پیشنهادات معاون سابق آژانس بین المللی انرژی اتمی
آفتاب‌‌نیوز : 
1- افزایش اختیارات آژانس در بازرسی ها
2- ممانعت از این تفکر که دولت متخلف می تواند هر زمان که خواست از ان پی تی خارج شده و از مواد اتمی غیرقانونی خود بهره مند شود.
3- تعلیق فعالیت های مربوط به چرخه سوخت دولت های مشکوک به مدت دهسال.
آنچه در پی می آید مصاحبه با آقای اشمیت است:
1- در بخش اول بحث خودخاطرنشان کردید که مشکل پیمان منع گسترش سلاح های کشتار جمعی (ان پی تی) "سیاست های ضعیف و کوته بینانه جامعه جهانی" می باشد. ممکن است توضیح بیشتری در این زمینه بدهید؟ آیا منظور شما قدرت های بزرگ اتمی هستند یا موسسات بین المللی نظیر سازمان ملل؟ ممکن است به چند نمونه از این کوته بینی ها اشاره کنید؟
من وقتی به اراده ضعیف و سیاست هسته ای کوته بینانه جامعه جهانی اشاره می کنم منظورم بطور مشخص این واقعیت است که کره شمالی در سال 1993 اعلام کرد از ان پی تی خارج خواهد شد. هیچ کشوری تاکنون دست به چنین اقدامی نزده است. با این وجود جامعه جهانی هیچ گامی برای مقابله با چنین وضعیتی برنداشت و از خروج کره شمالی از ان پی تی در سال 2003 غافلگیر شد. جامعه جهانی در این دهسال هیچ اقدام پیشگیرانه ای نکرده و اکنون عده ای در ایران پیشنهاد خروج از ان پی تی را مطرح می کنند. برای آنکه بتوان تا حدی این مشکل را اصلاح کرد، من در مقاله ام پیشنهاد کردم که حداقل در کشورهایی که ازخواسته های آژانس بین المللی انرژی اتمی تمکین نمی کنند کلیه تاسیسات تحت پوشش یک موافقتنامه ای نظیر
INFCIRC/66
قرار گیرد که طی آن مواد اتمی، حتی اگر کشور عضو تصمیم به خروج از ان پی تی بگیرد تحت محافظت قرار داشته باشد.
در مورد ایران شورای حکام با تصویب چند قطعنامه از این کشور خواست همکاری بیشتری با آژانس مبذول داشته و شفافیت بیشتری در برنامه های تسلیحاتی خود نشان دهد. سه سال پس از افشای فعالیت های هسته ای پنهانی ایران، بازرسان آژانس هنوز از اختیارات لازم و دسترسی به تاسیسات هسته ای این کشور برای اطمینان از عدم وجود سایر مواد و فعالیت های هسته ای مخفیانه برخوردار نیستند. این ناشی از عدم التزام قانونی قطعنامه های شورای حکام می باشد. من پیشنهاد کرده ام که یک قطعنامه کلی که دربردارنده التزام قانونی باشد از سوی شورای امنیت سازمان ملل صادر شود که بطور اتوماتیک (و موقت) به چنین افزایشی در اختیارات آژانس در برخورد سریع با کشوری که حاضر به تمکین در مقابل آژانس نشد منجر می شود. این البته هیچ ارتباطی با تحریم ندارد.
2- جامعه جهانی چطور باید به یک کشوری مانند پاکستان که عضو ان پی تی نبوده، مجهز به سلاح هسته ای است و متهم به ارائه کمک های اتمی به کره شمالی و ایران می باشد واکنش نشان دهد؟ و یا کشورهایی مانند اسرائیل و یا برزیل که از محدودیت های آژانس رها هستند؟
من در مورد سه دولت هند، اسرائیل و پاکستان که عضو ان پی تی نیستند بحث نمی کنم. لطفا به یاد داشته باشید که برزیل دارای سلاح اتمی نبوده و با موافقتنامه های جامع خود در وضعیت خوبی بسر می برد.
مسئله شبکه تجارت هسته ای مخفیانه از جمله شبکه دکتر خان یکی از موارد نگران کننده است که آژانس دارای ابزار و اختیارات لازم برای برخورد مناسب با آن نیست.
3- چطور فکر می کنید که آژانس بین المللی انرژی اتمی و یا سایر سازمان های بین المللی به پیشنهادات شما واکنش نشان خواهند داد؟
چگونه آژانس و سایرین به پیشنهادات من واکنش نشان می دهند؟ امیدوارم بطور مثبت.
4- فکر نمی کنید که شدت تنبیه های پیشنهادی شما از جمله تعلیق دهساله فعالیت های مربوط به چرخه سوخت توسط کشورهایی که حاضر به تمکین در مقابل خواست های آژانس نشوند ممکن است مانع از تشویق سایر کشورها به ان پی تی شود؟ این کشورها ممکن است ترجیح دهند دنباله روی کشورهایی نظیر هند، پاکستان، برزیل و اسرائیل شوند.
همانطور که قبلا گفتم تنها سه کشور تاکنون به ان پی تی نپیوسته اند. من فکر نمی کنم که پیشنهادات من بر روی تمایل و یا عدم تمایل آنها به پیوستن به ان پی تی تاثیر گذارد. دبیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی خواستار تعلیق کلیه تاسیسات جدید غنی سازی اورانیوم شده است. من این تعلیق را تنها به کشورهایی محدود می کنم که با درخواست های آژانس مخالفت کرده اند. این یک اقدام موقتی برای افزایش اعتماد است.
5- اگر پیشنهادات شما قبلا به مرحله عمل رسیده بود آیا فکر می کنید از وقوع وضعیت کنونی در ایران جلوگیری بعمل می آمد؟
فکر می کنم اگر پیشنهادات من پیشاپیش به مرحله عمل رسیده بود تحولات کره شمالی و ایران متفاوت بودند.
1- افزایش اختیارات آژانس در بازرسی ها 2- ممانعت از این تفکر که دولت متخلف می تواند هر زمان که خواست از ان پی تی خارج شده و از مواد اتمی غیرقانونی خود بهره مند شود.
3- تعلیق فعالیت های مربوط به چرخه سوخت دولت های مشکوک به مدت دهسال.
آنچه در پی می آید مصاحبه با آقای اشمیت است:
1- در بخش اول بحث خودخاطرنشان کردید که مشکل پیمان منع گسترش سلاح های کشتار جمعی (ان پی تی) "سیاست های ضعیف و کوته بینانه جامعه جهانی" می باشد. ممکن است توضیح بیشتری در این زمینه بدهید؟ آیا منظور شما قدرت های بزرگ اتمی هستند یا موسسات بین المللی نظیر سازمان ملل؟ ممکن است به چند نمونه از این کوته بینی ها اشاره کنید؟
من وقتی به اراده ضعیف و سیاست هسته ای کوته بینانه جامعه جهانی اشاره می کنم منظورم بطور مشخص این واقعیت است که کره شمالی در سال 1993 اعلام کرد از ان پی تی خارج خواهد شد. هیچ کشوری تاکنون دست به چنین اقدامی نزده است. با این وجود جامعه جهانی هیچ گامی برای مقابله با چنین وضعیتی برنداشت و از خروج کره شمالی از ان پی تی در سال 2003 غافلگیر شد. جامعه جهانی در این دهسال هیچ اقدام پیشگیرانه ای نکرده و اکنون عده ای در ایران پیشنهاد خروج از ان پی تی را مطرح می کنند. برای آنکه بتوان تا حدی این مشکل را اصلاح کرد، من در مقاله ام پیشنهاد کردم که حداقل در کشورهایی که ازخواسته های آژانس بین المللی انرژی اتمی تمکین نمی کنند کلیه تاسیسات تحت پوشش یک موافقتنامه ای نظیر
INFCIRC/66
قرار گیرد که طی آن مواد اتمی، حتی اگر کشور عضو تصمیم به خروج از ان پی تی بگیرد تحت محافظت قرار داشته باشد.
در مورد ایران شورای حکام با تصویب چند قطعنامه از این کشور خواست همکاری بیشتری با آژانس مبذول داشته و شفافیت بیشتری در برنامه های تسلیحاتی خود نشان دهد. سه سال پس از افشای فعالیت های هسته ای پنهانی ایران، بازرسان آژانس هنوز از اختیارات لازم و دسترسی به تاسیسات هسته ای این کشور برای اطمینان از عدم وجود سایر مواد و فعالیت های هسته ای مخفیانه برخوردار نیستند. این ناشی از عدم التزام قانونی قطعنامه های شورای حکام می باشد. من پیشنهاد کرده ام که یک قطعنامه کلی که دربردارنده التزام قانونی باشد از سوی شورای امنیت سازمان ملل صادر شود که بطور اتوماتیک (و موقت) به چنین افزایشی در اختیارات آژانس در برخورد سریع با کشوری که حاضر به تمکین در مقابل آژانس نشد منجر می شود. این البته هیچ ارتباطی با تحریم ندارد.
2- جامعه جهانی چطور باید به یک کشوری مانند پاکستان که عضو ان پی تی نبوده، مجهز به سلاح هسته ای است و متهم به ارائه کمک های اتمی به کره شمالی و ایران می باشد واکنش نشان دهد؟ و یا کشورهایی مانند اسرائیل و یا برزیل که از محدودیت های آژانس رها هستند؟
من در مورد سه دولت هند، اسرائیل و پاکستان که عضو ان پی تی نیستند بحث نمی کنم. لطفا به یاد داشته باشید که برزیل دارای سلاح اتمی نبوده و با موافقتنامه های جامع خود در وضعیت خوبی بسر می برد.
مسئله شبکه تجارت هسته ای مخفیانه از جمله شبکه دکتر خان یکی از موارد نگران کننده است که آژانس دارای ابزار و اختیارات لازم برای برخورد مناسب با آن نیست.
3- چطور فکر می کنید که آژانس بین المللی انرژی اتمی و یا سایر سازمان های بین المللی به پیشنهادات شما واکنش نشان خواهند داد؟
چگونه آژانس و سایرین به پیشنهادات من واکنش نشان می دهند؟ امیدوارم بطور مثبت.
4- فکر نمی کنید که شدت تنبیه های پیشنهادی شما از جمله تعلیق دهساله فعالیت های مربوط به چرخه سوخت توسط کشورهایی که حاضر به تمکین در مقابل خواست های آژانس نشوند ممکن است مانع از تشویق سایر کشورها به ان پی تی شود؟ این کشورها ممکن است ترجیح دهند دنباله روی کشورهایی نظیر هند، پاکستان، برزیل و اسرائیل شوند.
همانطور که قبلا گفتم تنها سه کشور تاکنون به ان پی تی نپیوسته اند. من فکر نمی کنم که پیشنهادات من بر روی تمایل و یا عدم تمایل آنها به پیوستن به ان پی تی تاثیر گذارد. دبیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی خواستار تعلیق کلیه تاسیسات جدید غنی سازی اورانیوم شده است. من این تعلیق را تنها به کشورهایی محدود می کنم که با درخواست های آژانس مخالفت کرده اند. این یک اقدام موقتی برای افزایش اعتماد است.
5- اگر پیشنهادات شما قبلا به مرحله عمل رسیده بود آیا فکر می کنید از وقوع وضعیت کنونی در ایران جلوگیری بعمل می آمد؟
فکر می کنم اگر پیشنهادات من پیشاپیش به مرحله عمل رسیده بود تحولات کره شمالی و ایران متفاوت بودند.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید