آفتابنیوز : آفتاب- دکتر علی امیدی*: تمامی شواهد از نزدیکشدن قدرتهای بزرگ و ایران به یک توافق هستهای حکایت دارد. در آخرین مرحله از دور جدید مذاکرات که در ماه مارس 2015 در هتل مونتروی ژنو برگزار شد، دودهای سفید بر فراز این هتل مشاهده شده است. طرفین مذاکره از روند روبهپیشرفت آن اعلام رضایت کردهاند. مهمترین نشانههای مثبت آن، مصاحبههای اوباما، کری و ظریف پس از این دور از مذاکرات است. همینکه اوباما تأکید کرده است سخنرانی نتانیاهو را ندیده است خود پیامهای ناگفته فراوان دارد. آقای کری هم بلافاصله از ژنو رهسپار عربستان شده است تا نگرانی برخی دلواپسان عرب را از از هرگونه توافق هستهای برطرف نماید. نتانیاهو هم با دستان خالی به سرزمینهای اشغالی بازگشت. اما چرا برخی افراد و گروههای سیاسی داخلی نیز مخالف توافق مذاکرات هستند؟
مخالفین داخلی توافق هستهای را میتوان به دو دسته تقسیم کرد:
۱- ایدئولوژیگرایان: یک عده در داخل هویت سیاسی خود را بیشتر بر عناصر و مولفههای سلبی مخالفت با غرب برساختهاند. آنها انقلابیگری را مترادف با تقابل با غرب در همه زمینهها میدانند و به آموزههای دیپلماسی علمی و تاریخی هیچ اعتقادی ندارند. آنها سازش و تنشزدایی با غرب را مترادف با تسلیم میدانند. آنها غرب و آمریکا را را غیرقابل اعتماد دانسته و توافق هستهای را دسیسه برای تضعیف مبادی انقلاب اسلامی ارزیابی میکنند. اشتباه این تفکر در غیرتاریخی و انتزاعیبودن آنهاست. در جریان جنگ سرد آمریکا و شوری شدیدترین تقابل ایدئولوژیک را تجربه کردند ولی همزمان بارها سران دو کشور در اجلاسهای دوجانبه ضمن حفظ اختلافات به توافقات تاریخساز استراتژیک موسوم به سالت، استارت و غیره نائل شدند. قطعا این خوانش از انقلابیگری که ضرورتا مخالف دیپلماسی، مذاکره و سازش و بده و بستان است با عقلانیت سیاسی و تاریخیت سازگاری ندارد.
۲- ماکیاولیستهای سیاسی: اما دسته دیگر از مخالفین دغدغه ایدئولوژی یا ندارند یا کمتر دارند. آنها توافق هستهای را برابر با نابودی سیاسی خود در سپهر سیاسی داخلی ارزیابی میکنند. بهرحال، محافظهکاران سیاسی چه بپذیرند و چه انکار کنند، کارنامه اداره سیاسی کشور طی سالهای 1384 تا 1392 بهنام آنها ثبت شده است. هرچند ایرانیان حافظه تاریخی پایداری ندارند ولی هرنوع توافق هستهای و پیامدهای سیاسی و اقتصادی آن و همچنین عقلانیت نسبی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دولت یازدهم موازنه داخلی را در انتخابات دورههای دیگر به نفع اصلاحطلبان، اعتدالگرایان و اصولگرایان عقلگرا تغییر داده است. از اینرو، مخالفین تندرو هر نوع توافق هستهای را برابر با فنای آینده سیاسی خود ارزیابی میکنند؛ بنابراین با ابزارهای مختلف قانونی و تبلیغی یا به دنبال شکست و یا مترصد شنیدن خبر شکست مذاکرات هستهای هستند. تنها راه خنثیسازی آنها هم فعالیتهای تبلیغی و زمینهسازی مشارکت گسترده در انتخابات آینده مجلس و غیره است.
*استاد علوم سیاسی دانشگاه اصفهان
استادید علوم سیاسی ما انقد سطحی و ساده بین هستند؟
عجب!