افزایش ۱۶۵ درصدی گازگرفتگی در اردبیل
آفتاب: در حالی که میزان بهره‌مندی مردم اردبیل از گاز طبیعی از متوسط کشوری بالاتر رفته است، به همین میزان شاهد افزایش سریع و بی‌سابقه مرگ و میر ناشی از گازگرفتگی در این منطقه هستیم که به گفته مسئولین این افزایش می‌تواند هشدار جدی برای شهروندان باشد.
به دلیل اینکه در این‌گونه حوادث عدم رعایت نقاط ایمنی در استفاده از گاز و وسایل گرمازا مهم‌ترین دلیل مرگ و میر اعلام می‌شود، باید تمام تلاش‌ها نیز برای کاهش آن بر دو محور آگاهی و اطلاع‌رسانی و نیز رعایت نکات ایمنی متمرکز باشد، نکته ای که شاید به نظر برسد در این خصوص کوتاهی شده است.
با تعریف پزشکان، گاز گرفتگی پدیده‌ای است که در اثر تولید گاز منواکسید کربن از سوخت ناقص به وجود می‌آید و سالانه چندین نفر به این دلیل جان خود را از دست می‌دهند.
باید اذعان داشت علاوه بر تلاش‌های مسئولان برای کاهش این حادثه، و با توجه به اینکه ۹۹ درصد از جامعه شهری و ۴۱ درصد از جامعه روستایی استان اردبیل از گاز طبیعی بهره‌مند هستند، استفاده بهینه هر یک از مشترکان از این نعمت می‌تواند از وقوع این بلای خانمان سوز جلوگیری کند.
با اینکه گاز گرفتگی به معنای عام به کار برده می‌شود و منواکسید کربن از سوخت ناقص زغال و چوب و یا دیگر مواد سوختی نیز ناشی می‌شود با این حال بنا به اعلام مسئولان استان اردبیل ۹۵ درصد از گاز گرفتگی در این استان ناشی از استفاده نادرست از گاز طبیعی روی می‌دهد.
مدیرکل پزشکی قانونی استان اردبیل با هشدار به شهروندان نسبت به رعایت نکات ایمنی در استفاده از وسایل گرما زا، از افزایش ۱۶۵ درصدی مرگ و میر ناشی از گازگرفتگی در این استان خبر داد.
بهزاد ولی زاده اظهار داشت: این افزایش در مقایسه با آمار مرگ و میر امسال با دو سال گذشته محقق شده و از ابتدای سال جاری تاکنون ۱۴ نفر از شهروندان استان اردبیل به دلیل گازگرفتگی جان خود را از دست داده‌اند که این تعداد در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افزایش حدود ۱۵ درصدی را نشان می‌دهد.
مدیرکل پزشکی قانونی استان تصریح کرد: این در حالی است که سال گذشته نیز شاهد افزایش بیش از ۱۵۰ درصدی نسبت به سال ۸۸ بودیم.
وی ضمن اشاره به فرا رسیدن فصل سرما و سرد شدن هوا و نصب وسایل گرمایشی در منازل و اماکن تجاری و اداری، نسبت به افزایش گازگرفتگی با مونوکسید کربن هشدار داد و یادآور شد: آمار مرگ و میر ناشی از گازگرفتگی در نیمه دوم افزایش می‌یابد، بنابراین باید با رعایت نکات ایمنی و اطمینان از سلامت این وسایل، موجب کاهش هر چه بیشتر مرگ و میر شد.
ولی‌زاده در خصوص اماکنی که شایع به تجمع گاز مونوکسید کربن هستند، ابراز داشت: حمام، کابین وسایط نقلیه و مکان‌های سرپوشیده و فاقد تهویه مناسب شایع‌ترین اماکن گازگرفتگی به شمار می‌روند.
وی با هشدار به مسمومیت‌های خفیف یا متوسط عنوان کرد: این مسمومیت‌ها نیز پس از بهبود علایم اولیه در مواردی پس از گذشت هفته‌ها یا ماه‌ها بی علامتی، منجر به بروز علایم عصبی تأخیری از قبیل مشکلات رفتاری و یادگیری، اختلال راه رفتن، کوری و ... شوند که درمان خاصی هم برای آن‌ها وجود ندارد.
مسمومیت ۶۵ نفر در اثر گازگرفتگی
رئیس مرکز فوریت‌های پزشکی ۱۱۵ استان اردبیل نیز ر اظهار داشت: به دلیل بی احتیاطی و غفلت شهروندان اردبیلی در شش ماهه اول سال‌جاری تعداد مسمومیت‌های ناشی از استنشاق گاز منواکسید کربن به بیش از ۶۵ نفر افزایش یافته است.
علی جعفرزاده اضافه کرد: این تعداد در سال گذشته ۴۱ نفر بود که امسال ۲۴ نفر نسبت به سال قبل افزایش یافته است.
به گفته وی در ماه‌های مهر و آبان سال گذشته تعداد افراد مسموم به ترتیب پنج و هفت نفر گزارش شده بود در حالی که در سال جاری این تعداد ۳۳ نفر در مهرماه و ۲۰ نفر در آبان ماه بوده است.
این مسئول کاهش درجه حرارت بدن، سطح هوشیاری، تشنج، تنفس نامنظم، کندی نبض و افت فشار خون را از علائم گاز گرفتگی عنوان کرد و افزود: نخستین مرحله برای جلوگیری از مرگ انتقال فرد مصدوم به هوای آزاد، دوری از تجمع در کنار بیمار و دادن تنفس مصنوعی و رساندن به بیمارستان است.
استفاده از دود کش آلومینیومی استاندارد نیست
در عین حال استفاده از وسایل گاز سوز استاندارد از توصیه های مهم کارشناسان ایمنی است که متأسفانه با وجود گذشت زمان و افزایش تبلیغات در عمل عکس آن اتفاق می‌افتد.
کارشناس ایمنی و محیط زیست اردبیل با اشاره به این بحث در گفتگو با خبرنگار مهر عمده مشکل شهروندان و مهم‌ترین عامل گازگرفتگی را در سطح استان اردبیل عدم نصب دود کش استاندارد برای بخاری و آبگرمکن عنوان کرد.
به گفته وی متأسفانه در بیشتر خانه‌ها از تبدیل در لوله بخاری‌ها استفاده می‌شود و به جای اینکه لوله نصب شده عمودی باشد به صورت افقی و مورب قرار می‌گیرد که این کار مانع خروج گاز منو اکسید کربن می‌شود.
گنجگاهی همکاری مشترکان و مصرف کنندگان گاز طبیعی را مهم‌ترین عامل کاهش حادثه گاز گرفتگی دانست و اظهار داشت: عمده حادثه‌ها در اثر نا آشنایی و بی توجهی به نقاط ایمنی اتفاق می‌افتد.
وی به استفاده عمومی از دودکش‌های جنس آلومینیوم هشدار داد و یادآور شد: جنس لوله های مورد مصرف باید گالوانیزه بوده و اندازه استاندارد لوله بخاری نیز ۱۰ الی ۱۲ سانتی متر و برای آبگرمکن ۱۵ سانتی متر باشد.
کارشناس ایمنی و محیط زیست کنترل دائمی وسایل گاز سوز، نصب کلاهک H شکل با فاصله ۸۰ سانتی متر از پشت بام را از سایر موارد رعایت نقاط ایمنی در جلوگیری از حادثه گاز گرفتگی برشمرد.
آموزش مهم‌ترین فاکتور در جلوگیری از گازگرفتگی
سرپرست شرکت گاز استان اردبیل نیز از تهیه و پخش بروشورهای آموزشی در زمینه نحوه استفاده صحیح از گاز طبیعی در استان خبر داد و اظهار کرد: دو ماه قبل موارد مورد نیاز آموزشی نیز ارائه شده است با این وجود جای آموزش در زمینه گاز گرفتگی همیشه خالی است.
فیروز خدایی با بیان اینکه میزان گاز رسانی به جوامع شهری در استان اردبیل از متوسط کشوری بالا است، عنوان کرد: انتظار می‌رود مردم با مصرف بهینه و رعایت نکات ایمنی آرامش را وارد محیط زندگی خود کنند.
هم اکنون از مجموع ۲۴ شهر این استان ۲۳ شهر از گاز طبیعی بهره‌مند بوده که با تکمیل و بهره برداری از عملیات اجرایی لوله گذاری به تنها شهر باقی مانده، تا پایان سال جاری ۱۰۰ درصد خانوارهای شهری این استان به شبکه گاز رسانی سراسری متصل می‌شود.
علاوه بر این به گفته مسئولین شرکت گاز اردبیل تاکنون به ۲۶۰ روستا نیز در سطح استان گازرسانی شده و روند اجرایی به ۱۶۵ روستا نیز همچنان ادامه دارد.
وی در خصوص نحوه نظارت اداره گاز استان در جلوگیری از بروز گازگرفتگی عنوان کرد: طبق پروتکل شرکت گاز با سازمان نظام مهندسی عملیات لوله کشی و نظارت آن در منازل بر عهده سازمان نظام مهندسی است و نحوه نصب وسایل گاز سوز بر عهده خود مشترکان است و باید طبق دفترچه راهنمایی که در اختیارشان گذاشته می‌شود، عمل کنند.
امسال افزایش قیمت گاز نداریم
سرپرست شرکت گاز استان همچنین با اشاره به نحوه قیمت گذاری گاز طبیعی برای منطقه اردبیل ابراز داشت: با توجه به اقلیم بندی صورت گرفته اردبیل در اقلیم یک و دو قرار دارد و نرخ گاز مصرفی به مانند سال گذشته از ۷۰۰ ریال محاسبه خواهد شد.
وی تصریح کرد: محاسبه این قیمت برای شش ماهه دوم سال آغاز شده و تا اردیبهشت ماه سال آینده با همین تعرفه ادامه می‌یابد.
خدایی مدیریت مصرف گاز را مهم‌ترین عامل کاهش قیمت گاز مصرفی دانست و بستن دریچه کلور، پوشیدن لباس گرم، نگه داشتن دمای اتاق بین ۱۸ الی ۲۱ و استفاده از شعله کم در زمان پخت و پز را از جمله موارد مصرف بهینه گاز برشمرد.
باید توجه داشت که با توجه به اظهارات مسئولان استانی افزایش مرگ و میر ناشی از استنشاق گاز منواکسید کربن به عنوان قاتل نامرئی هم اکنون در وضعیت نگران کننده است، و نیاز است شهروندان با توجه به نکات ایمنی و بهره‌گیری از نظرات کارشناسان، خود و سایر اعضا خانواده را از حادثه دل‌خراش گازگرفتگی دور نگه دارند.
