تصمیم حساس ایران و اروپا
ثبت سازوکار متناظر با اینستکس در ایران در قالب یک شرکت در ایران و استقبال طرف اروپایی آن برای ثبت اولین معامله، در جای خود تأمل‌برانگیز است؛ هرچند درباره این سازوکار و پوشش مالی و عملکردی آن موضوعاتی مطرح است.
آفتاب‌‌نیوز :
روزنامه شرق در یادداشتی به قلم مهدی تقوی نوشت: اگرچه احتمالا به دلیل حساسیت‌ها و نگرانی از فشار ایالات متحده، تاکنون جزئیات چندان دقیقی از این سازوکار به بیرون درز نکرده است. اینستکس با سازوکاری که به نام اس‌پی‌وی شناخته می‌شد، تفاوت‌هایی دارد و درباره میزان کارایی آن در تجارت خارجی ایران با سایر کشورها و برعکس، هنوز نمی‌توان اظهارنظری کرد. گویا طرفین به دنبال آن هستند که شرکت‌ها، بانک‌های کوچک و متوسط اروپا که احتمالا مراودات گسترده‌ای با سیستم دلار و ایالات متحده ندارند، از آن بهره بگیرند.
چندی قبل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم اعلام کرد قانون مشهور به «مسدودسازی» را برای امکان حمایت قانونی کشورهای عضو اتحادیه اروپا در معامله با ایران، به‌روزرسانی کرده است؛ اما با توجه به شدید‌بودن تحریم‌های آمریکا و تهدیدهای مداوم وزیر خارجه این کشور به نقض‌کنندگان تحریم ایران، حتما تضمین‌های اقتصادی برای شرکت‌های طرف قرارداد با ایران یک ضرورت است. از منظر اقتصادی و تجاری، اقتصاد ایران منتظر سیگنال‌هایی است که نشان دهد اروپا تحریم فروش نفت و حوزه بانکی را با این ابزار، در حد بضاعت خود و نه به شکل خیلی گسترده، به رسمیت نمی‌شناسد.
این نکته به دیگر خریداران نفت و محصولات پتروشیمی ایران فرصت می‌دهد به مشروعیت خرید و تجارت با ایران نگاه اطمینان‌بخش داشته باشند. در‌این‌میان ایران نیز باید از این فرصت برای روزآمدکردن سیستم بانکی خود استفاده کرده و به شکل مثبت، لوایح مرتبط با گروه ویژه اقدام مالی را بررسی کند. اروپا اعلام تمایل کرده که برای بازماندن مسیرهای روابط بانکی، لوایح اف‌ای‌تی‌اف در ایران اجرائی شود. تا زمانی که تعلیق ایران از لیست سیاه این گروه فرصت دارد، دستگاه دیپلماسی ایران می‌تواند برای گرفتن تضمین‌های لازم برای کاهش حساسیت‌های داخلی با طرف اروپایی مذاکرات جدی کرده و انتظار متقابل ایران در این زمینه را به طرف مقابل گوشزد کند.
حتی در زمان تعلیق تحریم‌های ایالات متحده در دوران اوباما و پس از امضای برجام، همین مسائل تکنیکی بین‌بانکی و بحث اهمیت توجه به مسائل مدنظر گروه ویژه اقدام مالی که بسیاری از کشورهای جهان به آن پیوسته‌اند، مانع استفاده از فضای پسابرجام بود.
نباید فرصت داد تا ایالات متحده برای همکاری پولی و مالی ایران با کشورهایی که نمی‌خواهند تحریم‌های آمریکا را بپذیرند، به بهانه این لوایح، فاصله ایجاد کند و بررسی کارشناسی و منافع ملی محور آن نباید با هیچ پرونده دیگری مخلوط شود؛ اما نباید فراموش کرد این سازوکار علاوه بر اینکه می‌تواند به افزایش قدرت یورو در برابر دلار منجر شود؛ به نوعی تلاش اروپا برای مقابله با سیطره اقتصادی چین و آمریکا نیز می‌انجامد.
شرکت‌ها و کمپانی‌های اروپایی برخلاف میل باطنی خود از بازار ایران دور افتادند و اگرچه چین با گذشته تفاوت‌هایی کرده؛ اما احتمال دارد به شکل مقطعی یا غیر‌مستقیم، همچنان به مراودات اقتصادی شرکت‌های خود با ایران ادامه دهد و این برای اروپا مطلوب نیست. ایجاد فرصت برای شرکت‌های اروپایی در بازار ایران اکنون نیازمند عزم دو طرف است. اینکه معافیت‌های نفتی آمریکا برای هشت کشور خریدار نفت ایران پایان یافته، اهمیت جدی‌بودن اروپا در سازوکار مالی خود را دو‌چندان کرده است. اگر این فرصت از دست برود، آن‌گاه ایران نیز نمی‌تواند از مواهب برجام بهره برده و ممکن است شکل و شمایل همکاری‌ها تغییر کند؛ چرا‌که فشار اقتصادی، وضعیت تصمیم‌گیری در‌این‌باره را دشوارتر می‌کند. ایران و اروپا اکنون باید بر سر مدل‌های همکاری جدی‌تر به نتیجه برسند تا یکی از راه‌های عبور از تحریم‌های ترامپ اجرائی شود.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید