ارزیابی کارشناسان از گفت‌وگوی روحانی با مردم/استقبال ازمواضع مثبت، در انتظار اجرای قدرتمند
گفت‌وگوی تلویزیونی یکشنبه شب رئیس جمهوری با مردم، بیشتر به واکاوی پیش و پس بزرگ‌ترین دستاورد دولت در 2 سال گذشته، یعنی توافق هسته‌ای اختصاص داشت. اما این سخنرانی، نکات و محورهای دیگری نیز داشت.
آفتاب‌‌نیوز :
«امید» و «نشاط» را می‌توان یکی از نکات برجسته سخنان اخیر رئیس جمهوری دانست. این امید در 24 خرداد 1392 زاده شد، با توافق هسته‌ای تثبیت شد و اکنون، به تأکید روحانی، می‌توان به حل معضلات هسته‌ای و درعین حال، به چاره‌جویی برای مشکلات داخلی نیز امیدوار بود. هر چند اغلب اصولگرایانی که مورد پرسش « ایران » قرار گرفتند تا جمع بندی خود از سخنان روحانی را بیان کنند، تمایلی برای ورود به بحث نشان نداند اما سایر کارشناسان و فعالان سیاسی که همچون سایر مردم، نظاره‌گر سخنرانی رئیس جمهوری بودند، هر یک از زاویه‌ای به آن نگریستند. اینکه آنان چه برداشتی از سخنان روحانی داشتند و مهم‌ترین محور از نظر آنان چه بود، محور پرسش «ایران» از این فعالان سیاسی بود. برای فعالان سیاسی نیز، «تداوم امید» اصلی‌ترین نکته در سخنان روحانی بود.
حبیبی: برای مردم کشور و منطقه امیدوارکننده بود
یک استاد دانشگاه مهم‌ترین نکته سخنرانی یکشنبه شب رئیس جمهوری را امیدی دانست که دکتر روحانی به مردم داد. نجفقلی حبیبی گفت: در شرایط فعلی، کشور بیش از هر زمانی نیازمند امید است، زیرا عده‌ای مدام در حال منفی‌بافی هستند. اما رئیس جمهوری مسائل را بدرستی و با ظرافت شکافت و عملکرد دولت را بخوبی برای مردم تشریح کرد. در مجموع سخنان ایشان هم برای مردم و هم برای مردم منطقه امیدوارکننده بود.وی نکته دیگر سخنان روحانی را برجسته کردن رویکرد گفتوگو به جای جنگ‌طلبی و تأکید بر چرخش گفتمانی‌ای دانست که در منطقه و جهان روی داد و افزود: تأکید ایشان مبنی بر اینکه بدون جنگ و با گفتوگو مسأله هسته‌ای حل شده است و اینکه گفت‌وگوها باید برد- برد باشد و نه برد- باخت، از نکات برجسته دیگر سخنرانی آقای روحانی بود.این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با اشاره به اینکه در چرخش گفتمانی به سمت گفتوگو، آدم‌ها نیز باید توان گفتوگو داشته باشند، چنان‌که تیم مذاکره هسته‌ای ایران بسیار قوی بوده و از پشتوانه‌های قدرتمندی نیز برخوردار بوده است، اضافه کرد: توافق هسته‌ای این امید را در کشورهای منطقه ایجاد کرد که با گفتوگو می‌توان مشکلات را حل کرد و در این مسیر تجربه موفق ایران نیز در اختیار آنان قرار دارد، امری که روحانی به آن تأکید کرد.حبیبی با اشاره به اینکه تجربه ایران در گفتوگو می‌تواند در خدمت امت اسلامی باشد، خاطرنشان کرد: با توجه به منفی‌بافی‌های گسترده‌ای که اکنون در کشور صورت می‌گیرد، ایشان تلاش کرد اعتماد و امید مردم به دولت و نظام را حفظ کرده و ارتقا دهد، هرچند در زمینه اقتصادی نیز به ظرافت پاسخ مخالفان را داد و تأکید کرد که ایران، بازار کالاهای خارجی نخواهد شد.
انصاری راد: سخنان روحانی واقع‌بینانه دقیق و محکم بود
یک روحانی اصلاح‌طلب نیز سخنان اخیر روحانی را از جمله بهترین سخنانی دانست که در جمهوری اسلامی بر زبان آورده می‌شود و افزود: سخنان اخیر رئیس جمهوری واقع‌بینانه، دقیق، محکم، استوار و پایبند به اصول اخلاق و ادب و نزاکتی بود که در بسیاری از حرف‌ها کمتر دیده می‌شود.
حجت‌الاسلام حسین انصاری راد، دفاع روحانی از مصالح ملی، توضیح کافی و دقیق درباره مسأله هسته‌ای و نیز توضیح درباره مسأله رابطه ایران با جهان را از دیگر محورهای مثبت سخنرانی رئیس جمهوری دانست و گفت: روحانی با لحن دقیق، ملایم و منطقی به پرسش‌ها و ابهامات مطرح شده پاسخ داده است. وی با بیان اینکه در صحبت‌های روحانی، مسائل داخلی از مسائل خارجی جدا نبود، تصریح کرد: روحانی درخلال این صحبت‌ها تعهد خود را به وعده‌های خود اعلام کرد و عنوان کرد که مسائل داخلی نیز قابل حل است.وی گفت: روحانی اعلام کرد که مصمم است مسائل داخلی را حل و فصل کند. البته مسائل دیگری مانند انتخابات بود که او صراحتاً مطرح نکرد، اما این موارد نیز در لابه‌لای صحبت‌های رئیس جمهوری وجود داشت.
ایمانی: باید درباره مدیریت انتظارات توضیح داده می‌شد
یک فعال سیاسی اصولگرا نیز صحبت‌های رئیس جمهوری را در مجموع خوب ارزیابی کرد و در عین حال گفت: انتظار می‌رفت درباره یک نکته توضیح بیشتری می‌داد و آن، برنامه دولت برای مدیریت توقعات و انتظارات بالایی است که برای بعد از توافق هسته‌ای در جامعه ایجاد شده است. ناصر ایمانی اضافه کرد: آقای رئیس جمهوری باید به صورت شفاف توضیح بدهد که برای بعد از توافق هسته‌ای چه برنامه‌ای دارند یا انتظارات و توقعات جامعه که عمدتاً در حوزه اقتصادی است، با چه سرعتی، در چه زمانی و تا چه اندازه محقق می‌شود؟ به باور این فعال سیاسی اصولگرا، در دو سال گذشته توقعات و انتظارات جامعه در این زمینه بالا رفته بود، به همین دلیل اکنون که توافق هسته‌ای حاصل شده است، سؤال این است که چه زمانی به انتظارات عمومی انباشته شده پاسخ داده خواهد شد. ایمانی با بیان اینکه باید این گونه با مردم سخن گفت، نه اینکه بعد از توافق، انتظارات سابق را رها کنیم، اظهار کرد: باید مشخص کنیم که در آینده چه تحولاتی در کشور روی می‌دهد. آقای روحانی اشاره کردند که ارز و کالاها ارزان می‌شود، اما به طور مشخص اعلام نکردند که میزان و زمان آن کی خواهد بود.
امانی: روحانی با دست پر آمده بود
یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب معتقد است که روحانی در دومین سالگرد تحلیف خود، با دست پر حاضر شده و با دست پر با مردم سخن گفته بود. به باور شهربانو امانی، آقای روحانی تا اینجای کار، توانستند به قسمی که در روز تحلیف خوردند، مبنی بر وفادار بودن به قانون اساسی، متعهد باقی بمانند. وی با بیان اینکه بعد از 22 ماه مذاکره هسته‌ای، حتی منتقدان منصف نیز قانع شدند که دولت توانسته است در سیاست خارجی، با تکیه بر هیأت‌های دیپلماتیک قدرتمند خود بسیاری از وعده‌ها و انتظارات را پاسخ گوید، اضافه کرد: رئیس جمهوری گزارش خوبی از عملکرد دولت در حوزه‌های مختلف به مردم ارائه کرده و زمینه ابقای نشاط در جامعه ایرانی را فراهم کردند، بویژه بر امید مردم برای حل مشکلات داخلی نیز افزودند. وی با اشاره به اینکه در مدت محدود برنامه، مقدور نبود که همه دستاوردها و گزارش‌های دولت در 22 ماه گذشته به مردم ارائه شود، ادامه داد: نکته خوب دیگری که رئیس جمهوری به آن اشاره کردند، تصدیق دغدغه کارشناسان اقتصادی است مبنی بر اینکه پس از توافق، ایران به بازار کالاهای خارجی تبدیل نشود. ایشان به روشنی و صادقانه تأیید کردند که دائماً این نگرانی باید رصد شود و بر این نکته تأکید کردند که ما باید به دنبال واردات دانش فنی باشیم، بویژه در حوزه نفت و گاز که در 36 سال گذشته به دلیل تحریم، قادر به وارد کردن دانش فنی این حوزه به کشور نبودیم.امانی در پایان خاطرنشان کرد: اکنون این امید وجود دارد که ایشان روش فعلی را در حوزه داخلی نیز دنبال کرده و به ایجاد گفتمان داخلی برای حل مشکلات دامن بزنند.
دیدگاه های کارشناسان اقتصادی
درحالی که برخی منتقدان اعتقاد دارند لغو تحریم‌ها در کنار آزاد شدن دارایی‌های بلوکه شده ایران ممکن است باعث سیل واردات کالاهای مصرفی به کشورشود و تولیدکنندگان داخلی را با مشکل مواجه کند، رئیس جمهوری به صراحت اعلام کرد که به هیچ عنوان اجازه واردات غیرمنطقی را به کشور نمی‌دهیم. چه آنکه در مذاکرات انجام شده با هیأت‌های اقتصادی کشورهای خارجی که خواهان بازگشت به ایران هستند نیز اعلام شده است که آنچه در گذشته اتفاق افتاده تکرار پذیر نیست و به جای کالا، ایران واردکننده سرمایه و تکنولوژی خواهد بود. صاحبنظران معتقدند آنچه درپی افزایش درآمدهای ارزی کشورطی سال‌های گذشته رخ داد، موجب ورود انبوه کالاهای وارداتی به طور عمده مصرفی به کشور شد و شغل‌های بسیاری را نابود کرد.
به گفته صاحبنظران تجربه تلخ افزایش درآمدهای ارزی کشور طی سال‌های گذشته که به واردات انبوه کالاهای مصرفی و ازبین رفتن هزاران شغل شد، باعث شده است برخی تولیدکنندگان درخصوص دوران پساتحریم که به طور قطع درهای اقتصاد ایران را به روی جهان بازمی کند، اظهار نگرانی کنند. اما همانگونه که رئیس جمهوری پیش از این محل هزینه دلارهای آزادشده را بخش تولید معرفی کرد، این بار هم خیال تولیدکنندگان را بابت جلوگیری از واردات غیرمنطقی و حمایت جدی دولت از بخش تولید راحت کرد.
موسایی :اصلاح اقتصاد نفتی با مدیریت واردات
استاد دانشگاه تهران با اشاره به اینکه رئیس جمهوری در ترسیم نقشه راه اقتصاد در پسا تحریم مسیر حرکت اقتصاد نفتی کشور به سوی اقتصاد تولیدگرا را ترسیم کرد، گفت: اساساً واردات کالا به معنای صادرات ارز از کشور است که ادامه این مسیر در پساتحریم می‌تواند اقتصاد را نابود کند. اکنون که رئیس جمهوری بر کنترل واردات و مدیریت ارتباطات بین‌المللی تأکید دارد، می‌توان امیدوار بود که در بلند مدت و به مرور زمان تراز تجاری ایران بر پایه صادرات تولید محور مثبت شود. «میثم موسایی» افزود: در این صورت اقتصاد کشور از اقتصاد متکی به نفت به اقتصاد متکی به تولید تبدیل خواهد شد. موسایی با اشاره به تجربه 60 سال گذشته که هر زمان درآمدهای ارزی ایران افزایش یافت میزان واردات نیز چندین برابر شد، اظهار کرد: اکنون یکی از نگرانی‌های مردم و تولیدکنندگان این است که دولت تجربه سال‌های گذشته را تکرار کند اما این بار و با توجه به سیاست‌های اقتصادی دولت یازدهم نه تنها صنایع از بین نخواهند رفت بلکه شکوفایی تولید نیز نزدیک است.
وی با تأکید بر اینکه از گذشته یکی از اهداف شرکای تجاری ما تبدیل ایران به بازاری برای تولیدات خود بوده اما این بار شرایط سخت‌تر از گذشته است تصریح کرد: اقتصاد و تولید ما اکنون تاب تحمل پیشی گرفتن واردات کالا از صادرات محصول داخلی و از طرفی توان رقابت با کالای وارداتی را نیز ندارد. بنابراین باید با تخصیص ارز به واردات تکنولوژی و حتی آموزش نیروی انسانی به تقویت صنعت پرداخت. این استاد دانشگاه تهران با اشاره به اینکه نیاز است درآمدهای ارزی در پساتحریم صرف هزینه‌های توسعه‌ای شود نه مصرفی گفت: تنها در این صورت گامی بلند برای توسعه پایدار کشور برداشته خواهد شد. چراکه درآمدهای ارزی با رفع موانع تولید می‌تواند ضمن افزایش درآمدهای دولت و اشتغالزایی موجب توسعه اقتصاد کشور شود.
تقوی: رشد اقتصادی و کاهش تورم در دوران پسا تحریم
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز با اشاره به سخنان رئیس جمهوری در خصوص اهداف مذاکرات هسته‌ای و اینکه ایران پس از تحریم با هر کشوری به شرط اینکه سرمایه و تکنولوژی به کشورما بیاورد برای صادرات مشترک مشارکت خواهد کرد، گفت: اتخاذ سیاست‌های درست در دوران پس از تحریم رشد اقتصادی و کاهش نرخ تورم را به دنبال خواهد داشت.
«مهدی تقوی» افزود: در سال‌های تحریم، کشور از بسیاری کالاهای اولیه و سرمایه‌ای مورد نیاز محروم بود. برای مثال واردات هواپیما و قطعات یدکی برای تعمیر هواپیماهای مسافری مقدور نبود و بسیاری از بنگاه‌های تولیدی نیز نتوانستند تجهیزات مورد نیاز خود را وارد کنند. تقوی خاطرنشان کرد: با رفع تحریم‌ها، واردات این نوع کالاها در اولویت قرار دارد چراکه تقویت صادرات و تولید داخل به معنای بستن درهای کشور به روی هر نوع وارداتی نیست و خرید کالاهایی که برای تولید ضروری است، باید انجام شود.
وی ادامه داد: وقتی رئیس جمهوری می‌گوید در صورت واردات تکنولوژی حاضر به همکاری با کشورهای دیگر هستیم به همین معنا است. یعنی اینکه بتوانیم جدیدترین ماشین آلات مورد نیاز واحدهای تولیدی را وارد کنیم.
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی خاطرنشان کرد: تجهیز کارخانه‌ها و تسهیل واردات کالاهای اولیه منجر به افزایش تولید می‌شود و افزایش تولید به معنای رشد اقتصادی خواهد بود. با ماشین آلات جدیدتر و نوسازی صنایع اقتصاد رشد می‌کند و از رکود خارج می‌شود. تقوی گفت: همان‌طور که رئیس جمهوری اظهار داشت چنانچه برای دوران بعد از تحریم برنامه‌ریزی درستی در حوزه اقتصاد و برای ارزهای آزادشده داشته باشیم تورم تک رقمی خواهد شد. وی افزود: باید از سرمایه‌های خارجی، سرمایه‌های داخلی و بویژه از توان بخش خصوصی استفاده کنیم که رئیس جمهوری نیز درسخنان خود بر این موارد تأکید کرد.
قنبری : اکنون زمان پیشرفت تولیدکنندگان داخلی است
استاد دانشگاه تربیت مدرس هم درباره شرایط تولید و تجارت در دوران پس از تحریم، گفت: همانگونه که رئیس جمهوری اشاره کردند تولیدکنندگان و فعالان صنعتی نباید نگران دوران پسا تحریم باشند، چرا که طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته اجازه واردات کالاهایی که مشابه آنها در داخل کشور تولید می‌شود، داده نخواهد شد. «علی قنبری» با بیان اینکه دولت یازدهم برای دوران پس از تحریم و حتی ادامه یافتن تحریم دو سناریو تنظیم کرده بود اظهار داشت: تولیدکنندگان در زمان تحریم به خودباوری رسیدند و توانستند با اتکا به توان داخلی به طرح‌های بزرگی دست پیدا کنند بنابراین دولت در روزهای پسا تحریم می‌خواهد در راستای اقتصاد مقاومتی و توجه به بخش تولید گام بردارد.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه تولیدکنندگان داخلی باید دانش محور باشند، افزود: در فضای جدیدی که به روی اقتصاد ایران باز شده است تولیدکنندگان باید وارد فضای رقابتی شوند و در راستای حفظ منافع ملی برنامه‌ریزی کنند. از سویی این بخش نباید مزیت‌های نسبی خود را فراموش کند. قنبری تأکید کرد: اگر تولیدکنندگان از فضای رقابتی دور شوند و برای ارتقای کیفی و کمی محصولات خود تلاش نکنند با چالش روبه‌رو خواهند شد. اکنون فرصتی پیش آمده است تا تولیدکنندگان با استفاده از حمایت‌های دولت به سمت پیشرفت حرکت کنند.
وی اذعان داشت: برای آنکه اقتصاد ایران پویا شود باید هزینه‌های اضافی حذف شود. پرداخت یارانه‌های غیر ضرور یکی از اقدام‌هایی است که دولت باید مجدانه پیگیری کند. متأسفانه دولت قبل کاری انجام داد که چشم مردم به دست دولت باشد لذا با برداشته شدن یارانه مستقیم بخشی از مشکلات مالی دولت حل خواهد شد و در این میان می‌تواند منابع مالی خود را به سمت تولید هدایت کند. استاد دانشگاه تربیت مدرس گفت: هدف دولت یازدهم همانگونه که رئیس جمهوری به آن پرداختند چابک‌سازی دولت، کاهش اتکا به درآمدهای نفتی و جلوگیری از اتلاف منابع مالی است. بدین جهت بدنه دولت نیز در راستای اهداف عنوان شده حرکت می‌کند که نتیجه آن رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و توسعه صادرات است. وی افزود: دولت به هیچ عنوان سیاست واردات را در پیش نخواهد گرفت. اگر قرار است وارداتی هم صورت گیرد معطوف به مواد اولیه مورد نیاز تولید است. از این‌رو تولیدکنندگان باید بسترهای مناسب برای افزایش صادرات را فراهم کنند و در این میان استفاده از سرمایه گذاری‌های خارجی هم می‌تواند بخشی از مشکلات را حل کند.
شایان آرانی: ضرورت توجه به جنبه های اجرایی
یک کارشناس اقتصادی نیز صحبت های اخیر رئیس جمهوری را مثبت، با روح سازنده و امیدوارکننده توصیف، اما تاکید کرد که رئیس جمهوری باید به جنبه های اجرایی نکات مطرح شده نیز توجه ویژه داشته باشد.شاهین شایان آرانی، امیدبخشی را یک روش و استعداد ویژه رئیس جمهوری دانست و گفت: ایشان همیشه امیدوارکننده، عقلایی و منطقی سخن می گویند. این کارشناس اقتصادی، دیدگاه های اقتصادی مطرح شده از سوی روحانی را آرزوی کسانی دانست که در زمینه های اقتصادی کشور، فعال یا صاحبنظر هستند و اضافه کرد: گرچه سخنان ایشان را مثبت و سازنده دیدم و این مهم است که نفر اول اجرایی کشور، روحیه امید و عقلانیت را ارائه کردند، اما نگرانی من بیش از هرچیز در حوزه اجراست. شایان آرانی در توضیح این نگرانی خود اظهارکرد: نگرانی و انتظار ما این است که این رویکردهای مثبت عملیاتی شود و رئیس جمهوری، در حوزه اجرا نیز دقت نظر لازم را داشته باشند تا این اهداف در بیشترین حد خود اجرایی شوند.
منبع:روزنامه ایران
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید