کد خبر: ۵۷۵۳۵
تاریخ انتشار : ۲۶ بهمن ۱۳۸۵ - ۱۴:۵۳
تحلیل ناظران از میزگرد مهم شبکه الجزیره

میانه‌روی: محور مناظره هاشمی

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: به اعتقاد ناظران، مناظره چهارشنبه شب اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و شیخ یوسف القرضاوی رئیس اتحادیه علمای مسلمان می‌تواند تاثیرات مثبتی بر بینندگان سنی و شیعه به ویژه در کشورهای عربی بگذارد، به ویژه آن‌که هاشمی در این مناظره که در فضایی آرام و همدلانه برگزار شد در مورد دیدگاه‌های ایران در زمینه تحولات عراق و دیدگاه علمای شیعه در زمینه مخالفت با برافروختن فتنه طایفه‌ای بین شیعیان و اهل سنت، به تفصیل سخن گفت.

مجری برنامه الجزیره در این گفت‌وگو که نه یک مناظره بلکه گفت‌و‌گویی ویژه میان دو تن از برجسته‌ترین علمای مسلمین بود با اشاره به اینکه این گفت‌و‌گو به دعوت اتحادیه جهانی علمای مسلمین و در پی سفر هیاتی از این اتحادیه به تهران صورت گرفته‌ گفت که هر یک از دو شخصیت، نظر اسلام را از دیدگاه خود درباره مشکلات امروز امت اسلامی و بحران‌هایی که با آنها مواجه است، همچنین راههای برون رفت از این بحران‌ها و چگونگی تعامل با جهان پیرامون وحدت دیدگاه‌های امت اسلام مطرح می‌کنند. 

در این برنامه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به طور مستقیم با مجری برنامه در تهران و شیخ یوسف القرضاوی از طریق تماس تلفنی از دوحه شرکت داشتند و مجری در ابتدای برنامه ابراز امیدواری کرد که دو طرف با سعه‌صدر به سوال‌های مستقیم و صریح او درباره مسایل مختلف و مورد گلایه مسلمانان اعم از شیعه و سنی و همچنین مسایل مورد اختلاف پاسخ بدهند. 

رییس مجمع تشخیص مصلحت باتوجه به فرصت چند دقیقه‌ای که‌شبکه‌خبری الجزیره ابتدا در اختیار وی گذاشت سخن خود را چنین آغازکرد: الحمدلله والسلام علی رسول الله وآله و صحبه، اعوذ بالله من الشیطان الرجیم «واعتصموا بحبل‌الله جمیعا و لا تفرقوا». وی سپس گفت: باید صمیمانه از شبکه الجزیره و همچنین از شخص جناب آقای قرضاوی تشکر کنم که این برنامه را برای حفظ وحدت اسلامی ترتیب دادند.

وی افزود: می‌دانم که اتحادیه جهانی علمای مسلمین به لحاظ اهمیت زیادی که برای وحدت‌اسلامی قایل است، تلاش کرد که این گفت‌و گو انجام شود و از خداوند تعالی می‌خواهم که برکات این برنامه برای همه امت اسلامی باشد. آنچه من می‌دانم این است که یکی از اصول مهم پیشرفت اسلام، همواره وحدت بوده‌است و اگر این وحدت فراهم شود در برکت آن همه مسلمانان شریک هستند.

آیت‌الله هاشمی رفسنجانی گفت: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تلاش‌های زیادی برای ایجاد وحدت و نزدیک کردن امت اسلامی انجام دادیم و البته این راهی بود که مرحوم آیت‌الله «بروجردی» و علامه «شیخ محمد عبده» آغاز و در این زمینه دارالتقریب را تاسیس کردند. ما نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی، هفته وحدت را مطرح کردیم و امام راحل و همچنین رهبر انقلاب آیت‌الله خامنه‌ای این روش را با جدیت ادامه دادند و الحمدالله پیشرفت هم کردیم و دستاوردهای زیادی در این زمینه داشتیم.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرد: بسیاری از علما از جمله جناب آقای شیخ قرضاوی و بسیاری از علمای مصر، تونس، مغرب، عراق،عربستان سعودی، سوریه و همه کشورهای اسلامی در کنفرانس‌ها شرکت کردند و از این تلاش‌ها نتیجه هم گرفتیم و به یکدیگر نزدیکتر شدیم. وی افزود: امیدوار هستیم دستاوردهایمان باقی و پایدار بماند و از خداوند می‌خواهیم که این دستاوردها را حفظ و تقویت کند.

هاشمی رفسنجانی یادآور شد: البته در روزهای اخیر با یک موج فتنه در پی برخی مسایل در عراق، افغانستان و لبنان مواجه شدیم. همه این مسایل با تلاش دشمنان است که موج تازه‌ای ازاختلاف و تفرقه افکنی را میان مسلمانان آغاز کرده و برخی نگرانی‌ها را برای ما به وجود آورده و کوشیده‌ است تا تلاش‌های وحدت آفرین علما و شخصیت‌های جهان اسلام را برای ایجاد وحدت اسلامی از بین ببرد.

وی گفت: ان شاء‌الله می‌خواهیم در این برنامه جلوی این فتنه را بگیریم و من تصور می‌کنم که آمریکایی‌ها در برنامه خاورمیانه بزرگ که می‌خواستند از طریق آن بر منطقه ما مسلط شوند شکست خورده‌اند و اهدافی که آمریکایی ها از حضورشان در منطقه ما و همچنین از اشغال عراق داشتند محقق نشده‌ است و مشکلات آنها بیشتر هم شده‌است.

رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: آنان فکر می‌کنند که باید از طریق ایجاد تفرقه میان امت اسلامی همان اهداف را پیگیری کنند. وی در ادامه اظهارات خود افزود: شکست اسرائیل در جنگی که علیه لبنان آغاز کرد و پیروزی ملت فلسطین در انتخابات و تقویت مقاومت در همه کشورهای اسلامی ‌از جمله عناصر و عواملی است که دشمن را وادار می‌کند، به تفرقه افکنی روی بیاورد و این توطئه را به طور جدی پیگری کند.

آیت الله هاشمی رفسنجانی اظهار داشت: نباید فریب بخوریم زیرا ما فرزندان اسلام و قرآن هستیم و این حکم صریح قرآنی را داریم که می‌فرماید: «ولا تنازعوا فتفشلوا و تذهب ریحکم»، این حکم صریح قرآن است و از طرف خداوند به ما امر شده است که وحدت خود را حفظ کنیم. همچنین خداوند می‌فرماید که «انما المومنون اخوه» و واقعا علمای اسلام مسئولیت خیلی سنگینی به ویژه در برابر این مسایل در موقعی که ما با توطئه تفرقه‌افکنی در عراق، لبنان ، فلسطین، افغانستان و با مشکلات مربوط به سودان و سومالی و سایر جاها مواجه هستیم بر عهده دارند و همه اینهافقط با وحدت کلمه قابل حل است.

آیت الله هاشمی رفسنجانی گفت: سخنان تفرقه انگیزی که امروز به عنوان جدال شیعه و سنی از آن یاد می‌شود، در حقیقت سخنان شیطان است و ما نباید به وسوسه‌های شیطان توجه کنیم و فریب آن را بخوریم. وی افزود: علما و مردم ایران از صمیم قلب به وحدت اسلامی دل بسته‌اند و می‌دانم که قلب علمای اهل سنت نیز مثل قلوب ماست و نمی‌خواهند میان مسلمانان تفرقه وجود داشته باشد. رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد، اما انسان‌های نادانی وجود دارند که حرف‌هایی می‌زنند و عقلا و علمای امت اسلامی باید خیلی بالاتر از سخنان افراطی‌ها و آدم‌های تندرو به این نوع سخنان توجه نکنند. وی افزود: امیدوارم در این گفت‌و‌گویی که با جناب آقای قرضاوی خواهیم داشت به امت اسلامی و اسلام خدمت کنیم.

شیخ یوسف القرضاوی نیز سخن خود را این گونه آغاز کرد:«بسم‌الله الرحمن الرحیم.الحمد لله والصلاه و السلام علی سیدنا و امامنا واسوه تنا و حبیبنا و معلمنا رسول الله و علی آله و صحبه و من اتبع هدی» 

وی با تشکر از شبکه الجزیره که به دعوت اتحادیه جهانی برای پخش این دیدار پاسخ مثبت داد گفت: از خداوند می‌خواهم که این دیدار برای امت اسلامی خیر به دنبال داشته باشد. همچنین به جناب آقای هاشمی رفسنجانی درود می‌فرستم و حدود هشت سال پیش در سفر به تهران، دیداری که با ایشان داشتم که به‌ گرمی از من استقبال کرد و کتاب تفسیر قرآن خود را به من هدیه کرد.

وی افزود: معتقدم اگر از این دیدار به خوبی استفاده کنیم برای امت اسلامی خیر و برکت در پی خواهد داشت. از جناب آقای هاشمی رفسنجانی، شیخ بزرگ که عالم بزرگ دینی و همچنین رهبر بزرگ سیاسی است انتظار دارم که درباره نکات هشتگانه مورد توافق توسط هیات اعزامی به تهران، سخن بگویند. در آنجا نکات هشتگانه‌ای وجود دارد که باید درباره آنها سخن بگوئیم و با صراحت به آنها اعتراف کنیم. من در کنفرانس‌های تقریب از جمله درسخنانی که چند هفته پیش در کنفرانس دوحه ایراد کردم از کنفرانس‌های تقریب خواستم که این نکات هشتگانه را اجرا کنند. 

قرضاوی در بخشی از این گفت‌وگو با تاکید بر ضرورت حفظ اتحاد بین مسلمانان اعم از شیعه و سنی و حمایت قوی از حق داشتن انرژی صلح آمیز هسته‌ای توسط جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که ما به صورت آشکارا و قاطع درکنار ایران علیه دشمنان آن ایستاده‌ایم.

قرضاوی در این گفت‌وگو‌ تأکید كرد، اگر شیعه‌ای خطا نمود، هرگز به پای همه شیعیان نمی‌گذاریم و همراهی مسلمانان اهل سنت را در لبنان، به عنوان شاهدی آورد که چگونه آنان در کنار حزب‌الله لبنان ـ که یک حزب شیعی است ـ ایستادگی کردند. قرضاوی در این برنامه که شکلی از مناظره‌ای آرام و سازنده داشت، همه را به مسیری میانه و حفظ اعتدال دعوت نمود.

هاشمی رفسنجانی آن‌گاه پس از سؤالی از سوی مجری برنامه، به موضوع تقیه در نزد شیعیان پرداخت و اظهار داشت: اکنون بسیاری از دولت‌ها در جهان هستند که برای خود قوانین و اموری سری دارند که آن را پس از ده‌ها سال آشکار می‌کنند و این را از اموری برشمرد که هم در نزد اهل سنت است و هم شیعیان. وی در این برنامه که به صورت مستقیم از شبکه «الجزیره» پخش می‌شد، اتهام تبلیغ ایران برای شیعه کردن اهل سنت در دیگر کشورها را رد کرد و گفت: ما منادی تبلیغ عمل صالح هستیم و هرگز در صدد نفی دیگران نیستیم و این اتهامی است که از سوی دشمنان به منظور ایجاد شکاف بین مسلمین، طراحی شده است.

قرضاوی در این خصوص معتقد بود: بحث ما بر سر تبلیغ عمل صالح نیست، بلکه ما با این مخالفیم که در بین اهل سنت تبلیغ به منظور ترک مذهب و ترک طایفه صورت گیرد که آن را مذموم می‌دانیم. وی این اقدام در بین شیعیان را نیز با همان بار منفی ارزیابی می‌نمود.

در ادامه، بحث در این برنامه بیشتر به مسائل عراق معطوف شد. هاشمی رفسنجانی در این بخش تأکید نمود که سیاست ایران، عدم دخالت در امور عراق و تعیین سرنوشت مردم به دست خودشان و عدم دخالت اشغالگران بوده است.

وی تاکید كرد: اندیشه ایران در‌باره عراق، یک ملت، یک دولت و یک قانون اساسی است. وی حمایت از ملت عراق را همچون حمایت ایران از ملت فلسطین و بوسنی و هرزگوین و دیگر ملت‌های اسلامی توصیف كرد که رنگ طایفی نداشته و ندارد. قرضاوی در این گفت‌وگو‌ از مقامات ایران خواست که برای جلوگیری از جنگ طایفی در عراق، وارد عمل شوند و حکم به تحریم قتل بین مسلمانان بدهند.

قرضاوی، حکم علمای جهان اسلام در بین اهل سنت را تحریم اعمال تکفیری‌ها علیه سنی‌ها و شیعیان توصیف نمود و اعلام کرد: باید همیشه از حق دفاع کنیم و در کنار صاحب حق باشیم. وی بر حق ایران بر دستیابی با تکنولوژی هسته‌ای صلح‌آمیز تأکید نمود و گفت: اگر دشمنان به ایران حمله کنند، در کنار ایران خواهیم ایستاد. 

وی هرگونه وابستگی به دولت‌های عربی را تکذیب کرد و گفت، بسیاری از مواضع او علیه برخی از حکام عرب است. قرضاوی مقاومت در برابر اشغالگران آمریکا‌یی در عراق را حق طبیعی و مشروع مردم عراق همچون مردم فلسطین ارزیابی نمود.

هاشمی رفسنجانی در ادامه سخنان خود تأکید كرد: ایران از همان روز اول، مقاومت مردم عراق در برابر اشغالگران آمریکایی را مشروع دانسته و از آن دفاع کرده است. وی حمایت ایران از مردم عراق را بدون توجه به وابستگی مذهبی آنان دانست و تأکید كرد: دفاع از مقاومت مردم عراق، هرگز به معنی دخالت در امور داخلی عراق نیست.

هاشمی رفسنجانی اقدامات گروه‌های تکفیری ـ چه علیه اهل سنت و چه علیه شیعیان ـ را محکوم و از آن به عنوان «گناه کبیره» یاد کرد که مرتکبان آن، مستحق جهنم هستند. وی حضور گروه‌های تکفیری در عراق را مرهون سیاست آمریکا برای حضور این گروه‌ها در عراق دانست. قرضاوی نیز در ادامه اظهارات رفسنجانی، بر حرمت ریختن خون مسلمان ـ چه شیعه و چه سنی ـ و تحریم شکستن حریم مساجد، تأکید كرد و گفت، پس از انفجار در مرقد امام علی(ع) و شهادت آیت‌الله حکیم، این عمل را از قاهره محکوم کرده است.

هاشمی رفسنجانی در پایان سخنان خود تأکید كرد: از روز اول اشغال عراق، تمام علمای شیعه در ایران از مقاومت ملت عراق دفاع کرده و همه این علما، ریختن خون مسلمانان را تحریم كرده‌اند. رفسنجانی حفظ وحدت مسلمانان را رمز موفقیت و پیروزی جهان اسلام و غلبه بر مشکلات دانست.

با آن‌که این برنامه در طی دو روز اخیر بخش مهمی از تبلیغات تلویزیون «الجزیره» را در بر داشته است، اما به نظر می‌رسید به دلیل نقص فنی، پخش آن با حدود چهارده دقیقه تأخیر، آغاز شد. به هنگام ترجمه سخنان هاشمی رفسنجانی، دوبار صدای مترجم به هنگام پخش قطع شد. با این همه به نظر می‌رسد، این برنامه بتواند تاثیرات مثبتی بر بینندگان عرب در کشورهای عربی بگذارد، به ویژه آن‌که هاشمی رفسنجانی به دیدگاه‌های ایران در زمینه تحولات عراق و دیدگاه علمای شیعه در زمینه مخالفت با برافروختن فتنه طایفی بین شیعیان و اهل سنت، به تفصیل سخن گفت.
بازدید از صفحه اول
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره
عضویت در خبرنامه
نظر شما
پرطرفدار ترین عناوین