روایت آخوندی از مسکن مهر

آفتاب‌‌نیوز : روزنامه ایران در ضمیمه خود به مناسبت هفته دولت نوشت: مسکن مهر یکی از بزرگ ترین پروژه های هزینه بر تاریخ معاصر ایران است که با هدف کمک به قشرهای فرودست جامعه برای دسترسی آسان تر به یکی از مهم ترین ضروریات زندگی اجتماعی یعنی سرپناهی برای زیستن آغاز شد. اگر چه آغاز این طرح از همان ابتدا منتقدان زیادی داشت و بسیاری از کارشناسان ورود دولت به این مقوله و هزینه کرد ده ها هزار میلیارد تومان در این راستا را متضمن ایجاد یک کار کارشناسی دقیق و گسترده می دانستند، با این حال این پروژه آغاز شد. نداشتن جانمایی مناسب و ساخت اغلب این واحدها در مکان هایی بیرون از سکونتگاه های شهری و همچنین نداشتن کیفیت مناسب ساخت و ساز و بی توجهی به استانداردهای معمول و در نهایت برخوردارنبودن این واحد ها از زیرساخت های مناسب زندگی اجتماعی مانند مدرسه و مسجد و خدمات شهری و.. مسائلی بود که از همان ابتدای ساخت این پروژه خودنمایی می کرد و بعدها با آغاز واگذاری آنها این مشکلات بیش از پیش پدیدار شد به نحوی که داد ساکنان و متقاضیان را هم درآورد. علاوه بر این افتتاح های نمایشی و غیر واقعی این واحدها در حالی که بسیاری از واحدها تکمیل نهایی را پشت سر نگذاشته بودند افزون بر مشکلات پیش گفته دردسرهای تازه ای برای متقاضیان ایجاد کرد. با این حال در دولت یازدهم ضمن تأکید بر اتمام این پروژه تلاش شد که واگذاری واحدهای جدید با امکانات زیرساختی و خدماتی کامل همراه باشد و همچنین واحد های قبلی و پروژه هایی که در دوران دولت قبل واگذار شد نیز مشمول تجهیز به خدمات محیطی و شهری مناسب شد و در این راستا ساخت امکاناتی چون مدرسه و مسجد و.. در دستور کار قرار گرفت. در این خصوص عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در گفت و گو با «ایران» به بیان دلایل مخالفت ها و اعتراض ها به این پروژه پرداخته و همچنین در خصوص عملکرد
دولت های دهم و یازدهم در خصوص مسکن مهر نیز آمارهای مقایسه ای ارائه داد.

علت انتقادات شدید شما به طرح مسکن مهر چیست؟
من منتقد مسکن مهر بودم و هستم. دلایلش هم روشن است. هدفگذاری آن اشتباه بود. اگر برای طبقه متوسط ساخت و ساز باید انجام شود، چرا دولت باید متولی این کار باشد؟ شما مخابرات به این پیچیدگی را به بخش خصوصی می دهید ولی مسکن را با مداخله دولت بی سامان می کنید.
البته استدلالی وجود داشت که تهیه مسکن سخت است و هزینه آن بالا است. از طرفی هم چون نقش آن در زندگی مردم عادی بسیار مهم است کاری کنیم که سهم مردم در تهیه آن کمتر شود که بتوانند خانه دار شوند.
این موضوع روش های بهتری دارد. مداخله دولت در مسکن طبقه متوسط بی معنی بود. طرح مسکن مهر به این شکل حق انتخاب مردم را بشدت محدود کرد. اینکه کسی در وزارتخانه بنشیند برای دیگران سقف زندگی تعریف کند، کار صحیحی نیست و زیربنای آن مشخص بود که اشتباه است. عدم توجه به مسائل فرهنگی و اجتماعی این واحدها که زندگی مردم را مختل کرد، بعد دیگر این مسأله است. سیستم حمل و نقل، تأمین آب و... از اول معلوم بود که مشکل دارد. البته اصلی ترین مسأله مسکن مهر این بود که هیچ تعریفی از شهر نداشت. فکر می کردند شهر، ساختمان و خیابان و معبر است، در صورتی که شهر سازمان اجتماعی است. اصلاً به عنصر انسان در شهر توجه نداشتند. در واقع شهر را انبار آدم درنظر گرفتند و در نظرشان این بود که به جای آنکه کالا داخل آن بریزند، آدم داخل آن بریزند. اکنون 117 هزار واحد داریم که حتی یک متقاضی هم ندارد. اینها را از پول متقاضیان ساخته اند! پول مردم را در بیابان حرام کرده اند!
نکته ای که مطرح است و در رسانه های منتقد هم به آن اشاره می شود، ممکن است انتقادات شما را به بی احترامی به ساکنین تعبیر کنند. به استدلال های شما هم کاری ندارند و می گویند این توهین به آدم هایی است که به علت فقر و نداشتن و اشتباه در انتخاب مسکن سرمایه گذاری کرده و آنجا ساکن شده اند.
کسانی که این طرح را طراحی و اجرا کرده و در پول مردم امانتدار نبوده اند، به آنها باید اعتراض شود. من از روز اول در رسانه ها و صدا و سیما و همه جا گفتم که به عنوان میراث دار دولت گذشته در مورد مسکن مهر به تمام تعهدات پایبند هستیم و موظف هستیم این واحدها را بسازیم و تحویل بدهیم و هرچقدر هم بتوانیم خدمات زیربنایی و روبنایی آنها را انجام دهیم. ولی این موجب نمی شود که به کسانی که هزاران میلیارد از پول مردم را به روش بسیار بدی هزینه کرده اند انتقاد نکنیم.
با این حال مدافعین مسکن مهر می گویند اگر بخش مسکن فعال شود، بقیه اقتصاد هم فعال می شود.
عملکرد آن را ببینید. با شروع این طرح چه اتفاقی رخ داد؟ قیمت زمین 9 برابر شد، قیمت ساختمان 6 برابر شد. اقتصاد با یک تورم 40 درصدی مواجه شد و در دسترسی مردم به مسکن هیچ کمکی نکرد.
مقامات آن دولت می گفتند کاری می کنیم قیمت زمین صفر شود.
9 برابر شد و صفر نشد.
شما آمار دارید که دولت قبل چند واحد مسکن مهر ساخت و تحویل داد و چه مقدار به شما به ارث رسید؟
در دولت قبل تقریباً دو میلیون و سیصد هزار واحد را آغاز کردند که از این تعداد یک میلیون واحد را تحویل دادند و بقیه آن به دولت ما رسید.
در دولت شما چند واحد تحویل شده است؟
تا به حال 700 هزار واحد به متقاضیان تحویل شده است.
آن یک میلیون واحدی که در دولت قبل تحویل دادند طی چند سال انجام شد؟
از سال 89 تا 92 یعنی سه سال. در سه ساله دولت یازدهم چیزی حدود 700 هزار واحد تحویل شده است و همچنین حدود 210 هزار واحد تکمیل شده که در آستانه تحویل است و به دلیل مشکلات زیربنایی هنوز واگذار نشده است. نکته مهم این است که در همان طرح هایی که در دولت قبل واگذار شده است، مسجد، مدرسه، پاسگاه و درمانگاه ساختیم و سیستم جاده ها و حمل و نقل آن را درست کردیم. خدمات مورد نیاز آنها را تأمین کردیم که کار بسیار عظیمی است.
چطور طرح را بدون مدرسه و امکانات شروع کرده بودند؟
شما اگر چند عکس از پردیس بگیرید، مشخص می شود.
ساکنان ناراضی هستند و حرف شما درست است ولی برای چنین طرح هایی چطور امکانات درنظر نگرفته بودند؟
این بحث ها فقط مربوط به ابعاد فیزیکی و ساخت و ساز است! بحث مهم تر اسناد آن است. حتی برخی نماینده های مجلس قبل می گفتند این واحدهایی که تحویل مردم داده اند و می گفتند 100 درصد تحویل، در حقیقت کمتر از 100 درصد بود چیزی حدود 70 یا 80 درصد تکمیل شده بود. با این حال آنها را تحویل مردم دادند که غیر قابل سکونت بود. دولت بیاید از نو به اینها تسهیلات دهد.
حدوداً چند واحد بود؟
خیلی زیاد بود. یکی از گزارش هایی که سازمان بازرسی کل کشور در دولت قبل نوشته است، بیان کرده که واحدهایی که 100 درصد تحویل مردم شده، اغلب نه نما دارند و نه تکمیل شده اند. گزارش سازمان بازرسی قبل از ماست. از اینها مهم تر است. واحدها بدون سند تحویل مردم داده شده است. آمار اینها را هم می شود داد. از این یک میلیون فکر نمی کنم حتی 400 هزار واحد از آنها سنددار به مردم تحویل شده باشد.
واحدهایی که مشکل سندی داشتند مشکلشان برطرف شد یا هنوز پابرجاست؟
یک سری از آنها مشکلاتشان برطرف شده است و برخی هنوز نه. فقط 49 هزار واحد مسکونی داریم که سندهای زمین ها مشکل داشته اند و مالکان زمین علیه مسکن مهر شکایت کرده اند و در خصوص این 49 هزار واحد مسکونی در دادگاه دعاوی داریم.
پروژه هایی که شما تکمیل کردید، خدمات و زیرساخت ها از قبیل مدرسه، پارک، حمل و نقل و... را دارند؟
در طرح های جدید تلاش کردیم که همه این موارد لحاظ شوند. مهر ماه سال گذشته ما 167 مدرسه در این طرح ها تحویل دادیم، امسال هم دوباره تحویل می دهیم.
افزایش قیمت های مسکن مهر هم از جمله مواردی بود که مورد انتقاد قرار گرفت.
مسکن مهر طرحی است که اساساً دولتی نیست، قرار بود از محل آورده های مردم و منابع بانک تأمین مالی شود. تورم هم در سال 91 بیش از 41 درصد بوده و این مسأله پیش می آید که افزایش قیمت طبیعی ناشی از تورم را چه کسی باید پرداخت کند؟ این طرح دولتی نبوده که از محل خزانه عمومی پرداخت های اضافه در خصوص آن صورت گیرد. منابع بانک هم محدود بوده و هست. البته ما تسهیلات بانکی را از 20 میلیون به 30 میلیون افزایش دادیم که مبلغ آورده مردم را کاهش دهیم و بیشتر از محل تسهیلات بانکی باشد ولی بیش از این تأمین منابع امکانپذیر نبوده است. ما از محل چرخش منابع خود مسکن مهر تلاش کردیم سقف تسهیلات فردی را به 30 میلیون تومان افزایش دهیم که به مردم کمتر فشار بیاید.
میانگین افزایش قیمت ها چقدر بوده است؟
بستگی به طرح دارد، طرح های زیادی در سراسر کشور وجود دارد. محل و مکان و سال ساخت و سال شروع، به همه اینها بستگی دارد.
انتقاد دیگری که وجود دارد نحوه اطلاع رسانی در زمینه عملکرد دولت یازدهم در مسکن مهر است. با اینکه این دولت تعداد افتتاح و تحویل واحد هایی در حد دولت قبل و البته با ارائه زیرساخت ها و خدمات شهری دارد، ولی این دستاوردها به نحو مطلوبی اطلاع رسانی نشده است.
بحث اطلاع رسانی با تبلیغ و اغوای افکار عمومی متفاوت است. این یک موضعگیری آگاهانه از سوی خود من است. اگر بنا بر نمایشی پوپولیستی عمل کردن در افکار عمومی بود، می توانستیم سوار یک موج شویم و هر روز برویم و هزار یا 1500 تا مسکن مهر افتتاح کنیم، بعد هم کلی وجیه المله شود و محبوب شویم! ولی اگر این کار را می کردیم مفهومش این بود که بنیان این طرح از نظر ما درست بوده است و همان اغوای افکار عمومی که در دولت قبل صورت می گرفت را ادامه دهیم! ما این را نمی خواستیم!
شما می توانید انتقادات را داشته باشید، اطلاع رسانی هم بکنید.
شما اگر به این اعتقاد دارید که کاری از بنیان اشتباه است، بعد بخواهید آن را تبلیغ کنید، از نظر اخلاقی مشکل دارد! یعنی چیزی را که اصلاً قبول ندارم بخواهم نان تبلیغش را بخورم!
با این حال اطلاع رسانی در خصوص افتتاح این واحد ها و کارهایی که دولت یازدهم در این مورد انجام داد، از سوی وزارت راه و مخصوصاً بخش مسکن مهر انجام می شود.
آقای مهرآبادی به عنوان قائم مقام من در این طرح اطلاع رسانی های خوبی انجام داد و جزو خبرسازترین دولتمردان بود. ولی من خودم در هیچ کدام از آنها شرکت نکردم، چون اگر شرکت می کردم مفهومش این بود که آن را قبول دارم. از نظر تبلیغی من پوپولیستی عمل نکردم، اما از نظر اخلاقی فکر می کنم کار درستی انجام دادم.
آمار دارید در چقدر از این یک میلیون و 700 هزار واحدی که تحویل شده، مردم ساکن هستند؟
خیر. ما در حال تعریف طرحی هستیم که ببینیم چه طبقات اجتماعی در این واحدها ساکن شده اند و میزان رضایتمندی آنها چقدر است.
برخی از آنهایی که در مسکن مهر ساکن شده اند، ابراز رضایت می کنند. ممکن است نسبت به زیرساخت ها، خدمات و مواردی که شما گفتید نقصان مسکن مهر انتقاد داشته باشند ولی از اینکه مسکن دار شده اند راضی هستند.
بستگی به طرح های مختلف دارد. یعنی طرح هایی که خوب بوده و نزدیک شهر یا در خود شهر بوده یا دسترسی های آن خوب بوده است، مورد رضایت است. ولی آن دسته که در نقاط دوردست بوده، خدمات ندارند، نا امنی گسترده وجود دارد، اینها را نمی شود گفت همه راضی هستند یا نیستند. من بیشتر از نظر برنامه ریزی می گفتم که آیا دولت برای چنین مداخله گسترده ای در اقتصاد و به هم زدن فضای اقتصاد کشور مجوزی دارد یا خیر؟ و اصولاً چه دستاوردی داشت؟
با در نظر گرفتن کلیه ابعاد مربوط به زیر ساخت ها و خدمات، مسکن مهر چه زمانی به سرانجام کامل می رسد؟
من چند بار گفتم که مسکن مهر چندین دولت را گروگان خودش می گیرد. حداقل دو سه دولت دیگر درگیرند. مسأله آموزش و پرورش، مسأله حمل و نقل، مسأله بهداشت و درمان، اینها که حل شود باز هم مسائل معتنابه فرهنگی و روانی زیادی باقی می ماند. چون اینها شهرهای بدون هرگونه زیرساخت های اجتماعی و فیزیکی هستند.
پیش بینی شما برای پایان تکمیل طرح های مسکن مهر چیست؟
تقریباً یک میلیون و 900 هزار واحد تمام شده و تحویل هم شده یا در آستانه تحویل است و 300 هزار واحد باقی مانده است. طرح مسکن مهر را نباید یک طرح درنظر بگیرید، هر شهری طرح دارد، هر کدام یک وضعیت دارند، بنابراین اینکه می گویند طرح مسکن مهر درست نیست، باید بگویند طرح ها. الان وارد هسته سخت می شویم. 117 هزار واحد اصلاً مشتری ندارد، خب اینها دیگر تکمیل کردن ندارد، چون مشتری ندارد. 49 هزار واحد هم در دادگاه مسأله دعوی دارد، شما نمی توانید تا دادگاه رسیدگی نکند و قاضی حکم ندهد، کاری برای آن انجام دهید. مجموع اینها 166 هزار واحد می شود. بنابراین چیزی که باقی می ماند و ما باید آن را جمع کنیم، رقم زیادی نیست و امسال آن را جمع می کنیم.
یک سری واحدها باقی می ماند که مشتری ندارد. ما طرح هایی که مشتری و متقاضی دارد را جمع می کنیم، تمام طرح هایی که متقاضی دارد، هم اکنون در حال انجام است.
ایده شما مسکن اجتماعی بود؟
من در گروه بسیار بسیار کم درآمدها ایده ای که داشتم و دارم، مسکن اجتماعی است و با ایده فرمان امام(ره) در حساب 100 هم خیلی سازگار است. اگر تعاریفی که در ادبیات مسکن وجود دارد با آن فرمانی که امام(ره) در 21 فروردین سال 58 دادند، مقایسه کنید، از نظر محتوا خیلی شبیه همدیگر هستند. نظریه ای که من دارم این است که بنیاد مسکن و سازمان تأمین اجتماعی باید وارد عمل شوند و دولت نباید رأساً مداخله کند. سازمان تأمین اجتماعی و بنیاد مسکن باید هر کدام برای مخاطبان خودشان مسئول ایجاد مسکن اجتماعی بشوند. این هماهنگی های کلی اش هم انجام شده است، مشکلی که داریم این است که با توجه به اینکه مسکن مهر جمع نشده و هنوز بسیار هزینه بر است، نمی شود دوباره هزینه دیگری را در این خشکسالی منابع شروع کنیم با چند صد میلیارد بودجه. به امید خدا اگر مسکن مهر امسال جمع شود، با بنیاد مسکن مذاکراتی کرده ایم که خودش را آماده کند که برگردیم به همان فرمان امام(ره) و آن را تابلوی اصلی کنیم.
نظام بانکی در این مسأله چقدر مشارکت خواهد داشت؟
بخش هایی از آن به صورت حمایت های تأمین مال الاجاره است، یک بخش هم در قالب ساخت است که جزئیاتش را بنیاد مسکن باید اعلام کند. آن چیزهایی که در قالب ساخت است، قاعدتاً نظام بانکی مشمول آن می شود.
گویا نظام بانکی تمایل زیادی برای ورود ندارد!
بله چون این طرح ها غیر انتفاعی است و اسمش اجتماعی است، توجیهش اجتماعی است و اقتصادی نیست. بانک ها علاقه مند نیستند.
از تعداد کسانی که صاحب خانه نیستند آمار دارید؟
خیر، آمارها بیشتر آمارهای عمومی مرکز آمار ایراناست که دهک های اجتماعی را روشن می کند، قاعدتاً فرض بر این است که دهک های یک و دو مشکل تأمین مسکن دارند.
شما به عنوان وزیر مسکن بارها راجع به خطرات حاشیه نشینی هشدار دادید. برای آن قسمت طرح و برنامه ای هم توانسته اید اجرا کنید یا در همین حد اعلام خطر بوده و اینکه هشداری باشد برای نهادهایی که به نوعی به قضیه مربوط هستند که آنها وارد عمل شوند؟
ما تمام تمرکزمان در این سه ساله روی مسکن مهر بود. با این حال از بنیان مشکل جای دیگر بود، جای دیگری دنبال حل مسأله رفتند. ما 19 میلیون شهرنشین داریم که در وضعیت بدمسکن هستند. اینها یا در بافت های فرسوده شده در میان شهرها هستند یا در بافت های حاشیه هستند یا در بافت های تاریخی هستند که فرسوده شده یا در بافت های روستایی هستند که به شهر ملحق شده ولی فاقد خدمات شهری است. بحث این بود که اینها هم خانه دارند و هم ندارند. از نظر فیزیکی زندگی می کنند ولی کیفیت سکونت آنها بسیار بد است. بحث این بود که راهکار درست این است که مسکن اینها را در دستور کار قرار دهید نه اینکه بروید در بیابان دو میلیون خانه درست کنید!
اینها در مسکن اجتماعی لحاظ می شود؟
بله، ما تمام بحثمان همین است. مسکن اجتماعی فقط برای یک گروه است، هدف ما طبقات متوسط است. ما این محل ها را شناسایی کردیم. رویکردمان این است که مسکن شان را تک بنا درست کنیم. باید محله ارتقا پیدا کند یعنی محل سکونت ارتقا پیدا کند و ما اسمش را گذاشتیم طرح های بازآفرینی شهری و طرح های بازآفرینی و باززنده سازی محلات. ما محل سکونت این 19 میلیون خانوار را شناسایی کردیم. در شناسایی اولیه 2700 محله در شهرهای ایران وجود دارد که این 19 میلیون در این محل ها زندگی می کنند. بحث ما این است که اساساً اگر کسی بخواهد کاری در حوزه مسکن انجام دهد، نمی تواند مسکن را از شهرسازی جدا کند! باید این دو با هم احیا شوند. بنابراین ایده اصلی مسکن اجتماعی این است که 2700 محله را نوسازی کند. این محلات اولاً خودشان دارای یک سری منابع اولیه هستند، زمین دارند، ساکن دارند، آب دارند، برق دارند، یک سری امکانات دارند. از طرف دیگر به لحاظ فیزیکی فاقد یک سری زیرساخت های دیگر هستند. در حوزه کاربری در یک فرسودگی بسیار بدی به سر می برند، معابرشان کفایت زندگی امروزی را نمی کند و برخی خدمات روبنایی یا زیربنایی شان دچار کاستی هایی است. بنابراین ایده ای که وجود دارد این است که ما این محلات را اولویت بندی کنیم و برای هر کدام از محلات طرح بازآفرینی محله را داشته باشیم. ما برای سال 95، 270 محله را هدفگذاری کرده ایم که این 270 محله را که در شهرهای مختلف قرار دارد، با هم افزایی بین شهرداری ها و وزارت راه و شهرسازی، سازمان آب، آموزش و پرورش، بهداشت و.. بسامان کنیم. زندگی تک بعدی نیست، تنها مسأله مسکن وجود ندارد و شهر و محله باید سازمان اجتماعی داشته باشد.
اختلاف نظری بین وزارت راه و شهرداری ها بخصوص در کلانشهرها دیده می شود!
بحث اول این است که ما در هر مرکز استانی یک ستاد بازآفرینی شهری درست کردیم و وزارتخانه های مختلف از جمله مسکن، نیرو، فرهنگ، آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، کار، وزارت صنعت همه در این ستاد هستند. در این ستاد محور عملیات بهسازی شهری، شهرداری است و محور سیاستگذاری و برنامه ریزی برای تهیه مدل های مالی ما هستیم. هدف ما این است که ببینیم چگونه می توانیم زندگی امروزی مردم را ارتقا دهیم. این درگیر شدن واقعی با زندگی واقعی مردم است.
اختلاف نظر با شهرداری چیست؟
آن بحث دیگری است. بحثی که ما داریم این است که آیا شهرداری می تواند تحت عنوان اینکه درآمد ما کم است حقوق مردم را بفروشد؟ ما فکر می کنیم این نه از نظر اخلاقی و نه از نظر قانونی درست نیست و آثارش هم پدیدار شدن یک بی انضباطی مطلق است. شما به تهران نگاه کنید، ترافیک و آلودگی! در حوزه مسکن بحث دیگری وجود دارد. فروش تراکم باعث سوداگری بسیار گسترده در بحث مسکن شده است و یک علامت بسیار غلطی به بازار داده است. این گونه می شود که در شمال شهر ساخت و سازهایی انجام می شود فقط برای خرید و فروش با قیمت های بالای 15 میلیون تومان درحالی که در جنوب شهر کیفیت بسیار نازل سکونت را شاهد هستیم! نتیجه این می شود که از نظر اجتماعی یک شمال و جنوب ایجاد می شود و از نظر بهره وری و سرمایه گذاری ملی هم در تهران آمارهای مختلفی گفته می شود. حداقل 250 هزار و حداکثر تا 500 هزار واحد مسکونی خالی وجود دارد یعنی فارغ از اینکه چه کسی مالک آنها است سرمایه گذاری صورت گرفته است. این سرمایه گذاری فاقد بهره وری است. ما می گوییم این نحوه مدیریت شهری نیست!
از کمک دولت به شهرداری رقمی دارید؟
فروش بنزین، مالیات بر ارزش افزوده، طرح تجمیع عوارض و بخشی که دولت به مترو کمک می کند در زمره این کمک هاست. در تهران بالای 3 هزار میلیارد تومان در سال به شهرداری کمک می شود.
می توانید در خصوص زمان به نتیجه رسیدن قراردادهای هواپیمایی با ایرباس و بوئینگ یک برآیند دقیق ارائه دهید؟
این بحث دو بخش دارد، یک بخش در کنترل ماست و یک بخش که در کنترل ما نیست. آن بخش که در کنترل ماست این است که مذاکره قراردادی انجام دهیم، مشخصات فنی را دربیاوریم، چه مشخصات موتور، چه مشخصات داخل هواپیما و نحوه چیدمان صندلی ها، نحوه پشتیبانی از این هواپیماها، نحوه تعمیر و نگهداری، نحوه آموزش پرسنل، خلبان و کسانی که می خواهند با این هواپیما کار کنند، نحوه تأمین مالی و... بحث های پیچیده ای دارد. اینهایی که در اختیار ماست در مراحل 90 درصد پیشرفت است.
الان فاینانسور ها مشخص شده است؟
بله مشخص شده است.
منتقدان می گویند 30 میلیارد دلار ما آزاد می شود، حالا می خواهیم 10 میلیارد دلار آن را هواپیما بخریم.
بحث منتقدان و مخالفان کاملاً اشتباه است. نه از منابع دولت ایران و نه از منابع بانک مرکزی هیچ مبلغی پرداخت نمی شود. قرارداد اجاره به شرط تملیک است. من در تلویزیون هم توضیح دادم و گفتم این طور نیست که اگر شما این قراردادها را نبندید به جای آن پتروشیمی اجرا می کنیم. ما داریم از شرکت هوایی یک هواپیما را اجاره می کنیم و اگر اقساط اجاره را دادیم در پایان ما مالک آن می شویم، بنابراین ما از منابع دولت یا بانک مرکزی چیزی پرداخت نمی کنیم. ایرلاین آن را اجاره می کند به صورت اجاره به شرط تملیک، اجاره آن را هم از محل فروش بلیت پرداخت می کند. مردم سالی بین 3 تا 4 میلیارد دلار از ایرلاین های خارجی بلیت می خرند ما می گوییم به جای اینکه از ایرلاین های خارجی بلیت بخرید اینجا هواپیما به صورت اجاره به شرط تملیک داشته باشیم و پول اجاره را بدهیم. این چیزی است که ما می گوییم ربطی به وام ازدواج هم ندارد! نه می شود با آن جاده ساخت، نه می شود ریل درست کرد، نه می شود پتروشیمی درست کرد، ما دیدیم اگر این کار را نکنیم باید دو برابر آن را به ایرلاین های خارجی بدهیم.