ایران ، کانون رایزنی ها برای اجرای برجام و مقابله با تروریسم

آفتاب‌‌نیوز : دیپلماسی فعال دولت تدبیر و امید در هفته سوم شهریوماه، نویدبخش آغاز فصلی گرم در روابط دیپلماتیک ایران با جهان بود.

به گزارش آفتاب و به نقل از ایرنا، در شرایطی که شکست محافظه کاران جنگ طلب کنگره آمریکا در مقابل دموکرات ها پیرامون عدم تصویب طرح کفایت مذاکرات هسته ای ایران، با استفاده از فیلی باستر (حق وقت کشی) رقم خورد و مورد توجه رسانه های جهان قرار گرفت، حضور یک مقام بلند پایه اروپایی پس از یازده سال، سفر وزاری خارجه اسپانیا و چک و تغییرات در کادر دیپلماتیک کشورها در تهران، رفت و آمد هیات های پارلمانی و نشست های مشترک رسانه ای که عموما به موضوع بهره گیری از فرصت و فضای ایجاده شده و برآمده از مذاکرات و توافق با گروه 1+5 و نتایج برجام و استفاده از ظرفیت های منطقه ای و فرا منطقه ای ایران برای مقابله با گسترش افراطی گری و تروریسم و پی گیری حل بحران های خاورمیانه از مجاری سیاسی بود، بازتاب گسترده تری در رسانه های داخلی و خارجی داشت.

** یکشنبه پرکار روحانی، ظریف و عراقچی
«محمد جواد ظریف» سخنورترین سیاستمدار دولت یازدهم، پس از اینکه روز کاری یکشنبه خود را با حضور در آیین رونمایی جدیدترین آثار استاد محمود فرشچیان در مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد آغاز کرد و با دشوار خواندن صحبت کردن در جمع اصحاب هنر و فرهنگ، هدیه دادن مجموعه آثار استاد را به دیپلمات ها و سفرای خارجی، یک رسم همیشگی عنوان کرد، در دیدار با « لوبومیر زائورلک» وزیر خارجه جمهوری چک که در نودمین سالگرد روابط دیپلماتیک دو کشور به تهران سفر کرده بود سفرهای چند هفته گذشته و گفتگوهایش با مقامات خاورمیانه و شمال آفریقا را مربوط به بررسی راه های همکاری کشورهای موثر منطقه برای مبارزه با تروریسم و کمک به ثبات در منطقه عنوان کرد و برایند تحریم ها و فشارها علیه ایران را، برای غرب معکوس و با اشاره به واقع بینی در نگرش کنونی اروپایی ها، ابراز امیدواری کرد فواید توافق برجام برای همگان روز به روز آشکارتر شود.

وزیر خارجه در دیدار با همتای چک، «لوبومیر زائورلک» در نشست خبری مشترک با ظریف، ایرانیان را شرکای معتبر برای شرکت های چک خواند، و با با اشاره به افزایش امنیت در منطقه خاورمیانه و جهان، پس از توافق هسته ای و نقش اساسی ایران در مسائل مختلف امنیتی و سیاسی، به ویژه مبارزه با مواد مخدر، از تروریسم به عنوان بزرگترین خطر جهان و عامل اصلی پدیده موج پناهندگان از خاورمیانه به اروپا یاد کرد و «سیاست متعادل» را آسان ترین راه حل بحران های سوریه، یمن و عراق دانست.

«حسن روحانی» رییس جمهوری هم یکشنبه پر کاری داشت. سفارتخانه جمهوری آفریقایی بنین در تهران آغاز به کار کرد و «عزیزو شابی ایمورو» به عنوان نخستین سفیر مقیم بنین در تهران و سفرای جدید مجارستان، سریلانکا، برونئی و عراق، به هنگام تقدیم استوار نامه هایشان به رییس جمهوری، ایران را کشوری بزرگ و میراث دار فرهنگ و تمدن چندین هزار ساله توصیف و بر تقویت روابط نزدیک و دوستانه با ایران در سطح دو جانبه و بین المللی بیش از پیش تاکید کردند.
«سید عباس عراقچی» معاون حقوقی و بین الملل که با دو تن از دیگر معاونان وزیر امورخارجه در ششمین نشست کمیسیون ویژه بررسی برجام تصویب برجام را در مجلس به صلاح ندانست و بر تداوم و پیشبرد بدون محدودیت و با سرعت برنامه موشکی ایران، پس از توافق صحه گذاشت.

** یک پیام دوستی و یک گوشزد
این هفته از یک سو «هوشیار زیباری» وزیر اقتصاد و دارایی عراق در دیدار با ظریف، و سفیر جدید عراق در زمان تقدیم استوارنامه به رییس جمهوری، ایران را وطن دوم شهروندان عراقی خواندند که نشان از احساس برادری و نوع دوستی ایرانی ها به ویژه در مبارزه با تروریسم در عراق بود، ولی از سوی دیگر، «مرضیه افخم» سخنگوی دستگاه سیاست خارجی کشورمان با کنایه ای دیپلماتیک به همسایه جنوبی و دعوت به خاتمه دادن به سخنان و سیاست هایی که منطقه را به آتش کشیده، حق همسایگی و حسن همجواری را به این همسایه مسلمان گوشزد کرد، و در واکنش به اظهارات اخیر «عادل الجبیر» وزیر خارجه عربستان، بر لزوم اتخاذ مواضع واقع بینانه و سازنده در کمک به حفظ آرامش و امنیت منطقه تاکید کرد.

** ظرفیت برجام، فراتر از طرح های آمریکایی و اروپایی
نشست فصلی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی صبح دوشنبه و یک هفته قبل از اجلاس مجمع عمومی و حضور وزرا و روسای انرژی اتمی کشورهای عضو در وین با قرائت بیانیه مقدماتی «یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس که راستی آزمایی و هر گونه عدم انحراف در فعالیت هسته ای ایران تحت توافقنامه پادمان را تایید کرد و خواستار تخصیص بودجه اضافی برای اجرای برجام شد، آغاز به کار کرد.

در این هفته«مانوئل گارسیا مارگالو» وزیر امور خارجه اسپانیا وارد تهران شد و در جمع خبرنگاران از این که توافق ایران و گروه 1+5 راه را برای توسعه همکاری ها باز کرده ابراز خرسندی کرد و گفت: برای افزایش همکاری های زیربنایی و سرمایه گذاری به تهران آمده و در دیدار با ظریف، بر «راه حل سیاسی مساله سوریه»، حق انحصاری مردم سوریه در تصمیم گیری و انتخاب رییس جمهوری کشورشان تاکید کرد.

«فدریکا موگرینی» هم در گفت وگو با شبکه خبری سی.ان.ان توافق هسته ای اخیر با ایران را راه گشای اتخاذ رویکردی متفاوتی از سوی کشورهای منطقه درباره سوریه عنوان کرد و از ظرفیت های این توافق برای کمک به جامعه بین المللی برای «حل بحران سوریه» در کنار تمام طرح های ارائه شده سخن گفت و راه حل بحران را فقط طرح های آمریکایی یا اروپایی ندانست.
«محمد خدادی» مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) نیز با دیدار «رضا حاکان تکین» سفیر ترکیه در تهران، تقویت مناسبات میان ایرنا و خبرگزاری آناتولی ترکیه را موجب رفع سوءتفاهم های احتمالی میان دو کشور دانست و خواستار افزایش روابط و همکاری میان این دو رسانه تاثیرگذار در منطقه شد.

** مبارزه با تروریسم، اولویت اول سیاست خارجی پس از برجام
«حسین امیرعبداللهیان» معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه کشورمان، در رایزنی های تلفنی با «میخاییل بوگدانف» معاون وزیر امور خارجه و نماینده رییس جمهوری روسیه در امور خاورمیانه و «ابراهیم رحیم پور» معاون آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه در دیدار با «ایگورمارگولوف» و «گریگوری کاراسین» یکی دیگر از معاونان وزارت خارجه روسیه در مسکو، با بررسی موضع دو کشور در مورد مسایل منطقه و سوریه، مانند رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان که این روزها اولویت سیاست خارجی پس از برجام را، حل بحران های منطقه ای می داند راه حل بحران سوریه را صرفا سیاسی و دیپلماتیک، بیان کردند و با رد راه حل نظامی و توقف خشونت و شروع گفت و گو بین طرف های سوری، بر احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی و آرای مردم و تعیین سرنوشت توسط آنان و برگزاری انتخابات تاکید کرد، اما ظریف در واکنشی تندتر، کسانی را که با تعیین شروط باعث افزایش خونریزی شده اند را مسوول تشدید بحران فعلی در منطقه معرفی کرد.
**دیپلماسی فعال، نشان اقتدار ایران

*علی اکبر ولایتی» رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در حاشیه دیدار با مقام اسپانیایی، حضور هیات های خارجی در ایران را نشانه اقتدار کشورمان تعبیر کرد و ایران را به عنوان مهمترین و تاثیرگذارترین کشور منطقه و مورد توجه و علاقه کشورهای اروپایی عنوان کرد.
ولایتی در دیدار با هیات عالی علمی تحقیقاتی از دانشگاه پلی تکنیک زوریخ هم که برای مشارکت در مطالعه و راه حل از خشک شدن دریاچه ارومیه به ایران آمده بودند، بررسی برجام را حق مجلس دانست و ابراز امیدواری از نتیجه و تصمیم نهایی نمایندگان به نفع ایران، نظرات سعید جلیلی را نتیجه بررسی خودش عنوان کرد.

بیشتر واکنش های مختلف رسمی و غیر رسمی به اعلام نظر «سعید جلیلی» مبنی بر صرف نظر جمهوری اسلامی از حدود « 100 حق مسلم» در مذاکرات، برجام و اسناد ضمیمه آن در جلسه کمیسیون ویژه بررسی برجام مجلس، تحت شعاع خبر ورود

«حمید بعیدی نژاد» در «کافه خبر» ماهیت برجام را « سندی سیاسی» خواند و گفت: حتی اگر این سند در مجلس تصویب شود، ماهیت آن را برای سایر کشورهای مذاکره کننده، از سیاسی به حقوقی تغییر نخواهد داد، «شبکه تلویزیونی فرانس 24» در مصاحبه ای «معصومه ابتکار» معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست با با اشاره به توافق هسته ای میان ایران و گروه 1+5 بر وجود وحدت در کشورمان بر سر موضوع «برجام» تاکید کرده بود.

** پیروزی دیپلماسی، نتیجه سیاست تدبیر و امید ایران
«هاینس فیشر» رییس جمهوری اتریش که عالی ترین مقام اروپایی است در 11 سال گذشته به تهران آمده است، در دیدار با «حسن روحانی» رییس جمهوری ایران در مجموعه فرهنگی- تاریخی سعدآباد با امضای چهار سند یادداشت همکاری های علمی، فرهنگی و اقتصادی مشترک بر «منافع بر مبنای 50-50 »در مناسبات و همکاری های مشترک تاکید و آینده و امنیت سوریه، منطقه و جهان را منفعتی برابر برای منطقه و جهان توصیف کردند.

روحانی با قدردانی از میزبانی اتریش برای مذاکرات هسته ای ایران با 1+5، از مصمم بودن ایران در اجرای توافق هسته ای و البته پایبندی هر دو طرف به تعهدات خود در توافق هسته ای و افزایش تلاش های دیپلماتیک ایران بعد از توافق هسته ای برای ثبات و امنیت منطقه و جهان برای ایجاد امنیت و استقرار دموکراسی و اهمیت جان مردم و بازگشت آوارگان سوریه، صحبت کرد و با بیان اینکه تروریست ها علاوه بر نابود کردن کشورها، تاریخ و تمدن ملت ها را نیز نابود می کنند تروریسم را یک خطر عمومی و مبارزه و نابودی گروه های تروریستی را اولویت ایجاد ثبات و امنیت در منطقه خواند.

رییس جمهوری اتریش هم با ابراز امیدواری از تاثیر روند رو به رشد درازمدت و پایدار روابط تهران- وین بر توسعه روابط اقتصادی و تقویت روابط فرهنگی و علمی ، با اشاره به خطر تروریسم و خشونت گرایی، خواستار اراده جدی و هماهنگ برای خطر تروریسم مقابله شد.

دو طرف با بیان این که هیچ مانعی در مسیر توسعه روابط دو کشور وجود ندارد، خاطرنشان کردند: این همکاری ها مورد استقبال دو ملت بوده و همواره از حمایت ملی برخوردار می باشند.

«هاینس فیشر»رییس جمهوری اتریش که شامگاه سه شنبه قبل از ملاقات با رهبر معظم انقلاب، با مقامات بلند پایه سیاسی و اجرایی ایران از جمله روسای مجلس، دستگاه قضا، مجمع تشخیص مصلحت نظام دیدار و درباره روابط دوجانبه، افراطی گری، تروریسم و بحران های منطقه و توافق هسته ای ایران با گروه 1+5، گفت و گو کرده بود در مصاحبه با سی.ان.ان، دولتمردان فعلی ایران را سیاستمدار و اهل مذاکره معرفی کرد و به دنیا توصیه کرد ایران را به عنوان یک نیروی قدرتمند بپذیرد.

سفر و حضور «هاینس فیشر» در صدر یک هیات 250 نفره سیاسی- اقتصادی که از نگاه روزنامه «وینرزایتونگ» اتریش را به پلی سازنده برای بالابردن توان ایران تبدیل کرد، و برنامه ملاقات های رسمی و گفتگوهای دو جانبه با مقامات عالی رتبه کشورمان، حاکی از روزهای پر مشغله در دستگاه سیاست خارجی کشورمان بود، و باز هم نشان داد دیپلماسی پیروز می شود.

** دیپلماسی پارلمانی
در ترافیک رفت و آمدهای خارجی این هفته، دامنه مناسبات دیپلماتیک به بهارستان هم کشیده شد؛ ورود هیات پارلمانی اکوادور، که اغلب سیاستمداران فرهنگی- علمی بودند و به اصفهان هم سفر کردند از یک طرف و پیام های تبریک جداگانه روسای مجالس کویت، گرجستان و سوریه به «علی ریجانی» رییس مجلس شورای اسلامی، که توافق هسته ای میان ایران و گروه 1+5 آن را موفقیتی تاریخی و بزرگ برای همه عنوان می کرد، از طرف دیگر نشان می داد مجلس به «دیپلماسی پارلمانی» توجه خاصی دارد.

«علی لاریجانی» رییس مجلس در تمام دیدارهای دیپلماتیک، از روابط پس از توافق هسته ای ایران، تلاش های ایران برای حل مسائل و بحران منطقه، و مبارزه با افراط گری و تروریسم سخن گفت، وی در دیدار با وزیر امور خارجه اسپانیا آمادگی مجلس ایران برای ارتقاء سطح گفت وگوها و همکاری های با مجلس اسپانیا اعلام کرد. لاریجانی در دیدار رییس جمهوری با مناسب ارزیابی کردن اتریش به عنوان محل مذاکرات ایران و گروه 1+5 ابرازی امیدواری کرد سفر فیشر به ایران نقطه عطفی در افق نوین همکاری های دو کشور در موضوعات سیاسی و اقتصادی در ابعاد منطقه ای و بین المللی باشد.

«حسن ابوترابی فرد» نایب رییس مجلس در دیدار «هیمنا پونسه»رییس کمیسیون آموزش مجلس اکوادور و عضو گروه دوستی پارلمانی اکوادور- ایران که بعد از ظهر سه شنبه با «علی لاریجانی» رییس مجلس و «فاطمه رهبر» رییس فراکسیون زنان مجلس هم ملاقات کرده بود، با اشاره به مناسبات ایران و اکوادور در سال های اخیر و تاکید بر اهمیت دیپلماسی پارلمانی و افزایش ارتباط میان مجالس دو کشور خواستار برقراری ارتباطات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی میان اکوادور متناسب با توانمندی های دو کشور و به نفع دو ملت شد.

**شکست فیل های سرخ با «فیلی باستر»
با پیوستن چهل و یکمین سناتور کنگره به موافقان برجام و مهیا شدن حد نصاب لازم برای تایید وتوی رای مخالف کنگره از سوی« باراک اوباما» و بهره مندی از «فیلی باستر» پیش بینی«جیم اسلاتری» عضو پیشین کنگره آمریکا در گفتگوی اختصاصی ایرنا، که مخالفان توافق در کنگره نمی توانند مانع از اجرای آن شوند و بسیاری از مردم آمریکا خواهان صلح و همکاری بیشتر با ایران هستند، به حقیقت نزیک تر شد و نشان داد موضوع «توافق هسته ای و برجام»، هنوز در صدر اخبار ایران و جهان است.

وقتی رسانه های آمریکایی، حمایت سناتور «ران وایدن» دموکرات از برجام و توافق با ایران را مخابره کردند، «هری رید»رهبر اقلیت دمکرات ها در سنای آمریکا و از حامیان برجام از پا برجا ماندن توافق وین حرف زد و اعلام کرد توافقنامه هسته ای امضا شده با ایران از سد کنگره خواهد گذشت.

«مرضیه افخم» سخنگوی وزارت امور خارجه این هفته بعد از اینکه به شهروندان کشورمان برای سفر به حج تمتع توصیه کرد مراحل ثبت نام و اخذ روادید را صرفا از روال رسمی و از طریق سازمان حج و زیارت انجام دهند و با ابراز همدردی با دولت و ملت ترکیه، تهاجم تروریست ها و کشته شدن جمعی از نظامیان و غیر نظامیان این کشور در این تهاجم را محکوم کرد، در واکنش تندتری به بیانیه های کوتاه و متناقض مقامات آمریکایی که رای سنا را گامی مهم برای آمریکا و شرکای بین المللی آن جهت اجرایی کردن توافق 14ژوییه در وین برای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته ای در آینده دانست، شرط امن تر بودن جهان را تغییر رفتارهای زورمندانه آمریکا دانست و جمهوری اسلامی ایران را محور ثبات و امنیت منطقه معرفی کرد و با اشاره به اینکه دولت ایالات متحده آمریکا مادام که از رژیم صهیونیستی حمایت می کند، در مسوولیت جنایات آن سهیم است، یاد آور شد جهانیان می دانند منبع و ریشه نا امنی و بی ثباتی در منطقه ما، تحریکات و اقدامات جنگ طلبانه رژیم صهیونیستی است.

«سیدحسین موسویان» سفیر سابق ایران در آلمان در سخنرانی روز پنجشنبه در نشست هسته ای دانشگاه جورج واشینگتن آمریکا به سخنان روز قبل سناتور «مک کین» که گفته بود حتی یک عضو جمهوریخواه کنگره آمریکا به توافق هسته ای رای نخواهد داد، اشاره و از حضور 301 نماینده جمهوریخواه از مجموع 530 عضو کنگره آمریکا سخن می گفت و مخالفت جمهوری خواهان کنگره را نشان از یک تصمیم سیاسی و نه یک بررسی کارشناسانه فنی، ارزیابی می کرد، «فیلی باستر» کنگره آمریکا مانع موفقیت 58 سناتور جمهوریخواه در مقابل42 سناتور دموکرات برای طرح کفایت مذاکرات هسته ای ایران شد؛

«فیلی باستر» (حق وقت کشی یا آبستراکسیون) در نظام اجرایی قانونگذاری در آمریکا به تلاش سیستماتیک مخالفان اقلیت گفته می شود که با اتخاذ روش های متفاوتی مانند طولانی کردن سخنرانی های نمایندگان فیلی باستر کننده بصورتی که زمان انجام رای گیری نهایی فرا نرسد، طرح پیشنهادات، اصلاحات و متمم های متعدد به پیش نویس مورد بحث، طرح کردن پیش نویس جدیدی با موضوعی جدید با استناد به اهمیت خاص موضوع آن و به تعویق انداختن جلسه نهایی تصمیم گیری، مانع از این می شوند که مجلس وارد مرحله تصمیم گیری بر روی طرح اکثریت شود و در واقع با این روش امکان ورود مجلس به مرحله تصمیم گیری نهایی را مسدود می کنند.

با شکست محافظه کاران جنگ طلب که اکثریت کنگره آمریکا را در اختیار دارند، و برای جلوگیری از اجرای توافق بر سر «مساله هسته ای ایران» این طرح را تنظیم کردند، مجلس نمایندگان آمریکا بلافاصله به قطعنامه ای رأی مثبت داد که در آن رییس جمهوری آمریکا به دلیل عدم ارائه ضمائم توافق هسته ای با ایران به نمایندگان کنگره مرتکب تخلف قانونی شده است.

بلافاصله پس از انتشار خبر شکست مخالفان برجام درکنگره تحت کنترل جمهوریخواهان آمریکایی که با نماد «فیل قرمز» شناخته می شوند، اکثر رسانه های این کشور این خبر را پیروزی میراث سازی برای اوباما و شکستی بی سابقه برای جمهوریخواهان دانستند؛ «شبکه سی ان ان» گزارش داد: «جان بینر» رییس مجلس نمایندگان آمریکا طی اظهاراتی به رویارویی با دولت اوباما برخاسته است. «نیویورک تایمز» هم «آیپک» را بزرگترین بازنده رای موافق کنگره آمریکا به توافق هسته ای ایران که اینک ناگزیر است به بازنگری کلی در رویکردهای منحصرا جانبدارانه اش بنشیند، معرفی کرد.

«باراک اوباما» رییس جمهوری آمریکا، که به قول روزنامه «ال پاییس» به یکی از بزرگترین پیروزی های خود در عرصه سیاست خارجی دست یافته بود، از رای منفی سناتورهای آمریکا به تلاش های تحت حمایت جمهوریخواهان برای رد توافقنامه هسته ای ایران قدردانی کرد و گفت که این رای به منزله «پیروزی دیپلماسی آمریکا» بود.

** دیپلماسی عراق و کره
«کاظم جلالی» رییس مرکز پژوهش های مجلس در مراسم ختم برادر وزیر کشور با اشاره به روند بررسی برجام در آمریکا و ایران یادآور شد که مانند آمریکایی ها، برجام وسیله ای برای اختلاف و تبلیغات انتخاباتی نشود. «مرتضی سرمدی» قائم مقام وزیر امور خارجه کشورمان نیز ارزیابی مردم در مورد آثار و نتایج مذاکرات را مهم خواند و «حسن قشقاوی» معاون کنسولی، مجلس و امور ایرانیان خارج از کشور وزارت امور خارجه، فرجام را برجام در مجلس مثبت دانست.

«سلیم الجبوری» رییس مجلس نمایندگان عراق با «علی لاریجانی» رییس مجلس، «علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی و «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه، دیدار کرد و در مورد همکاری و کمک به مبارزه با تروریسم و بازسازی کشور همسایه و گسترش همکاری های دوجانبه اذعان کردند، عراقی ها نشان دادند که سیاست دیپلماسی فعال با ایران پی گیری می کنند.

«کیم هونگ کیون» معاون سیاسی وزیر خارجه جمهوری کره جنوبی که به دعوت«ابراهیم رحیم پور» معاون آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه برای سومین نشست مکانیسم مشورتی سیاسی دو کشور به تهران آمده بود، خواستار گسترش همکاری ها و تقویت مناسبات دوجانبه در همه زمینه ها به ویژه در فضای جدید ایجاد شده بعد از برجام شد و از برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور حمایت کرد.