آفتابنیوز : آفتاب - واشنگتن پست :
وزراي خارجه فرانسه، آلمان و انگليس چندي پيش در خصوص نحوه فعاليت هاي هسته اي ايران با نمايندگان عالي رتبه اين كشور تشكيل جلسه دادند. با وجود اين كه ايالات متحده هيچ نماينده اي در اين مذاكرات نداشت اما بي شك نتيجه اين مذاكرات بي تاثير از دخالت اين كشور نخواهد بود. به عقيده برخي كارشناسان، واشنگتن انتظار دارد يا به زبان ساده تر اميدوار است كه اين مذاكرات به بن بست برسد. اما از سوي ديگر در صورتي كه ايالات متحده و اروپا بتوانند مانع از دستيابي ايران به تسهيلات هسته اي شوند زمينه مشاركت هاي بيشتري بين دو قاره ايجاد خواهد شد.
ما وزراي خارجه كشورهاي اروپايي، كانادا و ايالت متحده نگراني فراواني درخصوص روابط فراقاره اي و تاثير آن بر اتحاد بين الملل جهت برخورد با چالش هاي جهاني داريم.
در حال حاضر متوقف كردن فعاليت هاي هسته اي ايران در اولويت است. ما بارها با حمايت و كمك موسسه آسپن به بحث و تبادل نظر درخصوص اين مطلب پرداخته ايم كه چرا امروزه مساله مشاركت تبديل به صحنه اي جهت رقابت و كشمكش بين كشورها شده است. به اعتقاد ما مشاركت فراقاره اي تنها راه موجود جهت حل مشكلات فعلي است.
به دنبال تلاش هاي وزراي امور خارجه فرانسه، انگليس و آلمان، ايران ماه گذشته موافقت خود را براي تعليق برنامه هاي هسته اي در قبال مشاركت هاي اقتصادي و فني اعلام كرد. اين توافق در حقيقت نقطه قوتي در جريان مذاكرات بين طرفين است اما تا زماني كه ايران داوطلبانه تعليق دائم هرگونه فعاليت براي دستيابي به تسليحات هسته اي را نپذيرد نمي توان به ادامه روند اين مذاكره اميدوار بود.
موارد زير جهت دستيابي به مشاركت سه جانبه با ايران پيشنهاد مي شود:
اولاً: ايالات متحده و اروپا بايد هدف مشترك واحدي را از مذاكره با اين كشور آسيايي براي خود مشخص كنند. ايراني ها با بر هم زدن رابطه دوستانه ميان دو قاره اروپا و آمريكا سعي دارند كه از اين عدم توافق استفاده كرده و سلسله توافق هسته اي را به مسيري غيرقابل بازگشت برگردانند. براي مبارزه با اين استراتژي ايران، كشورهاي اروپايي و آمريكا بايد متفق القول ايران را ملزم به اجراي تعهداتش درخصوص عدم دستيابي به تسليحات هسته اي كنند. البته در همين اثنا وزراي خارجه كشورهاي اروپايي وآمريكايي بايد بر اين نكته تاكيد كنند كه غرب به هيچ وجه قصد ندارد ايران را از حق مسلمش درخصوص دستيابي به برنامه هاي هسته اي صلح آميز بازدارد.
ثانياً: دارندگان عمده انرژي هسته اي از جمله ايالات متحده، اروپا و روسيه بايد تهيه سوخت راكتورهاي جديد را كه قرار است جهت استفاده در مصارف شهروندي از انرژي هسته اي در اختيار ايران قرار بگيرد تضمين كنند. در قبال اين تعهدات ايران نيز ملزم است هرچه سريع تر برنامه هاي هسته اي خود شامل غني سازي، بازيافت، تبديل اورانيوم و توليد آب سنگين را متوقف كند.
ثالثاً: دولت بوش بايد به عنوان اولين گام جهت رسيدن به تفاهم بين المللي، موارد مورد توافق با ايران و اتحاديه اروپا را به رسميت بشناسد. البته قطعاً اين توافقات به هيچ وجه به معناي اين نيست كه ايران پس از اين قبيل مذاكرات سريعاً فعاليت هاي هسته اي خود را متوقف خواهد كرد، البته اين آرزوي بين المللي نيز در سايه تفاهمات ميان اروپا و ايالات متحده برآورده خواهد شد. واشنگتن بايد حمايت بي جانبه خود از اين تلاش هاي ديپلماتيك را رسماً اعلام كرده و به علاوه فعاليت هاي تجاري و سياسي خود را با اين كشور آغاز كند. كشف رويكردهاي سياسي متفاوت درايران و انگيزه هر كدام از به كارگيري انرژي هسته اي ملزم به تعامل رو در رو و مستقيم ايران و آمريكاست. چنين اقدامات سازنده اي مي تواند فوايد مستقيم فراواني را عايد ايالات متحده كند، علاوه بر اين در حال حاضر الزامي نيست كه آمريكا جهت حل اختلافات ميان ايران و اروپا در خصوص مسائل هسته اي اقداماتي را جهت مشاركت در حوزه هايي نظير مسأله عراق، جنگ عليه تروريست و صلح در خاورميانه انجام دهد.
هم راستا با تلاش هاي ايالات متحده جهت برقراري روابط ديپلماتيك با ايران، اروپايي ها نيز بايد سعي كنند ايران را متقاعد كرده كه در صورت پذيرفته شدن تعهدات از جانب اين كشور، اروپا مقدمات ايجاد روابط سياسي و اقتصادي فراواني را مهيا خواهد كرد.
در صورت به بن بست رسيدن مذاكرات، اروپا بايد به راهكارهاي فرعي نظير ارجاع پرونده ايران به سازمان ملل فكر كند. در مرحله اول جامعه بين الملل بايد از هرگونه اعمال فشار بر ايران خودداري كند اما در صورت بي نتيجه ماندن مذاكرات انجام گرفته، كشورهاي اروپايي به هيچ وجه نبايد از انجام اقدامات لازم جهت جلوگيري از دستيابي به ايران به تسليحات هسته اي امتناع كنند.
هركدام از طرفين مذاكره در صورتي به اهداف مدنظر خود خواهند رسيد كه انرژي هسته اي به منظور استفاده در مصارف شهروندي مورد ادعاي ايران در اختيار اين كشور قرار بگيرد. از سوي ديگر، اروپا و ايالات متحده نيز بايد براي رسيدن به اين اهداف متحد و هم راستا با يكديگر حركت كنند.