وقتی بازی به نفع مردم می‌شود، پای مافیا در میان است؟!

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: این اتفاق غیر رسمی زمانی تعجب برانگیز‌تر می‌شود که دریابیم نرخ بلیت اتوبوس و مترو هم قرار است پیش از هرگونه افزایش رسمی نرخ‌ها زیاد شود؛ افزایش قیمت‌هایی که ممکن است تا حذف یک نوع خدمات هم برسد و نوع جدیدی از مافیا را به مردم معرفی کند! 

«بی‌انصاف‌ها، من هم می‌خواستم بلیت مدت دار بخرم اما حذفش کردند چون به نفع مردم بود؛ این‌ها جایی نمی‌خوابند که آب زیرشان برود» مرد میانسال به اندازه‌ای عصبانی است که اگر به گفت‌وگویمان ادامه دهیم، ممکن است عده بیشتری به خیال تماشای دعوا، دور و برمان جمع شوند ...

بلیت‌های اعتباری مدت‌دار نوع خاصی از بلیت است که شهرداری تهران در اختیار استفاده کننده گان از وسایل حمل و نقل عمومی قرار می‌داد (!)، به این ترتیب که شما می‌توانستید با خرید یک بلیت ۱۸۰ روزه به مبلغ ۲۹ هزار تومان یا بلیت یک ساله به مبلغ ۴۴ هزار تومان، تا پایان مدت خریداری شده، هر چند بار که خواستید از اتوبوس یا مترو زیر مجموعه شهرداری تهران استفاده کنید.
 
به عبارتی دیگر، این نوع بلیت بر اساس مدت اعتبار فروخته می‌شود نه تعداد استفاده؛ فارغ از اینکه ممکن است نرخ بلیت افزایش پیدا کند و سود بیشتر مانع از ادامه فروش این نوع بلیت شود! 

به گزارش تابناک، روز گذشته مدیر عامل شرکت کنترل ترافیک شهردار از متوقف شدن فروش کارت‌های اعتباری ۱۸۰ روزه و یک ساله به طور موقت خبر داد و از سرگیری فروش این نوع کارت‌ها را منوط به نهایی شدن قیمت نرخ کرایه‌های حمل و نقل عمومی در سال ۹۱ دانست تا تاکیدی باشد بر "موقت" بودن این تصمیم.

این در حالی است که یک روز بعد، این موضوع هم در شورای شهر تهران مورد بررسی قرار می‌گیرد و اعضای این نهاد ضمن بررسی نرخ بلیت مترو برای سال جاری، رای به لغو این تصمیم موقت می‌دهند تا صدای اعتراض رئیس شرکت بهره‌برداری مترو به گوش برسد که دلیل حذف بلیت‌های مدت دار را تشکیل باندهای مافیایی می‌داند!

بدین ترتیب معلوم می‌شود که ظاهرا توقف موقت فروش بلیت‌های مدت دار، منظور نظر مسئولان شهرداری نبوده و ایشان "حذف" این بلیت‌ها را دستور قرار داده بودند، چرا که به توجیه مدیرعامل شرکت بهره برداری مترو، «قبلا تنها ۴ درصد مردم از این بلیت‌ها استفاده می‌کردند اما با نزدیکی نرخ جدید بلیت‌ها، گروه‌های مافیایی تشکیل شده که کارت‌های ما را به سرعت می‌خرند و سبب افزایش آمار فروش در چند ماه اخیر شده‌اند. فلسفه حذف این بلیت‌ها برقراری عدالت است چون رشد ۲۵ درصدی فروش عادی نبود.»



اینجاست که شاید بد نباشد نکاتی را در رابطه با علت شکل گیری موضوع مناقشه که‌‌ همان بلیت مدت‌دار است مرور کنیم:

نخست:

در جلسه امروز شورای شهر تهران، اظهارات رئیس شرکت بهره‌برداری مترو با واکنش برخی اعضا مواجه می‌شود و خسرو دانشجو، سخنگوی این شورا از شهرداری می‌خواهد که برای حذف این بلیت استدلال ارائه کند نه اینکه به گونه‌ای برخورد کند که برداشت‌ها از این لایحه به انگیزه‌ مالی ختم شود. در حالی که دبیر، عضو هیات رئیسه شورا خواستار کاهش نرخ بلیت‌های تک و دو سفره مترو شد که البته مخالفت رئیس را در پی داشت و طلایی، دیگر عضو این شورا نیز خواستار تعیین نرخ‌ها براساس تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی می‌شود تا حرف و گفت‌و‌گویی باقی نماند. 

بلیت‌های مدت دار با فلسفه رفاه شهروندانی که هر روز از مترو استفاده می‌کنند عرضه شد تا از محل تخفیفی که به ایشان داده می‌شود، امتیازی نصیبشان شود و در این مسیر، مبلغی که برای یک‌سال پیش‌پرداخت هزینه سفر در اختیار این نهاد نهاده‌اند، در اختیار تجهیز و نگهداری و حتی ساخت خطوط جدید مترو قرار گیرد و دست بالا، اگر زمانی از استفاده کارت باز ماندند، خدمات ارائه نشده با اعتبار منقضی شده جبران شود و تعادلی بین هزینه و درآمد مترو باشد.

به عبارتی بهتر، کسانی که بلیت‌های مدت‌دار را خریداری می‌کنند، در کنار امتیازی که به‌دست می‌آورند، سرمایه‌ای -هرچند اندک- در اختیار مدیران مجموعه قرار می‌دهند که اگر در تعداد استفاده کننده‌گان این خدمات ضرب شود، مبلغ انباشته شده بزرگی به‌دست می‌دهد که می‌تواند در کش‌مکش‌های پرداخت شدن-نشدن مطالبات مترو بین دولت و شهرداری، نقش به سزایی در کمک هزینه‌ها ایفا کند.

این در حالی است که وقتی پای خدمات کارتی به سامانه اتوبوسرانی و به تازگی در پارکومتر‌ها باز شود، سرمایه مردمی انباشته به اندازه‌ای خواهد رسید که با بسیاری از بودجه‌ها برابری خواهد کرد؛ اینجاست که الزام به اجباری شدن پرداخت کرایه اتوبوس‌های تندروی شهری، علی‌رغم محدودیت‌های آن، رنگ اجبار به سرمایه‌گذاری در خزانه شهرداری به خود خواهد گرفت و حذف عاملی که ممکن است اندک سودی از بابت مشارکت به مردم بپردازد، خواه ناخواه بی‌انصافی لقب خواهد گرفت.

دوم:

بلیت‌های اعتباری مدت‌دار در حالی از رده خارج شده‌اند که ملاک این کار، استقبال زیاد از این نوع خدمات اعلام شده است، فارغ از اینکه نه چنین مبنایی برای عرضه خدمات بیان شده بود و نه راهکار افزایش قیمت آن در آینده بسته شده است!

بدین ترتیب حذف این نوع بلیت یا به این دلیل رخ داده که با افزایش استقبال از این خدمات، کفه سود به سمت مردم سنگینی کرده که در اینصورت چاره‌ای نخواهیم داشت جز رد فرضیه مافیایی؛ یا دلیل این اقدام عجولانه در آستانه طرح لایحه در شورای شهر چیزی نخواهد بود جز بهانه گیری برای قطع خدماتی که سود کمتری در پی داشت؛ با این فرضیه که مردم مجبور به خرید انواع دیگر بلیت خواهند شد و لابد سود بیشتری به سیستم سرازیر خواهند کرد.

خانم جوانی که هر روز برای رفت و آمد به محل کارش از اتوبوس استفاده می‌کند، استفاده از کارت اعتباری را مشکل ساز می خواند و می گوید: «من هر روز برای رفتن به محل کارم از دو اتوبوس استفاده می کنم و برای هر کدام، 300 تومان کرایه می پردازم که مجموعا برای رفت و برگشت، 1200 تومان برایم تمام می شود؛ شما بگویید هر چند روز و هر بار چقدر باید کارتم را شارژ کنم تا با اتمام موجودی مواجه نشوم؟» ایراداتی از این دست در حالی مطرح می شود که با استفاده از سامانه اتوبوسرانی متوجه خواهید شد که علاوه بر خرابی برخی دستگاههای کارت خوان، تقریبا چاپگر هیچ کدام از کارت خوان های اتوبوسی کار نمی کند! تا جایی که شاید هیچ کدام از مسافران از وجود این قابلیت دستگاهها اطلاع ندارند تا اگر زمانی در استفاده از کارت خوان معیوب دوبار کرایه از اعتبار کارتشان کم شد، اعتراضی داشته باشند! 

به عبارتی بهتر، با افزایش ۲۵ درصدی استقبال، یا مافیا کارشان را کرده بودند که دیگر دلیلی برای حذف نمی‌ماند و یا قصد چیز دیگری بوده که در اینصورت، طرح مسائلی چون مافیا، دست کم مغلطه به حساب می‌آید؛ بماند که استقبال مردم از کاهش هزینه‌های جاری زندگی‌شان موضوع عجیبی نیست!

سوم:

یکی از کارکردهای بلیت اعتباری - چه مدت‌دار باشد و چه هر نوع دیگری-، یکسان سازی خدمات شهری است که به حق شهرداری تهران در این زمینه بسیار موفق عمل کرده است؛ به این صورت که با یک کارت مشترک می‌توانید هم از خدمات مترو بهره بگیرید، هم از سامانه‌های مختلف اتوبوسرانی استفاده کنید و هم هزینه پارک خودروتان در کنار خیابان را پرداخت کنید. خدماتی که همه از طرف یک سازمان مشترک در اختیارتان قرار می‌گیرد و احتمالا جای سرایت به مکانهای دیگر زیر نظر شهرداری را هم داشته باشد اما حذف یک نوع کارت، نشان می‌دهد که ظاهرا همه چیز هم بر طبق روال پیش نرفته است.

کافی است بخواهید از پارکومترهای کنار خیابان استفاده کنید تا متوجه شوید که این‌کار تنها با استفاده از کارت اعتباری (که به کارت مترو ملقب شده است) مقدور است، به این صورت که برای هر ساعت چند صد تومان و در توقف چند ساعته به بیش از هزار تومان اعتبار نیاز دارد؛ اینجاست که اگر کارت‌های مدت‌دار به کارمان بیاید، سود بزرگی از کف شهرداری خواهد رفت و اگر این نوع کارت مستثنی شود، دیگر لزومی ندارد عرضه شود!

به گزارش تابناک،و این سوال که کماکان باقی است: کارت اعتباری مدت‌دار حذف شد چون نفع شهرداری را در پی نداشت یا ... ؟!