر جمع آوری دوربرگردان‌ها از بزرگراه‌های تهران، این پروژه بحث‌برانگیز بار دیگر محل كشمكش و اختلاف میان شهرداری و نهادهای دولتی شده است.

هفته گذشته جعفر تشكری هاشمی، معاون حمل و نقل و ترافیم شهرداری تهران در گفت وگو با رسانه‌‌ها اعلام كرد دوربرگردان‌های تهران به صورت تدریجی حذف خواهند شد و به فاصله چند روز دبیر شورای عالی حمل و نقل و ترافیك اعلام كرد كه این اقدام ماهیت سیاسی داشته و در صورت اقدام شهرداری برای این كار، موضوع از طریق وزارت كشور پیگیری و جلوی اقدام شهرداری گرفته خواهد شد.

تشكری هاشمی با بیان اینكه شهرداری تهران در مطالعات انجام شده، به این نتیجه رسیده است كه حجم دوربرگردان‌ها در اتوبان‌ها بسیار زیاد است و خطراتی را برای رانندگان ایجاد می‌كند، گفت: در نخستین اقدام، دوربرگردان جاده مخصوص كرج- شهرک گل‌ها به عنوان یكی از حادثه‌خیزترین دوربرگردان‌های پایتخت بزودی حذف می‌‌شود.

در اوج مخالفت با طرح دوربرگردان‌ها معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار تهران با «بس اشتباه» خواندن ساخت دوربرگردان‌ها در اتوبان‌های پایتخت، به نوعی طرح پیشنهاد شده توسط حمید بهبهانی وزیر راه و ترابری سابق و استاد محمود احمدی‌نژاد در دانشگاه علم و صنعت، كه در زمان تصدی‌اش در شهرداری به مرحله اجرا گذاشته بود را زیر سوال برد.

تشكری هاشمی اعلام كرد: بسیاری از كارشناسان حمل ونقل و ترافیک، ساخت دوربرگردان در اتوبان‌ها را كاری بس اشتباه عنوان می‌كنند. آنها معتقدند این دوربرگردان‌ها هم ایمنی را كاهش می‌دهند، هم مسافت‌ها را طولانی‌تر می‌كنند، هم مصرف سوخت را بالامی‌برند و هم به افزایش آلودگی هوا می‌انجامند. این مقام مسئول در شهرداری تهران همچنین وعده داد سالانه تعدادی تقاطع غیر‌همسطح و در راستای حذف دوربرگردان‌ها، توسط شهرداری ساخته شود و با ادامه این روند به تدریج تمامی دوربرگردان‌های اتوبان های شهر حذف شود. وی همچنین گفت: عملیات حذف دوربرگردان‌ها تا یک‌سال‌و‌نیم آینده به اتمام رسیده و این ساز‌ه‌ها به تقاطع غیر‌هم‌سطح تبدیل می‌شوند.

پیگیری از طریق وزارت كشور 

اما با اعلام این خبر از سوی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران، دبیر شورای عالی ترافیک با بیان اینكه حذف دوربرگردان‌ها ماهیت فنی ندارد، گفت: حذف دوربرگردان‌ها را از طریق وزارت كشور پیگیری می‌كنیم.

سید مجتبی شفیعی در گفت‌وگو با فارس درباره حذف دوربرگردان‌های شهر تهران اظهار داشت: برای پروژه‌هایی مانند ایجاد یا حذف دوربرگردان‌ها چون جزو پروژه‌های كلان ترافیكی قرار نمی‌گیرد، شورای عالی ترافیك وارد نمی‌شود. وی افزود: شورای عالی ترافیک می‌تواند بنا به مورد در این زمینه ورود پیدا كند و هماهنگی‌هایی داشته باشد اما حذف دوربرگردان‌ها ماهیت فنی نمی‌‌تواند داشته باشد، چون منافع ایجاد دوربرگردان‌ها برای همه مشخص است.

دبیر شورای عالی ترافیک افزود: بعضی از دوربرگردان‌ها در زمان مدیریت فعلی شهرداری ایجاد شده است و برای حذف آنها شهرداری چه راهكاری دارد؟ شفیعی یادآور شد: ایجاد دوربرگردان‌ها یک تجربه موفق بوده و در صورتی كه محل آن به درستی انتخاب شده باشد قطعاً منافع بسیاری خواهد داشت.

وی افزود: ایجاد دوربرگردان‌ها در كنفرانس‌های علمی مطرح شده و دیگر مشخص است كه این طرح یک طرح موفق است.

شفیعی با تاكید بر اینكه حذف دوربرگردان‌ها دلیلی جز موارد سیاسی ندارد، گفت: در این باره و برای جلوگیری از حذف دوربرگردان‌ها هیچ مرجعی، حتی شورای شهر هم نمی‌تواند ورود پیدا كند.

دبیر شورای عالی ترافیک افزود: حذف دوربرگردان‌ها را از طریق وزارت كشور پیگیری می‌كنیم ولی فعلامدیریت شهر در دست این افراد است و تصمیماتی كه می‌گیرند اجرایی می‌شود و ما خیلی نمی‌توانیم ورود اجرایی داشته باشیم.

وی با بیان اینكه دوربرگردان با هزینه جزیی بالغ بر 500 میلیون تومان ایجاد می‌شود، در حالی كه قرار است شهرداری برای جایگزینی دوربرگردان‌ها از پل‌های غیرهمسطح استفاده كند، گفت هزینه ایجاد پل 20 برابر دوربرگردان‌هاست، شاید شهرداری بودجه‌های جدیدی دریافت می‌كند.

به شورا ربطی ندارد 

در همین حال رییس كمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران نیز در گفت‌وگو با فارس گفت: انجام این كار به شورای شهر تهران ارتباطی ندارد، چرا كه یک كار اجرایی در رابطه با تغییرات هندسی در سطح شهر است. اما تا آنجا كه ما می‌دانیم بحث حذف همه دوربرگردان‌های پایتخت مطرح نیست.

وی تصریح كرد: اگر قرار بر حذف دوربرگردان‌ها یا تغییر جهت‌ها توسط شهرداری باشد حتما بر اساس مطالعات كارشناسی است. البته بحث حذف همه دوربرگردان‌ها مطرح نیست و برخی اخبار مربوط به این موضوع بداخلاقی‌های رسانه‌ای است.

وی علاوه بر كارشناسی خواندن این اقدام توسط شهرداری گفت: اگر حذف دوربرگردان‌ها در نقطه‌ای انجام شود كه ضرورت دارد نتیجه آن افزایش سرعت حركت خودروها در بزرگراه‌ها خواهد بود و نكته بعدی افزایش ایمنی است چراكه كاهش سرعت‌های ناگهانی هنگام ورود یا خروج از دوربرگردان‌ها باعث بروز حوادث می‌شود.

روزهای واپسین طرح جنجالی بهبهانی 

بنابر نظر كارشناسان حوزه عمران و حمل و نقل، به درستی نمی‌توان تاریخ ابداع دوربرگردان را مشخص كرد ولی در كشورهای مختلف و از جمله در كشور ما ده‌ها سال است كه دوربرگردان به كار گرفته شده و مردم نیز كمابیش با این واژه و عملكرد آن آشنا بوده‌اند. معمولادر راه‌های جدا شده‌ای كه نیاز به گردش 180 درجه‌ای وسایل نقلیه وجود داشته باشد یک بریدگی درمیانه راه ایجاد می‌شود كه به آن اصطلاحاً دوربرگردان یا واگرد گفته می‌شود.

در بسیاری از شهرهای كشور و از جمله تهران و اصفهان از گذشته‌های دور از دوربرگردان بطور محدود استفاده می‌شده است ولی در سال‌های اخیر از این ابزار ترافیكی در بزرگراه‌ها به عنوان یک جایگزین برای حذف تقاطع‌های با چراغ راهنمایی، به صورت گسترده استفاده شده است. در حال حاضر حدود صد دوربرگردان در سطح شهر تهران با این دیدگاه احداث شده است. طرح ایجاد دوربرگردن‌های تهران بنا به پیشنهاد حمید بهبهانی معاون سابق شهردار تهران و وزیر پیشین راه و ترابری به تصویب رسید.

این طرح بنا به همفكری نزدیک شهردار وقت و استادش در امور فنی خیلی زود مراحل عملیاتی شدن را طی كرد و بطور گسترده در سطح شهر تهران اجرا شد اما از همان زمان بسیاری از كارشناسان اجرای این طرح را ساده كردن مشكل ترافیک و به نوعی حذف صورت مسأله ارزیابی كردند.

موضوع دوربرگردان‌ها و صحبت‌های پیرامون آن حتی با نقل مكان محمود احمدی‌‌نژاد و حمید بهبهانی از شهرداری به دولت نیز فروكش نكرد و هر از چندگاهی به سوژه خبری رسانه‌ها تبدیل شد. حال به نظر می‌رسد این طرح پرحاشیه در اتوبان‌های تهران با اقدام تیم كنونی شهرداری به پایان خود نزدیک شده است.