کنکور بر سر دوراهی ماندن یا رفتن
بهمن سال گذشته بود که در پی شکایت یک دانش‌آموز، هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با صدور حکمی، بند ٢ مصوبه شورای سنجش و پذیرش دانشجو در ششم آذر ١٣٩٢ مبنی بر تأثیر مستقیم و قطعی نمرات سال آخر متوسطه در کنکور سراسری را ابطال کرد.
آفتاب‌‌نیوز :
روزنامه شرق نوشت: این رأی که در پی درخواستی برای ابطال بند ٢ مصوبه شورای سنجش و پذیرش دانشجو صادر شده است، می‌گوید: از آنجا که براساس قانون باید متوسط نمرات سه سال متوسطه در کنکور لحاظ شود، مصوبه شورای سنجش و پذیرش دانشجو که اعمال معدل سال آخر را مجاز شمرده است، باطل است.
در بخشی از شکایت این دانش‌آموز آمده بود: در کنکور هر فرد می‌تواند چندین‌بار امتحان بدهد و شانس خود را برای ورود به دانشگاه بیازماید، اما مثلا کسی که چهار سال پیش دیپلم گرفته است، نمی‌تواند نمرات خود را ارتقا بدهد، با توجه به تأثیر قطعی (مستقیم) سوابق تحصیلی، اگر کسی به هر دلیلی در زمان امتحانات دچار مشکلی شد و نتوانست امتحانات را به‌خوبی سپری کند، دیگر هیچ فرصتی برای جبران نتایج آن ندارد. آیا به خاطر همین مسئله باید آینده‌اش تباه شود؟ تأثیر مستقیم سوابق تحصیلی برخلاف عدالت سنجشی است و حتی اگر این امر برخلاف قانون تشخیص داده نشود، یک بی‌عدالتی بزرگ است، چراکه در زمان امتحانات، هیچ اطلاعی از تأثیر قطعی آنها در کنکور به من و سایر داوطلبان داده نشده و اساسا بنابر تأثیر قطعی نبوده، همچنین در سال سوم اغلب داوطلبان با این استدلال که نمرات امتحان نهایی تأثیر قطعی در کنکور ندارد، به شیوه کنکوری درس خوانده‌اند و در امتحانات نهایی به دنبال کسب نمرات بالاتر نبوده‌اند، اما به‌یکباره و پس از گذشت چندین ماه شورای سنجش و پذیرش دانشجو شیوه دیگری اتخاذ کرده است اگر این شیوه برای دانش‌آموزان که در آینده امتحان می‌دهند اجرا شود، تا حدودی پذیرفتنی خواهد بود؛ چراکه حداقل آنها از قبل از امتحانات مطلع خواهند بود که نتایج این امتحانات در کنکور تأثیر قطعی خواهد داشت و فکری برای خود خواهند کرد.
دکتر حسین توکلی، سخنگوی سازمان سنجش درباره ماجرای پیش‌آمده در رابطه با بررسی سوابق تحصیلی و تأثیر آن در راهیابی به دانشگاه می‌گوید: «براساس قانون حذف کنکور، کمیته‌ای تشکیل شد و قرار بر این شد که کارهای تخصصی روی آن انجام شود تا ببینیم چگونه برنامه‌ریزی کنیم که به قانون حذف نزدیک بشویم. کمیته به این نتیجه رسید که سوابق تحصیلی داوطلبان تجربی، ریاضی، انسانی و علوم و معارف اسلامی که دیپلم خودشان را از سال ٨٤ تا ٩٣ اخذ کرده‌‌اند و امتحاناتشان کشوری برگزار می‌شود، در کنکور تأثیر ٢٥درصدی داشته باشد».
وی در ادامه افزود: «با توجه به برنامه‌ریزی اولیه، ابتدا این تأثیر، تأثیر مثبت بود، یعنی چنانچه نمره باعث بهترشدن نتیجه کنکور می‌شد، این ٢٥ درصد اعمال می‌شد و اگر تغییر ایجاد نمی‌کرد یا پایین می‌آورد، اعمال نمی‌شد».
توکلی گفت: «براساس مصوبه سومین جلسه شورای سنجش و پذیرش دانشجو که اعضایی مانند وزیر آموزش‌وپرورش، وزیر علوم، وزیر بهداشت، رئیس دانشگاه آزاد، نماینده مجلس عضو کمیسیون آموزش و رئیس سازمان سنجش در آن حضور داشتند و در مورخ ٢٣ مهرماه ٩٢ برگزار شد، بنا بر این شد که کلیه دیپلم‌های نظام جدید متوسطه ریاضی، تجربی و انسانی که دیپلم نظام جدید را بین سال‌های ٨٤ تا ٩٣ اخذ کرده‌‌اند و امتحان سال سومشان به صورت سراسری بوده است، مشمول سوابق با تأثیر قطعی ٢٥ درصد بشوند».
سخنگوی سازمان سنجش در ادامه با اشاره به حکم دیوان‌عالی کشور خاطرنشان کرد: «از آن جایی که حکم و دستور دیوان عالی کشور لازم‌الاجراست بنابراین ما اینجا با دو قانون روبه‌رو بودیم و ناچار به حذف تبصره بررسی سوابق تحصیلی شدیم، اما در ادامه نامه‌ای به کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی نوشتیم تا درباره وضعیت آینده این ماجرا از آنها کسب تکلیف کنیم».
بابک جوانمرد، کارشناس آموزشی، درباره قانون تأثیر معدل دبیرستان در رتبه کنکور سراسری می‌گوید: «قانون می‌گوید معدل سه سال دوره دبیرستان را نگاه می‌کنیم و بعد این معدل را در رتبه کنکور تأثیر می‌دهیم، به شرطی که آزمون‌هایی که در این سه سال برگزار می‌شود، نهایی باشد.حالا آموزش‌وپرورش امکان برگزاری امتحان هماهنگ در طول سه سال را ندارد و فقط در سال سوم دبیرستان آزمون هماهنگ برگزار می‌کند. شورای سنجش و آموزش هم این قانون را برای خودش تفسیر کرده و فقط معدل سال سوم را که با امتحان نهایی به دست می‌آید در کنکور تأثیر می‌دهد».
جوانمرد در ادامه گفت: «این ماجرا باعث جنجال‌های زیادی شد و در نهایت هم دیوان عدالت اداری حکم به ابطال آن داده است. اما مسئله اینجاست که آیا تأثیردادن معدل کار صحیحی است؟ به دلایل مختلف خیلی‌ها مخالف این ماجرا هستند. عده‌ای می‌گویند این کار استرس دانش‌آموزان را در دوران تحصیل زیاد می‌کند، دوم اینکه سؤالاتی که در امتحانات نهایی مطرح می‌شود، نسبت به کنکور کیفیت بسیار نازلی دارد، سوم اینکه نحوه تصحیح ورقه‌ها استاندارد نیست و خیلی وقت‌ها معلمان برگه‌ها را سلیقه‌ای تصحیح می‌کنند، همه این مسائل باعث می‌شود این ماجرا مخالفان زیادی داشته باشد».
دکتر هامون سبطی، مدیر انجمن ناشران آموزشی با انتقاد از تأثیر سوابق تحصیلی بر قبولی دانشگاه می‌گوید: «باید نگاهی به سابقه این امر و مطرح‌شدن این موضوع انداخت. سابقه این مسئله از زمانی به صورت جدی مطرح شد که در شعارهای سیاسی و انتخاباتی حذف کنکور دستاویزی برای رأی‌آوردن شد. این باعث شد نمایندگان مجلس هم به نوعی در برابر یک امر اتفاق‌افتاده قرار بگیرند و چون دلایلی به نظرشان وجود داشت که تا به بوته آزمایش سپرده نشده بود، به نظر منطقی هم می‌آمد، سعی می‌کردند سوابق تحصیلی و امتحانات نهایی به‌مرور جای کنکور را بگیرد و به این نتیجه رسیدند که رشته‌محل‌های خاصی به‌شدت با تقاضای دانش‌آموزان کشور مواجه و به‌شدت محدود است و افزوده‌شدن به شمار صندلی‌های دانشگاه‌ها (چه دولتی و چه غیردولتی) از میزان تب‌وتاب برای رسیدن به این رشته‌محل‌ها می‌کاهد و این جایگاه‌ها کم نمی‌کند و برای همین به این نتیجه رسیدند که ملغمه‌ای از تأثیر سوابق تحصیلی به همراه کنکور سراسری در نظر بگیرند تا دانش‌آموزان را برای دستیابی به آن رشته‌محل‌های خاص ترغیب کنند».
وی در ادامه افزود: «این کار به نظر عملی می‌آمد، اما در عمل مشکلات زیادی به بار آورد. به این دلیل که سازمان سنجش مقاومت زیادی در برابر این ماجرا به خرج داد؛ چون دانای این کار بود و می‌دانست که چه فرازونشیب‌هایی دارد و چقدر بر روی خانواده‌ها و اقتصاد خانواده‌ها تأثیرگذار است و این کار باید حساب‌شده باشد و سپرده‌شدن این کار حیاتی خانواده‌ها بدون کارشناسی به وزارت آموزش‌وپرورش که خودش دغدغه‌های زیادی دارد، مشکل‌ساز می‌شود، اما در نهایت در برابر قانون مقاومتی نکرد. قرار شد معدلی به سازمان سنجش داده شود و سازمان سنجش در کنار رتبه آزمون، نمره ترازی را همراه با معدل در نظر بگیرد. مسئله این است که سازمان سنجش، به عنوان سازمانی که کارش را بلد بود، دوباره با این اتهام مواجه شد که خلاف قانون عمل کرده، درحالی‌که سازوکار لازم در وزارت آموزش‌وپرورش باعث شد سازمان سنجش تن به این خلاف بدهد. قانون‌گذار گفته باید سه سال پیاپی آزمون استاندارد پیاپی انجام شود و میانگین آن می‌تواند تا حدی تأثیرگذار باشد، اما الان یک سال فقط تأثیرگذار است و این همان مسئله‌ای است که وجود دارد».
مدیر نشر دریافت در ادامه گفت: «یک سال آزمون نهایی نمی‌تواند با کنکور سراسری برابری کند و این باعث شده دانش‌آموزان با زحمت کم و گاهی با کمک روابط و خرید سؤال با معدل ٢٠ امتحان نهایی را پشت سر گذارند. در یکی، دو سال اخیر ما چندین هزار معدل ٢٠ داشته‌ایم و این معدل ٢٠ پایه‌ای شده برای رقابت با دانش‌آموزانی که در کنکور سراسری موفق ظاهر شده‌‌اند و این کاملا از نظر علمی و اخلاقی ناعادلانه است. امتحان نهایی اصلا هم‌سطح و هم‌عرض کنکور نیست».
سبطی گفت: «این مسئله باعث رواج تقلب در دانش‌آموزان نیز شده است، دانش‌آموز در ١٦-١٧سالگی به این فکر می‌افتد که سؤال بخرد و از طرفی در دوران سه‌ساله دبیرستان مضطرب و نگران است و به جای اینکه تنها یک سال استرس کنکور داشته باشد سه سال نگران است. الان سه ماه است دانش‌آموزان درگیر این ماجرا هستند و ای کاش زودتر مجلس محترم شورای اسلامی تکلیف این ماجرا را روشن کند».
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید