طرح روسها در گفت و گو با کارشناسان(2)
ستاری: روس ها قابل اعتماد نیستند
آفتاب‌‌نیوز : 
این در حالی است که 5 قدرت هسته ای جهان برای انتشار بیانیه اخطارآمیزی علیه ایران به اجماع رسیده اند.
خبر انتشار قریب الوقوع این بیانیه، سایه ای از ابهامات و نگرانی ها را بر فضای سیاسی ایران افکنده است.
نتیجه گفتگو با کارشناسان هسته ای تائیدی بر وجود این سایه سنگین است. مصاحبه «آفتاب» را با دکتر «سجاد ستاری»، پژوهشگر ارشد مسائل هسته ای در پی می خوانید.
***
* آقای ستاری، خبرهایی که روی تلکس خبرگزاری ها رفت حاکی از اجماع قدرت های هسته ای برای انتشار بیانیه ای علیه فعالیت های هسته ای ایران است. به هر حال این اتفاق برای نخستین بار در تاریخ فعالیت های هسته ای ایران شکل می گیرد. ارزیابی شما از این اتفاق چیست؟
﷼ ورود ایران به معادلات هسته ای، شرایط سیاسی ایران را دچار پیچیدگی هایی بیش از گذشته کرد. چون در حقیقت با ورود به این مقوله تحریک پذیری قدرت های بزرگ را افزایش داد. این تحریک ها از طرفی موجب اعمال نوعی فشار علیه ایران و از سویی دیگر سبب افزایش فشار تدریجی شد که به طبع آن توان حمایتی چین و روسیه به تدریج کاهش یافت و سیاست مدارا در این کشورها به سیاست مواجهه با ایران بدل گردید.
چیزی که در شورای امنیت به عنوان صدور بیانیه مشترک علیه ایران شاهد آن هستیم تابع همین وفاق استراتژیک برای مهار قدرت اتمی ایران است که در آن نوعی از سیاست اتخاذ شده که قدرت های بزرگ را از جانب فشارهای سیاسی و روانی به سوی فشارهای حقوقی – بین المللی و اقتصادی و شاید در نهایت فشار نظامی سوق می دهد.
* به نظر شما موضع اخیر احمدی نژاد علیه اسرائیل که واکنش های زیادی در سطح جهان در پی داشت چه تاثیری بر این مذاکرات و در نهایت بر وضعیت بین المللی ایران خواهد گذاشت؟
﷼ بی شک، ادبیات و گفتمان باز تولید شده از سوی محمود احمدی نژاد باعث افزایش حساسیت بین المللی، در مورد ماهیت فعالیت های هسته ای و نیز قابلیت های موشکی ایران شده است. در واقع تعارض میان سیاست تحقیقات هسته ای ایران با این نوع خاص از ادبیات که مبتنی بر مواجهه و برخورد است، جامعه جهانی را به سوی نوعی بی اعتمادی مفرط سوق داده که این عدم اطمینان ها، بی تردید تاثیر زیادی در افزایش بحران در ایران خواهد داشت.
* سابقه تاریخی روس ها در موقعیت های حمایتی از ایران سابقه قابل اتکایی نیست. به نظر شما در شرایط کنونی چقدر می توان به وعده های روسیه امیدوار بود؟ ﷼ شاید در یک جمله بتوانیم بگوییم قربانی کردن ایران از طرف روس ها برای منافع ملی و بین المللی شان منطق قابل قبولی است. روس ها در مقابل با ایران چند هدف مشخص را دنبال می کنند. نخستین هدف، بهره برداری از تضاد دیدگاه های ایران و اروپا و نیز ایران و آمریکا برای افزایش قدرت استراتژیک خود در منطقه خاورمیانه است. دومین هدف آنها تلاش برای ورود به متن بحران های بین المللی و ایفای نقش در این فضاهای سیاسی است. روس ها می خواهند از یک بازیگر پیرامونی تبدیل به یک بازیگر مرکزی شده و اعتبار بین المللی از دست رفته خود را باز یابند. سومین هدف، جذب منابع مالی است که می تواند با حفظ انحصار فعالیت های هسته ای ایران به آن دست یابند. البته در نهایت با تحلیل سیاست دو سویه روس ها می توان حرکت های آنها را بررسی کرد. سیاست کلی یک گام به سوی ایران و یک گام به سوی جامعه جهانی است. روسیه منافع بزرگتری در تعامل با غرب دارد و طبیعی است که برای حفظ این منافع ایران را قربانی کند.
* سرانجام مذاکرات جاری را چطور ارزیابی می کنید؟
﷼ همیشه در مذاکرات بین المللی و خصوصا با طرف قوی، متغیرهایی وجود دارد که هر لحظه احتمال چرخش در آنها متصور است. به عبارتی ممکن است هر لحظه شرایط به نفع ایران یا ضرر ایران تغییر کند. پاسخ به این سؤال بیش از هر چیز به نوع تعامل ایران با جامعه جهانی و میزان انعطاف طرفین مذاکره بستگی دارد.
* اخباری مبنی بر تمرین نیروهای نظامی آمریکا در منطقه ای با شرایط جغرافیایی مشابه با ایران منتشر شده. به غیر از این مورد به هر حال مسأله حمله نظامی آمریکا به ایران بارها مطرح شده. به نظر شما حمله نظامی یا تحریم اقتصادی از سوی آمریکا علیه ایران تا حد می تواند جدی باشد؟
﷼ بخشی از اقدامات آمریکا که حاکی از آمادگی ایالات متحده برای مداخله نظامی محدود و مؤثر در ایران است نشان دهنده اراده قدرت های جهانی برای مهار سیاست های اتمی ایران به شمار می رود. به عبارتی واشنگتن درصدد است، با نوعی نمایش قدرت یا ایجاد شرایط آستانه جنگ، آگاهانه این پیام را به ایران ابلاغ می کند که چنانچه ایران در مقابل اراده و خواست قدرت های برتر مقاومت نشان دهد، تمام تدابیر و روش های سخت افزاری در زمینه های اقتصادی و نظامی خود را در مورد ایران به کار خواهد گرفت. این حرکت ها و خصوصا برخوردهای نظامی در مورد ایران پیچیدگی های خاصی دارد که مهمترین آن احتمال گسترش بحران در منطقه است. اما با این حال با در نظر گرفتن و خامت بحران هسته ای احتمال این را نیز باید در نظر گرفت.
این در حالی است که 5 قدرت هسته ای جهان برای انتشار بیانیه اخطارآمیزی علیه ایران به اجماع رسیده اند. خبر انتشار قریب الوقوع این بیانیه، سایه ای از ابهامات و نگرانی ها را بر فضای سیاسی ایران افکنده است.
نتیجه گفتگو با کارشناسان هسته ای تائیدی بر وجود این سایه سنگین است. مصاحبه «آفتاب» را با دکتر «سجاد ستاری»، پژوهشگر ارشد مسائل هسته ای در پی می خوانید.
***
* آقای ستاری، خبرهایی که روی تلکس خبرگزاری ها رفت حاکی از اجماع قدرت های هسته ای برای انتشار بیانیه ای علیه فعالیت های هسته ای ایران است. به هر حال این اتفاق برای نخستین بار در تاریخ فعالیت های هسته ای ایران شکل می گیرد. ارزیابی شما از این اتفاق چیست؟
﷼ ورود ایران به معادلات هسته ای، شرایط سیاسی ایران را دچار پیچیدگی هایی بیش از گذشته کرد. چون در حقیقت با ورود به این مقوله تحریک پذیری قدرت های بزرگ را افزایش داد. این تحریک ها از طرفی موجب اعمال نوعی فشار علیه ایران و از سویی دیگر سبب افزایش فشار تدریجی شد که به طبع آن توان حمایتی چین و روسیه به تدریج کاهش یافت و سیاست مدارا در این کشورها به سیاست مواجهه با ایران بدل گردید.
چیزی که در شورای امنیت به عنوان صدور بیانیه مشترک علیه ایران شاهد آن هستیم تابع همین وفاق استراتژیک برای مهار قدرت اتمی ایران است که در آن نوعی از سیاست اتخاذ شده که قدرت های بزرگ را از جانب فشارهای سیاسی و روانی به سوی فشارهای حقوقی – بین المللی و اقتصادی و شاید در نهایت فشار نظامی سوق می دهد.
* به نظر شما موضع اخیر احمدی نژاد علیه اسرائیل که واکنش های زیادی در سطح جهان در پی داشت چه تاثیری بر این مذاکرات و در نهایت بر وضعیت بین المللی ایران خواهد گذاشت؟
﷼ بی شک، ادبیات و گفتمان باز تولید شده از سوی محمود احمدی نژاد باعث افزایش حساسیت بین المللی، در مورد ماهیت فعالیت های هسته ای و نیز قابلیت های موشکی ایران شده است. در واقع تعارض میان سیاست تحقیقات هسته ای ایران با این نوع خاص از ادبیات که مبتنی بر مواجهه و برخورد است، جامعه جهانی را به سوی نوعی بی اعتمادی مفرط سوق داده که این عدم اطمینان ها، بی تردید تاثیر زیادی در افزایش بحران در ایران خواهد داشت.
* سابقه تاریخی روس ها در موقعیت های حمایتی از ایران سابقه قابل اتکایی نیست. به نظر شما در شرایط کنونی چقدر می توان به وعده های روسیه امیدوار بود؟ ﷼ شاید در یک جمله بتوانیم بگوییم قربانی کردن ایران از طرف روس ها برای منافع ملی و بین المللی شان منطق قابل قبولی است. روس ها در مقابل با ایران چند هدف مشخص را دنبال می کنند. نخستین هدف، بهره برداری از تضاد دیدگاه های ایران و اروپا و نیز ایران و آمریکا برای افزایش قدرت استراتژیک خود در منطقه خاورمیانه است. دومین هدف آنها تلاش برای ورود به متن بحران های بین المللی و ایفای نقش در این فضاهای سیاسی است. روس ها می خواهند از یک بازیگر پیرامونی تبدیل به یک بازیگر مرکزی شده و اعتبار بین المللی از دست رفته خود را باز یابند. سومین هدف، جذب منابع مالی است که می تواند با حفظ انحصار فعالیت های هسته ای ایران به آن دست یابند. البته در نهایت با تحلیل سیاست دو سویه روس ها می توان حرکت های آنها را بررسی کرد. سیاست کلی یک گام به سوی ایران و یک گام به سوی جامعه جهانی است. روسیه منافع بزرگتری در تعامل با غرب دارد و طبیعی است که برای حفظ این منافع ایران را قربانی کند.
* سرانجام مذاکرات جاری را چطور ارزیابی می کنید؟
﷼ همیشه در مذاکرات بین المللی و خصوصا با طرف قوی، متغیرهایی وجود دارد که هر لحظه احتمال چرخش در آنها متصور است. به عبارتی ممکن است هر لحظه شرایط به نفع ایران یا ضرر ایران تغییر کند. پاسخ به این سؤال بیش از هر چیز به نوع تعامل ایران با جامعه جهانی و میزان انعطاف طرفین مذاکره بستگی دارد.
* اخباری مبنی بر تمرین نیروهای نظامی آمریکا در منطقه ای با شرایط جغرافیایی مشابه با ایران منتشر شده. به غیر از این مورد به هر حال مسأله حمله نظامی آمریکا به ایران بارها مطرح شده. به نظر شما حمله نظامی یا تحریم اقتصادی از سوی آمریکا علیه ایران تا حد می تواند جدی باشد؟
﷼ بخشی از اقدامات آمریکا که حاکی از آمادگی ایالات متحده برای مداخله نظامی محدود و مؤثر در ایران است نشان دهنده اراده قدرت های جهانی برای مهار سیاست های اتمی ایران به شمار می رود. به عبارتی واشنگتن درصدد است، با نوعی نمایش قدرت یا ایجاد شرایط آستانه جنگ، آگاهانه این پیام را به ایران ابلاغ می کند که چنانچه ایران در مقابل اراده و خواست قدرت های برتر مقاومت نشان دهد، تمام تدابیر و روش های سخت افزاری در زمینه های اقتصادی و نظامی خود را در مورد ایران به کار خواهد گرفت. این حرکت ها و خصوصا برخوردهای نظامی در مورد ایران پیچیدگی های خاصی دارد که مهمترین آن احتمال گسترش بحران در منطقه است. اما با این حال با در نظر گرفتن و خامت بحران هسته ای احتمال این را نیز باید در نظر گرفت.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید