آن موقع مقامات عراقی از دیدار با دونالد ترامپ سر باز زدند، اما اینبار وزیر امور خارجه با نخستوزیر و رئیسجمهور عراق دیدار کرد. دفتر ریاستجمهوری عراق اعلام کرد برهم صالح در دیدار با وزیر خارجه آمریکا بر پایبندی بر سیاست همکاری و دوستی با تمام همسایگان از جمله ایران تأکید کرده است. براساس این بیانیه رئیسجمهور عراق در دیدار سهشنبهشب با مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، تأکید کرد که شراکت استراتژیک با آمریکا برای کشور عراق مهم است و درعینحال حفظ روابط حسنه با همسایگان عراق را هم برای این کشور بسیار حائز اهمیت خواند.
او همچنین بر پایبندی به «سیاست توازن سیاسی که پلهای دوستی و همکاری با تمام دوستان و همسایگان از جمله ایران را ایجاد میکند»، تأکید کرد. برهم صالح همچنین گفت عراق خواستار گسترش روابط دوجانبه با آمریکا و تمام کشورهای برادر و دوست در تمامی زمینههاست. رئیسجمهور عراق گفت: «بغداد بهدنبال ایجاد روابط با تمام کشورها براساس منافع ملی و گسترش همکاریهاست. عراق نقشی اساسی در منطقه ایفا میکند و به مکانی برای گفتوگو و تفاهم همگان بهدور از درگیری و تنش تبدیل شده است».
سفر غیرمنتظره مایک پمپئو، رئیس دستگاه دیپلماسی آمریکا، به عراق شبانه و تحت تدابیر امنیتی شدید انجام شد. او به خبرنگاران گفت: «هدف از این سفر این بوده که به مقامهای عراقی نشان دهد آمریکا از استقلال عراق حمایت میکند». پمپئو پیش از دیدارهایش با مقامات عراقی، اظهار کرد که در این ملاقاتها به این موضوع خواهد پرداخت که «هرگونه حملهای از سوی ایران و گروههای وابسته به آن علیه نیروهای آمریکایی در عراق، بر دولت عراق نیز اثر میگذارد». او پیش از ورود به بغداد، بیان کرد: میخواستم به بغداد بروم، با رهبران این کشور صحبت کنم و به آنها اطمینان دهم که ما آمادهایم همچنان اطمینان حاصل کنیم که عراق، مستقل است.
** تمدید معافیتهای عراق از تحریمهای ضد ایرانی
به گزارش ایسنا یک منبع آگاه در گفتوگو با السومریهنیوز اعلام کرد مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، در سفر غیرمنتظره خود به بغداد سهشنبهشب با برهم صالح، رئیسجمهور عراق، دیدار و گفتوگو کرد. این منبع اعلام کرد پمپئو و برهم صالح در این دیدار بر مسئله تمدید معافیتهای عراق از تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران و عدم ایجاد تنش با ایران تأکید کردند.
پیش از این عادل عبدالمهدی، نخستوزیر عراق، در نشست خبری هفتگی خود در پاسخ به پرسش السومریهنیوز مبنی بر معافیت عراق از تحریمهای آمریکا در برابردادن برخی تسهیلات به شرکتهای آمریکایی گفت: چنین مطلبی صحت ندارد. براساس این گزارش، روزنامه العرب چاپ لندن روز دوشنبه مدعی شد وزیر خارجه آمریکا پیشنهادهایی برای معافیت عراق از برخی تحریمهای آمریکا علیه ایران به بغداد داده است که به موجب آن عراق از تحریمهای آمریکا در زمینه انرژی معاف میشود؛ اما در مقابل باید تسهیلاتی به شرکتهای آمریکایی از سوی عراق داده شود.
** بعیدینژاد: مواضع دولت عراق درخصوص ایران قابل درک است
حمید بعیدینژاد، سفیر ایران در عراق، در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «رئیسجمهور عراق در گزارش خود از ملاقات با پمپئو تأکید میکند که «منافع عراق ایجاب میکند روابطش با تمام همسایگان خود را ارتقا دهد و اجازه ندهد عراق به مکانی برای تنش تبدیل شود». از همین بیان میتوان مواضع اعلامشده رئیسجمهور عراق به پمپئو درباره روابط با ایران را درک کرد».
**میانجیگری میان ایران و آمریکا؟
محمدمهدی البیاتی، عضو ائتلاف فتح عراق، در گفتوگو با پایگاه خبری بغدادالیوم گفت: «بحران میان آمریکا و ایران مسئله جدیدی نیست، بلکه نزدیک به 35 سال است که ادامه دارد. این دشمنی و تنش بهجز از طریق گفتوگو و تفاهم به پایان نخواهد رسید». او افزود: «سفر مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، به بغداد بهمنظور درخواست میانجیگری از بغداد انجام شد». عضو ائتلاف فتح گفت: «آمریکاییها آمادگی جنگ نظامی با ایران را ندارند و ایرانیها نیز بهدنبال جنگ نیستند».
'صباح زنگنه 'تحلیلگر خاورمیانه، نیز در همینباره نوشته است: سفر پنهانی وزیر خارجه ایالات متحده به عراق، دوباره خاطره سفر پنهانی و مخفیانه چند ماه قبل رئیسجمهور این کشور به کشور همسایه ایران را زنده کرد. طبیعی است رفتوآمد میان مقامات دو کشور همسایه که به حسننیت یکدیگر در قبال تمامیت ارضی و امنیت مشترک باور دارند، با حضور مقامات کشوری که بعد از چندین سال اشغالگری، نمیتواند هویت خود را در عراق تعریف کند، تفاوتهای اساسی دارد. آمریکا باید مشخص کند آیا خودش را یک کشور اشغالگر میداند یا یک کشور همکار و همراستا با دولت عراق. در واقع آمریکا هنوز هویت خودش را از این دو حالت مشخص نکرده و همین مسئله باعث شده نگرانیهای آنان از تحکیم روابط ایران و عراق، دوچندان شده و کار به دیدارهای شبانه بکشد؛ دیدارهایی که آنطور که از واکنش مقامات عراقی پیداست، برای آنان هم بسیار عجیب بوده و آنان را بر آن داشت تا موضع منطقی «خاک عراق محل استفاده علیه همسایگان نیست» را تکرار کنند.
رفتار رئیسجمهور آمریکا و سایر مقامات این کشور، اسیر ابهام، مخدوشبودن هویت، نوع نگاه و رابطه آنان با عراق است. جمهوری اسلامی هویت تعریفشدهای در قبال عراق دارد و در سالهای متمادی، حتی در زمان حکومت صدام، در تلخیها و شادیها همراه مردم عراق همراه بوده است و هرگاه آنان با مشکلاتی مواجه شدهاند، ایران را در کنار خود دیدهاند. این شرایط با مداخلات دولتی که چند هزار کیلومتر دورتر حضور داشته و رابطه خود را با عراق رابطهای مداخلهجویانه تعریف کرده، متفاوت است. ایران هیچگاه به اعمال فشار بر عراق و قطع رابطه آن کشور با آمریکا اقدام نکرده است؛ چراکه عراق را کشوری مستقل میداند که میتواند با هر کشوری در جهان رابطه دیپلماتیک داشته باشد. در سوی مقابل ایالات متحده به دنبال دیکتهکردن دستورات خود به دولت و ملت عراق است؛ درحالیکه نه دولت و نه جناحهای سیاسی پرنفوذ عراق، این مسئله را نمیپذیرند. رفتارهایی مانند رفتار اخیر وزیر خارجه آمریکا و اظهارات عجیب بعدازآن، نوعی رفتار انفعالی محسوب شده و ضعف و ناتوانی ایالات متحده در عراق و البته در مقابل رابطه دو کشور مستقل ایران و عراق را نشان میدهد. سیاست خارجی عراق با کشورهای همسایه براساس مصالح و منافع عراق تعریف میشود...
همانطورکه ایران آن را بر مبنای منافع مشترک تعریف میکند. جنگ تحمیلی علیه ایران بزرگترین شاهد و نمونه است.
بعد از پیروزی انقلاب، برخی از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و البته کشورهای فرامنطقهای عراق را تحت فشار قرار دادند و جنگ به راه انداختند اما امروز از دیکتاتور عراق خبری نیست و مردم دو کشور بیش از هر زمانی به یکدیگر نزدیک شده و بازرگانان در حال تجارت با یکدیگر هستند. درعینحال همانطورکه در ماههای اخیر دیدارهای متناوبی میان دو کشور انجام شده است، باید نسبت به تحرکات آمریکا در کشور همسایه ایران حساس بود. همکاری مشترک نیازمند تهیه زیربناهای قانونی، رسمی و تسهیلات مناسب از سوی دولتهای دو کشور است. باید به سطح جدیدی از روابط در اقتصاد، تجارت، سیاست، فرهنگ، امنیت و همکاریهای نظامی رسید.
در مقابل چالشها و تهدیدهای فعلی، آینده همکاری بین دو کشور باید تقویت شود و تفاهمهای جدی بین دو دولت حاصل شود که یکی از این زیرساختها موضوع رسیدن به توافقات در توسعه گردشگری بین دو کشور و همچنین حذف یا کاهش موانع گردشگری است.
همکاری در مسائل امنیتی، حفظ و تقویت امنیت دو کشور و فراهمکردن زمینه برقراری یک همکاری امنیتی منطقهای که شامل کشورهای دیگر هم شود، باید موردتوجه دولتها قرار گیرد.
ایران میتواند در بازسازی صنایع عراق و همکاری در زمینههای انرژی و مکمل همه اینها یعنی همکاریهای بانکی به مدلهای ابتکاری با عراق برسد که تحریمهای یکجانبه ایالات متحده نیز نتواند بر آن تأثیر منفی بگذارد.
این پیام باید به همه کشورهای منطقه و فرامنطقهای و اتحادیه اروپا داده شود که ایران و عراق باثبات و منسجم، امنیت خاورمیانه و جهان را تأمین کرده و جلوی سربرآوردن تروریسم حمایتشده از سوی برخی اعراب و آمریکا را خواهد گرفت.
منبع: روزنامه شرق