دیگر نمی‌توان پیام‌های رسانه‌ای را کنترل کرد
یک مدرس دانشگاه درباره‌ی پخش کلیپ‌ها و تصاویر ناهنجار در شبکه‌های اجتماعی و گاه انتشار آنها در رسانه‌های رسمی برای جذب مخاطب بیشتر، معتقد است: در دوره‌ای که زندگی می‌کنیم، امکان کنترل بر پیام‌های رسانه‌ای وجود ندارد و عملا کانال‌های رسمی که دولت در اختیار دارد، صرفا منبع اطلاعات و دریافت پیام برای مخاطب نیستند.
آفتاب‌‌نیوز :
علیرضا فرزین در گفت‌وگو با ایسنا درباره‌ی لزوم مراقبت رسانه‌های رسمی از همراه نشدن با شبکه‌های اجتماعی در موضوعات غیرحرفه‌ای، بیان کرد: در حال حاضر هر یک از شهروندان و تولیدکنندگان پیام، خودشان مجهز به یک ابزار رسانه‌ای است که به راحتی می‌توانند پیام‌ها را به مخاطب منتقل کنند؛ به عنوان مثال در حال حاضر 40 درصد ترافیک اینترنت کشور به کانال تلگرام اختصاص دارد و این جای سوال است که واقعا دلیل این اتفاق چیست؟ یعنی به راحتی اپلیکیشنی که فارغ از کنترل، نظارت و فیلترینگ دولتی است این قدر در سرعت اینترنت ترافیک ایجاد کرده است، بنابراین عملا ما نمی‌توانیم با تصدی‌گری دولت مقابل آسیب‌های نوپدید را بگیریم، بلکه باید و مجبوریم که به سمت ارتقاء سواد رسانه‌ای برویم؛ البته خوشبختانه مسوولان ما نسبت به گذشته نگاه‌شان خیلی تغییر کرده است و این دغدغه در حال حاضر برایشان وجود دارد که در زمینه بالا بردن سطح سواد رسانه‌ای بیشتر متمرکز شوند.
وی در ادامه همین سخنانش اظهار کرد: امیدواریم روزی برسد که به زودی در بخش آموزش عالی کشورمان شاهد این اتفاق باشیم که به عنوان مثال در کنار درسی با عنوان «تنظیم خانواده» در دانشگاه‌ها، درسی با عنوان «ارتقاء سطح سواد رسانه‌ای» را هم داشته باشیم.
این مدرس دانشگاه در همین زمینه به بخش سطح سواد رسانه‌ای و اینکه چطور می‌توان این حوزه را ارتقاء داد، اشاره کرد و توضیح داد: فعال کردن نهادهای مدنی و اجتماعی کُنش‌گر در این حوزه، گسترش آموزش‌های کاربردی برای جوانان و ... از جمله راهکارهای بالا بردن سطح سواد رسانه‌ای در کشور است. همچنین در حال حاضر بحث شکاف دیجیتال و گپ دیجیتالی میان والدین و جوانان و نوجوانان مسئله‌ای است که این روزها به یک معضل و مشکل تبدیل شده است.
فرزین همچنین تأکید کرد: در مرحله سواد رسانه‌ای بحث رژیم مصرف خیلی مهم است؛ یعنی اینکه کاربران بتوانند اهمیت برنامه‌ریزی را در استفاده از رسانه‌ها تشخیص بدهند. اِشراف بر ویژگی‌های پیام نیز از دیگر مراحل مهم در سواد رسانه‌ای است که به معنی یادگیری مهارت‌های ویژه تماشای انتقادی با هدف تحلیل و شناخت قالب است، همچنین ساختار و محتوای پیام و نقد پیام از دیگر مراحل مهم در سواد رسانه‌ای هستند که به نظرم مورد آخر نسبت به بقیه عوامل خیلی مهم‌تر است.
او در بخشی دیگر از صحبت‌هایش به تعاریف متعددی که درباره سواد رسانه‌ای شده است اشاره کرد و یادآور شد: سال‌های اخیر دانشمندان ارتباطات و علوم اجتماعی کشورمان خیلی به این قضیه پرداختند اما یک تعریف نسبتا جامعی که از سواد رسانه‌ای وجود دارد این است که این مقوله حول چهار محور تعریف شود. توانایی دسترسی به استفاده از رسانه‌ها، تحلیل و ارزیابی رسانه‌ها، تولید خلاق و ارتباط با پیام‌های رسانه‌ای و در نهایت تفکر انتقادی به معنای رویارویی با پیام‌های رسانه‌ای همراه با نگاه و تفکر انتقادی از جمله تعاریف کلی از سواد رسانه‌ای است. از زمانی که بشر دسترسی به تولید و ثبت دانش را پیدا کرده، سواد رسانه‌ای چهار مرحله تکاملی را سپری کرده است. مرحله کلاسیک، مرحله رنسانس و مرحله انقلاب اول و دوم صنعتی و مرحله چهارم جامعه اطلاعاتی که اکنون ما در مرحله چهارم هستیم.
این مدرس دانشگاه همچنین در ادامه گفت‌وگوی خود به معضلات و آسیب‌هایی که پخش کلیپ‌های ناهنجار در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های رسمی به همراه دارد اشاره کرد و گفت: در این بخش ما با یکسری معضلات و آسیب‌های نوپدید مواجه هستیم و کلیپ‌هایی که بعضا به منظور سرگرمی منتشر می‌شوند، می‌توانند اثرات سوئی بر آحاد افراد جامعه و مشخصا آن بخش از جامعه که آسیب‌پذیرتر هستند (شامل جوانان و دانش‌آموزان) داشته باشند. ما باید در این شرایط راه‌های کاستن از این آسیب و کاهش سطح اینگونه آسیب‌های نوپدید را پیدا کنیم. راهکاری که از قدیم همیشه اولین مساله بوده که به ذهن می‌رسید و ملاک عمل قرار می‌گرفت، بحث تصدی‌گری دولت بود که شامل نهادها و رسانه‌های رسمی می‌شود؛ یعنی به عنوان مثال بخشی که مربوط به تدوین قوانین و مقررات می‌شود باید بیایند و یکسری محدودیت‌هایی را وضع کنند، حالا این محدودیت‌ها می‌توانند از طریق سانسور، فیلترینگ و یا ایجاد محدودیت دسترسی برای کاربران باشد. به نظرم این شیوه دم دستی‌ترین، ساده‌ترین و سلبی‌ترین راه ممکن برای مقابله با این آسیب‌هاست.
علیرضا فرزین - مدرس دانشگاه علامه طباطبایی در پایان در تکمیل این بحث اظهار کرد: در حال حاضر در دنیا و کشورهای توسعه یافته که خیلی زودتر از ما با این آسیب‌ها مواجه شده‌اند، راهکارهای خیلی بهتری برای حل این مشکل و رویارویی با این معضل شناسایی و مورد مطالعه قرار گرفته است و آن بحث ارتقاء سطح سواد رسانه‌ای کاربران است که مفصل راجع به آن توضیح دادیم.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید