رشد روز افزون حاشیه نشینی در کرمان/ خانه هایی که 24 ساعته ساخته می شوند

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: رشد 100 درصدی حاشیه نشینی در کلانشهر کرمان در حالی ادامه دارد و خانه های آلونگی همچون قارچ سر از زمین برمی دارند که خشکسالی، زمین خواری و خدمات رسانی غیر قانونی در ردیف اول متهمان این پدیده هستند. 

به گزارش مهر، مطابق آخرین سرشماری صورت گرفته در استان کرمان این استان سه میلیون نفر جمعیت دارند که تقریبا یک میلیون نفر آن در کلانشهر کرمان زندگی می کنند و هر روز نیز بر تعداد این افراد اضافه می شود اما نکته نگران کننده این است که رشد جمعیت در مناطق مسکونی غیر مجاز و یا همان حاشیته نشینی در کرمان از رشد افسار گسیخته ای برخوردار است که علیرغم تمام تلاشهای صورت گرفته مهار آن به رویایی برای مسئولان این شهر تبدیل شده است و از حاشیه نشینی به عنوان یکی از مهمترین تهدیدهای شهر کرمان یاد می شود.

طبق آماری که از سوی شهرداری کرمان اعلام شده است این کلانشهر در سال 81 دارای 15 هزار حاشیه نشین بوده است که این آمار در سال 87 به 100 هزار نفر رسیده است و هم اکنون جمعیت این افراد افزایش یافته و این روند رشد همچنان ادامه دارد.

وضعیت حاشیه نشینی در کرمان به حدی نگران کننده است که علیرغم تلاشهای صورت گرفته برای مهار این امر ساخت خانه های 24 ساعته در برخی مناطق ادامه دارد و هر روز شاهد سر از خاک برداشتن خانه های جدید در حاشیه شهر هستیم که بیشتر این خانه ها به آلونک می مانند تا خانه ای برای سکونت.

کارشناسان شهری کرمان دلیل مهاجرت بی رویه به این شهر را خشکسالی در روستاها و شهرستانهای استان کرمان و در نهایت مهاجرت بی رویه به شهرها می دانند از سوی دیگر توزیع مناسب امکانات و همچنین سیاستهای غلط در ارائه برخی خدمات از جمله آبرسانی، گازرسانی و برق رسانی به شهرکهای غیر مجاز و حاشیه ای می دانند که به گونه ای مردم را برای حاشیه نشینی در اطراف کرمان ترغیب کرده است.

با وجود عوامل یاد شده در این میان دستهای پنهان زمین خواران در اطراف شهر کرمان را نباید نادیده گرفت.

زمین خواری در اطراف کرمان مهمترین دلیل از سوی افراد مختلف برای توسعه خانه سازی بیان شده است.

زمین خواران با تصرف زمینها در ابعاد بالا اقدام به تفکیک این اراضی و فروش با اسناد دستی به مردم نیازمند با قیمتهای اندک می کنند و در نهایت مردم نیز شروع به ساخت خانه های غیر مجاز می کنند که بدون شک دلیل عمده ایجاد بسیاری از شهرکهای حاشیه ای اطراف کرمان که بسیاری از انها حالا دیگر جزی از شهر نیز شده اند همین است که در این خصوص می توان به شهر زور آباد، شهرک سیدی، شهرک پدر اشاره کرد.

رشد افقی کرمان ادامه دارد/ شهری که چاق می شود

برخی کارشناسان نیز احداث واحدهای مسکن مهر در انتهی شهرک پدر و شهرک مطهری کرمان را نوعی حاشیه نشینی در اطراف این شهر می دانند که رنگ قانونی دارد که موجب توسعه بی رویه شهر شده است.

نکته قابل تامل دیگر اینکه شهر کرمان علیرغم سایر شهرها در حالی شاهد رشد و توسعه است که این رشد موجب چاقی و در واقع توسعه افقی شهر شده است و در حال حاضر تراکم فروشی و رشد عمودی شهر کمتر مورد توجه قرار گرفته که همین امر نوسازی شهر و تبدیل خانه های قدیمی به خانه های جدید را به خصوص در مرکز شهر و قسمت شرقی تحت تاثیر شدید قرار داده است.

طبق آمار موجود هم اکنون در هر هکتار شهر کرمان 50 نفر زندگی می کنند در حالیکه این آمار باید طبق استانداردهای موجود 400 نفر در هر هکتار باشد این امر نه تنها نشان دهنده گسترش بی رویه کرمان است بلکه موجب افزایش بیش از پیش هزینه های خدمات شهری شده است و در نهایت بر کیفیت این خدمات نیز تاثیر گذاشته است.

از سوی دیگر این گستردگی که همراه با رها کردن بافت فرسوده در شهر کرمان بوده است موجب نازیبا شدن کرمان در بافت فرسوده نیز شده است.

57 هزار منزل خالی از سکنه در کرمان

از سوی دیگر قوانین سختگیرانه میراث فرهنگی و عدم بازسازی و مرمت بافت فرسوده باعث شده است در مرکز این شهر ساخت و ساز متوقف شود و این درحالیست که هیچ اقدامی نیز برای احیاء مجدد بافت فرسوده نیز نشده است.

زمین های خالی در داخل شهر کرمان نیز کم نیستند اما افزایش بی رویه نرخ زمین در این شهر موجب شده است که عملا افراد با درامد کم نتوانند این زمینها را خریداری کنند.

همین امر باعث شده است زمینهای خالی و خانه های فرسوده خالی از سکنه در این شهر چشمگیر باشند و به بزرگترین معضل در زیباسازی شهر کرمان تبدیل شوند نکته جالب اینکه هیچ اقدامی برای ترغیب صاحبان این املاک برای فروش و یا ساخت و ساز صورت نگرفته است و آنان نیز خود را در قبال شهر مسئول نمی دانند آمار دیگری نشان می دهد که در کرمان 57 هزار 676 باب منزل خالی از سکنه وجود دارد.

هر چند طی ماههای اخیر چند شرکت خصوصی حرکتهای جدیدی را برای ساخت برجهای مسکونی و تجاری در شهر شروع کرده اند اما جلوگیری از ساخت و ساز در حاشیه شهر و گسترش بی رویه کرمان نیاز به احیاء مجدد ساخت و ساز در شهر کرمان و فروش تراکم و ایجاد کمربند سبز در اطراف شهر دارد که گویی هر دو فراموش شده اند.

استاندار کرمان در آخرین اظهارنظر خود در خصوص حاشیه نشینی را از مهمترین مشکلات کرمان دانست و حتی خبر از تخریب چند منزل مسکونی غیر مجاز در حاشیه شهر کرمان داد.

اسماعیل نجار دلیل عمده حاشیه نشینی در کرمان را عدم تناسب صحیح توزیع امکانات در شهر کرمان عنوان کرد و خواستار ایجاد زیر ساختهای لازم برای جلوگیری از روند مهاجرت به شهر کرمان شد.

وی در ادامه به زمینخواری و خشکسالی نیز اشاره کرد و این دو را نیز از مهمترین فاکتورهای حاشیه نشینی در کرمان دانست.

نجار با تاکید بر ضرورت مقابله جدی با حاشیه نشینی از دستگاههای مختلف خواست در این راستا هماهنگ عمل کنند و جلوی گسترش افقی شهر را بگیرند.

وی این سکونتگاههای غیر مجاز را کانون آسیبهای اجتماعی و فرهنگی دانست و گفت: خوشبختانه با این وجود مشکل حاد امنیتی در این مراکز در استان کرمان تاکنون وجود نداشته است.

وی گفت: با وجود تمام اقدامات صورت گرفته مهار این پدیده در شهرهای بزرگ انجام نشده است.

50 نفر در هر هکتار شهر کرمان!

شهردار کرمان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص حاشیه نشینی در کلانشهر کرمان اظهارداشت: حاشیه نشینی طی سالهای اخیر در اطراف شهر کرمان افزایش یافته است و این مسئله موجب بروز مشکلاتی در خدمات دهی به مردم شهر کرمان شده است.

ابوالقاسم سیف الهی با تاکید بر مبارزه جدی با زمین خواری و حاشیه سازی در اطراف شهر کرمان گفت: در این خصوص برنامه های مختلفی از جمله کمربند سبز کرمان اجرا شده است اما حاشیه نشینی همچنان از مشکلات کرمان است.

وی با انتقاد از برخی خدماتی که در شهرکهای حاشیه ای طی سالهای گذشته ارائه شد گفت: همین امر مردم را تا حدودی تشویق به حاشیه نشینی کرد و امیدوار شدند که اگر مدتی در این شهرکها سکونت داشته باشند این امکان وجود دارد که خدمات شهری دریافت کنند.

وی ادامه داد: چون این مناطق خارج از شهر محسوب می شوند تعهدی نیز به خدمات دهی به این شهرکها وجود ندارد.

وی افزایش جمعیت حاشیه نشینان در کرمان را موجب تحمیل هزینه به شهروندان قانونمند دانست.

وی در خصوص چهره نا زیبای شهر در حاشیه و وجود زمینهای خالی و خانه های فرسوده نیز گفت: مردم شهر باید تصمیم بگیرند که گامهای مناسبی در راستای افزایش ساخت و ساز بردارند و این امر تنها به اراده مردم باز می گردد.

حاشیه نشینی موجب افزایش کانونهای جرم خیز شده است

محمد اقدامی کارشناس اجتماعی نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: اگر خبرهای سالهای اخیر را در شهر کرمان مشاهده کنیم می بینیم که اکثر حوادث دلخراش در کرمان در همین مناطق حاشیه ای شهر روی داده است که نشان از جرم خیزی این مناطق است.

وی افزود: تا حدودی مسئولان و مردم نسبت به حاشیه نشینی در کرمان حساس شده اند اما همچنان حاشیه نشینی در کرمان ادامه داد و حتی برخی دستگاههای دولتی در مناطق حاشیه ای به خصوص شهرک سیدی اقدام به واگذاری زمین می کنند.

اقدامی ادامه داد: اکثر ساکنان این مناطق نیز افاغنه هستند و اوضاع اجتماعی حاکم بر این شهرکها به هیچ وجه قابل قبول نیست.

وی گفت: جمعیت شهر کرمان افزایش یافته است اما اکثر این افزایش در مناطق حاشیه ای بوده است که نگران کننده است.

................................
گزارش: اسما محمودی