آفتابنیوز : طی ماههای اخیر رسانهها از افزایش وام ازدواج خبر دادند تا جوانان حداقل به واسطه دریافت این وام بتوانند به تشکیل خانواده و زندگی مشترک اقدام کنند و شیب منفی ازدواج را تا حدودی متعادل کرده تا روند صعودی داشته باشد.
دیماه گذشته و بر اساس اخبار رسانهها حجتالاسلام نصرالله پژمانفر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی از پیشنهاد نمایندگان برای افزایش وام ازدواج خبر داده و گفته بود: نمایندگان با توجه به افزایش تورم و بالا رفتن قیمت کالاها، پیشنهاد افزایش وام ازدواج در سال ۹۸ را مطرح کرده و آن را برای بررسی به کمیسیون تلفیق ارائه کردهاند.
نمایندگان در همین راستا، سیاست پیشنهاد افزایش وام به ۳۰ میلیون تومان با بازپرداخت هفت ساله برای زوجهایی که کمتر از ۲۴ سال سن دارند مطرح کردهاند.
این در حالی است که دبیر کانون بانکها و مؤسسات اعتباری خصوصی با انتقاد از افزایش سقف وام ازدواج از سوی کمیسیون تلفیق مجلس به ایسنا گفته است: وقتی منابع جدیدی برای این تسهیلات تعیین نمیشود، چرا رقم وام را افزایش میدهند؟ برای افزایش سقف وام ازدواج، موجودی کافی وجود ندارد و منجر به بلاتکلیفی متقاضیان میشود. اگر متقاضی برای وام ازدواج باشد و منابعی برای آن وجود نداشته باشد، باعث میشود که مردم در صف باشند و پرداخت وام ازدواج نوبتی باشد.
حال سوال پیش آمده این است که بدون در نظر گرفتن این خبر و افزایش وام ازدواج، آیا جوانانی که امسال و سال گذشته ازدواج کرده و توانستهاند وام ازدواج دریافت کنند و هنوز در نوبت انتظار هستند؟ قطعا همه جوانانی که تقاضای وام کردهاند، نتوانسته اند وام بگیرند و هنوز هم در صف انتظار هستند، بنابراین افزایش وام ازدواج اگر منابع آن تامین باشد یا نباشد باز هم موجب انتظار طولانی برای جوانان است.
هر چند که برخی افراد پرداخت وام به جوانان را کمک هزینه اول زندگی میدانند ولی برخی افراد نیز آن را بدهکار کردن جوانان دانسته و به جای آن ایجاد اشتغال را مهمتر از اعطای وام میدانند.
اوضاع نابسامان اقتصاد امنیت شغلی جوانان را تهدید میکند
علی اسلامی، استاد دانشگاه در گفت وگو با خبرنگار فارس گفت: شیب منفی ازدواج در جامعه کنونی به عوامل زیادی مربوط است که به نظر میرسد مهمترین دلیل آن وضعیت نابسامان اقتصادی جامعه است. وقتی در جامعه نوسانات اقتصادی شدیدی وجود دارد و امنیت شغلی جوانان تهدید می شود، بنابراین خانواده ها فرزندان خود را برای ازدواج کردن تشویق نمیکنند.
وی با اشاره به اخبار منتشر شده در مورد افزایش وام ازدواج جوانان خاطرنشان کرد:با وجودی که قانونگذاران و دولتمردان از افزایش وام ازدواج به ۳۰میلیون تومان برای هر زوج خبر دادهاند ولی افزایش وام ازدواج نیز نتوانست اشتیاقی در مجردها ایجاد کند که نسبت به ازدواج پیشقدم شوند و از تعداد مجردان بکاهند، چرا که ۳۰میلیون تومان وام ازدواج که با همدیگر میشود ۶۰ میلیون تومان نمیتواند در برابر مخارج سرسامآور زندگی امروز جوابگو باشد.
اگر مبلغی معادل ۵۰ یا ۶۰ میلیون تومان میتوانست طی سالهای گذشته باری از دوش جوانان بردارد در شرایط فعلی و با افزایش بی سابقه قیمتها و نوسانات قیمت دلار،سکه و طلا جوانان قید ازدواج را زده اند.
استاد دانشگاه با اشاره به وجود جوانانی که به تجرد قطعی نزدیک خاطرنشان کرد: بیش از ۱۱میلیون جوان دختر و پسر در سراسر کشور وجود دارند که از سن معمولی ازدواج رد شدهاند و این موضوع باعث منفی شدن شیب ازدواج در کشور شده است و متاسفانه شاهد افزایش و صعود طلاق در کشور هستیم و هر روز بر تعداد زنان مجرد در کشور افزوده میشود و اگر بخواهیم تعداد زنانی که در اثر حوادث و فوت همسر یا طلاق به تعداد مجردان اضافه میشوند را حساب کنیم، شاید رقمی معادل ۲۰میلیون نفر برسد یعنی یک چهارم جمعیت کشور را مجردان تشکیل میدهند.
وی معتقد است: عزم جدی برای از میان برداشتن موانع ازدواج و سر و سامان یافتن این ۱۱ میلیون جوانی که از سالهای طلایی جوانی عبور کرده و به مرز میانسالی میرسند وجود ندارد، جوانانی که هیچ جایگاهی در برنامهریزیها و جنجالهای سیاسی و اقتصادی دولتمردان ندارند که اگر اینگونه بود، شاهد چنین اوضاعی در کشور نبودیم.
افزایش وام ازدواج جذابیتی برای جوانان ندارد
اسلامی ادامه داد:در هیاهوی افزایش سرسامآور قیمتها دیگر افزایش دو برابری وام ازدواج جذابیتی برای جوانان ندارد، چرا که توان بازپرداخت وامها را نیز ندارند و در کنار آن باید اجارهخانه و هزینههای ماهانه و روزمره زندگی را بپردازند.
وی با اشاره به اینکه از زمان رسانهای شدن یک مصوبه تا مرحله اجرای آن چند ماه ممکن است طول بکشد و حتی ممکن است این موضوع به بیشتر از یکسال نیز بیانجامد ادامه داد: انتشار خبر افزایش وام ازدواج خبری بود که وعده دادهاند از سال آینده اجرایی میشود و این در حالی است که خیلی از افرادی که در سال ۹۷ ازدواج کردهاند هنوز در صف انتظار دریافت وام ازدواج ماندهاند و با این حال معلوم نیست اجرایی شدن این خبر چه زمان رنگ واقعیت به خود گیرد.
ایجاد اشتغال به جای وام ازدواج
فاطمه رضایی پژوهشگر فرهنگی و اجتماعی نیز به خبرنگار فارس گفت: هر چند دادن وام در ابتدای زندگی به نوعی حمایت از جوانان و تشویق آنها به زندگی مشترک است ولی به نظر میرسد دادن وام به جوانان آنها را بدهکار میکند.
جوانانی که با حمایت و سرمایه خانواده هایشان ازدواج میکنند وقتی وام ازدواج میگیرند توان بازپرداخت آن را ندارند و در نتیجه هر ماه این اقساط وام انباشته شده و جوان تازه ازدواج کرده به یک جوان بدهکار تبدیل میشود.
رضایی معتقد است: اگر دولت با همین وام ازدواج در امر احداث کارخانه و کارگاههای زودبازده سرمایهگذاری کرده و برای جوانان اشتغال ایجاد کند خیلی بهتر است تا اینکه آنها را در ابتدای زندگی مقروض کند. و آنانی که امنیت و آرامش شغلی ندارند چه انگیزهای برای ازدواج میتوانند داشته باشند.آنهایی هم که ازدواج میکنند به پشتوانه سرمایه پدر و حمایت مادر ازدواج میکنند ولی این سرمایهگذاریها و حمایتها تا چه زمان میتواند ادامه داشته باشد.
افزایش وام ازدواج یک راهکار سطحی و مقطعی
پژوهشگر فرهنگی و اجتماعی افزایش وام ازدواج را یک راهکار سطحی و مقطعی برای ازدواج ذکر کرد و گفت: دولتمردان در امر ازدواج تنها راهکاری که به نظرشان میآید افزایش وام ازدواج در شرایط فعلی است، آنها از فاکتورهای متعددی که در امر ازدواج دخیل است چشمپوشی کرده و می پندارند با افزایش وام ازدواج جوانان به تشکیل خانواده ترغیب می شونددر حالی که پرداخت ۳۰میلیون تومان وام تنها کمک هزینه ای برای ازدواج محسوب میشود.
وی ادامه داد: تازه این اول کار است، برای گرفتن وام ازدواج هم باید از هفت خوان رستم عبور کرد، دستاندازهایی که جلو راه جوانان را میگیرد، ضامنی که باید کارمند رسمی بوده و شرایط سنی خاصی داشته باشد و ماهها در صف انتظار بایستد موضوعی نیست که بخواهد باعث دلخوشی و دست به کار شدن جوانان به امر مقدس ازدواج و تشکیل خانواده گردد.
وی افزایش بیسابقه نرخ ارز، طلا و سکه را یکی از عوامل مهم در شیب منفی ازدواج ذکر کرد و گفت: بر اساس آنچه که در کشور رایج است مهریهها بر اساس سکه تعیین میشود و زمانی که قیمت هر سکه به4 میلیون برای آقا داماد آب میخورد او هیچوقت نمیتواند خودش را راضی کند تا زیر بار چنین مهریههایی برود.
از سوی دیگر تغییر نگرشها و باورها نسبت به مهریه در بین دختران جوان افزایش یافته و برخی از دختران بعد از جاری شدن خطبه عقد، در دوران نامزدی و قبل از اینکه زندگی مشترک خود را آغاز کنند مهریه خود را طلب میکنند.
رضایی ادامه داد: در چنین شرایطی که قیمت طلا سر به فلک کشیده و چشم و هم چشمی خانوادهها نیز مزید بر علت شده است و تنها افزایش وام ازدواج نمیتواند گرهی از مشکلات جوانان باز کند و باید به فکر راهحلها و راهکارهای دیگری بود که میزان شیب منفی ازدواج را کاهش دهد.
این پژوهشگر فرهنگی و اجتماعی، تمامی علت و عوامل کاهش ازدواج را مسائل اقتصادی نمیداند و در کنار آن مولفههای دیگری را نیز مطرح میکند که یکی از این عوامل گسترش رسانههای شخصی و شبکههای اجتماعی است به طوریکه جوانان دختر و پسر نمیتوانند به طرف مقابل اعتماد زیادی داشته باشند. هر کدام از آنها خیال میکنند طرف مقابلشان همزمان با چند گزینه مختلف صحبت میکند و گزینه خوبی برای زندگی مشترک نیست.
در حالی که سن ازدواج جوانان افزایش یافته و دختران و پسران خیلی در قید و بند تشکیل خانواده نیستند، جمعیت جوان کشورمان رو به میانسالی میگذارد و نرخ رشد میانسالی در کشور افزایش یافته است زنگ خطر افزایش آسیبهای اجتماعی در کشور به صدا در آمده است و باید آنانی که دستی در آتش دارند نسبت به این موضوع حساس باشند.
در حالی که مقام معظم رهبری نیز افزایش نرخ سالمندی و پیر شدن جمعیت را بارها و بارها تذکر دادهاند که انتظار میرود خانوادهها و دولتمردان با حمایت از همدیگر در جهت افزایش امید به زندگی و تشویق جوانان برای تشکیل خانواده و زندگی مشترک اقدام کنند.
فارس