بررسي توان انرژي هسته اي كانادا
كانادا، معدن اورانيوم دنيا
آفتاب‌‌نیوز : 
كانادا با وسعت 10 ميليون كيلومترمربع و جمعيتي بيش از 30 ميليون نفر يكي از كم تراكم ترين كشورهاي دنياست. اين كشور با نرخ تولد 12 در هزار و ميزان مرگ و مير 7 در هزار در آينده نيز با افزايش جمعيت چنداني روبه رو نخواهد شد.
انرژي بخش مهمي از اقتصاد كاناداست. اين بخش 2/6 درصد از توليد ناخالص داخلي كانادا را به خود اختصاص مي دهد. اين كشور با بيشترين تعداد رودخانه و درياچه در دنيا صنايع برق نيرومندي دارد، اما برق تنها 15 درصد از نياز داخلي كانادا به انرژي است. صنعت برق كانادا ششمين توليدكننده بزرگ دنياست. كانادا نفت، گاز طبيعي، زغال سنگ و اورانيوم هم دارد و ميزان توليد نفت خام آن مازاد بر نياز داخلي است. تا دو سال پيش ذخاير باقي مانده نفت اين كشور 3/4 ميليارد بشكه و ذخاير گاز طبيعي 7/1 تريليون مترمكعب بود كه اين سه درصد كل ذخاير دنياست.
كانادا ذخاير وسيع زغال سنگ هم دارد كه ميزان آن به بيش از 6578 ميليون تن(در مقياس متريك) مي رسد و يك سوم كل ذخاير دنياست. توليد كانادا يك نودم اين مقدار است. نزديك به نيمي از توليد زغال سنگ كانادا صادر مي شود. كانادا طيف گسترده اي از فلزات و مواد معدني را توليد مي كند و توليدكننده اول اورانيوم در دنياست. ذخاير اورانيوم كانادا تا سال گذشته بالغ بر 288 هزار تن (در مقياس متريك) بوده است.
كانادا از سال 1969 صادركننده همه اشكال انرژي بوده است. آمريكا بزرگترين مشتري كانادا در بخش انرژي است به طوري كه 90 درصد صادرات انرژي كانادا به اين كشور مي رود. در حقيقت همه صادرات نفت و گاز طبيعي و برق كانادا به همراه 41 درصد از صادرات اورانيوم آن به آمريكا مي رود.
خط مشي انرژي
خط مشي انرژي كانادا مبتني بر حمايت از انواع منابع انرژي از جمله انرژي هسته اي است به طوري كه آينده پايداري براي انرژي كانادا تضمين شود. سياستگذاري اين كشور در بخش انرژي با سه محور صورت مي گيرد: انرژي هاي متعارف و تجديدپذير، انرژي هسته اي و توجه به محيط زيست.
رويكرد دولت فدرال به سياستگذاري و خط مشي بخش انرژي در دو دهه گذشته متحول شده و گرايش نيرومندتري به سمت بازار و كاهش شيوه هاي مداخله جويانه پيدا كرده است. در سال هاي اخير بيشتر، فشار گروه هاي طرفدار محيط زيست بوده كه برنامه خط مشي انرژي كانادا را شكل داده است.
در فهرست اهداف موردنظر دولت براي بخش انرژي، حفاظت از محيط زيست، كارآمدي انرژي و ايجاد منابع جديد جايگزين، اولويت دارند. از آنجا كه كانادا در سال 2002، پيمان محيط زيستي كيوتو را نيز امضا كرده است، عمل به تعهدات مطرح در اين پيمان نيز در بخش سياستگذاري انرژي اين كشور اولويت دارد.
انرژي هسته اي و توجه به آن به عنوان بخش مهمي از منابع انرژي، به شدت مورد توجه دولت كاناداست. دولت بودجه سازمان انرژي اتمي را تامين مي كند و بر اجراي قوانين و توسعه و استفاده از اين انرژي نظارت دارد. اما مسووليت تصميم گيري، برنامه ريزي ساخت و ساز و فعاليت نيروگاه هاي هسته اي با استان ها و ايالات است. خط قرمز سياست هاي هسته اي كانادا، تعهد به عدم تكثير و توليد سلاح هسته اي است.
انرژي هسته اي
برنامه انرژي هسته اي كانادا از اوايل دهه 1950 و از طريق توليد سيستم CANDU شروع شد. راكتورهاي هسته اي CANDU محصول سازمان انرژي اتمي كاناداست و ويژگي هاي منحصر به فردي دارد. اين راكتورها برق را به شيوه اي امن و بدون آلودگي هوا و توليد گازهاي گلخانه اي توليد مي كند. راكتورهاي CANDU علاوه بر كانادا در كره، چين، آرژانتين و روماني فعاليت مي كند. اين راكتور به جاي آب سبك با سيستم آب سنگين و به جاي اورانيوم غني شده با اورانيوم طبيعي كار مي كند. به همين دليل منحصر به فرد است.
كانادا به چند دليل برنامه هسته اي اش را آغاز كرد؛ تجربه بسياري در زمينه سيستم راكتور آّب سنگين و اورانيوم طبيعي كه در حقيقت منابع و تكنولوژي كانادا را تشكيل مي دهد، توسعه منابع گرمايي در بخش هايي از كانادا و لزوم واردات سوخت هاي انشقاقي و همچنين منابع سرشار اورانيوم بخشي از اين دلايل است. در سال 1955، سازمان انرژي اتمي و شركت برق كانادا براي ساخت اولين نمونه راكتور CANDU در اونتاديو، متعهد شدند.
اولين نمونه از اين راكتور 200 مگاواتي در سال 1967 به كار افتاد و به همراه يك راكتور ديگر پايه تكنولوژيك واحدهاي بازرگاني بزرگتر در برنامه هسته اي كانادا را تشكيل دادند. سازمان انرژي اتمي كانادا طرح راكتور 6CANDU را به حد پيشرفته رساند و توانست 4 راكتور از اين مدل را از اوايل دهه 1970 تا نيمه هاي آن بفروشد.
در سال هاي اخير چند نيروگاه و واحد هسته اي از واحدهاي گذشته كه از رده خارج شده بودند دوباره احيا شده اند.
در حال حاضر كانادا 22 راكتور هسته اي CANDU دارد كه از اين ميان 17 راكتور فعال هستند و 5 راكتور هم تحت بازبيني قرار دارند تا به زودي به فعاليت برگردند. 20 راكتور از اين راكتورها در اونتاريو واقع است، يك راكتور در كبك و يك راكتور در برونسويك. راكتورهاي هسته اي كانادا 3/70 ميليارد كيلووات ساعت برق توليد مي كنند و 14 درصد توليد برق اين كشور را به عهده دارند.
نيروگاه هسته اي بروس كانادا بزرگترين نيروگاه هسته اي آمريكاي شمالي است و تا سال 1996، بزرگترين نيروگاه هسته اي دنيا بود. اين نيروگاه تنها نيروگاه هسته اي خصوصي در كانادا است كه در يك قرارداد 18 ساله از دولت به صورت قسطي خريداري شده است. تمام نيروگاه هاي هسته اي ديگر كانادا دولتي است كه يا زير نظر دولت فدرال و يا با مديريت دولت هاي ايالتي اداره مي شود.
پزشكي هسته اي كانادا
كانادا بزرگترين توليدكننده راديو ايزوتوپ و ابزار پزشكي هسته اي براي تشخيص و درمان بيماري هاست. راكتورهاي MAPLE در كانادا فقط مخصوص توليد ايزوتوپ هاي پزشكي فعاليت مي كنند. هر روز در سراسر دنيا بيش از 34 هزار شيوه تشخيص بيماري با استفاده از ايزوتوپ هاي توليدي در كانادا مورد استفاده قرار مي گيرند. در اكثر اين شيوه ها ماده Molybdenum-99 استفاده مي شود كه عمر كوتاهي دارد و زود از بين مي رود. آزمايشگاه هاي سازمان انرژي اتمي كانادا ابزارهاي نقل و انتقال و لجستيكي ساخته اند كه انتقال راديوايزوتوپ ها را از راكتور به هر كلينيكي در سراسر آمريكاي شمالي طي 24 ساعت ممكن مي كند. بخش عمده اي از ايزوتوپ هاي پزشكي دنيا در آزمايشگاه هاي چالك ديور در اونتاريو توليد مي شود.
كانادا همچنين بزرگترين توليدكننده كبالت 60 در دنياست كه توسط راكتورهاي هسته اي نيروگاه بروس دراونتاريو توليد مي شود. اولين ماشين هاي اشعه درماني كبالت 60 در سال 1951 در كانادا ساخته و استفاده شد. كبالت فلزي است كه در حالت ثبات به صورت غيرراديواكتيو است و در طبيعت يافت مي شود و در حالت بي ثبات، راديواكتيو است و توسط بشر ساخته مي شود. كبالت 60 در بسياري از مصارف صنعتي مورد استفاده قرار مي گيرد، اما يكي از مفيدترين موارد استفاده آن اشعه درماني در بيمارستان هاست. از كبالت 60 براي استرليزه كردن بعضي غذاها و كشتن باكتري هاي آن هم استفاده مي شود. كانادا 75 درصد نياز كبالت دنيا را تامين مي كند.
اين كشور با صدها واحد درماني و بيمارستاني كه در كشورهاي سراسر دنيا تاسيس كرده ده ها هزار بيمار سرطاني را تحت پوشش دارد.
40 درصد تجهيزات پزشكي توسط اشعه گاما استرليزه مي شود و بخش عمده اين كار با اشعه هاي توليدي كانادا و كبالت 60 صورت مي گيرد.
كشورهاي ديگري همچون كره، روماني، هند، آرژانتين و روسيه توان توليد كبالت 60 را دارند اما هنوز هيچ كشوري جاي كانادا را در اين زمينه نگرفته است.
قتصاد انرژي هسته اي
صنعت هسته اي در كانادا، صنعتي با چرخش سالانه 5 ميليارد دلاري است. اين صنعت با بخش هاي ديگر اقتصاد كشور ارتباط مستقيم دارد و يك صد هزار شغل توليد كرده است. از اين ميان 30 هزار نفر به طور مستقيم در اين بخش شاغل هستند كه اين افراد شامل دانشمندان، مهندسان، معدنكاران، كارشناسان فني و نيروي پشتيباني هستند. 10 هزار شغل ديگر در بخش هاي عرضه و خدمات انرژي هسته اي ايجاد شده است.
كانادا همچنين در ميان كشورهاي غربي، دقيق ترين و كارآمدترين برنامه را در زمينه تحقيقات انرژي به ويژه تحقيقات هسته اي دارد.
اين كشور از اوايل دهه 1950 تا پايان قرن، نزديك به 4/5 ميليارد دلار در تحقيقات هسته اي سرمايه گذاري كرده است. اين سرمايه گذاري دست كم 40 ميليارد دلار فعاليت اقتصادي در پي داشته و همچنين در مقابل واردات سوخت مثلاً از آمريكا، ذخيره ارزي چشمگيري نيز به دنبال داشته است. صادرات راكتورهاي CANDU به كشورهايي چون چين، روماني و كره جنوبي نيز هم باعث اشتغالزايي و هم تامين درآمد شده است.
150 شركت كانادايي در صنعت هسته اي اين كشور فعال هستند و 2/1 ميليارد دلار سهم اين صنعت از صادرات كاناداست.
ارزش توليد صنعت هسته اي كانادا، شامل توليد اورانيوم، برق هسته اي، فروش راكتور توليد سوخت و ايزوتوپ و تحقيقات و توسعه، دو سال پيش به 5 ميليارد دلار بالغ شده است.
فايده اقتصادي، تميز نگه داشتن هوا و محيط زيست و كاركردهاي پزشكي از مهمترين اولويت هاي برنامه هسته اي كاناداست. استفاده انرژي هسته اي براي توليد برق در كانادا، از توليد گازهاي گلخانه اي تا 58 ميليون تن در سال جلوگيري مي كند.
همكاري هاي بين المللي
بازارهاي خارجي بخش عمده تجارت راكتورهاي CANDU را در دهه گذشته تشكيل داده اند و نشانه هايي وجود دارد حاكي از اين كه اين وضعيت در سال هاي آينده ادامه خواهد يافت. سازمان انرژي اتمي كانادا به هند در ساخت دو راكتور 200 مگاواتي كمك كرده است. در سال 1963 توافقنامه اي با هند براي ساخت اين دو راكتور امضا شد و راكتورها در سال 1973 تكميل شدند. شركت هاي هسته اي كانادا همچنين همكاري با پاكستان براي ساخت نيروگاه هسته اي را از سال 1964 آغاز كردند. اين نيروگاه در سال 1972 فعاليت خود را آغاز كرد. در سال 1974 بعد از آن كه پاكستان شرايط خط مشي هسته اي كانادا را كه مبتني بر منع تكثير تسليحات هسته اي است، نپذيرفت، كانادا هم به همكاري با اين كشور پايان داد. همكاري هاي هسته اي بين المللي ديگر كانادا با كشورهاي چين، روماني و كره جنوبي بوده است.
معدن اورانيوم دنيا
كانادا بيشترين ذخاير اورانيوم دنيا را دارد. اين ماده در سه دهه گذشته اصلي ترين منبع انرژي كانادا بوده است. فروش صنعت اورانيوم كانادا هر سال به نيم ميليارد دلار مي رسد. 85 درصد از توليد اورانيوم كانادا به دنيا صادر مي شود. توليد اورانيوم كانادا تا دو سال پيش 11607 تن بوده است.
كنترل هاي محيط زيستي و زباله هاي هسته اي
پروژه هاي هسته اي در كانادا تحت نظارت و ارزيابي محيط زيستي نهادهاي فدرال قرار دارد. گاهي مجوز نيروگاه ها و واحدهاي هسته اي با حكم دادگاه فدرال به خاطر نقض استانداردهاي ايمني لغو مي شود.
دولت كانادا در جولاي سال 1996 خط مشي جديدي براي زباله هاي راديواكتيو اعلام كرد. اين خط مشي شامل ذخيره و نگهداري زباله هاي راديواكتيو در مكاني امن و تحت حفاظت است. طبق اين قوانين، سازمان زباله هاي سوخت هسته اي از همه واحدهاي هسته اي فعال در كانادا خواسته است دفتر مديريت زباله هاي هسته اي تاسيس كند و اين دفاتر به دولت كانادا راهكارهايي درباره مديريت بلندمدت زباله هاي هسته اي ارائه دهد.
يكي از اصلي ترين واحدهاي هسته اي كانادا موسوم به OPG، 70 درصد از زباله با درجه پايين راديواكتيو دنيا را توليد مي كند. چند سا لي است كه اين واحد برنامه ريزي براي نابود كردن اين زباله ها را آغاز كرده است.
تاكنون در كانادا حادثه هسته اي يا آلودگي هسته اي ايجاد نشده است.
آينده انرژي هسته اي
تحول و توسعه راكتورهاي CANDU در آينده و ساخت نمونه هاي جديد آن از برنامه هاي هسته اي آينده كاناداست. كانادا همچنين قصددارد هزينه ساخت و فعاليت نيروگاه هاي هسته اي را در سال هاي آينده كاهش دهد. اين كشور تخصص توليد تريتيوم و دوتريوم، ايزوتوپ هاي هيدروژن كه داراي سوخت بالقوه جوش هسته اي هستند را دارد و اين كشور قصد دارد ظرفيت جديدي براي توليد هسته اي خود ايجاد كند. كار بر روي مدل پيشرفته راكتور CANDU موسوم به ACR شروع شده و هدف آن كاهش هزينه سرمايه اي ساخت يك راكتور تا 40 درصد است. تكنولوژي ACR مي تواند جايگزين اقتصادي مناسبي براي راكتورهاي كنوني باشد كه به پايان عمر خود نزديك مي شوند.
پيشبرد برنامه موسوم به MOX كه يك اختصار انگليسي و به مفهوم سوخت مخلوط اكسيد اورانيوم است، بخشي از برنامه هسته اي آينده كاناداست. اين سيستم شبيه سوخت معمولي هسته اي است اما پلوتونيوم آن تا پنج درصد بيشتر است.
كانادا با وسعت 10 ميليون كيلومترمربع و جمعيتي بيش از 30 ميليون نفر يكي از كم تراكم ترين كشورهاي دنياست. اين كشور با نرخ تولد 12 در هزار و ميزان مرگ و مير 7 در هزار در آينده نيز با افزايش جمعيت چنداني روبه رو نخواهد شد.
انرژي بخش مهمي از اقتصاد كاناداست. اين بخش 2/6 درصد از توليد ناخالص داخلي كانادا را به خود اختصاص مي دهد. اين كشور با بيشترين تعداد رودخانه و درياچه در دنيا صنايع برق نيرومندي دارد، اما برق تنها 15 درصد از نياز داخلي كانادا به انرژي است. صنعت برق كانادا ششمين توليدكننده بزرگ دنياست. كانادا نفت، گاز طبيعي، زغال سنگ و اورانيوم هم دارد و ميزان توليد نفت خام آن مازاد بر نياز داخلي است. تا دو سال پيش ذخاير باقي مانده نفت اين كشور 3/4 ميليارد بشكه و ذخاير گاز طبيعي 7/1 تريليون مترمكعب بود كه اين سه درصد كل ذخاير دنياست.
كانادا ذخاير وسيع زغال سنگ هم دارد كه ميزان آن به بيش از 6578 ميليون تن(در مقياس متريك) مي رسد و يك سوم كل ذخاير دنياست. توليد كانادا يك نودم اين مقدار است. نزديك به نيمي از توليد زغال سنگ كانادا صادر مي شود. كانادا طيف گسترده اي از فلزات و مواد معدني را توليد مي كند و توليدكننده اول اورانيوم در دنياست. ذخاير اورانيوم كانادا تا سال گذشته بالغ بر 288 هزار تن (در مقياس متريك) بوده است.
كانادا از سال 1969 صادركننده همه اشكال انرژي بوده است. آمريكا بزرگترين مشتري كانادا در بخش انرژي است به طوري كه 90 درصد صادرات انرژي كانادا به اين كشور مي رود. در حقيقت همه صادرات نفت و گاز طبيعي و برق كانادا به همراه 41 درصد از صادرات اورانيوم آن به آمريكا مي رود.
خط مشي انرژي
خط مشي انرژي كانادا مبتني بر حمايت از انواع منابع انرژي از جمله انرژي هسته اي است به طوري كه آينده پايداري براي انرژي كانادا تضمين شود. سياستگذاري اين كشور در بخش انرژي با سه محور صورت مي گيرد: انرژي هاي متعارف و تجديدپذير، انرژي هسته اي و توجه به محيط زيست.
رويكرد دولت فدرال به سياستگذاري و خط مشي بخش انرژي در دو دهه گذشته متحول شده و گرايش نيرومندتري به سمت بازار و كاهش شيوه هاي مداخله جويانه پيدا كرده است. در سال هاي اخير بيشتر، فشار گروه هاي طرفدار محيط زيست بوده كه برنامه خط مشي انرژي كانادا را شكل داده است.
در فهرست اهداف موردنظر دولت براي بخش انرژي، حفاظت از محيط زيست، كارآمدي انرژي و ايجاد منابع جديد جايگزين، اولويت دارند. از آنجا كه كانادا در سال 2002، پيمان محيط زيستي كيوتو را نيز امضا كرده است، عمل به تعهدات مطرح در اين پيمان نيز در بخش سياستگذاري انرژي اين كشور اولويت دارد.
انرژي هسته اي و توجه به آن به عنوان بخش مهمي از منابع انرژي، به شدت مورد توجه دولت كاناداست. دولت بودجه سازمان انرژي اتمي را تامين مي كند و بر اجراي قوانين و توسعه و استفاده از اين انرژي نظارت دارد. اما مسووليت تصميم گيري، برنامه ريزي ساخت و ساز و فعاليت نيروگاه هاي هسته اي با استان ها و ايالات است. خط قرمز سياست هاي هسته اي كانادا، تعهد به عدم تكثير و توليد سلاح هسته اي است.
انرژي هسته اي
برنامه انرژي هسته اي كانادا از اوايل دهه 1950 و از طريق توليد سيستم CANDU شروع شد. راكتورهاي هسته اي CANDU محصول سازمان انرژي اتمي كاناداست و ويژگي هاي منحصر به فردي دارد. اين راكتورها برق را به شيوه اي امن و بدون آلودگي هوا و توليد گازهاي گلخانه اي توليد مي كند. راكتورهاي CANDU علاوه بر كانادا در كره، چين، آرژانتين و روماني فعاليت مي كند. اين راكتور به جاي آب سبك با سيستم آب سنگين و به جاي اورانيوم غني شده با اورانيوم طبيعي كار مي كند. به همين دليل منحصر به فرد است.
كانادا به چند دليل برنامه هسته اي اش را آغاز كرد؛ تجربه بسياري در زمينه سيستم راكتور آّب سنگين و اورانيوم طبيعي كه در حقيقت منابع و تكنولوژي كانادا را تشكيل مي دهد، توسعه منابع گرمايي در بخش هايي از كانادا و لزوم واردات سوخت هاي انشقاقي و همچنين منابع سرشار اورانيوم بخشي از اين دلايل است. در سال 1955، سازمان انرژي اتمي و شركت برق كانادا براي ساخت اولين نمونه راكتور CANDU در اونتاديو، متعهد شدند.
اولين نمونه از اين راكتور 200 مگاواتي در سال 1967 به كار افتاد و به همراه يك راكتور ديگر پايه تكنولوژيك واحدهاي بازرگاني بزرگتر در برنامه هسته اي كانادا را تشكيل دادند. سازمان انرژي اتمي كانادا طرح راكتور 6CANDU را به حد پيشرفته رساند و توانست 4 راكتور از اين مدل را از اوايل دهه 1970 تا نيمه هاي آن بفروشد.
در سال هاي اخير چند نيروگاه و واحد هسته اي از واحدهاي گذشته كه از رده خارج شده بودند دوباره احيا شده اند.
در حال حاضر كانادا 22 راكتور هسته اي CANDU دارد كه از اين ميان 17 راكتور فعال هستند و 5 راكتور هم تحت بازبيني قرار دارند تا به زودي به فعاليت برگردند. 20 راكتور از اين راكتورها در اونتاريو واقع است، يك راكتور در كبك و يك راكتور در برونسويك. راكتورهاي هسته اي كانادا 3/70 ميليارد كيلووات ساعت برق توليد مي كنند و 14 درصد توليد برق اين كشور را به عهده دارند.
نيروگاه هسته اي بروس كانادا بزرگترين نيروگاه هسته اي آمريكاي شمالي است و تا سال 1996، بزرگترين نيروگاه هسته اي دنيا بود. اين نيروگاه تنها نيروگاه هسته اي خصوصي در كانادا است كه در يك قرارداد 18 ساله از دولت به صورت قسطي خريداري شده است. تمام نيروگاه هاي هسته اي ديگر كانادا دولتي است كه يا زير نظر دولت فدرال و يا با مديريت دولت هاي ايالتي اداره مي شود.
پزشكي هسته اي كانادا
كانادا بزرگترين توليدكننده راديو ايزوتوپ و ابزار پزشكي هسته اي براي تشخيص و درمان بيماري هاست. راكتورهاي MAPLE در كانادا فقط مخصوص توليد ايزوتوپ هاي پزشكي فعاليت مي كنند. هر روز در سراسر دنيا بيش از 34 هزار شيوه تشخيص بيماري با استفاده از ايزوتوپ هاي توليدي در كانادا مورد استفاده قرار مي گيرند. در اكثر اين شيوه ها ماده Molybdenum-99 استفاده مي شود كه عمر كوتاهي دارد و زود از بين مي رود. آزمايشگاه هاي سازمان انرژي اتمي كانادا ابزارهاي نقل و انتقال و لجستيكي ساخته اند كه انتقال راديوايزوتوپ ها را از راكتور به هر كلينيكي در سراسر آمريكاي شمالي طي 24 ساعت ممكن مي كند. بخش عمده اي از ايزوتوپ هاي پزشكي دنيا در آزمايشگاه هاي چالك ديور در اونتاريو توليد مي شود.
كانادا همچنين بزرگترين توليدكننده كبالت 60 در دنياست كه توسط راكتورهاي هسته اي نيروگاه بروس دراونتاريو توليد مي شود. اولين ماشين هاي اشعه درماني كبالت 60 در سال 1951 در كانادا ساخته و استفاده شد. كبالت فلزي است كه در حالت ثبات به صورت غيرراديواكتيو است و در طبيعت يافت مي شود و در حالت بي ثبات، راديواكتيو است و توسط بشر ساخته مي شود. كبالت 60 در بسياري از مصارف صنعتي مورد استفاده قرار مي گيرد، اما يكي از مفيدترين موارد استفاده آن اشعه درماني در بيمارستان هاست. از كبالت 60 براي استرليزه كردن بعضي غذاها و كشتن باكتري هاي آن هم استفاده مي شود. كانادا 75 درصد نياز كبالت دنيا را تامين مي كند.
اين كشور با صدها واحد درماني و بيمارستاني كه در كشورهاي سراسر دنيا تاسيس كرده ده ها هزار بيمار سرطاني را تحت پوشش دارد.
40 درصد تجهيزات پزشكي توسط اشعه گاما استرليزه مي شود و بخش عمده اين كار با اشعه هاي توليدي كانادا و كبالت 60 صورت مي گيرد.
كشورهاي ديگري همچون كره، روماني، هند، آرژانتين و روسيه توان توليد كبالت 60 را دارند اما هنوز هيچ كشوري جاي كانادا را در اين زمينه نگرفته است.
قتصاد انرژي هسته اي
صنعت هسته اي در كانادا، صنعتي با چرخش سالانه 5 ميليارد دلاري است. اين صنعت با بخش هاي ديگر اقتصاد كشور ارتباط مستقيم دارد و يك صد هزار شغل توليد كرده است. از اين ميان 30 هزار نفر به طور مستقيم در اين بخش شاغل هستند كه اين افراد شامل دانشمندان، مهندسان، معدنكاران، كارشناسان فني و نيروي پشتيباني هستند. 10 هزار شغل ديگر در بخش هاي عرضه و خدمات انرژي هسته اي ايجاد شده است.
كانادا همچنين در ميان كشورهاي غربي، دقيق ترين و كارآمدترين برنامه را در زمينه تحقيقات انرژي به ويژه تحقيقات هسته اي دارد.
اين كشور از اوايل دهه 1950 تا پايان قرن، نزديك به 4/5 ميليارد دلار در تحقيقات هسته اي سرمايه گذاري كرده است. اين سرمايه گذاري دست كم 40 ميليارد دلار فعاليت اقتصادي در پي داشته و همچنين در مقابل واردات سوخت مثلاً از آمريكا، ذخيره ارزي چشمگيري نيز به دنبال داشته است. صادرات راكتورهاي CANDU به كشورهايي چون چين، روماني و كره جنوبي نيز هم باعث اشتغالزايي و هم تامين درآمد شده است.
150 شركت كانادايي در صنعت هسته اي اين كشور فعال هستند و 2/1 ميليارد دلار سهم اين صنعت از صادرات كاناداست.
ارزش توليد صنعت هسته اي كانادا، شامل توليد اورانيوم، برق هسته اي، فروش راكتور توليد سوخت و ايزوتوپ و تحقيقات و توسعه، دو سال پيش به 5 ميليارد دلار بالغ شده است.
فايده اقتصادي، تميز نگه داشتن هوا و محيط زيست و كاركردهاي پزشكي از مهمترين اولويت هاي برنامه هسته اي كاناداست. استفاده انرژي هسته اي براي توليد برق در كانادا، از توليد گازهاي گلخانه اي تا 58 ميليون تن در سال جلوگيري مي كند.
همكاري هاي بين المللي
بازارهاي خارجي بخش عمده تجارت راكتورهاي CANDU را در دهه گذشته تشكيل داده اند و نشانه هايي وجود دارد حاكي از اين كه اين وضعيت در سال هاي آينده ادامه خواهد يافت. سازمان انرژي اتمي كانادا به هند در ساخت دو راكتور 200 مگاواتي كمك كرده است. در سال 1963 توافقنامه اي با هند براي ساخت اين دو راكتور امضا شد و راكتورها در سال 1973 تكميل شدند. شركت هاي هسته اي كانادا همچنين همكاري با پاكستان براي ساخت نيروگاه هسته اي را از سال 1964 آغاز كردند. اين نيروگاه در سال 1972 فعاليت خود را آغاز كرد. در سال 1974 بعد از آن كه پاكستان شرايط خط مشي هسته اي كانادا را كه مبتني بر منع تكثير تسليحات هسته اي است، نپذيرفت، كانادا هم به همكاري با اين كشور پايان داد. همكاري هاي هسته اي بين المللي ديگر كانادا با كشورهاي چين، روماني و كره جنوبي بوده است.
معدن اورانيوم دنيا
كانادا بيشترين ذخاير اورانيوم دنيا را دارد. اين ماده در سه دهه گذشته اصلي ترين منبع انرژي كانادا بوده است. فروش صنعت اورانيوم كانادا هر سال به نيم ميليارد دلار مي رسد. 85 درصد از توليد اورانيوم كانادا به دنيا صادر مي شود. توليد اورانيوم كانادا تا دو سال پيش 11607 تن بوده است.
كنترل هاي محيط زيستي و زباله هاي هسته اي
پروژه هاي هسته اي در كانادا تحت نظارت و ارزيابي محيط زيستي نهادهاي فدرال قرار دارد. گاهي مجوز نيروگاه ها و واحدهاي هسته اي با حكم دادگاه فدرال به خاطر نقض استانداردهاي ايمني لغو مي شود.
دولت كانادا در جولاي سال 1996 خط مشي جديدي براي زباله هاي راديواكتيو اعلام كرد. اين خط مشي شامل ذخيره و نگهداري زباله هاي راديواكتيو در مكاني امن و تحت حفاظت است. طبق اين قوانين، سازمان زباله هاي سوخت هسته اي از همه واحدهاي هسته اي فعال در كانادا خواسته است دفتر مديريت زباله هاي هسته اي تاسيس كند و اين دفاتر به دولت كانادا راهكارهايي درباره مديريت بلندمدت زباله هاي هسته اي ارائه دهد.
يكي از اصلي ترين واحدهاي هسته اي كانادا موسوم به OPG، 70 درصد از زباله با درجه پايين راديواكتيو دنيا را توليد مي كند. چند سا لي است كه اين واحد برنامه ريزي براي نابود كردن اين زباله ها را آغاز كرده است.
تاكنون در كانادا حادثه هسته اي يا آلودگي هسته اي ايجاد نشده است.
آينده انرژي هسته اي
تحول و توسعه راكتورهاي CANDU در آينده و ساخت نمونه هاي جديد آن از برنامه هاي هسته اي آينده كاناداست. كانادا همچنين قصددارد هزينه ساخت و فعاليت نيروگاه هاي هسته اي را در سال هاي آينده كاهش دهد. اين كشور تخصص توليد تريتيوم و دوتريوم، ايزوتوپ هاي هيدروژن كه داراي سوخت بالقوه جوش هسته اي هستند را دارد و اين كشور قصد دارد ظرفيت جديدي براي توليد هسته اي خود ايجاد كند. كار بر روي مدل پيشرفته راكتور CANDU موسوم به ACR شروع شده و هدف آن كاهش هزينه سرمايه اي ساخت يك راكتور تا 40 درصد است. تكنولوژي ACR مي تواند جايگزين اقتصادي مناسبي براي راكتورهاي كنوني باشد كه به پايان عمر خود نزديك مي شوند.
پيشبرد برنامه موسوم به MOX كه يك اختصار انگليسي و به مفهوم سوخت مخلوط اكسيد اورانيوم است، بخشي از برنامه هسته اي آينده كاناداست. اين سيستم شبيه سوخت معمولي هسته اي است اما پلوتونيوم آن تا پنج درصد بيشتر است.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید