آفتابنیوز : لی فینستین و میشل لوی از کارشناسان مطرح در عرصه سیاستخارجی آمریکا هستند که در مقالهای به تشریح این راهحل پیشنهادی پرداختهاند. در ادامه به طرح برخی نکات مورد اشاره آنها که در وب سایت شورای روابط خارجی منشتر شده میپردازیم.
اولین مسالهای که بدان پرداخته شده وجود اختلاف میان اعضا شورای امنیت در خصوص برنامه هستهای ایران است. اختلافی که به احتمال زیاد در صورت تداوم میتواند دور نمای دست یابی اعضا به توافقی همه جانبه در مورد ایران را تیره و تار سازد.
از این رو پیشنهاد شده آمریکا به دنبال تقویت همکاریهای فرا آتلانتیکی در حل مساله هستهای ایران باشد. جایی که امکان دستیابی به اجماع بیشتر است. برای رسیدن به این اجماع اروپا و آمریکا باید در مواضع خود از انعطافپذیری بیشتری برخودار باشند. اروپا باید به تحریمهای خارج از سازمان ملل (علیه ایران) متعهد باشد. در مقابل آمریکاییها نیز باید مذاکرات بدون پیششرط با ایران را مورد توجه قرار دهند.
برای این منظور آنها باید فرضیات قدیمی که در ذهنشان حک شده را کنار بگذارند و بدانند تحریم و دیپلماسی راهحلهای متقابلی هستند که اجرای هم زمان آنها میتواند گزینه بهتری را در اختیار آنها قرار دهد.
بنا به گفته این دو کارشناس هم آمریکاییها که خواستار تحریم علیه ایران هستند و هم اروپاییها که از مذاکره حمایت میکنند، ادعاهای درستی دارند. واشنگتن براساس قطعنامه پیشین شورای امنیت که از ایران خواسته بود تا 31 اگوست برنامه هستهایاش را متوقف کند و یا با تحریم روبرو شود، از تصویب قطعنامهای براساس بند 41 فصل هفت دفاع میکند. اروپاییها نیز همچنانکه خواستار توقف فعالیتهای غنیسازی در ایران هستند همواره حمایت خود از ادامه مذاکرات را نیز اعلام کردهاند. همانطور که جیمز بیکر نیز در گزارش خود به آن اشاره کرد مذاکره با مخالفان سیاستی هوشمندانه است.
فینستین و لوی میافزایند اما ذکر این نکته حائز اهمیت است که مذاکره و تحریم هیچکدام به تنهایی نتایج قابل قبولی را به همراه نخواهند داشت. قطعا بدون تحریم غرب مذاکرت را از موضع ضعیفتری دنبال خواهد کرد و احتمال موفقیت آن هم کاهش خواهد یافت. تحریم نیز به تنهایی و بدون مذاکره قادر به حل تمام مسائل پیشروی جامعه جهانی در خصوص ایران نخواهد بود.
اما در صورت استفاده متقابل از این دو گزینه باید گفت اگر آمریکا بیشتر به گزینه مذاکره تمایل نشان دهد احتمال بیشتری وجود دارد که بتواند حمایت اروپا از تحریمهای خارج از سازمان ملل را بدست آورد. متقابلا توجه بیشتر اروپا به گزینه تحریم باعث میشود آمریکا به پذیرش مذاکرات بدون پیششرط نزدیکتر شود.
البته شواهد تاریخی نیز حاکی از آن است که آمریکا در گذشته هم از این راهحل یعنی استفاده هم زمان از تحریم و مذاکره استفاده کرده است. واشنگن پس از تحریمهای سال 1998 علیه هند و پاکستان به خاطر آزمایشات اتمیاشان با هر دو کشور مذاکراتی را در سطوح بالا انجام داد. آمریکا همین رویه را نسبت به چین در سال 1985 در پیش گرفت. قطعا اگر ایران به منافع حاصل از مذاکره آگاه باشد حتی اگر تحت تحریم نیز باشد به میز مذاکره باز خواهد گشت.