مراسم پایانی «جشن ملی مترجمان» امروز جمعه ۲۴ آبان ماه در فرهنگسرای اندیشه باهمت کانون انجمنهای صنفی مترجمان و با مشارکت موسسه خانه کتاب برگزار شد.
ضرورت برگزاری جلسات نقد در میان انجمنهای مترجمان
نیکنام حسینیپور، مدیرعامل موسسه خانه کتاب و دبیر بیستوهفتمین دوره هفته کتاب در این مراسم گفت: در موسسه خانه کتاب سعی کردیم تصدیگری را کاهش دهیم و در این راستا انجمنهای اهل قلم را حمایت کردیم تا خود، ساماندهی را انجام دهند.
او افزود: از سال گذشته جلسات نقد را در حوزه ترجمه در خانه کتاب آغاز کردیم و اتفاقات خوبی در این مدت افتاد. در این راستا انجمنهای ترجمه هم ضروری است بحث نقد را بیشتر پیگیری کنند.
دبیر هفته کتاب با اشاره به این که در حوزه ترجمه شاهد پراکندگی هستیم، بیان کرد: انجمنهای ترجمه باید در خصوص ساماندهی مترجمها و آثار ترجمه شده فعالیت کنند و مترجمهای بسیاری وجود دارند که گمنام باقی ماندهاند و از سوی دیگر آثار بسیاری وجود دارند که توسط مترجمان مختلف به صورت مغشوش ترجمه شدهاند.
او همچنین بر ضرورت پاسداشت زبان فارسی در ترجمهها تاکید کرد و گفت: در سال ۹۷ یک چهارم کتابهای چاپ شده در کشور آثار ترجمه بودند و این نشان از گستردگی و غنی بودن کار ترجمه در کشور دارد.
به گفته او بیشترین ترجمه چاپ نخست در سال ۹۷ با دوهزار و ۸۵۴ عنوان به حوزه ادبیات کودک و نوجوان اختصاص دارد و پس از آن علوم عملی به عنوان انتقالدهنده علوم مختلف دنیا به کشور با دوهزارو۵۳۰ عنوان و حوزهی ادبیات با دوهزارو۳۰۶ عنوان کتاب رتبههای دوم و سوم را به خود اختصاص دادهاند.
حسینیپور سپس بیان کرد: از ابتدای سال ۹۸ تاکنون نیز آثار حوزه ادبیات با هزار و۴۴۴ عنوان کتاب، حوزه کودک با هزارو۴۳۸ عنوان و حوزه علوم عملی با هزارو۱۳۵ عنوان کتاب بیشترین کتابهای ترجمه شده را به خود اختصاص دادهاند.
حسینیپور همچنین به دغدغههای ترجمه در حوزهی کودک اشاره کرد و اظهار کرد: ۴۰ درصد از کتابهای کودک را ترجمه تشکیل میدهد. که علت این میزان ترجمه در حوزه کودک متوجه ناشران، مسائل اقتصادی و فضای تصویرگری است.
او از سوی دیگر اثربخشی و تاثیرگذاری کتاب حوزه کودک و نوجوان را یادآور شد و گفت: جهت حفظ فرهنگهای بومی و ملی باید مراقبت بیشتری در ترجمهی کتابها برای این ردهی سنی لحاظ شود.
«دُن کیخوته» نه «دُن کیشوت»
سپس بهفروزیفر از پیشکسوتان عرصه ترجمه خطاب به مترجمان تازه کار گفت: در ترجمه اثر مختلف به محیط اثر توجه کنید تا بهترین ترجمه را بتوانید ارائه دهید.
او به مشکلات مختلفی که در کار مترجمان روی میدهد اشاره کرد و افزود: اگر مترجمان مسائل فرهنگی، موقعیتهای جغرافیایی و اجتماعی اثر را هنگام ترجمه در نظر بگیرند، ترجمه سلیس و بدون اشتباهی را میتوانند ارائه دهند و بسیاری از مشکلات ناشی از این است که مترجم خارج از این موقعیتها کار خود را انجام میدهد.
همچنین غلامحسین سالمی نیز بر تسلط و احاطه مترجمها بر زبان فارسی تاکید کرد و گفت: در کنار مشکلات مختلفی که در ترجمه متون از زبانهای مختلف به فارسی رخ میدهد، مشکلات دیگر ناشی از عدم شناخت واژگان درست و تکرار اشتباهات رایج زبان فارسی است که آنها را به خوانندگان و نسلهای مختلف در کتابها انتقال میدهیم.
او همچنین تاکید کرد: مترجمان زمانیکه اثر دست دومی را ترجمه میکنند به تغییراتی که در ترجمه انجام شده توجه داشته باشند، تا اشتباهات رایج بازگردانی اسامی را که شاهدش هستیم تکرار نشود.
وی «دُن کیشوت» را شاهدی بر این ماجرا آورد که درست آن «دُن کیخوته» بوده ولی به دلیل ترجمه از ترجمهای دیگر، کلمه از اصل خود دور شده است.
«شیوا مقانلو» و «لیلی گلستان» مترجمان محبوب سال ۹۷
در بخش برگزیدگان دومین دوره جایزه جهانی ترجمه ایران میترا فرزاد، گئورگ آساطوریان و دورونا سوآبا به عنوان نفرات اول تا سوم این بخش معرفی شدند.
هیات داوران در بخش «مترجم محبوب سال ۹۷» نیز جوایز خود را در دو بخش مترجمان بالای ۵۰ سال و کمتر از ۵۰ سال به برگزیدگان اعطا کرد. در بخش مترجمان بالای ۵۰ سال آندرانیک خِچومیان، لیلی گلستان و الهه شمسنژاد به عنوان نفرات اول تا سوم اعلام شدند. در بخش مترجمان کمتر از ۵۰ سال نیز هیات داوران شیوا مقانلو، مهسا خراسانی و مهسا ملک مرزبان را به عنوان نفرات اول تا سوم انتخاب کرد.
همچنین حسین کازُر، فرشته مولایی و محسن یاوری به عنوان مترجمان شایسته تقدیر در این بخش معرفی شدند.
در پایان مراسم محمدرضا اربابی گزارشی از روند جشن ملی مترجمان ارایه و از خدمات خانه کتاب در حمایت از جشن ملی مترجمان قدردانی کرد.
بیست و هفتمین دوره هفتهی کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «حال خوش خواندن» از تاریخ ۲۳ آبان ماه در سراسر کشور آغاز شده است و تا ۳۰ آبان ماه ادامه دارد.