افغانستان در تازهترین ردهبندی جهانی جای سوریه را گرفته و به عنوان ناامنترین کشور جهان معرفی شده است.
این ردهبندی از سوی انستیتوی صلح و اقتصاد منتشر شده که مقر آن در سیدنی استرالیاست. در رده بندی سال گذشته این انستیتو، سوریه ناامنترین کشور جهان بود.
در کنار افغانستان و سوریه، به ترتیب سودان جنوبی، یمن و عراق هم جزو ناامنترین کشورها فهرست شدهاند. در ابتدای جدول، ایسلند، نیوزیلند، پرتغال، اتریش و دانمارک، امنترین کشورهای جهان معرفی شدهاند.
ایران در میان ۱۶۳ کشوری که در این ردهبندی فهرست شدهاند در جایگاه ۱۳۹ قرار دارد اما تاجیکستان با ۳۵ پله بالاتر از کشور همزبانش، در جایگاه صد و پنجم است.
افغانستان سال ۲۰۱۹ را با امید به پیشرفت مذاکرات صلح آغاز کرد؛ در ماههای گذشته نشستهای مختلفی در قطر و روسیه برگزار شده و نمایندگان آمریکا و طالبان، با چراغسبز کشورهای همسایه و قدرتهای منطقهای، بر سر نحوه به دست آمدن صلح و خروج نیروهای آمریکایی مذاکره میکنند.
در سالی که گذشت افغانستان پس از سه سال تاخیر سرانجام موفق شد انتخابات پارلمانی را برگزار کند و هرچند روند شمارش آرا و رسیدگی به شکایتها، زمانبر، پیچیده و پرتنش بود، اما اکنون پارلمان سوم پس از طالبان شروع به کار کرده است. این کشور همچنین خود را برای برگزاری چهارمین انتخابات ریاست جمهوری در ماه میزان (مهرماه) آماده میکند و داوطلبان نامزدی در این انتخابات از چند ماه پیش شروع به اعلام خط و مشی انتخاباتی خود کردهاند.
با وجود همه اینها، جایگاه افغانستان در فهرست امنترین کشورهای جهان سقوط کرده و به قعر جدول رسیده است.
در کنار تلاشها برای صلح، برگزاری انتخابات پارلمانی و آمادگیها برای انتخابات ریاستجمهوری، جنگ همچنان ادامه دارد، قربانی میگیرد و خسارت وارد میکند.
در هفتههای نخست سال ۲۰۱۹، دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) اعلام کرد که سال ۲۰۱۸ خونینترین سال برای غیرنظامیان این کشور بوده و تلفات غیرنظامیان با ۱۱ درصد افزایش، به بیش از ۳ هزار تن در سال رسیده بود.
بخش دیگری از ماجرا، تلفات نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان است. در ماه جنوری (ژانویه) امسال، اشرف غنی، رئیسجمهوری افغانستان برای نخستین بار از تلفات بالای نظامیان تحت امرش سخن گفت. او در مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس گفت که از زمان به قدرت رسیدنش در سال ۲۰۱۴، بیش از ۴۵ هزار نیروی امنیتی افغانستان در نبرد علیه شورشیان کشته شدهاند.
طالبان در کنار ابراز تمایل برای مذاکره و حضور فعالانه در گفتگوهای صلح، با قدرت به شورشگری ادامه میدهند و به درخواست دولت افغانستان و حامیان بینالمللیاش برای آتشبس توجهی ندارند. در جریان سال منتهی تهیه ربندی اخیر انستیتوی صلح و اقتصاد، مناطق گستردهتری از افغانستان شاهد حملات شورشیان بوده و حوزه جنگ به مناطق بیشتر گسترتش یافته است.
در واپسین روزهای سال ۲۰۱۸ میلادی، رسانههای آمریکایی گزارش دادند که دونالد ترامپ رئیس جمهوری این کشور قصد دارد نیمی از نیروهایش را از افغانستان خارج کند. با اعلام کمرنگ شدن حضور آمریکا در افغانستان، تلاشهای بیشتری از سوی ایران و روسیه برای نقشآفرینی در بحران افغانستان مشاهده شد؛ تهران رسماً پذیرفت که با طالبان تماسهایی داشته و تاکید کرد آینده افغانستان بدون طالبان غیرممکن است؛ روسیه هم میزبان دست کم دو نشست میان طالبان و گروه های سیاسی افغانستان بود.
سوریه
کشوری که سال گذشته ناامنترین کشور جهان خوانده میشد، اکنون جایش را به افغانستان داده و یک پله صعود کرده است. در سال منتتهی به انتشار این فهرست، داعش بخش های چمشگیری از مناطق تحت کنترلش در سوریه را از دست داد و در ماه فبروری (فوریه) امسال اعلام شد که فقط چهار کیلومتر مربع از خاک سوریه در کنترل داعش باقی مانده است.
پیش از آن در ماه دسامبر ۲۰۱۸، رئیس جمهوری آمریکا از شکست داعش در سوریه خبر داد و اعلام کرد نیروهایش را از این کشور خارج میکند. همتای روسی او ولادیمیر پوتین هم از این تصمیم استقبال کرد و گفت درباره شکست داعش با آقای ترامپ همنظر است.
سوریه در سالهای اخیر به خاطر جنگهای ویرانگر و مرگبار طرفهای درگیر، "حملات شیمیایی"، حملات انتحاری و دست به دست شدن شهرها و مناطق میان نیروهای حامی بشار اسد و مخالفانش به طور مرتب در سرخط خبرها بود، ماههای نسبتاً آرامتری را پشت سر میگذارد؛ آرامشی که هر کدام از بازیگران بینالمللی تلاش میکنند در اعتبار آن شریک باشند.
با این حال سوریه در قعر جدول، در کنار افغانستان، سودان جنوبی و عراق، از ناامنترین کشورهای جهان است؛ جایگاهی که شاید ردهبندیهای بعدی تغییر کند.
ایران
جایگاه ایران در فهرست امنترین کشورها نسبت به سال پیش ۹ پله سقوط کرده و اکنون صد و سی و نهم است. ایران نسبت به همسایگان غربی و شرقیاش (عراق، ترکیه، افغانستان و پاکستان) وضعیت بهتری دارد.
'امنترین' کشورها
صدر جدول امثال آرامترین کشورهای جهان، بدون تغییر نسبت به سال پیش در اختیار ایسلند و نیوزیلند است. پرتغال با دو پله صعود، اتریش و دانمارک را پشت سر گذاشته و سوم شده است. پس از این پنج کشور، کانادا، سنگاپور، اسلونی، ژاپن و جمهوری چک، در رده ششم تا دهم قرار دارند.
امنترین کشور اسلامی در ردهبندی امسال انستیتوی صلح و اقتصاد، مالزی است که با ۹ پله صعود، در رده ۱۶ قرار گرفته است. دومین کشور امن در جهان اسلام، قطر است که با ۱۰ پله صعود نسبت به سال پیش، امسال سی و یکم است.
برخی کشورهای دیگر در فهرست امنترین کشورها و جایگاه آنها به این ترتیباند:
بریتانیا: ۴۵
امارات متحده عربی: ۵۳
فرانسه: ۶۰
آمریکا: ۱۲۸
مصر: ۱۳۶
هند: ۱۴۱
اسرائیل: ۱۴۶
کره شمالی: ۱۴۹
ترکیه: ۱۵۲
پاکستان: ۱۵۳
روسیه: ۱۵۴