خبرنگار، رکن چهارم یا ستون پنجم!؟
ولی‌الله شجاع‌پوریان در یادداشتی نوشته است: تجارب مختلف دنیا نشان می‌دهد هرجا که سخن از دموکراسی و حکومت مردم به میان آمده، از مطبوعات و خبرنگار هم نام برده شده است. در اولین قانون اساسی کشور در سال ۱۲۸۵ در دوره مشروطیت، در کنار اصول مهم و برجسته قانون اساسی در اصل ۱۳ آمده است: «مذاکرات مجلس شورای ملی از برای آن که نتیجه آنها به موقع اجراء گذارده شود باید علنی باشد و روزنامه‌نویس و تماشاچی مطابق نظامنامه داخلی مجلس حق حضور و استماع دارند بدون این که حق نطق داشته باشند تمام مذاکرات مجلس را روزنامه‌جات می‌توانند به طبع برسانند بدون تحریف و تغییر معنی تا عامه ناس از مباحث مذاکره و تفصیل گزارشات مطلع شوند هرکس صلاح اندیشی در نظر داشته باشد در روزنامه عمومی برنگارد تا هیچ امری از امور در پرده و بر هیچکس مستور نماند» تا این مهم نمایان شود که صیانت از ارکان دموکراسی با وجود مطبوعات آزاد معنا می‌یابد.
از آن روزگار تاکنون گرچه به طرق مختلف بر آزادی مطبوعات تاکید شده، اما در عمل در دوره‌های مختلف محدودیت‌هایی برای اهالی رسانه و خبرنگاران اعمال شده و خبرنگاران زیادی بر اثر تفسیرهای ناصحیح از قانون یا عملکرد غیرمنصفانه دچارضرر و زیان شده‌اند و بعضا بازداشت یا حبس شده‌اند.
یکی از نگاه‌های نادرستی که در دوره‌های مختلف نسبت به خبرنگاران حاکم بوده، نگاه‌های امنیتی و غیرحرفه‌ای و سوءظن به جماعت خبرنگاران و حرفه خبرنگاری است، به گونه‌ای که در نگاه برخی، خبرنگار به جای رکن چهارم دموکراسی به عنوان ستون پنجم دشمن شناخته می‌شود، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود! این رویکرد که برآمده از نگاه غیر معتمدانه و بدبینانه و امنیتی به حوزه رسانه است به هیچ وجه شایسته جایگاه شامخ خبرنگار نیست، چرا که خبرنگار به عنوان چشم و گوش و وجدان بیدار جامعه رسالت اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی به جامعه را دارد و اگر فساد یا رفتاری از کارگزاران حاکمیتی و دولتی توسط خبرنگاران افشا می‌شود، هدف نه تضعیف کارگزاران و کشور بلکه خدمت به مردم و صیانت از سلامت نظام است.
در این روزها که بیش از هر زمان دیگری شعار حمایت از خبرنگار در جامعه مطرح است، ای کاش تلاش می‌شد تا رویکردهای ناصواب و ستون پنجمی به خبرنگار به نگاه رکن چهارمی دموکراسی تغییر داده شود. کارگزاران حاکمیتی و دولتی اگر بپذیرند حتی خبرنگاری که برخلاف میل آنها فعالیت می‌کند، تلاشش معطوف به اصلاح و کاهش فساد در جامعه خواهد شد، آن وقت شاید ما کمتر شاهد برخوردهای سلبی نهادهای نظارتی و کنترلی با جامعه خبرنگاران خواهیم بود.
