هفت حقيقت جالب درباره جهان پير!

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: از انبساط و شتاب جهان گرفته تا ماده و انرژی تاریک آن، ستاره‌شناسان هر روز با عجایب و شگفت‌های بیشتری از این منبع ناشناخته‌ها روبه‌رو می‌شوند.

سایت اسپیس در مقاله‌ای، به معرفی برخی از عجیب‌ترین و در عین حال جالب‌ترین واقعیت‌ها در مورد جهانی که در آن زندگی می‌کنیم، پرداخته است.

جهان، بسیار پیر است

جهان در پس واقعه مهبانگ (انفجار بزرگ) در حدود 13.7 میلیارد سال پیش با اختلاف حدود 130 میلیون سال بوجود آمده است.

ستاره‌شناسان این رقم را با اندازه‌گیری ترکیبات چگال ماده و انرژی در جهان محاسبه کرده‌اند که آنها را قادر به تعیین میزان سرعت گسترش جهان در گذشته می‌کند. در نتیجه، این محققان توانسته‌اند محدوده زمانی وقوع مهبانگ را تعیین کنند. زمان میان آن انفجار و اکنون می‌تواند سن جهان را رقم بزند.

جهان رو به گسترش است

در دهه 1920، ادوین هابل، ستاره‌شناس آمریکایی موفق به کشف ایستا نبودن جهان و رو به گستردگی آن شد. اما تصور محققان در آن زمان این بود که گرانش ماده در جهان موجب آهستگی این انبساط شده یا حتی با آن تعارض پیدا می‌کند.

در سال 1998، تلسکوپ فضایی هابل به بررسی ابرنواخترهای بسیار دور پرداخته و کشف کرد که در دورانی خیلی دور، جهان با سرعت بسیار کمتری از امروز در حال گسترش بوده است. این کشف گیج‌کننده موید این نکته بود که یک نیروی غیر قابل توضیح موسوم به انرژی تاریک، به هدایت گسترش رو به شتاب جهان می‌پردازد.

در حالی که انرژی تاریک بر اساس تصورات همان نیروی بیگانه است که کیهان را با سرعتی رو به رشد از هم جدا می‌کند، این نیرو به دلیل دشواری شناسایی آن توسط دانشمندان، هنوز یکی از بزرگترین اسرار دنیای علم باقی مانده است.

رشد ناگهانی جهان در حال شتاب گرفتن است

انرژی تاریک نه تنها به عنوان عامل گسترده شدن جهان معین شده، بلکه این انبساط با وجود این عامل با شتاب نیز روبه‌روست.

این واقعیت، جایزه نوبل فیزیک امسال را برای سه دانشمند کاشف آن به ارمغان آورد. این جایزه معتبر امسال در صد و چهارمین نوبت خود به طور مشترک به شائول پروموتر، برایان اشمیت و آدام رایس اعطا شد.

در سال 1998 دو تیم از ستاره شناسان که این دانشمندان رهبری آنها را بر عهده داشتند، اعلام کردند که جهان نه تنها رو به گسترش بوده، بلکه گسترش آن رو به شتاب نیز هست. به گفته محققان، هر چه فاصله کهکشان از زمین بیشتر باشد، شتاب دورشدن آن بیشتر است.

شتاب جهان همچنین نظریه نسبیت عام آلبرت انیشتن را تایید کرد و اخیرا دانشمندان به احیای ثابت کیهانی این دانشمند بزرگ برای توضیح انرژی تاریک که به نظر با گرانش مقابله کرده و عامل انبساط و سرعت آن در جهان است، پرداخته‌اند.

امکان مسطح بودن جهان

شکل جهان تحت تاثیر اتفاقات بین کشش گرانشی (بسته به تراکم ماده در جهان) و سرعت انبساط قرار دارد. تراکم جهان از یک ارزش بحرانی خاص فراتر می‌رود، از این رو جهان مانند سطح یک کره، «بسته» است. این بدان معنی است که جهان نامحدود نبوده بلکه پایانی هم ندارد. در این حالت، جهان سرانجام گسترش را متوقف کرده و در واقعه‌ای موسوم به «مه‌رمب (ویرانش فرجامین گیتی)» در خود فرو می‌ریزد.

اگر تراکم جهان از ارزش تراکم بحرانی کمتر باشد، پس شکل جهان مانند سطح یک زین، «باز» بوده و در این حالت جهان بدون محدویت به گسترش همیشگی خود به سوی بی‌نهایت ادامه خواهد داد.

اگر تراکم جهان دقیقا با تراکم بحرانی برابر باشد، پس هندسه جهان مانند یک برگه کاغذ، «مسطح» بوده و بدون محدودیت به گسترش ادامه می‌دهد؛ اما پس از مقدار بی‌نهایتی از زمان، سرعت گسترش به آهستگی به صفر نزدیک می‌شود.

سنجشهای اخیر بر این تاکید دارد که جهان با دو درصد احتمال خطا، مسطح است.

جهان پر از چیزهای نامرئی است

جهان از چیزهای نادیدنی لبریز است. در حقیقت، سیارات، ستارگان و کهکشانها که قابل مشاهده‌اند، تنها چهار درصد جهان را تشکیل می‌دهند. بقیه 96 درصد از موادی تشکیل شده که به راحتی قابل درک یا مشاهده نیستند.

این مواد گریزان موسوم به ماده و انرژی تاریک، تاکنون شناسایی نشده‌اند، اما ستاره‌شناسان اساس وجود آنها را با تاثیر گرانشی آنها بر روی ماده معمولی قرار می‌دهند.

جهان از پژواکی از تولد خود برخوردار است

زمینه ریزموج کیهانی از پژواک‌های نوری بجا مانده از مهبانگ در 13.7 میلیارد سال قبل ساخته شده‌ است. این یادگار مهبانگ مانند یک چادر برجسته از پرتو در اطراف جهان باقی مانده است.

ماموریت پلانک سازمان فضایی اروپا به طراحی نقشه‌ای از کل آسمان درنور ریز موج پرداخته تا نشانه‌های جدید را از چگونگی آغاز جهان بدست بیاورد. رصدهای پلانک جزء دقیق‌ترین دیدگاه‌ها از زمینه ریزموج کیهانی بوده که تاکنون بدست آمده است.

دانشمندان امیدوارند که با استفاده از این داده‌ها به سؤالات خود در مورد جهان و اتفاقات پس از مهبانگ پاسخ دهند.

احتمال وجود جهان‌های بیشتر

ایده امکان وجود جهان‌های دیگر از یک نظریه موسوم به تورم ابدی بوجود آمده است. بر اساس این نظریه، کمی پس از مهبانگ، زمان و فضا در سرعت‌های مختلف در مکان‌های مختلف گسترش پیدا کردند. این مسأله منجر به رشد جهان‌های حبابی شده که ممکن است با قوانین فیزیکی خاص خود اداره شوند.

این مفهوم بسیار جنجال‌برانگیز بوده و تا چندی پیش کاملا فرضی تصور می‌شد؛ اما اخیرا بررسی‌های بیشتری بر روی نشانه‌های فیزیکی از فرضیه چندجهانی در زمینه ریزموج کیهانی انجام شده است.

اگرچه دانشمندان به دنبال نشانه‌ای از برخورد جهانهای حبابی، به بررسی رصدهای موجود از زمینه ریزموج کیهانی پرداخته‌اند، اما تاکنون موفق به یافتن نشانه جالبی نشده‌اند. به گفته محققان، در صورت وجود چنین برخوردی، احتمالا یک طرح گرد در زمینه کیهانی باقی خواهد ماند.