آفتابنیوز : آفتاب: سارا غضنفري در مطلبی در «تهرانامروز» نوشت: شبكههاي اجتماعي گويا اين روزها،جزئي جداييناپذير از زندگي جوانان شده اند.نام ابزارهايي كه شايد به گوش زياد آشنا نباشند،اما براي جوانان تنها ابزار سرگرمي به شمار ميآيند. واتس آپ،وايبر،تانگو،وي چت،شبكههايي هستند كه با داشتن يك گوشي موبايل پيشرفته مي توان آنها را در اختيار داشت.
وايبر و وي چتي كه با بودنشان ديگر نياز به زدن پيام كوتاه نيست تا شايد براي مخابرات هم هزينهاي در نظر گرفته شود،بلكه با داشتن يك اينترنت كم سرعت هم ميتوانند پيام صوتي شان را ضبط كنند و به همه جاي دنيا بفرستند.حالا وايبر هم مثل بقيه راههاي ارتباطي دچار فيلتر ميشود يا نميشود،شده است.تا چند روز پيش كاربران وايبر ميگفتند كه دسترسيشان به اين شبكه اجتماعي به سختي صورت گرفته است و عدهاي هم خبر ميدادند اين شبكه فيلتر شده است.
اما دبير كارگروه تعيين مصاديق محتواي مجرمانه اينترنتي با تاكيد بر اينكه فيلتر شدن نرمافزارهاي كاربردي موبايل مانند وايبر و واتس آپ و تانگو در دستوركار اين كارگروه قرار دارد،گفت: براساس تصميمي كه كارگروه تعيين مصاديق محتواي مجرمانه در زمان فيلتر كردن وي چت گرفته، مقرر شدتا زمان تقويت نرمافزارهاي مشابه داخلي،فيلتر شدن نرمافزارهاي خارجي مذكور به تعويق بيفتد.
عبدالصمد خرم آبادي با بيان اينكه كارگروه تعيين مصاديق محتواي مجرمانه اينترنتي تاكنون تصميمي براي فيلتر شدن نرمافزار وايبر كه چند روزي است از سوي برخي كاربران مطرح ميشود اتخاذ نكرده، به خبرگزاري مهرميگويد: «با تقويت نرمافزارهاي مشابه داخلي و در صورتي كه نرمافزارهاي داخلي بتوانند نيازهاي ارتباطي مردم را تامين كنند موضوع فيلتر نرمافزارهاي خارجي مجددا توسط كارگروه تعيين مصاديق محتواي مجرمانه مورد بررسي قرار ميگيرد.وي با بيان اينكه اپليكيشن وي چت و نرمافزارهاي مشابه آن ارتباطات صوتي،تصويري و متني برخط از طريق تلفن همراه را بين كاربران فراهم ميكنند و اين نرمافزارها در بعضي مواقع، محتواهاي مجرمانه بسياري را رد و بدل ميكنند، ادامه داد: كارگروه تعيين مصاديق محتواي مجرمانه كه وظيفه آن جلوگيري از انتشار محتواي مجرمانه است،به دليل خارجي بودن مسئولان اين شبكهها امكان انجام وظايف قانوني خود را ندارد.»
در همين زمينه عليرضا شاه ميرزايي عضو حقيقي شورايعالي فضاي مجازي،درباره فيلترينگ و عدم هماهنگي در فيلتر شبكههاي اجتماعي به تهران امروزمي گويد: «بهطور كلي فيلترينگ اگر در كشورهاي ديگر هم اعمال شده است،در مقابل يك تكنولوژي نبوده و قطعا فيلتر كردن يك تكنولوژي ممكن نيست،چون تكنولوژي براساس نياز گسترش پيدا ميكند .منتهي مواقعي وجود دارد كه براي رفع يك نياز چندين گزينه داريد،گزينههاي مختلف در خيلي كشورها اينگونه است كه بايد قوانين آن كشور را رعايت كنند.ممكن است به بعضي از شبكههاي تلويزيوني ايران اجازه پخش در ساير كشورها روي ماهواره را ندهند يا بعضي از بازيهاي رايانهاي ساخت ايران را فيلتر كردهاند،به بهانه اينكه شما مجوز لازم را نگرفتهايد و در واقع يا ميخواستند از بازار داخلي خودشان وكارآفرينان خودشان حمايت كننديا اينكه دلايل سياسي داشتهاند اما ظاهر قضيه اين است كه ميگويند قانون را رعايت نكرديد و يك سرويس خاص جلويش گرفته ميشود و جلوي همه تكنولوژي گرفته نميشود.
بهطور كلي فيلترينگ در كشور ايران هنوز از نظام مناسب و كاملي برخوردار نيست؛يعني برخي جاهايي كه نبايد فيلتر كنيم،فيلترينگ ميشود و برعكس اين قضيه هم حاكم است.اين نظام فيلترينگ در ايران ايرادات زيادي دارد و از ابتداي تشكيل شورايعالي مجازي يعني از دو سال قبل هم اين بحث مطرح شده و بهطورجدي در دولت قبل هم گفتند كه ميخواهند پيگيري كنند،اما هنوز خبري نشده است.حتي در دولت جديد هم با اينكه اظهارنظرهاي گوناگون پيرامون اين مسئله ميشود،هنوز يك برگه كاغذ نه در قالب وزير،مشاور وزير يا مشاور رئيسجمهور به شورا نرسيده است كه كار كارشناسي و مطالعاتي انجام داده باشند تا پيشنهاد جديدي جهت اصلاح فيلترينگ داشته باشند.در حال حاضر تقريبا تمام اعضاي شورا موافقند كه بايد اصلاحي در اصل مسئله فيلترينگ انجام شود،اما متاسفانه از ادبيات رسانهاي و غيرعلمي در زمينه فيلترينگ استفاده ميشود و هنوز نتيجهاي حاصل نشده است.»
اعضاي دولت ميتوانند در بحث فيلترينگ وارد شوندشاه ميرزايي،عضو حقيقي شورايعالي فضاي مجازي،درباره نقش اعضاي دولت در كارگروه مصاديق مجرمانه و شورايعالي فضاي مجازي ميگويد: «صرفا اعضاي دولت در كارگروه مصاديق مجرمانه و شورايعالي مجازي،يك عضو هستندو به عنوان يك عضو ميتوانند موثر باشند.
آنها ميتوانند در سازمانهاي متبوع خودشان كارهاي تحقيقاتي انجام دهند و به عنوان بستههاي پيشنهادي به شورايعالي فضاي مجازي يا كميته تعيين مصاديق مجرمانه ارائه دهند تا مورد بررسي قرار بگيرد؛اما متاسفانه تا به حال چيزي كه مشاهده شده است،جنجال رسانهاي است.استفاده از ادبيات سخيف در رابطه با تكنولوژي روز از طرف هر كسي كه باشد درست نيست،به جاي ايجاد جنجال رسانهاي اگر مقالات علمي ارائه دهند بيشتر مثمر ثمر است.در حال حاضر درباره فيسبوك،مقالات علمي دنيا نشان ميدهد فيسبوك در ردههاي سني مختلف دچار افت شديد تعداد كاربران شده و اين موضوع بهدليل وجود رقباي جدي ديگر براي اين شبكه اجتماعي است.متاسفانه در حال حاضر به جاي اينكه نوع شبكه اجتماعي را مورد بررسي قرار دهيم،تمام شبكههاي اجتماعي را زير سوال ميبريم و به صورت موردي به اين موضوع نميپردازيم،در صورتي كه بحث تانگو،وايبر و...با شبكه اجتماعي فيسبوك متفاوت است.از سويي ديگر بايد نمايندگان مجلس عضو كارگروه مصاديق مجرمانه و اعضاي مرتبط با فيلترينگ با اين تكنولوژيهاي روز آشنا باشندتا جوان برايش فيلترينگ اين مصاديق قابل درك باشد.
ناهماهنگي در بحث فيلترينگشاه ميرزايي درباره ناهماهنگيهاي موجود در بحث فيلترينگ ميگويد: «ايراداتي در اصل نظام فيلترينگ در حال حاضر وجود دارد و بعضا منجر به تصميمات دفعي ميشود،البته همان قدر كه ايرادات دفعي و ناگهاني ايراد دارد،اظهارنظرهاي غير كارشناسي مسئولين هم ايراد دارد.يعني از كسي در لباس وزير انتظار نيست قبل از اينكه موضوعي را از مسير قانوني دنبال كند،برود و مصاحبه كند.از سويي ديگر،فيلترينگ شبانه و اعمال تصميمي كه بخواهد يك شبه انجام شود كه شخص براساس تفكرات ذهنياش انجام دهد درست نيست.»
فيلترينگ؛ علاج واقعه يا مسكن موقتعضو حقيقي شورايعالي مجازي تاكيد ميكند: «در كشور بايد اين سوال را بپرسيم چرا جوانان در حوزه وبلاگ هيچ احساس نيازي به وبلاگهاي خارجي نميكنند؟اگر در رنگينك سايتهاي اينترنتي كشور ببينيد،چند تا از سايتهايي كه رتبه تك رقمي دارند،وبلاگهايي هستند كه ايراني هستند.در هر حوزهاي كه مختصر تلاشي كردهايم و برنامهريزي شده عمل كردهايم،محصولات خوبي توانستهايم ايجاد كنيم.اكنون در بخش شبكههاي اجتماعي داخلي تلاش خوبي انجام شده است،اما هنوز در حد رقابت با شبكههاي اجتماعي خارجي نيست.ولي روش اينكه شبكههاي داخلي اوج بگيرند،فيلترينگ شبكههاي خارجي نيست،بلكه بايد تكنولوژي آينده را بشناسيم.متاسفانه ايراد اصلي كه وجود دارد اين است كه در شورايعالي همه بحثها به سمت بحثهاي فلسفي و تئوريك رفته است و تا يك سال ديگر به بحثهاي جديتر كه در جامعه داريم،مثل شبكههاي اجتماعي و تلويزيونهاي اينترنتي نخواهيم رسيد.در حال حاضر به جاي ورود به بحثهايي مانند تلويزيون اينترنتي كه همه كشورهاي همسايه دارند،پست الكترونيك،شبكههاي اجتماعي،هنوز درگير تعاريف و سياستهاي كلان و كليگوييهايي هستيم كه ماهها به نتيجه رسيدنش طول ميكشد و جامعه نتيجهاش را نخواهد ديد.»
سرويسهاي داخلي شبيه «وي چت» تقويت شوددبير كارگروه تعيين مصاديق فيلترينگ خاطرنشان كرد: نرمافزارهاي داخلي فراواني شبيه وي چت در كشور وجود دارند و مسئولان بايد تمام تلاش خود را براي تقويت و ارتقاي كيفيت اين نرمافزارها بهكارگيرند تا اين نرمافزارها بتوانند نيازهاي داخلي و خارجي كاربران را تامين كنند؛ در اين صورت ديگر نيازي به نرمافزارهاي پرخطر خارجي شبيه «وي چت» نخواهيم داشت.
خرم آبادي ادامه داد: اكثر سرويسهاي موبايل همچون تانگو، وايبر و وي چت اين قابليت را دارند كه اطلاعات كشور ما را كه در بين كاربران رد و بدل ميشود، جمعآوري و تحليل كنند و در اختيار بيگانگان قرار دهند. وي گفت: اين خطر بزرگي براي كشور ما محسوب ميشود؛ معمولا هيچ كشوري اجازه نميدهد كه ارتباط بين شهروندانش در بستر امكانات خارجي انجام شود؛ با اين حال اين سوال مطرح ميشود كه چرا برخي از مسئولان اصرار دارند كه شهروندان ما را به سوي سرويسهاي خارجي سوق دهند.
مشاور قضايي دادستان كل كشور اضافه كرد: وزارت فرهنگ و ارشاد كه مركز بزرگي تحت عنوان مركز رسانههاي ديجيتال را در اختيار دارد بايد تلاش كند كه سرويسهاي داخلي را كه شبيه وي چت است تقويت كند تا مردم نيازمند سرويسهاي خارجي مانند وي چت، وايبر، واتسآپ و تانگو نباشند. وي چت،تانگو،وايبر،فيسبوك در دسترس جوانان است.شايد فيلترينگ علاج درد نباشد.بايد ديد چرا جوان با يك گوشي پيشرفته به سمت شبكههاي اجتماعي ميرود و مسئولان براي اين موضوع چه تدبيري غير از فيلترينگ ميشناسند.