تیمداری یا غوغا سالاری در لیگ برتر والیبال؟
با توجه به شرایطی که ویروس کرونا برای ورزش جهان ایجاد کرده است، فعلا مشخص نیست که لیگ برتر والیبال ایران در چه زمانی شروع خواهد شد. با وجود این وضعیت اما برخی تیم‌های حاضر در لیگ که از توان مالی بالایی برخوردار هستند، در حال جذب ستاره‌های نام آشنای والیبال ایران به شرط پرداخت مبالغ میلیاردی هستند تا همچنان همانند چند سال گذشته شاهد غوغا سالاری در لیگ والیبال ایران باشیم.
طی سال‌های گذشته همواره شاهد بوده‌ایم برخی اسپانسرها همانند بانک سرمایه، بانک کشاورزی، داماش گیلان و ... پس از اعلام آمادگی برای حضور در لیگ برتر، با پیشنهاد دستمزدهای چند برابری نسبت به باشگاه‌های دیگر ستاره‌ها را جذب کرده و پس از نهایتا دو تا سه سال درخشش و تیمداری در لیگ، منحل شده‌اند. همه این اتفاقات باعث می‌شود تا بتوان این سوال را مطرح کرد که معیارهای فدراسیون برای ایجاد یک لیگ معتبر و تیمداری حرفه‌ای باشگاه‌ها در لیگ والیبال چیست؟
متاسفانه طی سال‌های گذشته همواره شاهد این موضوع بوده‌ایم که بسیاری از بخش‌های خصوصی علاقمند به حضور در لیگ والیبال، به دلیل همین نابسامانی‌ها از تصمیم خود صرف نظر کرده‌اند. پیشگامان کویر یزد از جمله همین تیم‌ها بودند که پس از چند سال کار پایه‌ای به لیگ برتر راه یافتند، اما پس از حضور اسپانسرهای میلیاردی در لیگ و پیشنهادهای میلیاردی آن‌ها به بازیکنان، ستاره‌های خود را از دست داده و نهایتا منحل شد. شرایطی که برای بسیاری از تیم ها و باشگاه‌های دیگر نظیر گیتی‌پسند، پتروشیمی، میزان، ثامن الحجج، بانک سرمایه، بانک کشاوری و ... نیز رخ داد.
بهروز عطایی، کارشناس مطرح والیبال ایران در این مورد اظهار کرد: ”در ورزش حرفه‌ای پارامترهایی وجود دارد که این پارامترها باید به درستی تعریف شود. بحث مالی و اقتصادی جامعه اثر مستقیمی روی ورزش دارد. اینکه بگوییم یکسری تیم‌ها منابع مالی بیشتری نسبت به سایر تیم‌ها دارند یک ضعف نیست. بحث اصلی اینجاست که ما باید هزینه‌ها را مدیریت کنیم. هدف اصلی این است که باشگاه‌های ما به گونه‌ای عمل کنند که خروجی آن را در تیم‌های ملی ببینیم. من به محدودیتی که برای هزینه در ورزش در نظر گرفته می‌شود اعتقادی ندارم، اما باید هزینه‌ها مدیریت شده باشد."
چند سال پیش بود که بحث ایجاد اتحادیه صنفی باشگاه‌های والیبال در لیگ مطرح شد، اما این پیشنهاد که به نظر می‌توانست بسیاری ازاین نابسامانی‌ها در لیگ را برطرف کند، عملی نشد. انجمنی که طبق طرح اعلام شده می‌توانست نحوه بستن قرارداد با بازیکنان را برای همه تیم‌های لیگ در یک سطح نسبتا متعادل فراهم کند. شرایطی همانند کف و سقف مبلغ قراردادها، تعداد ملی‌پوشان در هرتیم و ... .
عطایی همچنین دراین مورد توضیح داد: "تا زمانی که باشگاه‌های ما اتحادیه‌ای نداشته باشند ما در بحث دستمزد بازیکنان مشکل و چالش خواهیم داشت. در سال‌های اخیر یک تعداد بازیکن مشخص به یک تیم می‌رفتند و آن تیم را قهرمان می‌کردند. سازمان لیگ در همه جای دنیا وظیفه اجرای برگزاری مسابقات است، اما مصوبات مهم باشگاه‌ها توسط اتحادیه انجام می‌شود."
جهانگیر سیدعباسی دیگر کارشناس والیبال ایران، در اینباره به ایسنا گفت: "واقعیت این است که تا وقتی ورزش کشور به صنعت تبدیل و سود ده نشود، همچنان باید شاهد چنین مشکلاتی باشیم. با ایجاد اتحادیه صنفی باشگاه‌ها هم نمی‌توان این مشکل را حل کرد، تیم‌هایی که پایه ندارند مجبور هستند با پرداخت کردن مبالغ بالا بازیکنان بزرگ را به خدمت گرفته و کسب نتیجه کنند."
او ادامه داد: "متاسفانه هیچ یک از باشگاه‌های ما در لیگ والیبال، به جز باشگاه کاله خصوصی نیستند و بودجه دولتی دریافت می‌کنند. هیچ حق پخش تلویزیونی به باشگاه پرداخت نمی‌شود و تیم‌ها از طریق هیچ آیتم دیگری مانند فروش لباس و ... درآمد ندارند. متاسفانه مربیانی را هم داریم که وقتی می‌خواهند هدایت یک تیم را بر عهده بگیرند، یک تیم کامل متشکل از ستاره‌ها را با خود به تیم مقصد می‌برند! تنها راهی که باعث می‌شود این مشکلات از لیگ برتر والیبال دور شوند، خصوصی سازی است."
با وجود همه این صحبت‌ها، نمی‌توان نقش نظارتی فدراسیون والیبال به این موضوعات و در برطرف کردن آن‌ها را نادیده گرفت. شاید اگر فدراسیون بتواند قوانینی را در راستای تیمداری باشگاه‌ها وضع کند که حمایت کافی از باشگاه‌های کم بضاعت را داشته باشد، آینده لیگ والیبال روشن‌تر باشد. به عنوان مثال، در سال‌های گذشته شاهد بودیم که فدراسیون تیم ملی نوجوانان را در قالب تیم‌هایی چون دورنای ارومیه راهی لیگ می‌کرد تا آینده این رشته را تامین کند، اما واقعیت این است که چنین تیم‌هایی پس از باخت‌های متوالی به دلیل تجربه کم بازیکنان، باعث سرخورده شدن آینده سازان این رشته می‌شوند. شاید بهتر بود که فدراسیون والیبال به جای چنین اقدامی، قانونی مبنی بر اینکه هر تیم باید دو تا سه بازیکن از تیم ملی نوجوانان را به خدمت بگیرد، برای تیم‌ها می‌گذاشت تا به جای سرخوردگی، باعث شد این ستاره‌های جوان شود. با توجه به همه این موضوعات، حال باید منتظر ماند و دید که آیا فدراسیون والیبال می‌تواند با ایجاد معیارهایی کارشناسی شده، لیگ برتر را به سمتی پیش ببر که به جای چنین نابسامانی‌هایی در آن، شاهد لیگی معتبر با روندی سازماندهی شده باشیم یا خیر؟
