آفتابنیوز : اداره گمرک آمریکا براساس رای قاضی دادگاهی در «سیاتل»، دستور ضد مهاجرتی دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا را بیاثراعلام و به شرکتهای هوائی و مهاجرتی ابلاغ کرد اتباع 7 کشوری که موقتاً برای 90 روز از ورود به آمریکا ممنوع شده اند، میتوانند به این کشور سفر کنند.
بلافاصله کاخ سفید ضمن رد این تصمیم، قاضی را به خاطر صدور این حکم مورد انتقاد قرار داده و اعلام کرد علیه این حکم خواهد ایستاد. ترامپ نیز در توئیت خود ضمن اهانت به قاضی فدرال، تصمیم خود برای مقابله با ادامه اجرای فرمانش را منعکس کرده است.
تا اینجای قضیه، تقابل نهادهای قدرت در آمریکا را میتوان به وضوح رصد کرد.این پدیده که تضاد و تقابل به جای تعامل در ساختار حکومتی یک ابرقدرت را به نمایش میگذارد، قابل توجه است. از یکطرف رئیسجمهور آمریکا تصمیمی نسنجیده و بدون مطالعه میگیرد، مردم به خیابانها میریزند، التهابات به اوج میرسد، فرودگاهها شاهد صحنههای غیرمنتظرهای هستند، اعتراضات به مراجع قضائی به نتیجه میرسد، یک قاضی در این زمینه حکمی صادر میکند، اداره گمرک آمریکا براساس این حکم، دستور ضد مهاجرتی ترامپ را باطل اعلام میکند، اما ترامپ هنوز هم دست بردار نیست و هشدار میدهد که بر تصمیم خود همچنان استوار است. همین پدیده به خوبی نشان میدهد که دیگر آمریکا در قبال تحولات داخلی و مسائل پیرامونی، یکپارچه و یکدست نیست. در هیچ دورهای از تاریخ معاصر آمریکا شاهد چنین تقابل، زورآزمائی و اعتراضاتی از نخستین روزهای به قدرت رسیدن هیچ رئیس جمهوری نبوده است.
این اعتراضات علیه ترامپ و مواضعش فقط محدود به آمریکا نیست بلکه امروزه حتی متحدان واشنگتن هم علیه ترامپ موضع گرفتهاند و دیگران را هم به اتخاذ موضعی یکپارچه، محکم و بازدارنده علیه آمریکای ترامپ فرا میخوانند.
ترامپ در همین دوره کوتاه به خوبی نشان داده که به هیچ قاعده و قانونی پایبند نیست و خود را به اجرای هیچ یک از تعهدات آمریکا در هیچ زمینهای، ملزم نمیداند. وی در طول تبلیغات انتخاباتی پیشنهاد خروج آمریکا از پیمان ترانس پاسیفیک را مطرح ساخت و در نخستین روزهای ورود به کاخ سفید هم آنرا عملی کرد. بدین ترتیب ترامپ نشان داده که به عنوان رئیسجمهور آمریکا به هیچ معیاری وفادار نیست و به راحتی تعهدات و پیمانهای آمریکا و تصمیمات قبل از خود را زیر پا میگذارد.
اکنون دنیا، اعم از دولتها و ملتها باید متحداً و یکپارچه عمل کنند و با اتخاذ مواضع متین، منطقی، هوشمندانه و در عین حال تاثیرگذار به نصیحت زمامداران خودسر و بیمنطق آمریکا بپردازند تا شیوه صحیح و انسانی برای زمامداری را فرا بگیرند و رفتارهای غیراصولی و غیر منطقی را کنار بگذارند.
هنر دیپلماسی ایجاب میکند که در این مقوله، اگرچه باید واکنشها متناسب با ابعاد فاجعه باشد ولی نباید تصمیمسازیها و مواضع اتخاذ شده خارج از عرف، منطق و قانون باشد تا آنکه خود به معضل تازهای در این مقوله و سایر مقولات مرتبط منجر نشود.
روشن است که نباید با ادبیات ترامپ و راه و روش وی، با او حرف زد. نباید واکنشها در مقیاس جهانی علیه ساختارشکنی و تصمیمات غیرعادی و غیرمنطقی ترامپ از جنس همان تصمیمات و اقدامات باشد. چرا که اتفاقاً ممکن است هدف اصلی و انگیزه ترامپ و تیم اطراف ترامپ، دقیقاً تحریک مخاطبین و انجام اقدامات نسنجیدهای باشد که بهانهای تازه به آنها بدهد که با تلاش برای یارگیری، دیگران را هم با تصمیمات ابلهانه ترامپ همراه سازد. در چنین شرایطی، عقل و منطق ایجاب میکند که افراد غیرمسئول از ورود به مسائلی که در قلمرو مسئولیت آنها نیست بپرهیزند و اعلام موضع و تصمیمگیری در این اقدام، رعایت شود. لازم است همه چیز به دقت رصد شود اما نباید از نظر دور داشت که امروزه تصمیمات و اقدامات ترامپ، حتی درون جامعه و در ساختار قدرت آمریکا نیز واکنشهای پردامنهای را به دنبال داشته است. همین تقابل ممکن است سرآغاز حوادثی باشد که بسیاری از معادلات قدرت در آمریکا و حتی در محیط پیرامونی را تغییر دهد. ترامپ در دوران تبلیغات انتخاباتی شعارهای زیادی داده که اگر هر کدام از آنها عملیاتی شود، بسیاری از محاسبات و مناسبات قدرت در آمریکا و سایر کشورهای جهان به کلی درهم خواهد ریخت. از این دیدگاه کاملاً قابل درک و لمس است که نوعی تقابل جدی و حتی پرمخاطره با اهداف و برنامههای ترامپ درحال شکل گیری است که لغو فرمان ضد مهاجرتی ترامپ، نخستین مورد از این بابت است.
تا اینجای قضیه روشن شده است که درآمریکای ترامپ، هیچ پدیده اطمینان بخش و محرزی وجود ندارد مگر آنکه در معرض تصمیمات و اقدامات غیرمنتظره از جنس لغو یا ابطال قرار گیرد و حتی تصمیمات جدید ترامپ هم از این قاعده مستثنی نیست. اینکه تا چند روز قبل، خبری از تصمیم ضد مهاجرتی ترامپ نبود ولی امروز همان تصمیم لغو شده ولی باز هم به درستی معلوم نیست که ابطال تصمیم اخیر قاضی فدرال و اداره گمرک آمریکا چه زمانی صادر میشود یا نمیشود، معضل بزرگی است که ارکان ثبات و امنیت آمریکای مدعی ابرقدرتی را متزلزل نشان میدهد. گویا قرار نیست این پدیده به زودی سامان بگیرد. درک ابعاد پیچیدگیها و ظرافتهای مسئله به هوشمندی بیشتری نیاز دارد و نحوه تعامل با این پدیده هم نیازمند تدبیر و مهارتی است که بدون آن ممکن است ما علیرغم میل باطنی خود به طور ناخواسته، در زمین دشمن و به نفع دشمن بازی کنیم.
منبع: روزنامه جمهوری اسلامی