نوبخت: با همۀ سختی‌های اقتصادی، راه برون‌رفت وجود دارد

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: سرویس سیاسی - دیشب (١٤/٨/٩١) در برنامۀ «در شهر» شبکه پنج سیما، وقتی مجری برنامه اعلام کرد، دکتر نوبخت مهمان حضوری و دکتر خوش‌چهره مهمان تلفنی «در شهر» هستند، برای بسیاری یک واقعیت تداعی شد و آن مناظره این دو اقتصاددان در انتخابات ریاست جمهوری سال ٨٤ بود. 

هر چند تا آخر برنامه، تلفن خوش‌چهره خاموش بود، ولی نوبخت حرف‌های زیادی داشت. او می‌گفت: «شرایط اقتصادی کشور با همۀ سختی‌هایی که امروز مردم تحمل می‌کنند، دشوارتر از سال ٦٧ نیست، روزهایی که پس از جنگ هشت‌ساله، اکثر شهرهای مرزی بر اثر بمباران‌های دشمن تخریب شده، واحدهای تولیدی راکد و حتی در شهرهای بزرگ مثل تهران، مردم ٤ تا ٦ ساعت شاهد قطع برق بودند، با شروع برنامه‌های توسعه در کمتر از چند سال مجدداً اقتصاد ایران فعال شد و رونق به بازارها برگشت.
 
قطعاً امروز که زیرساخت‌های کشور آماده و ظرفیت‌های زیادی برای تولید وجود دارد به مراتب زمینه‌ها برای عبور از این تنگه آماده‌تر است ...» البته نوبخت توضیح نداد که نقش مشارکت همه جناح‌های سیاسی اصول‌گرا و اصلاح‌طلب در کابینه و مدیریت مورد قبول هاشمی رفسنجانی در این برون‌رفت چه بوده است؟ 

ولی وقتی مجری از نوبخت سؤال کرد که چگونه می‌توان شاهد بهبود شرایط اقتصادی بود؟ نوبخت پاسخ داد: من هم باور دارم که با ادامۀ روش فعلی در مدیریت اجرایی، تحول مورد نظر در کشور به وجود نمی‌آید. نمی‌شود بدیهیات علمی را نادیده گرفت، به توصیه‌ها و هشدارهای بیش از صد استاد اقتصاد دانشگاه بی‌اعتنایی کرد و انتظار داشت که شرایط اقتصادی کشور برای مردم بهتر از این شود. وقتی مدیریت اقتصادی کشور نتوانست با آن همه درآمدهای ارزی بی‌سابقه در تاریخ ایران، رشد اقتصادی لازم برای توسعه و پیشرفت کشور را حاصل کند، گویای این واقعیت است که این مدیریت نیاز به تغییر دارد. 

دکتر نوبخت یادآور شد «در موقعیتی که به علت تحریم‌های اقتصادی بودجه ١٤٤ هزار میلیارد تومانی دولت بیش از ٧٠ هزار میلیارد تومان با کسری مواجه است، باید برای کشور و عبور از این وضعیت برنامۀ متناسبی تنظیم کرد. ایران امروز در برابر تهاجم تحریم‌ها، نیازمند اقتصاد مقاومتی است. در این مقاومت ضروری است از همه ظرفیت‌های کشور به ویژه منابع انسانی و نخبگان استفاده کرد. راه‌حل مشکلات با عقل جمعی پیدا می‌شود، یک گروه محدود نمی‌تواند به تنهایی در چنین شرایطی مدیریت اجرایی کشور را در خود خلاصه کند.
 در کشور چهره‌های باتجربه، فهیم و دلسوز فراوان وجود دارند، اینها فرزندان ملت هستند، اصلاً خودشان بخشی از ملت هستند، همانطور که در تهاجم نظامی و در روزهای سخت لباس مقدس بسیج را به تن کردند و با مقاومت از کشور دفاع کردند، امروز هم باید در شکل‌گیری «عقل جمعی» در اقتصاد مقاومتی برای برون‌رفت از وضع موجود و کاهش آلام مردم از ظرفیت‌ها و توانایی‌های آنها استفاده کرد.»
 
در این برنامه، هرچند انتظار می‌رفت نوبخت پیش‌بینی‌های خود در مناظره با خوش‌چهره در سال ٨٤، در مورد کم‌تجربگی احمدی‌نژاد برای سکان‌داری کشور در چنین مرحله حساسی را یادآوری کند، ولی او می‌گفت: «امروز اینکه بگوییم چه کسانی قبلاً به درستی چنین شرایطی را پیش‌بینی کردند و مورد انتقاد بی‌مهری و تهمت قرار گرفتند و یا چه کسانی در نابسامانی وضعیت فعلی اقتصادی کشور مقصرند، مشکلی از مردم حل نمی‌شود. باید مجدداً همۀ دلسوزان و فرزندان ملت برای تهیه برنامۀ برون‌رفت از فشارهای اقتصادی همکاری کنند و راه‌حل بدهند.» 

دکتر نوبخت در این برنامه تأکید کرد «حال که بیش از نصف درآمدهای سال جاری حسب گزارش رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تحقق نیافته است، باید با دقت بیشتری تخصیص منابع صورت گیرد. منطقی است تا مصارف اولویت‌بندی شوند. در چنین شرایطی شایسته نیست تا مجلس شورای اسلامی اولویت‌بندی کردن هزینه‌ها و اعتبارات عمرانی را به دولت واگذار کند، دولت در ماه‌های پایانی کار خود قرار دارد. قطعاً علاقه‌مند است همانطور که وعده داده است اولویت هزینه کردن را به اتمام پروژه‌های تصویبی در سفرهای استانی خود بدهد. 

در حالی که معلوم نیست که اساساً آن طرح‌ها از ابتدا دارای توجیه لازم بودند و یا حالا با توجه به کسری ٥٠ درصدی بودجه باز هم این طرح‌ها از اولویت و توجیه کافی برخوردار باشند. لذا انتظار می‌رود سریعاً مجلس در این خصوص با اصلاح بودجه هم برای کوتاه‌مدت و هم برای بلندمدت برنامه‌ریزی نماید.»
 
در این برنامه دکتر نوبخت با وجود مشکلات فراوان و آشفتگی‌های موجود در بازارهای اقتصادی به ویژه در بازار ارز، به امکان‌پذیری عبور از شرایط فعلی امیدوار بود، ولی آن را مشروط به مشارکت همه جریان‌های سیاسی و همکاری همه نخبگان و مدیران دلسوز دانست. شرایطی که قبلاً هاشمی رفسنجانی از آن به عنوان «وحدت ملی» یاد کرد.
 
در این راستا حرف‌های آقای دکتر خوش‌چهره هم می‌توانست شنیدنی باشد ولی از او تا پایان برنامه خبری نبود. شاید دلیل اصلی خوش‌چهره در اجتناب از روبه‌رو شدن مجدد با نوبخت پس از مناظره سال ٨٤ این بود که وی از سال‌ها قبل انتقاد به دولت را آغاز کرده بود. 

گفتنی است دکتر خوش‌چهره در یکی از مصاحبه‌های خود اعلام کرد، علت دفاع از احمدی‌نژاد این بود که به او گفته شده بود که برنامه‌های اقتصادی احمدی‌نژاد همان ایده‌های اقتصادی وی است در حالی که بعدها معلوم شد که این اعلام خلاف واقع بود. با این توضیح خوش‌چهره، می‌توان دریافت که انتقاد مستمر او نسبت به احمدی‌نژاد، نقدی صادقانه است و در واقع او با این انتقادات و پذیرش اتهامات اطرافیان احمدی‌نژاد، به نوعی با اصلاح عمل خود از ملت بزرگ ایران استغفار می‌طلبد. موضوعی که در آن مناظره تاریخی انتظار داشت نوبخت در برابر اظهار کردن پیش‌بینی‌هایش نسبت به ناتوانی احمدی‌نژاد در مدیریت اجرایی کشور استغفار نماید.