آفتابنیوز : در تحقیق دکتر "دنهلم آسپی"(Denholm Aspy) مفق شده است به سه تکنیک موثر در کنترل جریان خواب دیدن دست یابد.
رویای شفاف یا رویای آگاهانه (به انگلیسی: Lucid Dream) به رویایی اطلاق میشود که رویابین در آن از این واقعیت که در حال رویا دیدن است، آگاه میشود. در رویای شفاف رویابین همچنان توانایی کنترل محیط فیزیکی را ندارد ولی بصورت آگاهانه روی رویا کنترل دارد و میتواند صحنه را به میل خود تغییر دهد. به همین دلیل بسیاری از فانتزیها و غیرممکنها میتوانند قابل تجربه باشند.
مغز کسانی که رویای شفاف را تجربه میکنند، مقدار بسیار بیشتری از باند بسامد beta-1 را که حدود ۱۳ الی ۱۹ هرتز است را بطور فعال تجربه میکند که منجر به فعال شدن قوه هوشیاری و آگاهی در لوب آهیانهای مغز (parietal lobes) است که درنهایت منجر به تجربه رؤیای شفاف میشود.
شکهایی که در حین تحقیق در مورد این پدیده به وجود آمدهاند مبنی بر اینکه رویای شفاف حالت خواب نیست ولی چون همچنان عدم توانایی ارادی درکنترل محیط فیزیکی برفرد غالب است میتوان گفت قسمتی از خواب است، یا به نوعی بیداری مختصر است. رؤیای شفاف توسط دانشمندان مختلف در زمانهای مختلف مورد مطالعه علمی قرار گرفته است و با تمرینات خاصی قابل دسترسی است.
رویابینی آگاهانه یا رؤیای شفاف برای افرادی که از کابوس رنج میبرند میتواند بسیار مفید باشد. مطالعهای در سال ۲۰۰۶ نشان داد که درمان با رویابینی آگاهانه میتواند در صورتی که روی تکنیکها و تمرینات مهارت کامل پیدا شده باشد مفید واقع شود. اگرچه مشخص نشد که دقیقا کدام بخش از رویابینی آگاهانه سبب بهبود بیماران شود ولی به هر حال نتیجه کلی آزمایش موفقیت آمیز بوده است.
روانشناس استرالیایی به نام میلان کولیک نه تنها از رؤیای شفاف برای درمان کابوس بیماران خود استفاده کرد بلکه توانست میزان افسردگی را نیز در آنها کاهش دهد. کولیک متوجه شد که مکالمات درمانی با شخصیتهای رؤیا و درک محتوای خواب شفاف میتواند نتایج درمانی شگفتانگیزی به همراه بیاورد.
روانشناسان بسیاری رؤیای آگاهانه را به عنوان راهی برای درمان برخی مشکلات روحی و روانی به کار بردهاند. مشخص نیست که کاهش این مشکلات مربوط به آگاه شدن در رؤیا است یا به دلیل تغییر صحنههای آن است.
آزمایشی که توسط گروهی از محققان در سال ۲۰۰۶ انجام شده صحت اثر رؤیای شفاف را بر روی کسانی که از کابوس شدید رنج میبرند بررسی کرد که در انتها مشخص شد که میزان تکرار کابوس در بیماران کاهش چشمگیری داشته است.
در آزمایشی دیگر آنها این روش را بر روی هشت بیمار که آموزشهای یک ساعته تمرینات رویابینی را دریافت کردهاند به کار بردند. نتایج نشان داده که نه تنها میزان کابوس کاهش یافته بلکه کیفیت خواب نیز افزایش پیدا کرده است.
حال تحقیقات دکتر آسپی که یکی از اعضای دانشکده روانشناسی دانشگاه آدلاید استرالیاست، پا را یک قدم فراتر از تمام این دستاوردها گذاشته است و وی معتقد است میتوان با استفاده از تکنیکهای جدید او رویابینی آگاهانه را بیش از پیش تقویت کرد.
این تکنیکها بر روی 169 نفر مورد آزمایش قرار گرفت که طی آن 47 نفر موفق شدند هر سه تکنیک را با هم تلفیق کنند.
براساس نتایج منتشر شده از این تحقیقات، افزادی که موفق شدند هر سه تکنیک را با هم اعمال کنند طی یک هفته نرخ رشد 17 درصد را تجربه کردند و 50 درصد کل شرکتکنندگان موفق شدند پنج دقیقه پس از به خواب رفتن یک رویای آگاهانه ببینند.
در تکنیک اول شرکت کنندگان به بررسی محیط پیرامونی خود میپردازند و چند بار در روز بررسی می کنند که رویا دیدهاند یا نه.
در دومین تکنیک شرکت کنندگان بعد از برخاستن از پنج ساعت خواب، تلاش میکنند مدت کمی بیدار بمانند و سپس بخوابند و وارد حالت حرکت سریع چشمها(REM) شوند.
این حالت همان حالتی است که فرد در خواب به سر میبرد اما میداند که در حال رویا دیدن است.
به گزارش ایسنا و به نقل از تکتایمز، سومین تکنیک شامل القای ذهنی دیدن خواب آگاهانه است. در این روش شرکتکنندگان بعد از بیدار شدن از خواب مجددا مدتی را بیدار میمانند و با دریافت القاهای هیپنوتیزم مانند و تکرار آنها به خواب میروند.
برای مثال فرد با خود تکرار میکند که دفعه بعدی که من خواب میبینم میفهمم که این یک رویاست.
دکتر آسپی در حال حاضر قصد دارد بر روی این تکنیکها کار کند تا بتواند تاثیر آنها را افزایش دهد.
رویای آگاهانه که به رویای صادقه هم معروف هستند در فرهنگهای مختلف همواره موجود بوده است و بسیاری از راهبان بودایی، معبران خواب در تاریخ و روانشناسان به بررسی این خوابها پرداختهاند.