مطهرنیا: اقدام ایران در برابر بدعهدی های آمریکا و فرار رو به جلو اروپا هوشمندانه است
دکتر مهدی مطهرنیا، استاد علوم سیاسی و کارشناس مسایل بین الملل، ایالات متحده آمریکا تحریم های خود را بر ایران افزایش داد، مصداق های تحریم ها را افزایش داد، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را جزو گروه های تروریستی اعلام کرد و از سوی دیگر لغو امتیاز ۸ کشور برای خرید نفت ایران را پایان داد و ما شاهد مانور نظامی «نیزه سه‌شاخ آرتمیس ۱۹» در خلیج فارس بودیم و همه اینها به هر ترتیب با اعزام ناو لینکلن به طرف خلیج فارس و تهدیدهای تحقیرآمیز بولتون در ارتباط با نظام جمهوری اسلامی ایران و مسئولان عالی رتبه نظام به تبع نظام جمهوری اسلامی و دولت حاکم بر آن را مجبور کرد که در برابر برجام و سالگرد خروج آمریکا از برجام موضع گیری کنند.
آفتاب‌‌نیوز :
دکتر مهدی مطهرنیا در گفت وگو با شفقنا، درباره اقدام اخیر ایران در چارچوب برجام و مهلت ۶۰ روزه به اتحادیه اروپا برای انجام تعهدات خود طبق برجام، اظهار کرد: اقدام ایران در واقع عکس العملی در برابر رفتارها و کنش های ایالات متحده آمریکا و دیگر اعضای گروه ۱+۵ در ارتباط با گروه اقدام مشترک برای پرونده هسته ای ایران یعنی برجام است، برجام حاصل یک تلاش دیپلماتیک در سطح بین المللی برای ارایه یک راه حل در جهت حل بحران میان ایران و نظام بین الملل با موضوع پرونده هسته ای به ویژه با واشنگتن بود، اما در نهایت با توجه به فرایندهایی که موجب روی کار آمدن ترامپ شد، جهت گیری های ایالات متحده آمریکا در ارتباط با برجام در راستای محدودسازی بهره برداری ایران از امتیازات ناشی از پذیرش برجام، تندروانه تر و با جهت گیری نفع گرایانه برجام روبه رو شد.
او ادامه داد: من بر این باور هستم که اگر هیلاری کلینتون هم رییس جمهور آمریکا می شد، تفسیری که از برجام بیان می کرد، بسیار محدودتر از تفسیر باراک حسین اوباما از برجام و در نتیجه منجر به محدودسازی همکاری های بین المللی با تفسیر بسیار محدود و بسته از برجام و محاصره منطقه تهران می شد، اما روی کار آمدن ترامپ این روند را شدت بخشید، ترامپ دارای یک جهت گیری معنادار در کمپین انتخاباتی خود برای گریز از وضعیت بود و با کد پاره کردن برجام نه تنها در برابر هیلاری کلینتون مدافع سیاست های اوباما ایستاد بلکه توانست آرای خوبی را به سوی خود جذب و با رأی الکتروکالج ها به کاخ سفید راه یابد.
با آتش زدن برجام، یک جنگ هیبت و حیثیت میان ایران و آمریکا برساخته شد
مطهرنیا گفت: ترامپ به وعده خود در ۱۸ اردیبهشت سال گذشته خود عمل کرد و از برجام خارج شد و آنچه را که به عنوان پاره کردن برجام اعلام کرده بود، عملیاتی نمود. در آنجا بود که با توجه به عکس العمل ایران یعنی آتش زدن برجام، به باور من یک جنگ هیبت و حیثیت برساخته شد و با توجه به عملکرد ایالات متحده آمریکا در یک سال گذشته و عدم خروج ایران از برجام آرام آرام زمزمه های عدم برخورد صحیح ایران با مقوله فشارهای چند لایی و کمرشکن آمریکا در محافل گوناگون به چشم می خورد.
خروج ایران از برجام موجب سهولت در ایجاد اجماع بین المللی علیه ایران می شود
او اقدام ایران در برابر بدعهدی های آمریکا و فرار رو به جلو اروپا را هوشمندانه دانست و اظهار کرد: آمریکا بسیار مایل بود که ایران از برجام خارج شود چرا که خروج ایران از برجام به تبع موجب سهولت در ایجاد اجماع بین المللی علیه ایران می شود اما به هر تقدیر با وجود فشاری که لایه های مصون به دلواپسان به ایران به برجام می آوردند و با توجه به پشتوانه حاکمیتی حکومتی پشت برجام که به هر تقدیر براساس یک سیاست و روند خاصی مجبور به پذیرش برجام شده بود و آن را تصمیم حاکمیتی حکومتی شکل می داد.
موضع گیری ایران در برابر آمریکا هوشمندانه بود
این کارشناس مسایل بین الملل افزود: با وجود همه هجمه هایی که به دولت روحانی و حتی انگشت اتهام به عنوان سازشگر به سوی او بود، این افراد نتوانستند شرایط را تغییر دهند لذا برجام با هوشیاری حفظ شد، اما رویکرد استراتژیک آمریکا در چارچوب استراتژی «جوجیتسو» مبنی بر تحریک کردن و جای خالی دادن و سپس پرتاب کردن ادامه پیدا کرد. ایالات متحده آمریکا تحریم های خود را بر ایران افزایش داد، مصداق های تحریم ها را افزایش داد، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را جزو گروه های تروریستی اعلام کرد و از سوی دیگر لغو امتیاز ۸ کشور برای خرید نفت ایران را پایان داد و ما شاهد مانور نظامی «نیزه سه‌شاخ آرتمیس ۱۹» در خلیج فارس بودیم و همه اینها به هر ترتیب با اعزام ناو لینکلن به طرف خلیج فارس و تهدیدهای تحقیرآمیز بولتون در ارتباط با نظام جمهوری اسلامی ایران و مسئولان عالی رتبه نظام به تبع نظام جمهوری اسلامی و دولت حاکم بر آن را مجبور کرد که در برابر برجام و سالگرد خروج آمریکا از برجام موضع گیری کنند، هر چند که این موضع گیری بسیار هوشمندانه و تلاش شده است مبتنی بر خروج ایران از برجام نباشد، اما به طبع می تواند پیامدهایی را برای ایران به همراه داشته باشد.
او گفت: حسن روحانی نه به عنوان رییس دولت که به عنوان رییس شورای امنیت ملی ایران که به هر تقدیر مصوبات و موضع گیری های آن باید توسط رهبری جمهوری اسلامی ایران نیز به تصویب برسد یا حداقل با آگاهی کامل صورت گیرد، بیانیه ای صادر کرد که در آن بیانیه برجام را در مرحله نخست، تصمیم حاکمیتی و حکومتی می داند و هرگونه مخالفت در داخل و خارج از کشور با آن را رویکرد صهیونیستی می خواند، و به طبع با توجه به آنچه پیش آمده بود، در دو بخش از دو تعهد خود شانه خالی کرد و آن هم در ارتباط با فروش کیک زرد و تولید آب سنگین بود که با مهلت ۶۰ روزه ایران به دیگر اعضای ۵+۱ به جز آمریکا در ارتباط با تعیین تکلیف در ارتباط با برجام منتهی شد. همه اینها نشان دهنده آن است که فشارهای موجود بر ایران از نواحی گوناگون درون و بیرون برای تغییر و تحول در وضعیت کنونی بسیار منسجم و تأثیرگذار شده است.
مطهرنیا درباره واکنش احتمالی آمریکا در برابر تصمیم اخیر ایران در مورد برجام، اظهار کرد: اروپایی ها بر مبنای منافع خود عمل می کنند، اروپا متحد ایالات متحده آمریکاست اگرچه رقیب سرسخت او نیز برای شکل دادن به نظم آینده جهان محسوب می شود، به هر تقدیر اروپایی ها اگرچه در لایه های گوناگون حیات اروپا با سیطره ایالات متحده آمریکا بر این قاره مخالف هستند، اما در عمل همواره دیده شده که قدرت آمریکا چیرگی های خود را بر تصمیم گیری های اروپایی به نمایش گذاشته است. نمونه بارز آن اینستکس و مراودات مالی اروپا برای حفظ برجام است که هم اکنون نیز روی میز است و هنوز به فرجامی منطبق با وعده های اروپا نرسیده است.
او ادامه داد: از سوی دیگر باید قبول کنیم که حجم مبادلات بازرگانی، تجاری، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، نظامی و امنیتی آمریکا با اروپا به حدی بالاست که رو در رویی کشورهای اروپایی با آمریکا به خاطر تهران پر هزینه است و اروپا نمی خواهد این هزینه را بدون گرفتن امتیازی در باب رو در رویی با آمریکا بپردازد، لذا به نظر می رسد که اروپایی ها همانگونه که سارکوزی قبل از صحبت های حسن روحانی و بیانیه شورای امنیت از طرف او، اعلام کرد که اگر ایران بخواهد از برجام یا قسمتی از آن و تعهدات خود خارج شود، اروپا هم آماده خواهد بود که در کنار آمریکا ایران را تحریم کند، نشان دهنده رویکرد اروپا به آمریکاست.
احتمال ایجاد چالش میان کشور ایران و پایتخت های کشورهای اروپایی افزایش پیدا می کند
او با اشاره به اینکه با توجه به اینکه اروپا از متحدان و حامیان آمریکاست، به نظر می رسد احتمال ایجاد چالش میان کشور ایران و پایتخت های کشورهای اروپایی افزایش پیدا کند، تصریح کرد: سفر ظریف به نیویورک و مسکو و تلاش هایی که وزارت خارجه از خود نشان می دهد و اینکه حسن روحانی در همین بیانیه و صحبت های خود اعلام می کند که آماده آمدن به میز مذاکره در چارچوب اجرای برجام هستند، همه نشان دهنده آن است که ایران کوشش دارد از این پیچ خطرناک با محافظه کاری و ایجاد فضای مناسب بین المللی عبور کند.
این کارشناس مسایل بین الملل در پاسخ به اینکه پیش بینی می کنید در آینده مذاکرات جدیدی میان ایران و اروپا برای حل بحران کنونی شکل بگیرد؟ گفت: تلاش برای انجام مذاکره وجود دارد، اما اگر مذاکره را به عنوان پایان کار و رسیدن به یک نقطه مشترک بدانیم در این تردید وجود دارد، آمریکایی ها از سال ۲۰۱۸ ایران را دشمن خود اعلام کردند و ۱۷ بار در سند امنیتی آمریکا از ایران به این عنوان یاد شده است. از سوی دیگر آمریکا بر آن است که نظم نوین جهانی را شکل دهد و فلات ایران و آنچه من نو هارتلند خواندم، به ویژه جغرافیای ایران، برای آمریکا و دیگر قدرت های بزرگ بین المللی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، مزید این دو دلیل باید بر این نکته تأکید کنم که هم اکنون آمریکا توان خود را در مسیر ایجاد محدودیت های بیشتر در ارتباط با ایران قرار داده است ،به نظر می رسد که کار چندان آسانی نیست.
مطهرنیا در پایان خاطرنشان کرد: با توجه به عزم جدی آمریکا و شخص ترامپ و تیم او، برای تعیین تکلیف ایران در نظم آینده نوین جهانی، در وضعیت فعلی به نظر می رسد که ما کمتر شاهد یک نوع مذاکره معمولی حتی برای وضعیت بحرانی میان ایران و آمریکا باشیم. این مذاکره بسیار سخت و در واقع مذاکره ای در مرداب تعارض و تضاد در چارچوب یک جنگ پنهان حیثیتی و هیبتی در حال نمود و تجسم است.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید