آفتابنیوز : آفتاب: وزارت امور خارجه بريتانيا، روز سه شنبه اعلام کرد که مقامهای بلند پايه، آمريکا، روسيه، بريتانيا، فرانسه، چين به اضافه آلمان، روز چهارشنبه در لندن درباره برنامه هستهای ايران به بحث و تبادل نظر خواهند پرداخت. اين نشست در حالی صورت می گيرد که نشانه ها از احتمال آغاز مذاکرات مستقيم ميان ايران و ايالات متحده آمريکا همزمان با اجلاس امنیتی عراق در شرمالشیخ حکايت میکند.
يک سخنگوی وزارت امور خارجه بريتانيا با اشاره به نشست لندن، به خبرگزاری فرانسه گفته است اين مذاکرات، بخشی از روال گفت و گوهای محتاطانه در باره گام بعدی برخورد با ايران محسوب می شود. منابع خبری غربی همچنین اعلام کردهاند که گروه 1+5 در این نشست نتایج امتناع ایران از پذیرش قطعنامه 1747 شورای امنیت سازمان ملل و لزوم تصویب دور سوم تحریمهای اعمالی علیه ایران را نیز به بررسی خواهند گذاشت.
مهمترین دلیل این نشست اما ارایه گزارش مهم «خاویر سولانا» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به جهان غرب پیرامون آخرین دور مذاکرات وی با «علی لاریجانی» مسئول بلندپایه ایرانی در آنکارا است. بنا به گفته دیپلماتهای اروپایی، نشست لندن به بررسی مذاکرات هفته گذشته سولانا و لاریجانی که هر دو آن را مثبت و سازنده ارزیابی کردهاند، می پردازد تا شاید در آستانه اتمام ضربالاجل قطعنامه 1747 شورای امنیت به ایران، راهی مسالمتآمیز و منطقی برای خروج از بحران هستهای ایران که به دلیل فشارهای آمریکا و اسرائیل تشدید شده است، یافته شود. دیدار لاریجانی و سولانا در آنکارا بیشک مثبتترین دور مذاکرات ایران و اروپا در یک سال گذشته بوده است. ابراز خرسندی همزمان سولانا و لاریجانی پس از مذاکرات و اخبار متعدد رسانههای غربی درباره انعطافپذیری نسبی ایران و غرب در این نشست باعث شد که موج جدیدی از خوشبینی به حل بحران اتمی ایران در محافل غربی ایجاد شود. 2 روز پس از این دیدار، خاوير سولانا مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا، واشنگتن را فراخواند که «يک کانال ارتباطی» مستقيم برای گفت و گو با ايران بر سر مسايل گوناگون از جمله مساله هستهای ايجاد کند. سولانا که در جريان همايش دو سوی آتلانتيک در بروکسل سخن می گفت افزود مشخص نيست که «ايالات متحده آمريکا تا چه اندازه مايل به تعامل با ايران است». سولانا البته به نقل از لاریجانی از آمادگی مقامات عالیرتبه ایرانی برای مذاکره با آمریکا نیز خبر داد که این بخش از اظهارات وی توسط لاریجانی یک «سوءبرداشت» نامیده شد. با این حال طرف ایرانی مذاکره با آمریکا را هیچ گاه رد نکرد.
نشست لندن در شرایطی برگزار میشود که به احتمال زیاد، لاریجانی و سولانا اواخر هفته آینده بار دیگر گرد هم خواهند آمد تا دور بعدی مذاکرات خود را بر مبنای نتایج اولیه نشست آنکارا دنبال کنند. در این شرایط، نزدیکی به اجلاس شرمالشیخ که با سیگنالهای متعدد ایالات متحده مبنی بر «آمادگی برای مذاکره مستقیم رایس و متکی» همراه شده نیز عامل دیگری است که اجلاس گروه 1+5 در لندن را از اهمیت بیشتری برخوردار میکند. دورخیز واشنگتن برای مذاکره با تهران ظاهراً آن قدر جدی است که جرج بوش تاکنون 3 بار بر آمادگی خود برای مذاکرات مستقیم وزرای خارجه ایران و آمریکا در حاشیه اجلاس شرمالشیخ تاکید کرده است. کاندولیزا رایس نیز تا کنون چندین بار یادآور شده که برای مذاکره مستقیم با منوچهر متکی همتای ایرانی خود آماده است.
در جبهه مقابل آمریکا که هیجانزده بر ضرورت حضور متکی در اجلاس شرمالشیخ تاکید میورزد، تهران با ظاهری نسبتاً آرام تاکید میکند برای شرکت در اجلاسی که هدف آن توجیه اشغالگری عراق و ادامه آن است تمایل چندانی ندارد. محمود احمدینژاد چند روز قبل در واکنشی صریح به اظهارنظرهای بوش توافق خود را با دیدار رایس و متکی به صورت «مشروط» اعلام کرد. با این حال مقامات جمهوری اسلامی یادآور شدهاند که آزادی 5 دیپلمات ایرانی بازداشت شده در اربیل یکی از مهمترین نشانههایی است که میتواند انگیزه ایران برای شرکت در اجلاس شرمالشیخ را افزایش دهد. این موضوع ظاهراً آن قدر حیاتی است که علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی را روانه بغداد کرد تا مذاکرات پشت پرده خود را با مقامات دولت مالکی دنبال کند.
بدین ترتیب اجلاس 1+5 و گزارش سولانا به لاریجانی «میتواند» به نتایجی منجر شود که نه تنها مذاکرات هفته آینده لاریجانی و سولانا را امیدبخش کند که حضور ایران در شرمالشیخ و موفقیت دومین اجلاس امنیتی عراق را نیز تضمین سازد.