تشکر مهراب قاسم‌خانی از «هفت سنگ»ی‌ها!

مهراب قاسم‌خانی - نویسنده سریال‌های طنز تلویزیون همچون «ساختمان پزشکان» و «پژمان» - در گفت‌و‌گو با خبرنگار سرویس تلویزیون و رادیو خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در ادامه این مطلب گفت: واقعا باب عجیبی باز شده است که یک نفر را پیدا کنیم و به آن فحش بدهیم نه اینکه نقد کنیم بلکه حمله کنیم و فحش بدهیم؛ در واقع با یکی با خشونت برخورد کنیم، یعنی اصلا ماجرا نقد نیست در حالی که به نظرم این حمله‌ها هیچ کمکی نمی‌کند و فقط یک خشونتی را به جامعه وارد می‌کند.

تلویزیون خودش را از ما جدا کرده است

مهراب قاسم‌خانی در واکنش به حواشی پیش آمده برای سریال «هفت سنگ» و پاسخ به اینکه یک سریال تلویزیونی تا چه میزان مجاز به اقتباس از سریال‌های مطرح دنیاست؟ اظهار کرد: متأسفانه تلویزیون خودش را از مایی که برایش کار می‌کنیم جدا کرده است. در حالی که اگر سریالی پخش می‌شود متعلق به تلویزیون است. حال بذرافشان آن را ساخته باشد یا سروش صحت و کسی که این سریال را نقد و به آن حمله می‌کند، انگار که به تلویزیون حمله کرده است در نتیجه تلویزیون باید از سریال خودش دفاع کند.

آدم اگر اقتباس می‌کند، بگوید

وی درخصوص تشابه سریال «هفت سنگ» با سریال آمریکایی «خانواده مدرن» (Modern family)،‌ اظهار کرد: من آن سریال آمریکایی را دیده‌ام، بخش‌هایی از سریال «هفت سنگ» را نیز دیده‌ام و مشکلی با این قضیه ندارم که اقتباس است، برداشت است و یا کپی، اما تنها مشکلی که از همان ابتدا داشتم این بود که آدم اگر اقتباس می‌کند، بگوید. در نتیجه باید در تیتراژ ذکر می‌شد.

خیلی بد است که مسئولان تلویزیون «خانواده مدرن» را ندیده‌اند!

وی 90 درصد از دلیل ذکر نکردن منبع اقتباس را به اجازه ندادن تلویزیون نسبت داد و گفت: درج نکردن منبع اقتباس مشکل تلویزیون است و مشکل سازندگان این سریال نیست و این مشکل مسئولان تلویزیون است که سریال‌ها را ببینند و تصویب کنند. این خیلی بد است که سریال «Modern family» را اصلا ندیده‌اند. تازه شورای نظارت این سریال را نگاه می‌کند تا ببیند چقدر«هفت سنگ» شبیه «خانواده مدرن» است. این، نشانه بدی است؛ نشان‌دهنده‌ی این است که تصمیم‌گیرندگان در مورد سریال‌های ما، از فضای سریال‌های دنیا عقبند یا اصلا در جریان نیستند. در نتیجه این اولین چیزی است که نشان می‌دهد تلویزیون ضعف دارد.

باز هم از آن حساسیت‌ها ‌و خط قرمزهای بی‌خودی

این نویسنده همچنین در ادامه بیان کرد: احتمالا حساسیت تلویزیون این بوده که گفته نشود «هفت سنگ» از روی یک سریال آمریکایی برداشته شده است. باز هم از آن حساسیت‌ها و خط قرمزهای بی‌خودی. ولی این تصمیم که منبع بر روی تیتراژ نباشد، یک اشتباه و نگفتن حقیقت به مردم است. در نهایت لو می‌رود و سر و صدای آن همه جا درمی‌آید، اما باز دود آن به چشم خودشان می‌رود که حقیقت را نگفته‌اند و این از همه نظر برای تلویزیون بد است.

قاسم‌خانی با اشاره به اینکه تلویزیون باید صادقانه این کار را انجام می‌داد، توضیح داد: کاری که گروه تولید کرده است، به روابط عمومی کار مربوط است. روابط عمومی باید برنامه‌ای می‌ریخت که پیش از پخش به شکل گسترده این موضوع در مطبوعات اعلام می‌شد. به این شکل که ما به هر دلیل دلمان خواسته است از این سریال کپی کنیم.

با اصل قضیه کپی کردن مشکلی ندارم

او با اعتقاد بر اینکه با اصل این قضیه مشکلی ندارد، اظهار کرد: این اتفاق همه جا می‌افتد. سریال «هوم‌لند» جزو پرطرفدارترین سریال‌های آمریکایی است که کپی کامل از یک سریال اسرائیلی اما با ذکر منبع است و یا سریال «کیلینگ» که جزو بهترین سریال‌های سال‌های اخیر آمریکا بوده است، این سریال نیز کپی عین به عین یک سریال اروپایی با ذکر منبع است. کسی به کپی کردن ایراد نمی‌گیرد بلکه رایت این سریال‌ها را خریداری کرده‌اند ولی متأسفانه کسی در اینجا خریداری نمی‌کند پس ما نیز نمی‌توانیم به علیرضا بذرافشان خرده بگیریم که چرا رایت این سریال را خریداری نکرده است. به نظر من همه جا این کار را می‌کنند. سینمای هند که اصلا تخصص این کارها را دارد و مردمشان سینمایشان را دوست دارند و کسی هم به آن‌ها فحش نمی‌دهد.

این اقتباس گرفتن اشکالی نداشت، حتی خوب هم هست

او ادامه داد: به نظر من این اقتباس، اشکالی ندارد، حتی خوب هم هست. مردم ما به هر دلیلی از جمله ممیزی‌ها نمی‌توانند سریال «Modern family» ببینند. در تلویزیون ما نیز پخش نخواهد شد و حتی به شکل مجاز هم فروخته نخواهد شد؛ بنابراین چه اشکالی دارد، مردم از طریق سریال «هفت سنگ»، «Modern family» را که داستان، قصه و شخصیت‌پردازی خوبی دارد و از فضای سریال‌های ما و حتی کارهای خودمان بالاتر است را ببینند. به این شکل توقع مردم از سریال‌ها بالاتر می‌رود و رقابت جدی‌تر می‌شود. با کپی‌ کردن می‌توانیم محصولات خوب دنیا را به مردم نشان دهیم که اگر اصل آن را نمی‌بینند حداقل کپی آن را ببینند. اینجا انواع آدیداس‌های تقلبی را دیده‌ایم!

«خانواده مدرن» کلاس درسی برای همه

این نویسنده همچنین بیان کرد: اگر یک بار مجبور می‌شدم «Modern family» را از ابتدا تا انتها بنویسم، خود به خود یک کلاس درس برای من در نویسندگی می‌شد و به مقدار، نحوه شوخی‌ها، ریتم و بسط و گسترش قصه توجه می‌کردم. در نتیجه به نظرم گروه سازنده هفت سنگ با این کار، کلاس درسی را گذراندند و یک کار درست و حساب شده را دنبال کردند که فکر می‌کنم بر کارهای بعدی‌شان تأثیر می‌گذارد.

اگرسیستم فوتبال یونان را کپی می‌کنیم مسلما فوتبالمان به آنها نمی‌رسد

وی با اشاره به اینکه در مورد کیفیت کار سریال «هفت سنگ» نمی‌تواند نظر بدهد که آیا در حد «Modern family» بوده است یا نه، بیان کرد: قطعا در حد آن سریال نخواهد بود، اما اگر فلان سیستم فوتبال را کپی می‌کنیم و کلا سیستم فوتبال یونان را کپی می‌کنیم مسلما فوتبالمان به فوتبال یونان نمی‌رسد و یا اگر سیستم فوتبال برزیل را کپی کنیم هیچ وقت نمی‌توانیم مثل آن‌ها بازی کنیم.

شاید «هفت‌سنگ» توی ذوق خیلی‌ها خورده است

قاسم‌خانی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با بیان اینکه بازیگران سریال «هفت سنگ» را دوست دارد، اشاره کرد: با توجه به رزومه و تخصصی که این بازیگران دارند، آن‌ها را دوست دارم. شاید این سریال چون به اندازه «Modern family» خوب نشده است توی ذوق خیلی‌ها خورده است.

تلویزیون سریع خودش را به مردم می‌چسباند

این نویسنده درخصوص تلویزیون نیز گفت: کاری که تلویزیون می‌کند، این است که سریع خودش را به مردم می‌چسباند که بله الان ما هم شورای نظارت می‌گذاریم تا ببینیم ماجرا چیست. در واقع به گونه‌ای به خانواده خودش پشت می‌کند و اینگونه می‌شود که در سال‌های اخیر اتفاقی مشابه آنچه برای سریال کمال تبریزی افتاد، رخ می‌دهد؛ به گونه‌ای که تلویزیون پرچم را به دستش گرفت و جلوتر از همه راه افتاد. در حالی که سریال تلویزیون است و تلویزیون آن را ساخته است. اگر تلویزیون مجوز داده‌ است، خب اشتباه از آن بوده است. اگر من طرح سریالی با مضمون غیراخلاقی پیشنهاد بدهم، تلویزیون تصویب کند، مسئولیتش با خودش است. حال که تصویب کرده است، ناظر کیفی دارد، ناظر پخش دارد و...، مسئولیت با خودش است؛ اما سریع ما را می‌فروشند و کنار می‌گذارند و سپس می‌گویند ببخشید این اتفاق پیش آمد از دستمان در رفته بود.

تخشید را کنار گذاشتند چون شجاع بود

وی در ادامه گفت: به نظر من اگر بعد از هر سریالی قرار است این گونه باشد، تلویزیون کل مسوولانی که این سریال را تصویب کرده‌اند باید اخراج کند. کاری که فقط با آقای تخشید انجام دادند چرا که با سیاست‌های او مخالف بودند. آقای تخشیدی که تا آخرش با سریال آقای تبریزی موافق بود. دلش می‌خواست و پشتش هم ایستاد ولی چون این رفتارش جزو سیاست‌های صداوسیما نبود که آقای کمال تبریزی را بفروشد و روی صندلی حفظ کند، کنار گذاشتند. آقای تخشید را کنار گذاشتند به خاطر اینکه تنها مدیر شجاع تلویزیون بود.

اوج این اتفاق را در کار آقای تبریزی دیدیم

قاسم‌خانی این حرکت تلویزیون را یکی از ضعف‌های آن دانست و گفت: تلویزیون حتی اگر چهار آدم گنده‌تر هم بیایند و این سریال را نقد کنند که چرا فرهنگ آمریکایی‌ها را الگو کرده‌اید صد درصد آقای بذرافشان را می‌فروشد و اصلا می‌گوید دیگر کار نکن که اوج این اتفاق را در کار آقای تبریزی دیدیم که غلط‌ ترین سیاست است.

تلویزیون جسارت داشته باشد

وی همچنین در بخش دیگری از این گفت‌وگو اظهار کرد: اولین ایراد به آن‌ها این است که واقعا سواد ندارید! اگر نهایتا نتیجه این شود که اعتقاد دارید اشتباه شده است اما آن موقع تصویب کرده‌اید، پس سواد کافی ندارید. باید آد‌م‌ها را عوض کنید وآدم‌هایی را بگذارید که آنقدر سواد داشته باشند که بدانند کدام سریال‌ها برای پخش خوب هستند و کدام سریال‌ها مناسب نیستند. در حالی که اگر متن سریال بذرافشان را به خیلی‌ها می‌دادند تا بخواندند، آن‌ها می‌دانستند که این سریال شبیه «Modern family» است. حال تصمیم بگیریم که آن را بسازیم یا نه. به دلیل اینکه ما کارمان این است و نویسنده سریال هستیم. داستان‌های سریال‌ها را می‌دانیم برای اینکه وظیفه‌مان است پیگیری کنیم. حال کسی که وظیفه‌اش است کارها را تصویب کند باید وقت بگذارد و همه سریال‌ها را پیگیری کند. باید جسارت داشته باشند و سریالی که موبه‌مو از سریال «Modern family» اقتباس کرده است، را اعلام کنند.

حق کپی‌رایت نداریم که ای کاش داشتیم

وی در ادامه خاطرنشان کرد: به راحتی فلان انیمیشن را دوبله می‌کنند، بدون خرید حق رایت آن. آن را در دکه روزنامه‌ها می‌فروشند و زیر آن می‌نویسند حق فلان چیز آن برای ما محفوظ است یعنی نه تنها می‌دزدند و دوبلاژ می‌کنند، بلکه زیر آن هم می‌نویسند حق آن برای ما محفوظ است! حق کپی‌رایت نداریم که ای کاش داشتیم ولی حال که نداریم همه کتاب‌ها اینگونه ترجمه می‌شوند، همه فیلم‌ها و سریال‌ها و بازی‌های فوتبال‌ها اینگونه اتفاق افتاده است پس این کار ایراد ندارد و همه این کار را کرده‌اند. اگر ایراد ندارد پس چرا به سریال «هفت سنگ» حمله شده است.

تلویزیون اجازه نداد ما هم درتیتراژ قید کنیم

مهراب قاسم‌خانی در بخش دیگری از این گفت‌وگو اشاره کرد: اینکه می‌گویم اشتباه تلویزیون است، برای این است که پیش از این، ما دو - سه قسمت از یک سریال را نه کپی عین به عین بلکه طرح کلی آن را از یک سریال خارجی برداشتیم و می‌خواستیم که در تیتراژ قید کنیم که تلویزیون اجازه نداد. اما خودمان بعدها با مصاحبه‌هایی که انجام دادیم اعلام کردیم که این کار را کرده‌ایم. در نتیجه کوتاهی از عوامل سازنده این سریال این بود که باید به شکل گسترده اعلام می‌کردند و نصف بیشتر این نقدها و حمله‌ها دیگر وجود نداشت.

نباید حساب کنیم تلویزیون خانه ماست

این فیلمنامه‌نویس در بخش پایانی صحبت‌هایش اظهار کرد: مایی که در تلویزیون کار می‌کنیم خیلی نباید حساب کنیم که تلویزیون خانه ماست، پدرمان است و پشت‌مان ایستاده است. ای کاش الان تلویزیون محکم پشت آقای بذرافشان می‌ایستاد و می‌گفت که بله این‌ها به ما گفتند ولی ما اجازه ندادیم. در حالی که تلویزیون این کار را نمی‌کند و همیشه برای خودش بدترین راه را انتخاب می‌کند.

اگر به تلویزیون غر می‌زنم به این دلیل نیست که از آن بدم می‌آید

مهراب قاسم‌خانی در پایان این مطلب پس از اظهار مطالب بالا عنوان کرد: من اگر به تلویزیون غر می‌زنم به این دلیل نیست که از آن بدم می‌آید به دلیل این که به انتخاب خودم در تلویزیون کار می‌کنم، دلم می‌خواهد در تلویزیون کار کنم و از این مدیوم خوشم می‌آید و احساس خوبی نسبت به آن دارم بلکه به این دلیل است که ای کاش خودشان را درست کنند که ما بتوانیم در سطح بهتری کار بسازیم و سرویس بهتری به مخاطبان بدهیم.

از برزیل چه خبر؟

مهراب قاسم‌خانی همچنین از سفر به برزیل گفت.

وی گفت: این سفر موقعیت خوبی بود. پیش از این از نزدیک بازی‌های جام‌جهانی را دنبال نکرده بودم و از ایران نیز خیلی خارج نشده بودم. برزیل کشوری است که باید آن را دید و در چند روزی که ما در آنجا استقرار داشتیم، بیشتر بازی‌ها را دنبال می‌کردیم. دیدن از نزدیک بازی‌های جام‌جهانی یکی از حسرت‌های من بود. از کودکی دوست داشتم بازی‌های جام‌جهانی را از نزدیک ببینم.