تهران- آنکارا؛ جاده ای پرترافیک اما روان

هدف نهایی کاخ سفید از اعمال تحریم و تهدیدات مکرر، انزوای منطقه ای و بین المللی جمهوری اسلامی ایران است. این در حالی است که تهران مقصدی مهم در سیاست خارجی کشورهایی چون ترکیه است که رویکردهایی عملگرایانه را در پیش گرفته اند.

آفتاب‌‌نیوز :

سفر دو روزه حجت الاسلام «حسن روحانی» به ترکیه در راس هیاتی بلندپایه و رایزنی با مقامات آنکارا یکی از مهمترین تحولات منطقه در واپسین روزهای هفته بود.

در این سفر که به دعوت «رجب طیب اردوغان» برای شرکت روحانی در پنجمین جلسه شورای عالی روابط راهبردی ایران - ترکیه صورت گرفت، یادداشت های تفاهمی در زمینه بهداشت و درمان و رسانه و ارتباطات به امضا رسید.

جدا از این توافقات، نقاط عطف رایزنی و موضع گیری های سران ایران و ترکیه را می توان تاکید مشترک بر ضرورت دستیابی به تجارت 30 میلیارد دلاری و محکومیت تحریم های یکجانبه و قلدرمآبانه آمریکا دانست.

مذاکرات جمهوری اسلامی ایران و ترکیه محدود به روابط دوجانبه نبود و همکاری برای بازگرداندن صلح به سوریه نیز محور مهمی در رایزنی های دو کشور بود.

پیش از سفر چهارشنبه شب روحانی به ترکیه نیز وزرای امور خارجه دو کشور به همراه همتای روس خود در ژنو به توافق مهمی در عرصه تحولات سوریه دست یافتند.

بر اساس بیانیه وزیران امور خارجه سه کشور که روز سه شنبه (بیست و هفتم آذر) در سوئیس منتشر شد، توافق شده اولین جلسه کمیته تدوین قانون اساسی جدید سوریه اوایل سال میلادی آینده برگزار شود.

اعلام این توافق سه جانبه در حالی صورت گرفت که «دونالد ترامپ» روز چهارشنبه به صورت ناگهانی اعلام کرد نیروهای نظامی آمریکا را از سوریه بیرون می کشد؛ تصمیمی که گویا بدون اطلاع وزارت دفاع آمریکا علنی شده و طی روزهای گذشته واکنش های منفی برخی اعضای کنگره از هر دو حزب را به دنبال داشته است.

از دید برخی تحلیلگران، هزینه های بالای حضور نظامیان آمریکایی و اصطکاک هایی که سیاست های نظامی آمریکا در سوریه با بازیگران دیگر تحولات این کشور به وجود آورده، بر تصمیم ترامپ اثرگذار بوده است.

هرچند ترامپ در اظهارنظرهایی متناقض کوشیده از شدت فشارها و انتقادات از این تصمیم بکاهد اما واقعیت این است نتایج اعلام برنامه هایی چون ایجاد نیروهای مرزبانی با کمک گروه های مسلح کُردی در سوریه، واکنش هایی را از سوی آنکارا برانگیخت و مجموعه واکنش هایی از این دست در کنار هزینه های بالای حضور نظامی در سوریه، ترامپ را به اعلام خروج نظامی از این کشور کشاند.

طی روزهای گذشته رسانه های غربی، یکی از دلالت های خروج نظامیان آمریکا از سوریه را نرمشی از سوی آمریکا در برابر ترکیه دانسته و قاطعیت و عملگرایی ترک ها در برابر واشنگتن را یادآور شدند.

ترکیه طی ماه های پس از خروج آمریکا از برجام نیز صراحتا و بدون هیچ اما و اگری بر ادامه روابط تجاری و اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران و مخالفت با تحریم هایی تاکید کرده که روحانی آن را «تروریسم اقتصادی» خوانده است.

آنکارا پیش از این نیز بر سر بازداشت کشیش آمریکایی رو در روی ترامپ قرار گرفت و تهدیدات وی و شروع جنگ اقتصادی آمریکا علیه ترکیه نتوانست ترک ها را به عقب براند.

نظیر چنین رویکردی برابر سیاست های تهاجمی ترامپ را می توان در رفتارهای مسکو به چشم دید که طی دوره زمامداری ترامپ در آمریکا به رغم ادامه چانه زنی در حوزه های مختلف، روس ها یک گام عقب نشینی در برابر ترامپ را به منزله چند گام پیش آمدن وی می بینند.

روند تحولات اخیر از موفقیت الگویی عملگرایانه برابر سیاست های یکجانبه گرا، نمایشی و تهاجمی ترامپ حکایت دارد که می تواند از سوی برخی دیگر از دولت ها نیز مورد تقلید و استفاده قرار گیرد. همین چند روز پیش بود که کره شمالی در برابر تحریم های جدید آمریکا هشدار داد که تداوم این رفتار از سوی واشنگتن سبب می شود پیونگ یانگ روند خلع سلاح را برای همیشه کنار بگذارد.

در زمینه روابط تهران و آنکارا باید گفت که دو طرف نشان داده اند در برابر سیاست های ترامپ و هیاهوگری های وی قصد عقب نشینی ندارند.

حاکمیت این رویکرد بر روند تصمیم سازی های دو کشور سبب می شود تا کانونی از عملگرایی در دل گسترش مناسبات ایران و ترکیه شکل گیرد و با ایجاد هم افزایی توانی مضاعف را برای توقف سیاست های مخرب ترامپ در منطقه به وجود آورد.

در دوره تحریم ها، ترکیه اعلام کرده شریکی مطمئن برای ایران خواهد بود و گسترش مناسبات تجاری با ایران نیز منافع سرشاری را برای همسایه شمال غربی به بار خواهد آورد. در این راستا جاده مناسبات تهران- آنکارا اکنون به اتوبانی با ترافیک بالا اما روان مبدل شده تا ضمن رایزنی برای رسیدن به توافق در عرصه هایی چون سوریه زمینه دستیابی به چشم اندازهای اقتصادی و گسترش روابط در سایر حوزه ها را مهیا سازد.

منبع: ایرنا

گزارش خطا

لینک کوتاه: https://aftabnews.ir/002Mgd