مرور يك كتاب
پژوهشي كامل و منحصر به فرد
آفتاب‌‌نیوز : 
شناسنامه كتاب : دولت مطلقه ، نظاميان و سياست درايران ( 1299-1357 )/ مولف : دكتر وحيد سينايي / ناشر : انتشارات كوير ؛ چاپ اول ، پاييز 1384 /قطع وزيري، گالينگور با روكش / شمارگان : 1100 نسخه / 608 صفحه/ قيمت : 6500 تومان .
تلفن ناشر: 88301992
چرا بايد خواند ؟
آفتاب – ابو الحسن مختاباد : تاكنون درباره تجزيه و تحليل دوره حكومتي رضا شاه پهلوي و فرزندش ، از منظر نظامي ،كتابهاي چندي نوشته شده است ، اما تحقيقي مستقل كه بتواند از زاويه اي كلان و با تكيه بر دانش علوم سياسي و از منظري جامعه شناسانه به آن بنگرد و زواياي آن را مورد كند وكاو قرار دهد ،كمتر اثري منتشر شده است. كتاب " دولت مطلقه ..." مدعي چنين امري است و نگاهي به روش پژوهشي مولف ، گردآوري و دسته بندي وي از مباحث و مسائل اين حوزه ونيز منابع داخلي و خارجي اي كه وي براي غنا بخشي به مباحث كتاب از آنها بهره برده است ، نشان مي دهد كه سخن و ادعاي وي در اين زمينه چندان بيراه نيست.
نظريه اصلي كه نويسنده در تبين ديدگاه خود از آن بهره برده است
نويسنده دراين كتاب براي تبين سرشت نخستين دولت مدرن درايران و نسبت طبقات و گروه‌هاي اجتماعي ، از جمله نظاميان با آن، از نظريه دولت مطلقه بهره برده است و معتقد است ، اگر چه مهد دولت مطلقه به چند قرن پيش دراروپا بازمي‌گردد اما برابر پژوهش‌های تطبيقي كه وي انجام داده است،در دهه دوم قرن بيستم نوع و گونه اي از آن در ايران هم شكل گرفت . وي براي روشن كردن بحث خود در فصل اول مهمترين ويژگي‌هاي اين دولت كه باعث تمايز آن از دولتهاي ماقبل و مابعد خود مي‌شود را توضيح داده و در فصل سوم كتاب بر عدم انطباق و مشابهت مطلقه ايراني بانمونه هاي اروپايي اش تاكيد ورزيده و كوشيده عوامل اقتصادي ، سياسي و فرهنگي اين افتراق را تبين كند. به نظر مي رسد يكي از دلايل انتخاب و گنجاندن عنوان " دولت مطلقه"در نام اصلي كتاب همين تلاش براي توضيح و تشريح وانطباق دادن اين نظريه با شرايط ايران باشد .
مولف در تبيين رابطه ميان دولت مطلقه و نظاميان هم سعي كرده است ضمن قرار دادنشان به عنوان يكي از نيروهاي اجتماعي، به تحليل سياسي ، اجتماعي نيروهايي بپردازد كه برآمدن نظاميان در ساختار سياسي ايران را سبب شدند .نويسنده البته توضيح مي دهد كه ايران در تمامي دوره اين دو شاه (رضا شاه و محمدرضا پهلوی) تحت سيطره دولت مطلقه نبوده است وبه رغم آنكه هردوي آنها در مقاطعي ( اولي در 1300 به بعدو دومي در 1320 تا 1340 ) تلاش‌هاي مجدانه اي صرف كردند تاچنين دولتي را شكل دهند اما تنها در دو مقطع دهه 1310 به بعد ، رضاشاه و دهه 1340 به بعد ، محمد رضا شاه ، موفق به ايجاد چنين دولتي شد .
شرح مختصر فصول كتاب
كتاب در هشت فصل تدوين شده است . در فصل نخست مباني نظري ، بنيان‌هاي اجتماعي ، عناصر موثر در تكوين و اركان دولت مطلقه توضيح داده شده و درادامه نظريه هاي مربوط به نظاميان و سياست بررسي شده است . در فصل دوم زوال ساخت‌هاي سنتي ، ساكن و عقب مانده دولت و قشون درايران ، تحول آنها در نتيجه رويارويي با سرمايه داري و استعمار و امتناع شرايط ساختاري از پذيرش دولت مشروطه بررسي شده است .در فصل سوم مولف سعي كرده است به توضيح شرايطي بپردازد كه امكان ايجاد ساخت دولت – ملت و ايجاد تمركز درايران در چارچوب دولت مطلقه فراهم شد.در اين فصل هم از بنيان‌ها و ويژگي هاي اجتماعي دولت مطلقه ايراني و هم از ناتواني ، ناكامي و ضعف عوامل تكوين و اركان آن يادشده است تا به زعم نويسنده ، نه از مشابهت‌هاي عام ونه از تفاوت‌هاي خاص غفلت شده باشد .فصل چهارم به تشكيل ارتش نوين در ايران اختصاص يافته است . مولف دراين فصل كوشيده ضمن معرف واحدهاي نظامي ايران در آستانه كودتاي 1299 ، چگونگي ايجاد قشون متحدالشكل و گرايش‌هاي موجود در تشكيل آن ، سازماندهي ، منابع مالي ، آموزش ، نظام وظيفه ، امنيه و نظميه توضيح دهد.
در فصل هاي پنج و شش و هفت ؛ نقش ارتش نوين و نظاميان در تكوين دولت مطلقه ، احياء و تداوم آن در فاصله سال‌هاي ميان كودتاي سوم اسفند تا سال 1356 و نسبت نظاميان و سياست در اين سال‌ها مورد تجزيه و تحيل قرار گرفته است . فصل هشتم و نهايي كتاب هم به جنبش انقلابي سال 57 و فروپاشي ارتش شاهنشاهي و سلسله پهلوي اختصاص يافته است تا فرجام كار ارتش و نظام شاهنشاهي نيز در معرض داوري خوانندگان كتاب قرار گيرد .
فهرستي از تمامي منابع مورد استفاده كه 200 منبع داخلي و بيش از 40 منبع خارجي را شامل مي شود و نيز فهرست اعلام كتاب از ديگر ويژگي‌هاي اين اثر علمي دانشگاهي است كه ابتدا به عنوان رساله دكتراي مولف در سال 80( دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران)و سپس با تكميل برخي اطلاعات و منابع و افزوده هاي لازم ، به صورت اين كتاب منتشر شده است .
شناسنامه كتاب : دولت مطلقه ، نظاميان و سياست درايران ( 1299-1357 )/ مولف : دكتر وحيد سينايي / ناشر : انتشارات كوير ؛ چاپ اول ، پاييز 1384 /قطع وزيري، گالينگور با روكش / شمارگان : 1100 نسخه / 608 صفحه/ قيمت : 6500 تومان .
تلفن ناشر: 88301992
چرا بايد خواند ؟
آفتاب – ابو الحسن مختاباد : تاكنون درباره تجزيه و تحليل دوره حكومتي رضا شاه پهلوي و فرزندش ، از منظر نظامي ،كتابهاي چندي نوشته شده است ، اما تحقيقي مستقل كه بتواند از زاويه اي كلان و با تكيه بر دانش علوم سياسي و از منظري جامعه شناسانه به آن بنگرد و زواياي آن را مورد كند وكاو قرار دهد ،كمتر اثري منتشر شده است. كتاب " دولت مطلقه ..." مدعي چنين امري است و نگاهي به روش پژوهشي مولف ، گردآوري و دسته بندي وي از مباحث و مسائل اين حوزه ونيز منابع داخلي و خارجي اي كه وي براي غنا بخشي به مباحث كتاب از آنها بهره برده است ، نشان مي دهد كه سخن و ادعاي وي در اين زمينه چندان بيراه نيست.
نظريه اصلي كه نويسنده در تبين ديدگاه خود از آن بهره برده است
نويسنده دراين كتاب براي تبين سرشت نخستين دولت مدرن درايران و نسبت طبقات و گروه‌هاي اجتماعي ، از جمله نظاميان با آن، از نظريه دولت مطلقه بهره برده است و معتقد است ، اگر چه مهد دولت مطلقه به چند قرن پيش دراروپا بازمي‌گردد اما برابر پژوهش‌های تطبيقي كه وي انجام داده است،در دهه دوم قرن بيستم نوع و گونه اي از آن در ايران هم شكل گرفت . وي براي روشن كردن بحث خود در فصل اول مهمترين ويژگي‌هاي اين دولت كه باعث تمايز آن از دولتهاي ماقبل و مابعد خود مي‌شود را توضيح داده و در فصل سوم كتاب بر عدم انطباق و مشابهت مطلقه ايراني بانمونه هاي اروپايي اش تاكيد ورزيده و كوشيده عوامل اقتصادي ، سياسي و فرهنگي اين افتراق را تبين كند. به نظر مي رسد يكي از دلايل انتخاب و گنجاندن عنوان " دولت مطلقه"در نام اصلي كتاب همين تلاش براي توضيح و تشريح وانطباق دادن اين نظريه با شرايط ايران باشد .
مولف در تبيين رابطه ميان دولت مطلقه و نظاميان هم سعي كرده است ضمن قرار دادنشان به عنوان يكي از نيروهاي اجتماعي، به تحليل سياسي ، اجتماعي نيروهايي بپردازد كه برآمدن نظاميان در ساختار سياسي ايران را سبب شدند .نويسنده البته توضيح مي دهد كه ايران در تمامي دوره اين دو شاه (رضا شاه و محمدرضا پهلوی) تحت سيطره دولت مطلقه نبوده است وبه رغم آنكه هردوي آنها در مقاطعي ( اولي در 1300 به بعدو دومي در 1320 تا 1340 ) تلاش‌هاي مجدانه اي صرف كردند تاچنين دولتي را شكل دهند اما تنها در دو مقطع دهه 1310 به بعد ، رضاشاه و دهه 1340 به بعد ، محمد رضا شاه ، موفق به ايجاد چنين دولتي شد .
شرح مختصر فصول كتاب
كتاب در هشت فصل تدوين شده است . در فصل نخست مباني نظري ، بنيان‌هاي اجتماعي ، عناصر موثر در تكوين و اركان دولت مطلقه توضيح داده شده و درادامه نظريه هاي مربوط به نظاميان و سياست بررسي شده است . در فصل دوم زوال ساخت‌هاي سنتي ، ساكن و عقب مانده دولت و قشون درايران ، تحول آنها در نتيجه رويارويي با سرمايه داري و استعمار و امتناع شرايط ساختاري از پذيرش دولت مشروطه بررسي شده است .در فصل سوم مولف سعي كرده است به توضيح شرايطي بپردازد كه امكان ايجاد ساخت دولت – ملت و ايجاد تمركز درايران در چارچوب دولت مطلقه فراهم شد.در اين فصل هم از بنيان‌ها و ويژگي هاي اجتماعي دولت مطلقه ايراني و هم از ناتواني ، ناكامي و ضعف عوامل تكوين و اركان آن يادشده است تا به زعم نويسنده ، نه از مشابهت‌هاي عام ونه از تفاوت‌هاي خاص غفلت شده باشد .فصل چهارم به تشكيل ارتش نوين در ايران اختصاص يافته است . مولف دراين فصل كوشيده ضمن معرف واحدهاي نظامي ايران در آستانه كودتاي 1299 ، چگونگي ايجاد قشون متحدالشكل و گرايش‌هاي موجود در تشكيل آن ، سازماندهي ، منابع مالي ، آموزش ، نظام وظيفه ، امنيه و نظميه توضيح دهد.
در فصل هاي پنج و شش و هفت ؛ نقش ارتش نوين و نظاميان در تكوين دولت مطلقه ، احياء و تداوم آن در فاصله سال‌هاي ميان كودتاي سوم اسفند تا سال 1356 و نسبت نظاميان و سياست در اين سال‌ها مورد تجزيه و تحيل قرار گرفته است . فصل هشتم و نهايي كتاب هم به جنبش انقلابي سال 57 و فروپاشي ارتش شاهنشاهي و سلسله پهلوي اختصاص يافته است تا فرجام كار ارتش و نظام شاهنشاهي نيز در معرض داوري خوانندگان كتاب قرار گيرد .
فهرستي از تمامي منابع مورد استفاده كه 200 منبع داخلي و بيش از 40 منبع خارجي را شامل مي شود و نيز فهرست اعلام كتاب از ديگر ويژگي‌هاي اين اثر علمي دانشگاهي است كه ابتدا به عنوان رساله دكتراي مولف در سال 80( دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران)و سپس با تكميل برخي اطلاعات و منابع و افزوده هاي لازم ، به صورت اين كتاب منتشر شده است .
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید