طرح عرضه سبد کالای رمضان چند سالی است که از سوی دولت و برای کارکنان و کارمندان دولتی به اجرا درمیآید اما فعالان کارگری معتقدند که با وجود تقاضای بالای میلیونها کارگر کشور هیچگاه در جریان عرضه اقلام مصرفی، سهمیهای برای کارگران دیده نشده و نوعی تبعیض میان قشر کارمند و کارگر وجود داشته است.
سال گذشته نیز عرضه سبد کالای رمضان در حالی به اجرا درآمد که بسیاری از کارمندان دستگاهها و ادارات ولو با تاخیر یا پس از پایان ماه رمضان موفق به دریافت این سهمیه شدند با این حال نادیده گرفته شدن قشر کارگری در اختصاص این سهمیه انتقادها و اعتراض تشکلهای کارگری را به دنبال داشته تا آنجا که سال گذشته در پی مکاتبات فراوان تشکلهای کارگری برای اعلام وضعیت نامناسب معیشت خانوارهای کارگری و درخواست از دولت برای اختصاص سبد کالاهای اساسی، طرح رحمت در 9 استان کشور به اجرا درآمد که بر اساس این طرح اتحادیههای مصرف و دستگاههای داوطلب توزیع سهمیه باید مبلغ مورد نظر اقلام توزیعی را جمع آوری و به حساب وزارت صنعت، معدن و تجارت واریز می کردند تا کار توزیع کالاهای اساسی کارمندان و کارگران آغاز شود.
دغدغه سبد از دیرباز تا کنون
فارغ از این مساله موضوع اختصاص سبد کالا از دیرباز یکی از دغدغههای اساسی و مهم جامعه کارگری بوده و هست؛ دغدغهای که آخرین بار در سال گذشته و پس از تصویب افزایش 25 درصدی دستمزد کارگران در شورای عالی کار به اوج خود رسید و نگرانیها از کاهش قدرت خرید خانوارهای کارگری را تشدید کرد تا آنجا که کارگران را بر آن داشت تا به جستجوی راههای دیگری برای بهبود معیشت خود بپردازند و بر همین اساس بود که نمایندگان کارگران در شورای عالی کار در مکاتبات عدیده خود از دولت و وزیر کار خواستند تا نسبت به افزایش حق مسکن و خواربار کارگران اقدام عاجلی صورت دهد.
هر چند که ماحصل تشکیل جلسات بررسی حق مسکن و خواربار کارگران نیز تا این لحظه به نتیجه قابل توجهی نرسیده و تنها به یک صورتجلسه امضا شده در آخرین نشست اعضای شورا منجر شده است اما کارگران همچنان به وعده مسوولان و تحقق این مطالبه خود حتی در دولت آینده دلگرم و امیدوارند.
آوردن نام کارگران در کنار سهمیه امسال کارمندان
سازمان صنعت، معدن و تجارت همه ساله در جریان طرح عرضه کالاهای اساسی و ارزاق عمومی در ماه رمضان وارد عمل می شود و بر این اساس اتحادیههای مصرف بزرگی همچون اسکاد (اتحادیه سراسری تعاونیهای مصرف کارکنان دولت)، فرهنگیان و اتکا (اتحادیه تعاونیهای مصرف کارکنان ارتش) با توجه به تعداد کارمندان و لیستی که ارائه می دهند، تقاضای خود را اعلام و پس از واریز وجه، اجناس را جهت عرضه تحویل می گیرند.
امسال نیز معاون توسعه بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت از اختصاص سبد کالایی به کارگران در کنار کارمندان دولت، فرهنگیان و نیروهای مسلح خبر داده است.
به گفته حسن رادمرد، سهمیه امسال کارکنان دولت و کارگران شامل برنج، شکر، روغن و گوشت مرغ است که از طریق اتحادیههای اسکاد و فرهنگیان به قیمت تمام شده وارداتی و تا 40 درصد زیر قیمت بازار توزیع خواهد شد و کلیه تعاونیهای مصرف کارکنان دولت برای دریافت سهمیه مورد نظر باید به سازمانهای صنعت، معدن و تجارت استانها مراجعه کنند.
البته اعلام این خبر در روزهای اخیر واکنشهای متعددی را از سوی انجمنها و تشکلهای کارگری به دنبال داشته است؛ به نحوی که سخنگوی کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران کشور که از بی مهری برخی مسوولان در اختصاص سهمیه کالای رمضان کارگران گلایهمند است، میگوید: علیرغم آنکه هر سال بر اختصاص سبد کالای رمضان به کارگران تاکید میشود ولی متاسفانه کارگران با سنگ اندازی های متعددی مواجه می شوند.
سنگ اندازی هنگام عرضه سهمیه کارگران
ابوی به طرح رحمت که سال گذشته در کشور اجرا شد، اشاره کرده و می گوید: به موجب این طرح سازمان صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد که اتحادیه امکان (اتحادیه مرکزی تعاونیهای مصرف کارگران ایران) در مدت زمان کوتاهی باید 7 میلیارد تومان پول به حساب واریز کند تا سهمیه گوشت کارگران کشور اختصاص داده شود اما مسوولان درد آشنای حوزه کارگری به خوبی می دانند که کارگران قادر به پرداخت چنین مبالغی نیستند و اگر از تمکن مالی بالایی برخودار بودند دیگر به گرفتن سهمیه و سبد کالا نیازی نداشتند!
سخنگوی کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران کشور اشاره ای هم به اظهارات اخیر رادمرد - معاون توسعه بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت - کرده و می افزاید: از عرضه سبد کالا استقبال می کنیم و اگر کارگران را هم در این طرح جای بدهند تشکر می کنیم ولی این کالاها از طریق اتحادیههای فرهنگیان و اسکاد توزیع خواهد شد و ما می خواهیم که از کانال قانونی و اتحادیه خودمان یعنی " اتحادیه امکان" این سهمیه را در اختیار بگیریم.
در حالی که تنها چند روز از ابلاغ قانون تامین کالاهای اساسی اقشار آسیب پذیر به منظور حفظ امنیت غذایی اقشار آسیب پذیر و مددجویان تحت پوشش سازمان بهزیستی و امداد امام خمینی (ره) می گذرد و عرضه سبد کالای اساسی به کارمندان دولت، فرهنگیان و نیروهای مسلح نیز آغاز شده است با این حال کارگران این قشر زحمتکش و فراموش شده هنوز سهم خود را از اختصاص سبد کالای رمضان به دست نیاورده اند.
درخواست از دولت برای پیش بینی اعتبار ویژه کارگران در بودجه
به گزارش ایسنا،به موجب قانون کار ایران، واگذاری سبد کالا و سایر تسهیلات و امکانات به کارگران به عهده کارفرمایان قرار داده شده است و کارفرمایان موظفند در دوره های زمانی بخصوصی از جمله ایام نوروز یا ماه مبارک رمضان در حمایت از نیروهای کار خود سبدکالایی در نظر بگیرند؛ با این حال استناد به قانون کار مانع از آن نمی شود که دولت به عنوان کارفرمای بزرگ نقش حمایتی خود را نادیده بگیرد.
پیشتر نمایندگان کارگران در شورای عالی کار از دولت خواسته بودند که به عنوان تنظیم کننده روابط کار و یکی از شرکای اجتماعی در بحث کمک های یارانهای و حمایتی و اعطای بن خرید کارگری ورود کند و از محل درآمدهای نفتی یا مالیاتها، اعتباری برای کارگران در بودجه های سنواتی پیش بینی کند تا به این طریق بخشی از فشارها از دوش کارفرمایان در شرایط تحریمی موجود برداشته شود.