آفتابنیوز : غنی سازی در دانش هسته ایی یعنی توليد اورانيومی که دارای درصد بالايی از ايزوتوپ U۲۳۵ باشد. اورانيوم مورد استفاده در راکتورهای اتمی بايد به حدی غنی شود که حاوی ۲ تا ۳ درصد اورانيوم ۲۳۵ باشد، در حالی که اورانيومی که در ساخت بمب اتمی بکار ميرود حداقل بايد حاوی ۹۰ درصد اورانيوم ۲۳۵ باشد.
برای به دست آوردن اورانیوم غنی شده به دستگاههای احتیاج داریم که "سانتريفوژ" نام دارد.
سانتريفوژ دستگاهی استوانه ایی شکل است که با سرعت بسيار زياد حول محور خود می چرخد. هنگامی که گاز هگزا فلوئوريد اورانيوم به داخل اين سيلندر تزریق شود نيروی گريز از مرکز ناشی از چرخش آن باعث مي شود که مولکولهای سبکتری که حاوی اورانيوم ۲۳۵ است در مرکز سيلندر متمرکز شوند و مولکولهای سنگينتری که حاوی اورانيوم ۲۳۸ هستند در پايين سيلندر انباشته شوند.
اورانيوم ۲۳۵ غنی شده ای که از اين طريق بدست می آيد سپس به داخل سانتريفوژ ديگری دميده ميشود تا درجه خلوص آن باز هم بالاتر رود. اين عمل بارها و بارها توسط سانتريفوژهای متعددی که بطور سری به يکديگر متصل ميشوند تکرار ميشود تا جايی که اورانيوم ۲۳۵ با درصد خلوص مورد نياز بدست آيد.
آنچه که پس از جدا سازی اورانيوم ۲۳۵ باقی ميماند به نام اورانيوم خالی يا فقير شده شناخته مي شود که اساسا از اورانيوم ۲۳۸ تشکيل يافته است. اورانيوم خالی فلز بسيار سنگينی است که اندکی خاصيت راديو اکتيويته دارد و در ساخت گلوله های توپ ضد زره پوش و اجزای برخی جنگ افزار ها کاربرد دارد. این فرایند در ایران در کارخانه نطنز انجام می شود.
در نطنز چه می گذرد؟
كارخانه نطنز از دو بخش شامل كارخانه آزمايشگاهي غني سازي اورانيوم و كارخانه صنعتي غني سازي اورانيوم تشكيل شده است. در كارخانه آزمايشگاهي مطابق گزارشهاي آژانس بينالمللي انرژي اتمي، شش مجموعه 164 تايي از ماشين سانتريفيوژ در نظر گرفته شده است. برای ایجاد كارخانه صنعتي غني سازي اورانيوم بايد 54 هزار ماشين سانتريفيوژ وجود داشته باشد
در مهرماه 1382 بر اساس توافقنامه سعدآباد، تهران متعهد شد كه غني سازي اورانيوم را به حالت تعليق در بياورد، و عليرغم اين كه بيش از 100ماشين سانتريفيوژ در نطنز وجود داشت ولي صرفا 10 ماشين سانتريفيوژ به هم متصل و روي آنها تست انجام و اورانيوم تا 2/1 درصد غني شده بود.اما ايران در اسفند سال 1384 اعلام كرد كه فرآيند تحقيق و توسعه هستهاي را در نطنز آغاز خواهد كرد.
این فرایند در نطنز دو مرحله دارد. مرحله اول نصب ماشينهاي سانتريفيوژ جديد در نطنز براي اين كه تعداد ماشينهاي سانتريفيوژ آماده به كار در نطنز به 164 برسد و مرحله دوم تست اين ماشينها يعني انجام عمليات غني سازي با استفاده از تزريق گاز هگزافلورايد اورانيوم است.ایران هم اکنون توانسته است يك مجموعه 164 تايي از ماشينهاي سانتريفيوژ را به هم متصل و با تزريق گاز روي آنها تست انجام دهد و اورانيوم را تا مقدار 5/3 درصد براي تهيه سوخت نيروگاههاي آب سبك غني كند.
یک کارشناس اتمی ایرانی به خبرگزاری نیمه رسمی فارس در ایران گفته است که براي تبديل نطنز به يك موقعیت صنعتي، صرفا به عملياتي به نام «باز توليد» reproduction احتياج داريم كه مجموعههاي 164 تايي سانتريفيوژ را باز توليد كرده و كنار هم بگذاريم تا تعداد آنها به بيش از 50 هزار تا برسد و يك كارخانه صنعتي داشته باشيم.