آفتابنیوز : وقتی نگاهی به برگه آزمایش می کنیم اعداد و ارقام همچون راز و رمزهایی به هم پیوسته در جلوی چشم ما قد علم می کند اما به راستی این اعداد تا چه حد می توانند سلامتی ما را نشان دهند؟
بازی با این ارقام، فکر فرد را عجیب در گیر می کند گویی مبارزه ی بین احساس و بیماری، فرد را به میدان جنگ می کشاند اما باید هر ناگفته ای گفته شود تا هر کسی مسیر زندگی خود را در بین این بیراه ها پیدا کند.
برای همه ما پیش آمده که پس از مراجعه به پزشک راهی آزمایشگاه شده باشیم اما قبل از انجام آزمایش رعایت چند نکته ضروری است. ناشتا بودن به مدت 10 الی 12 ساعت و حداکثر 14 ساعت که در صورت بیشتر شدن این زمان باعث اختلال در نتایج آزمایش می شود همچنین نوشیدن آب مانعی ندارد، در واقع عدم نوشیدن آب هم اختلال ایجاد می کند.
غذای صرف شده هم باید ساده، سبک و کم چرب باشد و یا برای انجام آزمایش های خاص دقیقا طبق دستورالعمل پزشک انجام شود به عنوان مثال ساعات خاص برای آزمایش قند خون ساعت 4 بعد از ظهر است یا برای آزمایش های هورمونی اگر دارویی مصرف می کنید باید با هماهنگی پزشک استفاده شود. هم چنین قبل از انجام آزمایش اگر داروی خاصی مصرف می کنید و یا سابقه بیماری خاصی دارید باید به مسئولین آزمایشگاه را در جریان بگذازید.
دکتر حسن قجاوند نائب رئیس جامعه آزمایشگاهی ایران در گفت وگو با خبرنگار بهداشت ودرمان باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: بنا به مکانیزم بدن هر فردی نتایج آزمایش متفاوت است. از این جهت یک چکاب کامل در تمام زمینه های آزمایشی به خصوص آزمایش کلسترول، قند، تری گلیسریدو غلظت خون هر 6 ماه یکبار اهمیت دارد.
وی ادامه داد: اکثر خانم ها از مشکلات کم خونی و کمبود ویتامین D رنج می برند بنابراین بهتر است که آنها توجه زیادی به آزمایش های فوق کرده تا در صورت بروز مشکل به سرعت پیشگیری کنند.
دکتر قجاوند در خصوص رواج زندگی ماشینی افراد بیان کرد: با توجه به این که روز به روز زندگی افراد به سمت زندگی ماشینی پیش می رود و به جای غذا های مناسب از فست فود ها و تنقلات استفاده می شود سبب شده است که بیش از 30 درصد افراد به کبد چرب مبتلا شوند البته ناگفته نماند که این زندگی ماشینی تنها سبب تغییر در نوع مواد غذایی انتخابی در برنامه ی غذایی افراد نشده است بلکه سبب کاهش تحرک افراد هم شده است که به همراه آن منجربه بیماری های دیگری هم می شود.
قرمزی خون نشان از چیست؟
شادی ذکری کارشناس ارشد بیوشیمی در راستای این موضوع ادامه داد: آزمایش ها در آزمایشگاه در بخش های بیوشیمی، هماتولوژی (خون شناسی)، هورمون، سرولوژی(سرم خون)، ایمونولوژی(ایمنی شناسی) و میکروب شناسی دسته بندی شده است که برای انجام این آزمایش ها از نمونه ی خون ، ادرار یا مدفوع استفاده می شود.
وی در خصوص تست های هماتولوژی عنوان کرد: این تست ها با عنوان C.B.C شامل سنجش W.B.C (گلبول های سفید خون) در یک فرد سالم و نرمال بررسی می شود که تعداد گلبول های سفید در حدود 11000-4500 در هر میکرولیترمی باشد البته با توجه به سن فرد تعداد گلبول های سفید قابل تغییر است.
ذکری در خصوص R.B.C (گلبول های قرمز خون) افزود: مقدار طبیعی گلبول های قرمز خون در مردان بین 4.5 الی 6.5 میلیون در میکرولیتر و در خانم ها 4 الی 5.6 میلیون در میکرولیتر و در نوزادان 5 الی 6.5 میلیون در میکرولیتر در حالت نرمال می باشد.
وی در خصوص HCT(هماتوکریت) و HGB(هموگلوبین) گفت: هماتوکریت و هموگلوبین مقدار طبیعی آن برای مردان بین 14 تا 18 گرم در هر دسی لیتر است و برای خانم ها مقادیر بین 12 تا 16 گرم در هر دسی لیتر طبیعی محسوب می شود همچنین حجم متوسط گلبول قرمزMCV ، میانگین هموگلوبین یک گلبول قرمز MCH و در صد غلظت هموگلوبین MCHC سنجیده شده است و در گسترش خونی روی لام مورفولوژی RBC و تعداد ائوزینوفیل ها ، منوسیت ها ، لنفوسیت ها و نونروفیل ها ذکر می شود .
پلاکت هایی که چراغ سلامتی بدن هستند
ذکری در خصوص ESR افزود: ESR سرعت رسوب سلول های خونی در واحد زمان را بررسی می کند که مقدار نرمال در مردان در یک ساعت صفرتا 15 و در خانم ها صفر تا mm/h 20می باشد البته ناگفته نماند برای تعیین گروه های خونی هم بر اساس سیستم ABO (A+,B+ ,O+,AB+ , O-,B-,A-, AB- ) و فاکتور Rh (+و-) مورد بررسی قرار می گیرد.
وی در خصوص PLT(تعداد پلاکت ها) گفت: تعداد پلاکت ها در بزرگسالان به طور طبیعی بین 150 تا 450 هزار و در نوزادان 100 تا 300 هزار می باشد .
من دیابت دارم؟
ذکری در خصوص تست های بیوشیمیایی بیان کرد: FBS قند خون را نشان می دهد که فرد باید به صورت ناشتا آزمایش انجام دهد و رنج نرمال آن بین 70 تا 100 می باشد البته تست های تکمیلی و تست تحمل گلوکز دو ساعته می باشند.
وی افزود: کراتینین که معمولا همراه اوره (Urea) انجام می شود. رنج طبیعی کراتینین در مردانmg/dl 0.9تا1.3 در خانم ها 0.6 تا 1.1 mg/dl و در بچه ها 0.3تا0.7mg/dl و رنج نرمال اوره 17تا43mg/dl می باشد همچنین اسید اوریک (Uric acid ) در رنج نرمال 2.3تا6.1mg/dl است.
LDL کلسترول بدن را می رساند
ذکری در خصوص کلسترول و تری گلیسیرید بدن تصریح کرد: رنج نرمال کلسترول کمتر از 200mg/dl و مرز آن بین 200تا240 و مقدار بالای آن بیشتر از 200mg/dl است همچنین رنج نرمال تری گلیسیرید کمتر از 200mg/dl و مرز آن بین 200تا400 و مقدار بالای آن بیشتر از 400mg/dl می باشد.
وی افزود: کلسترولLDL cholesterol مقدار نرمال آن کمتر از 100 و نزدیک به نرمال آن 100تا130 و مرز آن 130تا159 و مقدار بالای آن 160تا189 با واحد mg/dl می باشد. HDL Cholesterolکه اندازه نرمال آن بیشتر از 34 و ریسک بالای آن کمتر از 25mg/dl می باشد .
ASTسلامتی کبد را می رساند
ذکری تصریح کرد: تست های آنزیم های کبدی شامل (ASTSGOTوALT(SGPTبا رنج نرمال کمتر از 40U/L و آلکالین فسفات ازALK-P در مردان کمتر از 270و در زنان کمتر از 240 و در کودکان کمتر از 504 بر حسب U/L می باشد .
وی ادامه داد: مقدار آهن (Fe) با مرز 100تا250 می باشد که در کودکان با رنج 50تا120 و در خانم ها با رنج 50تا170 و در مردان 65تا175Ug/dl است .
TSHبرگه ی آزمایش چه می گوید؟
ذکری در خصوص تست های هورمون اظهار داشت: این تست ها شامل هورمون های تیروئیدیT3 ، T4 و TSH (تری یدوتیرونین و تترایدوتیرونین یا تیروکسین( می باشد و T4 با رنج نرمال 0.8تا 1.7ng/dl و T3 با رنج نرمال 2.2تا4.2Pg/ml و TSH با رنج نرمال 0.3تا5mlU/L است.
وی افزود: تست دیگری که در این گروه هورمونی مورد چکاب معمولی سنجیده می شود فریتین (يک نوع پروتئين در بدن) است که بيشتر آهن ذخيره در بدن به فريتين متصل مي شود و با نرمال بازه 18تا 270ng/Ml در مردان و 18تا 160ng/ml زنان و در کودکان 7تا140ng/ml می باشد .
CRP روشی مطمئن برای تشخیص اختلالات خود ایمنی
ذکری در خصوص تست های سرولوژی گفت: مهمترین این تست های شامل (CRP) که مقدار بالای آن نشان دهنده عفونت باکتریایی ، تب روماتیسمی ، آرتریت روماتوئید می باشد و نتایج به صورت منفی و یا مثبت بیان می شود .
وی ادامه داد: تست بعدی تست R.A.Latex با RFF برای تشخیص آرتریت روماتوئید است و آن هم به صورت مثبت و منفی بیان می شود همچنین تست رایت و کومس رایت برای تشخیص بروسلوز و تب مالت می باشد که در صورت مثبت بودن تیتر آن با عدد گفته می شود علاوه بر این تست (ASO) برای تشخیص تب روماتیسمی به کار می رود.
آزمایش کشت ادرار نشان از PH خون می دهد
ذکری تصریح کرد: برای تشخیص عفونت های ادراری با استفاده از نمونه ادرار، رنگ، PH، وزن مخصوص ، وجود پروتئین ، گلوکز و کتون بررسی می شود در بررسی میکروسکوپی ادرار وجود گلبول های سفید، قرمز ، باکتری و سلول های اپیتلیال سل گزارش می شود. کشت ادرار روی محیط کشت برای مدت 48 ساعت و پس از تشخیص نوع باکتری تست آنتی بیوگرام گذاشته می شود تا مناسب ترین آنتی بیوتیک گزارش شود .
وی خاطرنشان کرد: برای آزمایش انگل شناسی نمونه مدفوع گرفته می شود و بررسی میکروسکوپی صورت می گیرد با این نکته که بهترین گزینه برای تفسیر نتایج آزمایشگاهی پزشکان می باشند و بازه نرمال تست ها با انواع متفاوت کیت ها تغییرات خیلی کمی می تواند داشته باشد که به صورت نرمال رنج در برگه های آزمایشگاه ذکر می شود.
امید آن که هیچ وقت، هیچ کسی در هیچ نقطه از کشور نگران اعداد و ارقام آزمایش های خود نباشد و سلامتی در تمام کشور حرف اول را بزند.
منبع: باشگاه خبرنگاران