خرید ۲۳۰۰ تن طلا توسط چین/ مقایسه ذخایر طلای کشور‌ها
حرکت چین به سمت افزایش ذخایر طلا در شرایطی صورت می‌گیرد که بازار‌های جهانی با نوسان‌های شدید در ارز‌های مرجع و اوراق قرضه آمریکا روبه‌رو هستند.
خرید‌های مداوم پکن پیام روشنی به بازار‌ها ارسال می‌کند: تنوع‌بخشی به ذخایر ارزی و کاهش وابستگی به دلار همچنان یکی از استراتژی‌های اصلی بانک مرکزی چین است.
میزان ذخایر این کشور در ماه آگوست با رشد ۰.۰۶ میلیون اونسی به ۷۴.۰۲ میلیون اونس یا ۲۳۰۱ تن رسید. از نوامبر تاکنون، پکن در مجموع ۱.۲۲ میلیون اونس طلا به ذخایر خود افزوده است.
چرایی خرید‌های متوالی چین
چین از نوامبر تاکنون بدون وقفه در حال افزودن به ذخایر طلای خود بوده است.
هدف اصلی کاهش سهم دلار در سبد ذخایر ارزی و افزایش امنیت مالی در برابر تحریم‌ها و ریسک‌های ژئوپلیتیکی است.
در شرایطی که روابط پکن–واشنگتن پرتنش است، اتکا به اوراق خزانه‌داری آمریکا پرریسک تلقی می‌شود.
طلا در این سناریو به‌عنوان «پناهگاه امن» و ابزار کاهش ریسک جایگزین عمل می‌کند.
مقایسه با سایر بانک‌های مرکزی
چین تنها بازیگر این صحنه نیست؛ بانک‌های مرکزی جهان از سال ۲۰۲۲ به این‌سو به بزرگ‌ترین خریداران طلا بدل شده‌اند.
گزارش‌های شورای جهانی طلا نشان می‌دهد بیش از ۱۱۰۰ تن طلا در سال ۲۰۲۳ توسط بانک‌های مرکزی خریداری شده که رکوردی تاریخی است.
چین با بیش از ۷۴ میلیون اونس اکنون در جمع بزرگ‌ترین دارندگان ذخایر رسمی طلا قرار گرفته و فاصله‌اش با روسیه و هند را بیشتر کرده است.
این روند به معنای شکل‌گیری یک دوران طلایی بانک‌های مرکزی است.
مقایسه ذخایر طلای کشور‌ها
ایالات متحده: حدود ۸،۱۳۳ تن؛ بزرگ‌ترین دارنده طلا در جهان.
آلمان: حدود ۳،۳۵۲ تن؛ رتبه دوم.
ایتالیا: حدود ۲،۴۵۲ تن؛ رتبه سوم.
فرانسه: حدود ۲،۴۳۶ تن؛ رتبه چهارم.
روسیه: حدود ۲،۳۳۰ تن؛ رتبه پنجم.
چین: حدود ۲،۳۰۱ تن؛ رتبه ششم.
هند: حدود ۸۰۰ تن.
ایران: آمار رسمی و شفاف وجود ندارد، اما برآورد‌ها بین ۳۵۰ تا ۴۰۰ تن ذخیره طلا را نشان می‌دهد.
با ذخایر ۲،۳۰۱ تنی، چین هم‌اکنون تقریباً هم‌سطح روسیه و کمی پایین‌تر از ایتالیا و فرانسه قرار دارد.
تفاوت اصلی چین با دیگران این است که خریدهایش روندی مستمر و رو به رشد دارد؛ از نوامبر تا امروز بیش از ۱.۲۲ میلیون اونس (حدود ۳۸ تن) به ذخایر افزوده است.
این رشد تدریجی در آینده می‌تواند چین را به سومین دارنده بزرگ طلا در جهان تبدیل کند.
برای مقایسه، آمریکا با بیش از ۸،۰۰۰ تن فاصله‌ای سه‌برابری نسبت به چین دارد، اما از دهه‌ها قبل خرید جدیدی نکرده است.
پیام برای بازار جهانی
هر بار که چین حجم ذخایر طلای خود را افزایش می‌دهد، سیگنال تقاضای پایدار به بازار جهانی ارسال می‌شود.
در نتیجه، سطح حمایت قیمتی برای اونس جهانی بالا می‌رود؛ همین عامل یکی از دلایل عبور طلا از مرز ۳۶۰۰ دلار در هفته‌های اخیر بوده است.
سرمایه‌گذاران خصوصی نیز این روند را دنبال می‌کنند و خرید‌های بانک‌های مرکزی را به‌عنوان «مهر تأیید» بر صعود طلا می‌دانند.
بنابراین، حرکت چین تنها تصمیمی ملی نیست، بلکه اثر سیستمی بر کل بازار جهانی دارد.
اثرات ژئوپلیتیکی
افزایش ذخایر طلا بخشی از پروژه بزرگ‌تر چین برای بین‌المللی‌کردن یوآن است.
اگر پکن بتواند تجارت انرژی و کالا‌های اساسی را با یوآن–طلا پیوند بزند، نقش دلار به‌طور ملموسی تضعیف خواهد شد.
در این چارچوب، طلا به پشتوانه‌ای برای یوآن و ابزاری برای مذاکرات راهبردی چین با کشور‌های دیگر (از جمله در بریکس) تبدیل می‌شود.
بنابراین، رشد ذخایر طلا را باید نه صرفاً مالی، بلکه به‌عنوان سلاح ژئوپلیتیکی در نظر گرفت.
رامین فرهادی، کارشناس اقتصادی، در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس گفت: چین حتی با وجود رکوردشکنی قیمت طلا همچنان خریدار است. برای چین قیمت مهم است، اما اولویت بالاتر کاهش ریسک دلار و تحریم‌های احتمالی است. این خرید‌ها یک بیمه ژئوپلیتیکی‌اند.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: چین قصد دارد یوآن را تقویت کند و طلا بهترین پشتوانه برای این سیاست است. ما تازه در ابتدای این مسیر هستیم.
وی افزود: پیام این اقدام چین برای اقتصاد جهانی این است که تقاضای بانکی پایدار، بازار طلا را در برابر سقوط ناگهانی بیمه کرده است. همین عامل باعث شده طلا در کانال بالای ۳۶۰۰ دلار تثبیت شود.»
اقدام راهبردی چین برای کاهش وابستگی به دلار
افزایش ذخایر طلا توسط بانک مرکزی چین به ۷۴.۰۲ میلیون اونس تنها یک حرکت حسابداری نیست؛ این اقدام بخشی از راهبرد کلان چین برای کاهش وابستگی به دلار، تقویت یوآن و افزایش قدرت چانه‌زنی ژئوپلیتیک است.
در شرایطی که بازار جهانی به‌شدت نوسانی است، سیاست خرید منظم طلا نه‌تنها تکیه‌گاه اقتصادی چین خواهد بود، بلکه به‌عنوان یک متغیر تعیین‌کننده، مسیر آینده بازار جهانی طلا را هم شکل خواهد داد.
