کد خبر: ۳۰۹۳۹
تاریخ انتشار : ۲۰ آذر ۱۳۸۴ - ۱۲:۴۸

پنتاگون و دسترسى به منابع جديد نفت در آفريقا

آفتاب‌‌نیوز :  ولى همزمان با اين تصميم، رويدادى ديگر پيش آمد كه گرفتارى هاى بيشترى براى مردم آفريقا در پى خواهد داشت. پنتاگون، يك كشتى را «براى آموزش ملت هاى آفريقاى غربى در مبارزه با خطرهايى همچون تروريسم، قاچاق مواد مخدر و سرقت نفت خام» به خليج گينه فرستاد (آسوشيتدپرس ۲۹ ژوئن). اين موضوع در مطبوعات سرمايه دارى انعكاس نيافت، ولى كارشناسان آنها، نقش نفت را در اتخاذ چنين تصميمى بخوبى مى دانند. 

اكتشاف منابع جديد نفت در جنوب صحراى آفريقا بويژه در خليج گينه، منافع آمريكا را در منطقه افزايش داده و به كنترل اقتصاد جهانى به وسيله آمريكا امكان بيشترى داده است.
استفاده از منابع آفريقا و استثمار مردم آن توسط ايالات متحده و ساير قدرت هاى استعمارى، چيز تازه اى نيست. سنت خشونت و بى رحمى در تجارت برده و بعدها مداخله جويى هاى متعدد ايالات متحده، بيش از چهار قرن است كه نگرانى مردم اين قاره را فراهم كرده است. 

از كنگره برلين در سال ۱۸۸۴ تا زمان حاضر، كشورهاى سلطه جو همواره منابع طبيعى آفريقا را منابع خود دانسته اند و نظريه پردازان تبعيض نژادى را به خدمت گرفته شده اند تا براى قوم كشى ها و غارت منابع طبيعى و به بردگى گرفتن ده ها ميليون آفريقايى، توجيه قابل قبولى ارائه دهند.
هدف كنونى آمريكا در آفريقا همان است كه پيش از اين هدف همه چپاولگران در اين قاره بوده است، يعنى به دست آوردن سودهاى كلان و افزودن به ثروت هاى بانك ها و شركت هاى بزرگ. در اين ميان رفاه مردم آفريقا در معادلات آن ها جايى ندارد.
نفت، همانند طلا، الماس و ساير كانى هاى ارزشمند، در آفريقا زيرسلطه، به پيشرفت و توسعه استانداردهاى زندگى اكثريت وسيع كارگران كمكى نكرده است. 

استخراج نفت، مستلزم سرمايه گذارى هاى كلان در ماشين آلات و فناورى است. بيشتر كشورهاى آفريقايى، سرمايه لازم را براى اين كار ندارند و از تكنولوژى مورد نياز هم در اين مورد برخوردار نيستند. به اين جهت، استعمارگران با سياستى آگاهانه و تعمدى، آفريقا را فقير و نيازمند نگه مى دارند. آن ها به منابع، مواد خام و كار ارزان آن ها نياز دارند. علاوه بر آن سلطه گران و در رأس آن ها آمريكا مى خواهند كشورهاى آفريقايى براى پيشرفت و استفاده از تكنولوژى به آن ها متكى باشند. اين وابستگى ها پاى شركت هاى نفتى متعلق به آمريكا نظير شورون - تكزاكو را براى مكانيزه كردن استخراج نفت به كشورهاى آفريقايى كه از لحاظ نفتى بسيار غنى هستند، باز كرده است. استخراج نفت اكنون در آفريقا به صورت ابتدايى انجام مى شود و تنها با تكنولوژى پيشرفته مى توان مقدار مورد نظر شركت هاى نفتى را استخراج كرد. 

پيشرفت صنعت در نيجريه، مثالى است براى توجه به اين امر كه سرمايه دارى با وجود استفاده هاى كلان از اين صنعت، چگونه به ايجاد مانع در برابر پيشرفت آفريقا ادامه مى دهد. نيجريه بزرگترين توليدكننده نفت در قاره آفريقاست و در حال حاضر، ۱۰ درصد واردات نفت آمريكا را تأمين مى كند - ۱‎/۵ميليون بشكه در روز. در سال ،۱۹۶۵ درآمد خالص نيجريه ۳۵۰ ميليارد دلار بوده است، ولى اين درآمد در زندگى مردم نيجريه كه در فقر شديدى به سر مى برند، تأثيرى نداشته است. در سال ۱۹۷۰ درآمد ناخالص سرانه ۱۱۱۳ دلار بوده است. در سال ،۲۰۰۴ اين درآمد سرانه ناخالص به ۱۰۰۰ دلار كاهش يافته است. طى همين ۳۴ سال كه درآمد سرانه در نيجريه كاهش يافته، درآمد نفت ده برابر شده است. منافع نفت تقريباً فقط به سرمايه داران نيجريه تعلق مى گيرد.
نيجريه، جامعه اى با فاصله طبقاتى بسيار است. طبقه سرمايه دار در اين كشور با سرمايه داران اروپايى و آمريكايى در بهره كشى از مردم شريكند. اين كشور آفريقايى با وجود ايجاد چنين ثروتى هر چه بيشتر زير بار بدهى كمر خم مى كند. در سال ،۱۹۷۰ وام نيجريه يك ميليارد دلار بود. امروز، اين كشور به بانك هاى كشورهاى سرمايه دارى بيش از ۳۰ ميليارد دلار بدهكار است. 

جمع آورى ثروت حاصل از نفت به وسيله يك درصد جمعيت و افزايش شديد بدهى خارجى نيجريه نتيجه قرار گرفتن اين كشور در معادلات اقتصادى سرمايه دارى است. بانك جهانى و صندوق بين المللى پول كه از طريق سرمايه داران نخبه و دولت نيجريه عمل مى كنند وام هايى را به اين كشور اعطا كرده اند، با اين شرط كه براى حفارى، استخراج و تكامل صنعت نفت هزينه شود. در اين شرط، اولويت صدور نفت بر توسعه داخلى تأكيد شده است. از سال ۱۹۹۲ ، ۸۲درصد كل استخراج نفت كه هزينه اش به وسيله بانك جهانى تأمين شده است براى صادرات در نظر گرفته شده است.
نفت نه تنها در نيجريه بلكه در همه آفريقا به طور روزافزونى براى اقتصاد جهانى اهميت مى يابد. توليد روزانه نفت در كشورهاى خليج گينه (نيجريه، كنگو، گابن، كامرون و گينه) بيش از ۴‎/۵ ميليون بشكه در روز است: بيش از توليد ايران و عربستان يا ونزوئلا. دو شركت بزرگ نفتى آمريكا، شورون تكزاكو و اكسان موبيل، در نظر دارند طى ۵ سال تا ده سال آينده ۷۰ ميليارد دلار در صنعت نفت نيجريه سرمايه گذارى كنند. طبق گزارش نشريه «مردم» (چاپ پكن) پنتاگون براى حفظ سود و سرمايه هاى شركت هاى آمريكايى، اقدام هايى را در خليج گينه شروع كرده است. نيروهاى ويژه آمريكايى اخيراً به عنوان بخشى از برنامه اى كه Pan-Sahel Initiative ناميده مى شود، جهت آموزش مقابله با تروريسم، به چاد، مالى و نيجريه فرستاده شده اند. پنتاگون در نظر دارد پايگاه نظامى در قلب خليج گينه ايجاد كند. ولى به نظر نمى رسد استثمار بدون مانع مردم و منابع آفريقا، ثبات را در آينده كشورهاى سرمايه دارى تضمين كند. 

در سال ۲۰۰۲ و ،۲۰۰۳ صدها زن نيجريه اى عليه شركت هاى شل و شورون - تكزاكو بسيج شدند. آن ها ترمينال ها، باندهاى فرودگاه ها، باراندازها و فروشگاه ها را براى اعتراض به بهره كشى و سطح بسيار نازل و تكان دهنده زندگى مردم به اشغال خود درآوردند و پس از كشمكش هاى طولانى به بسيارى از خواسته هاى خود: شغل، مدرسه، هزينه تحصيلى، بيمارستان، آب، برق و امنيت محيط زيست، دست يافتند. اين عمليات، توليد روزانه حدود ۴۵۰ هزار بشكه نفت را مختل كرد. يك اعتصاب عمومى هم در لاگوس (پايتخت نيجريه) بمدت ۸ روز كارها را به تعطيلى كشيد. پليس در چند شهر ديگر در مقابله با اين اعتصاب ۱۱ نفر را كشت.
تاريخ بهره كشى اقتصادى و سلطه به وسيله سرمايه هاى خارجى، بيشتر كشورهاى آفريقايى را به فقر كشانده است. سرمايه داران در حالى كه ميلياردها دلار سود از اين كشورها به دست آورده اند، براى آن ها ميليون ها بدهى به بار آورده اند. روشى كه با آن كشورهاى سلطه گر اقتصاد خود را رونق مى بخشند به بهاى فقر و بدبختى مردم زير سلطه تمام مى شود. توليد نفت كه همراه است با بدهكارى كشورهاى توليدكننده نفت، ادامه مدرن سياست هاى استعمارى گذشته است. اين امر بويژه در كشورهاى آفريقايى صدق مى كند.
بازدید از صفحه اول
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره
عضویت در خبرنامه
نظر شما
پرطرفدار ترین عناوین