آفتابنیوز : مجید ضیایی*- «گاه زخمی که به پا داشتهام/ زیر و بمهای زمین را به من آموخته است.*» صبح هنوز تاریک بود، که از خواب بیدار شدم و دیدم همسرم با عجله در حال آماده شدن برای رفتن به سر کار بود، انگار که جلسه زودهنگام و مهمی داشتند، با صدای خوابآلودی پرسیدم با کی جلسه دارید؟ گفت با آقای مهندس فلانی، ایشان متخصص در زمینه آتشنشانی هستند. من هم به لطف این جلسه زودتر کارم را شروع کردم و حوالی ساعت سیزده دیگر زبانههای دلنگرانی، غم و تاسف از شنیدن خبر آتشسوزی ساختمان پرخاطره پلاسکو، تن مرا میسوزاند.
ساختمان بلند پلاسکو جایگاهی ویژه در حافظه تاریخی شهر تهران پیدا کرد، ساختمانی با قدمت 54 سال، باقیمانده از دوران تحولات معماری مدرن ایران، که در مدت زمان 4 ساعت و بر اثر آتشسوزی فرو ریخت. این اتفاق جان دهها تن از هموطنان و آتشنشانان تهران را گرفت. حادثهای که پیشآمد قبلی آن تنها به سه سال قبل 29 دی ماه 1392به همین خیابان جمهوری برمیگردد در آن حادثه 2 زن جان باختند و در این حادثه دهها تن.
سوال من اکنون این است آیا توجهات جلسه امروز میتواند جان میلیونها مخاطب مجتمع تجاری در حال طراحی را حفظ نماید؟ آیا توجه به جزییات ذکرشده و اعمال آنها میتواند خیال مادر آتشنشانی را در صد سال آینده آسوده نگه دارد؟
موضوعات کلیدی که با گرانمایهترین دارایی ما (جان) سر و کار دارند در زمان طراحی با عنوان توصیه قید میگردند، توصیهنامهها از بطن تجربهها اداراک شده و ملزم به اجرا میگردند و زمان پاسخ گرفتن از رعایت آنها دهها سال بعد است. بعبارتی جهت طراحی ایمن استانداردها و توصیهنامهها باید ملاک عمل و لازم به اجرا باشند.
از منظر دیگر نقش طراحان و متخصصین میانرشتهای در ایمنکردن فضاها و به حداقل رساندن صدمات جانی و مالی در این حوادث ملموستر میگردد. بعبارتی دانش و اندیشه درست طراحان و متخصصین ضامن بقای جان و مال مردمان است.
روح آتشنشانان حادثه دیده پلاسکو شاد، فداکاریشان سر لوحه زندگی ما و راهشان پررهرو باد، آمین.
*سهراب سپهری
*مدرس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر تهران.