آفتاب: چهار دهه پیش، مردمشناس اروپایی برای کشف دلیل زرد بودن چینیها روانه این کشور شد. او پس از مدتی کشف کرد در کشور اژدها، چیزی به نام توالت و یا دفع بهداشتی وجود ندارد.
پس از آن کشف شد چینیها به دلیل انگلی که در خوراک و طبعاً در دستگاه گوارشیشان است، رنجور و زرد هستند. او چاره کار را در ساخت و ساز توالت و دفن بهداشتی فضولات انسانی دید. اکنون نژاد چینیها، اصلاح شده است.
توالت هرچند نام نهچندان خوشایندی دارد، اما یک معضل جهانی است. 10 سالی میشود که روز 19 نوامبر به نام توالت شناخته میشود و همایشهای بینالمللی بسیاری برای آن برگزار شده است. امسال برای اولین بار، همایش سرویسهای بهداشتی، در ایران برگزار شد.
مطابق گزارش یونیسف حدود 5 / 2 میلیارد نفر فاقد سرویس بهداشتی هستتند و ثانیاً سالانه 5 / 1 میلیون کودک در جهان به علت دسترسی نداشتن به سرویسهای بهداشتی مناسب به اسهال مبتلا میشوند. نتایج این تحقیقات نشان داده است که با یک دلار سرمایهگذاری در بخش دستشوییهای بهداشتی، 9 دلار به شکل مستقیم یا غیرمستقیم به اقتصاد جوامع کمک میشود.
اما اولین همایش سرویسهای بهداشتی، امروز در قزوین با حضور شهرداران، کارشناسان بهداشت استانهای کرمانشاه، خراسان رضوی، زنجان، خراسان جنوبی، تهران، یزد و بوشهر و شهرهای شیراز، جهرم، ارومیه، مشهد، تبریز، بابل، رشت و مدیران دانشگاه علوم پزشکی، اوقاف و امور خیریه، میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان در محل سالن اجتماعات مرکز علمی کاربردی شهید رجایی قزوین برگزار شد.
میزبان این همایش هم شهرداری قزوین بود. شهردار قزوین، در سخنانی در این همایش گفت: سرویسهای بهداشتی عمومی از مسائل مهمی است که مورد غفلت شهرداریها و دستگاههای دولتی قرار گرفته که امیدواریم با برگزاری این همایش ضرورت طرح مسئله و توجه نهادهای ذیربط به تامین آن جلب شود.
مسعود نصرتی به واکنشهایی که در ایران پس از اعلام برگزاری این همایش، بوجود امده است، اشاره کرد و گفت: وقتی برای اولین بار برگزاری این همایش در استان قزوین مطرح شد برخی رسانهها به آن از نگاه طنز پرداختند اما با گذشت زمان به چالشی جدی تبدیل شد و امروز مشارکتکنندگان زیادی برای پیگیری موضوع اعلام آمادگی کرده اند که جای خوشحالی است.
تهران، فقط دو هزار توالت عمومی دارد
به گزارش مهر، او سپس اماری از وجود و فقدان توالت در شهرها ارائه کرد و گفت: در شهر تهران فقط 200 سرویس بهداشتی با حدود دو هزار چشمه احداث شده است. در کنار برخی کشورها مانند سنگاپور که به تمیزی و پاکیزگی توالتها مشهور است برخی کشورها هنوز با مشکلات جدی در این زمینه روبرو هستند به طوری که 700 میلیون هندی توالت مناسب ندارند و 80 درصد مردم کامبوج نیز به سرویسهای بهداشتی دسترسی ندارند و با مشکلات و بیماریهای زیادی دست و پنجه نرم می کنند.
به گفته او روزانه چهار هزار کودک در جهان به دلیل مصرف آبهای آلوده به فاضلاب میمیرند و به همین منظور مدیران کشورهای منطقه به توجه به این موضوع تشویق میشوند و یکی از ملاکهای ارزیابی مسئولان شهری داشتن سرویسهای بهداشتی تمیز در شهرهاست.
به عقیده نصرتی، در کنار جانمایی برای امکانات مورد نیاز شهرها باید در طرح جامع شهری و کاربریهای تعریف شده موضوع سرویسهای بهداشتی عمومی هم دیده شود در غیر این صورت شهر به یک معلول زنده تبدیل خواهد شد.
او گفت: متاسفانه در ایران به این موضوع مهم توجه نشده و به دلیل ملاحظات خاصی از آن فرار کردهایم اما خوشحالیم که امروز این تابو در قزوین توسط شهرداری شکسته میشود تا دیگران هم به آن به عنوان یک کار مهم توجه کنند. در کشورهای دیگر تا مقطع دکتری برای این موضوع تحصیلات دانشگاهی پیشبینی کردهاند و 12 سال است که روز جهانی توالت جشن گرفته میشود و به عنوان یک برند و امتیاز برای کارکرد مدیران در اولویت جدی شهرهای مهم جهان قرار گرفته است.
ساخت توالت با مجوز نخستوزیر
او همچنین گفت: اولین دستشویی عمومی در سال 1326 هجری شمسی توسط محمد مقتدر مژدهی فرماندار قزوین ایجاد شد و برای اولین بار قانون ممنوعیت ادرار در معابر عمومی نیز در زمان ضیاءالدین طباطبایی تصویب و با متخلفان برخورد شد. در گذشته برای ساخت سرویس بهداشتی باید درخواستها به نخست وزیر ارسال میشد و از اهمیت خاصی برخوردار بود که در ردیف نیازهای ضروری تلقی میشد اما متولی خاصی نداشت.
شهردار قزوین گفت: موضوع نظافت فردی و اجتماعی از تاکیدات دین مبین اسلام است و در گذشته بر اساس نیازهای جامعه، واقفان در زمینه مدرسه سازی، مسجد، آب انبار، بیمارستان مشارکت جدی داشته اند و امروز نیازمند آن هستیم که واقفان و خیرین در این زمینه نیز به کمک دستگاهای دولتی بشتابند و با ساخت سرویس بهداشتی نیاز مردم را تامین کنند.