آفتابنیوز : «بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت امور خارجه از عدم تحقق لغو روادید برای اتباع دو کشور ایران و روسیه تا زمان برگزاری جام جهانی 2018 و عدم امیدواری به ترامپ و سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا سخن گفت. قاسمی در بخش دیگری از این گفتوگو با اشاره به سیاست خارجی ترامپ و زیادهخواهی و نگاهی که به جهان خارج از ایالات متحده دارد، گفت که آفریقا، اروپا، حتی غرب و آسیا نیز در معرض زیادهطلبیهای آمریکا هستند. مشروح این گفتوگو به شرح زیر است:
وزارت امور خارجه درباره گسترش روابط با فرانسه تاکید دارد. اما علیرغم اعلام مقامات دو کشور چرا سفر وزیر امور خارجه و رئیس جمهور این کشور به ایران انجام نشده است؟
قاسمی: روابط ما با اروپا در این برهه بسیار خوب است و تماس های خوبی با مجموعه اروپا، اتحادیه اروپا و کشورهای اروپایی داریم. رابطه با فرانسه در وضعیت خوبی قرار دارد و در دستور کار دو کشور سفرهای زیادی پیشبینی شده است.
مقدمه سفر رئیس جمهوری فرانسه به ایران، سفر وزیر خارجه این کشور بوده و چندین بار دو طرف برای تنظیم تاریخ تلاش کردند و به دلایل فنی زمان آن قطعی نشده است. امیدوارم این سفر در زمان لازم انجام شود و بتواند مقدمهای برای انجام تمهیدات لازم برای سفر رئییس جمهور فرانسه باشد. ایران و فرانسه اشتراکات زیادی به خصوص در حوزه مسائل منطقهای و همکاریهای اقتصادی با یکدیگر دارند.
یکی از معاونین وزارت امور خارجه از سفر وزیر امور خارجه به آمریکای لاتین خبر داد، آیا این خبر را تایید میکنید؟
قاسمی: یکی از کارهای مهم وزیر امور خارجه سفر است. دیپلماسی سفر در سیاست خارجی مهم است. البته ما سفر را صرفا برای سفر انجام نمیدهیم، زیرا باید سفر دستاورد داشته باشد و مقدمات آن انجام شود. در مورد فرانسه هم این موضوع مطرح است، وقتی سفر صورت میگیرد که دستاورد لازم را برای طرفین داشته باشد. برای سفر به اقصی نقاط جهان مانند آفریقا، آمریکای لاتین، آسیا و اروپا برنامههایی در دستورکار داریم.
ترامپ شروط 4 گانه برای اجرای برجام گذاشت. نظر شما درباره اقدام اخیر آمریکا چیست؟
آقای ترامپ از ابتدایی که به کاخ سفید آمد، موضع خاصی را اتخاذ کرد. او تصور می کرد با اقدامات اولیه، برجام از بین برود و تخریب شود. رییس جمهور ایالات متحده روز به روز بیشتر آگاهی پیدا کرد که برجام معاهده چندجانبه و بین المللی است و توافق دو جانبه نیست و پشتوانه قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل را دارد. آقای ترامپ نمیتواند این تفاهم را نادیده بگیرد. اراده جدی که در حوزه اروپا، سازمان ملل و دیگر کشورها وجود داشت ترامپ را در تنگنا قرار داد، به همین منظور به یک بازی جدید پرداخت و با خرید وقت این فرصت را ایجاد کرد تا شاید به صورت آبرومند از این مخمصه رهایی یابد. رئیس جمهوری آمریکا تلاش میکند تا با کمک مشاورین و اطرافیان خود از این وضعیت و انزوا رهایی پیدا کند. شرکای آمریکا و به ویژه اروپا، چین و روسیه امروز به این بازی بیحاصل واقف هستند و میدانند در نهایت این بازی بردی برای آمریکا، نخواهد داشت. رییس جمهوری آمریکا با تحریم برخی افراد و شرکت ها تلاش کرد تا از این مرحله عبور کند و باز هم وعده آینده را داد. آقای ترامپ باید نهایتا حقیقت برجام را بپذیرد.
آمریکا برای مذاکره رییس تشکیلات خودگران فلسطین به رژیم صهیونیستی فشار وارد می کند. از سوی دیگر برخی رسانه ها از نامه «محمود عباس» به «سیدحسن نصرالله» برای تسهیل سفر به ایران خبر دادند. آیا رابطه ای میان این دو اتفاق وجود دارد؟
قاسمی: اینکه محمودعباس چه کند الان نمی توان راجع به آن قضاوت کرد. در حال حاضر فشار رژیم صهیونیستی زیاد شده تا وضعیت فسلطین را یکسره و آن دولت را در وضعیت جدیدی قرار دهد و برای این کار از همه اهرم های خود استفاده می کند. رژیم صهیونیستی و آمریکا دچار کمبود شناخت از واقعیت های منطقه هستند و مقاومت منطقه را دست کم گرفتهاند. تا وضعیت اشغالگری در فسلطین وجود دارد، نیروهای مقاومت و فلسطین به مبارزه خود ادامه خواهند داد.
به نظر شما آقای «محمود عباس» برنامه ای برای سفر به ایران دارد یا اینکه بیشتر این خبر را گمانهزنی رسانهای میدانید؟
قاسمی: بیشتر اینها گمانه زنی و خبرسازی است و در مقاطع مختلف مطرح میشود.
دولت ایالات متحده با دولت پاکستان وارد چالش شده است، تحلیل شما از این اقدام ترامپ چیست؟
قاسمی: پاکستان بخشی از مشکل آقای ترامپ است. بدون قضاوت در مورد وضعیت و شرایط پاکستان، مجموعا سیاست خارجی ترامپ و زیادهخواهی ایشان و نگاهی که به جهان خارج از ایالات متحده دارند، اعم از آفریقا، اروپا، حتی غرب و آسیا زیاده طلبی است تا آمریکا را در جایگاه برتر قرار دهد و میخواهد به شکل فرمانده عمل کند. فکر میکنم جهان پاسخ او را طی یک سال گذشته داده است. شکستهای پی در پی آمریکا در شورای امنیت، تغییر پایتخت از تلآویو به قدس شریف و حتی برخورد اخیر اروپا در مورد بحث هستهای در اجلاس بروکسل، مجموعه اتفاقات در افغانستان و پاکستان و شبه قاره نشان میدهد که ایالات متحده راه کج و بیراهه را طی میکند که نهایتا جز آشفتگی و گسترش تروریسم و ناامنی چیزی را، به ارمغان نخواهد آورد.
البته آمریکا نگران آغاز روابط میان دو کره و زمزمه مذاکرت هسته ای دو کشور نیز است.
قاسمی: اینکه در هر نقطه از جهان و از جمله در دو کره، امنیت و ثبات برقرار شود و تنش کاهش یابد، چیز خوبی است. اما ما هیچگونه امیدواری نسبت به آقای ترامپ و سیاست های ایالات متحده آمریکا نداریم. این رفتار و سخنان متناقض از زبان ایالات متحده، نشان میدهد که یک ثبات، درایت و خردمندی در درون کاخ سفید وجود ندارد. جهان امروز نسبت به سخنان ترامپ و رفتار ایشان بیاعتماد بوده و او را فرد غیرقابل پیشبینی میداند. آقای ترامپ امروز یک رفتاری دارد و فردا رویه خود را تغییر میدهد.
«علی صوفی» یک ایرانی به بهانه واهی از سوی ایالات متحده و نقض تحریمها به زندان محکوم شد. واکنش وزارت امور خارجه در این باره چیست و آیا اطلاعی از وضعیت و آماری از تعداد زندانیان ایران در آمریکا دارید؟
قاسمی: متأسفانه، تعدادی از شهروندان ایرانی در ایالات متحده بدون دلیل و جرمی در زندان هستند. اما اقدام بدتر این است که تعدادی از شهروندان ایرانی در سایر نقاط جهان تحت تعقیب قرار میگیرند و ایالات متحده سعی میکند، با کمک سایر دولتها آنها را مسترد و محکوم کند. البته تعدادی زندانی در سایر کشورها نیز داریم. همواره به آمریکا هشدار میدهیم و هشدار دادهایم، دست از سیاست خصمانه خود علیه هموطنان ایرانی بردارد و هرچه سریعتر نسبت به آزادی آنها اقدام کند و از پیگیرد قانونی آنها در سایر کشورها خودداری کند. این موضوعی نیست که ایران بیکار بماند و نسبت به سرنوشت شهروندان خود بیتفاوت باشد. آمریکا باید نسبت به آزادی ایرانیان اقدام کند.
ایران یکی از امنترین کشورهای منطقه است. اما طی چند روز گذشته ایالات متحده در بیانیهای به شهروندان خود برای سفر به ایران هشداد داد. واکنش وزارت امور خارجه به این اقدام چیست؟
قاسمی: هدفی که ایالات متحده دنبال میکند، موضوع جدیدی نیست. ما در 4 دهه گذشته همواره و در اشکال مختلف شاهد سیاست خصمانه این کشور نسبت به مردم ایران به خصوص در دوران آقای ترامپ بودهایم. اگر جلوتر برویم، آمریکا در 70 سال گذشته رفتار نامطلوب و شیوه ناپسندی نسبت به مردم ایران اتخاذ کرده و برخوردهای دوگانه و غیراستاندارد آن کشور در ذهن مردم ما وجود دارد و این هم ادامه سیاستهای غلط این کشور است. مردم جهان و بخشی از مردم آگاه آمریکا، جایگاه ایران را در منطقه میدانند. آمریکا با شیوه جنگ روانی نمیتواند علیه ایران اقدامی انجام دهد.
در مورد پرونده خاوری بحث زیاده است، در این مورد بهخصوص همکاری وزارت امور خارجه با قوه قضاییه چگونه است؟
ما به عنوان دستگاه سیاست خارجی پل ارتباطی بین دستگاه های داخل کشور و قوای مجریه، مقننه و قضاییه با سایر کشورها هستیم. هرآنچه را که میخواهند در خارج از ایران دنبال کنند، حتما باید از طریق وزارت خارجه و سفارتها پیگیری شود. پرونده آقای خاوری، پرونده خاصی است و سیستم قضایی از طریق اینترپل دنبال میکند و پرونده باز و در جریان است.
درباره سفر آیت الله شاهرودی به آلمان، آیا موضوعی پیش آمد که وزارت امور خارجه ورود کند؟
قاسمی: وزارت خارجه در چارچوب شرح وظایف و امکانات برای گرفتن ویزا و سفر ایشان به آلمان اقدام کرد. این سفر براساس توصیه پزشکان داخلی و شرایط وخیمی که داشتند، صورت گرفت. در آنجا شیطنتهایی صورت گرفت و اتهاماتی به ایشان وارد کردند. با شناختی که دولت آلمان از جایگاه ایشان و وضعیت ایران و ارتباط دو کشور وجود داشت، جای نگرانی نبود. تبعات و صداهای ناهنجار در این خصوص شنیده شد اما ایشان پس از طی دوره درمان به کشور بازگشتند.
آیا احضار سفیر ایران در ترکیه را تایید میکنید؟
قاسمی: در جهان فعلی و فضای مجازی، خیلی از اخبار در سطح عمومی منتشر میشود که با دقت بیشتر فهمیده میشود که واقعیت داستان چیز دیگری است.
بین سفیر ما با مقامات ترکیه ملاقاتهای متعددی انجام می شود. این ملاقاتها به صورت هفتگی و همیشگی به دلیل نوع ارتباط میان تهران - آنکارا وجود دارد. درباره احضار سفیر ایران اطلاعی ندارم و قطعا تایید نمیکنم.
در آستانه جام جهانی فوتبال قرار داریم. برخی از هموطنان قصد سفر به روسیه را دارند. در حال حاضر موضوع لغو روادید دو کشور در چه مرحلهای قرار دارد؟
قاسمی: سفر به یک کشور الزاما منوط به لغو روادید نیست. مشکل اساسی بین ما و روسیه برای آمد و شد شهروندان وجود ندارد. بحث لغو روادید در دستورکار دو کشور است اما تا رسیدن به نتیجه لازم زمان زیادی را باید سپری و مقدمات بیشتری را فراهم کنیم. قطعا تا انجام بازیهای جام جهانی این اتفاق صورت نمیگیرد اما با توجه به واقعه جام جهانی فکر می کنم، تسهیلات لازم با صحبتهای انجام شده در اختیار تماشاگران ایرانی برای سفر به روسیه قرار خواهد گرفت.
برنا