آفتابنیوز : آفتاب- فرحناز دهقی: صبح پنجشبه بیست و هفتم آذر ماه اولین نشست از سری نشستهای تخصصی حوزه ارتباطات به همت روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در هتل بزرگ ارم برگزار شد. در ابتدای این نشست تخصصی، بابک دربیکی، مشاور وزیر و رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره اهمیت و الزام چنین نشستهایی سخنرانی کرد و بعد از وی نیز دکتر مهدی سمتی استاد ارتباطات دانشگاه ایلینویز شمالی آمریکا با محوریت رسانهها و شهروندی فرهنگی به سخنرانی و تبیین مفاهیم مرتبط پرداخت.
به گزارش «آفتاب» سمتی در این کارگاه آموزشی با اشاره به اهمیت تبیین مفهوم شهروندی فرهنگی گفت: «مبحث مورد نظر این کارگاه، تبیین مفهوم شهروندی فرهنگی و تعامل آن با رسانهها است. این مفهوم در سالهای اخیر با رشد فزاینده شبکههای اجتماعی و تحولات فرهنگی جوامع پدید آمده است. عصر حاضر بهگونهای، عصر مهاجران نامیده میشود. دیگر مانند گذشته انسانها به یکجانشینی اکتفا نمیکنند. انسانها از سرزمینی به سرزمین دیگر برای کسب ایدهآل ذهنی خود در هر زمینهای مهاجرت میکنند که اصطلاح تحرکات جمیعیتی بهخوبی بیانگر این مسئله است.»
او در ادامه افزود: «شهروندی ابعاد گوناگونی مانند سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و...دارد. حق رای و امنیت اجتماعی در حوزه شهروندی سیاسی، امنیت شغلی و مزایا و حقوق بازنشستگی در حوزه شهروندی اقتصادی و حفظ آداب و رسوم و آثار باستانی در حوزه فرهنگی قابل بررسی هستند. در مقوله شهروندی فرهنگی، بحثی وجود دارد تحت عنوان فرهنگیشدن سیاست. حتی عمیقتر از آن بحران دموکراسی در غرب به چشم میخورد.»
این استاد دانشگاه درباره رابطه شهروندان با سیاست و رسانهها گفت: «دموکراسی ایدهآل به این معنی است که ایدهای مطرح شود و مردم به صورت جمعی با مشارکت، تعاون و گفتوگو از روی آگاهی و خرد بتوانند آن را بررسی کنند و نهایتا تصمیم بگیرند.»
سمتی در توضیح شهروند ایدهآل گفت: «هم از نظر دانش سیاسی و هم دانش اجتماعی، شهروند ایدهآل کسی است که عامدانه به دنبال مسائل است و در پی آگاهی است.»
دکتر سمتی با اشاره به کمترشدن کنش سیاسی مردم، تصریح کرد: «در سالهای اخیر ایدئولوژیهای سیاسی بهعنوان سیمان و نقطه اتصال بدنه جامعه کمرنگ شده است. تفاوتها کمتر شده، مشارکت مردم در انتخابات کمتر و بدگمانی و بیتفاوتی بیشتر شده است. حتی بیتفاوتی نسبت به احزاب سیاسی و به سیاست در مقابل علاقه به مطرحکردن سیاست در حیطه یک موضوع خاص بیشتر شده است. به طور مثال کمپینی راهاندازی میشود که صرفا محیط زیست را آرمان خود قرار میدهد.»
وی در ادامه پاسخ این علت را از دید مکتب انتقادی مطرح کرد و گفت: «عدهای که به مکتب انتقادی اعتقاد دارند، رسانه را عامل پیدایی این تغییرات میدانند. آنها معتقدند که رسانهها و شبکه اجتماعی با سایه انداختن بر روی زندگی مردم، تعامل و اجتماعیشدنشان را مختل میکنند. رسانهها شهروند بدگمان و بیتفاوت تولید میکنند، شهروندی که جدیت مسائل سیاسی برایش مطرح نیست و آن را فاقد اهمیت و اعتبار میداند.»
این استاد ارتباطات درباره رسانههای نوظهور و تحولاتی که در ارتباطات پدید آوردهاند گفت: «در گذشته سردبیر و ادیتور روزنامه نقش دروازهبانی خبر را در رسانه ایفا میکرد اما در شبکه اجتماعی فیسبوک دروازهبانی خبر و المانهای اجرائیی آن تفاوت دارد. در فیسبوک فرمولهای ریاضی و محاسبات کامپیوتری تعیین میکنند که در نیوزفید یک کاربر چه اخبار و مسائلی پدیدار شود. امروز مانند گذشته گزینش و چرخش اخبار در انحصار سردبیر نیست، بلکه چرخش اخبار کاملا در دستان مردم و در تناسب با سلیقه و فرهنگ عامه آنها است.»
دکتر سمتی در پایان ضمن اشاره به مفاهیم جدید ارتباطات مانند انبوه خلق دیجیتال و عموم شبکهای که با قوت گرفتننقش شبکههای اجتماعی در میان جوامع پدیدار شده است به سوالات حاضرین نیز پاسخ گفت.