آفتابنیوز : نمايش «قدرت مردم» در عراق و عدم توجه آنها به تهديداتي كه در زمان برگزاري انتخابات عراق از سوي گروههاي افراطگرا مطرح ميشد، نمونه خوبي از اين تحول بزرگ بود. حتي اعتراض علني گروههاي مخالف دولت لبنان به عاملان احتمالي ترور رفيق حريري نخستوزير سابق لبنان هم نمونه مهمي از تحول بزرگ دنياي عرب بود.
انتخابات فلسطين و برگزيدن يك شخصيت فلسطيني متعادل – محمود عباس – از سوي مردم فلسطين هم نشانه مثبتي از اين روند بود. تمايل برخي از گروههاي مصري براي رقابت با حسني مبارك رئيس جمهور مصر در آستانه پنجمين دوره رياست جمهوري غير رقابتي مصر نيز نكته قابل توجهي است. اينها نشانههايي است كه پيشتر در دنياي عرب، آنها را نديده بوديم: اين تغيير آنقدر عجيب است كه ميتوان آن را به پرواز شترها هم تشبيه كرد.
اين تصور كه شيخهاي حاكم عرب ميتوانند با اظهارنظر خاصي، مردم را با خود هماهنگ كنند ديگر از بين رفته است. البته اشغال عراق، آشفتگي زيادي را نيز به همراه داشت اما موجب ايجاد تحولاتي هم در جهان عرب شد.
حال ما بايد در مورد آينده جهان، محتاطانه فكر كنيم. انقلابهاي آرام زيادي در اين منطقه از جهان رخ نخواهد داد و ديوارهاي اقتدارگرايي هم با يك حركت سرنگون نخواهد شد.
بمبگذاريها در عربستان سعودي يا ترور رفيق حريري در لبنان، هنوز نشانهاي از وجود موانع در اينراه است.
من معتقدم كه اين تازه گام اول يك سفر طولاني است. همين كه افراطيون اين جوامع به خشونت روي آوردهاند نشان ميدهد كه در جنگ ايدئولوژيكي شكست خوردهاند. هنوز در جوامع عرب، نهادهاي مدني و شرايط لازم براي تغييرات بزرگ بهوجود نيامده است.
غلبه بر اين چالش، همان كاري بود كه رفيق حريري در صدد انجام آن بود و به همين جهت، بسياري از جوانان عرب، به شدت نگران توقف اين روند به علت ترور حريري هستند.
در اين راه ،رنسانس عربي و ناسيوناليسم منطبق بر آزادي آراي شهروندان، آن چيزي است كه به زودي در جوامع عربي مورد توجه قرار خواهد گرفت.